Zoveel te genieten in de Gard

Zoveel te genieten in de Gard

D

e Gard, van de Mont Aigoual, hoogste punt van de Cevennen, tot het fijne zand van de Middellandse Zee via de beroemde Pont du Gard, ontvouwt een schakering aan de meest adembenemende plaatsen en biedt een erfgoed van een schitterende diversiteit en schoonheid. Groene bossen, woeste garriguelandschappen en een natuurlijke kust maken dit gebied, met een geschiedenis van 2000 jaar en dat de belangrijkste bakermat van de Romeinse beschaving is, tot een waar mozaïek verlicht door de warme en schitterende zon van het Zuiden. Als voorpost van de Provence, belangrijkste pleisterplaats op de Via Domitia en historisch doorgangsgebied langs de Rhône, kent de Gard een overvloed aan prachtige, betoverende landschappen, die eeuwenlang bewerkt zijn door mannen en vrouwen die de natuurlijke en culturele rijkdommen van hun streek willen behouden en overdragen. Uit een vruchtbaar verleden van een gastvrije streek, heeft ons departement vele attracties bewaard. Bent u verzot op geschiedenis, dol op de natuur, houdt u van zee of van de bergen, bent u een cultuurliefhebber of een fiestaganger, dan bent u in de Gard op uw plaats. Wij zijn ervan overtuigd dat u bij het doorbladeren van deze pagina’s meteen zin krijgt om te komen. Dus, een prettige reis en tot gauw in de Gard.

Snel, de Gard! Het departement van de Gard met een oppervlakte van bijna 6.000 km2 en meer dan 620.000 inwoners is, zowel wat landschappen als leefwijzen betreft typisch mediterraan. Het departement telt bijna 300 zondagen per jaar, heeft 23 kilometer kust en een hoogte die varieert tussen 0 en 1567 meter. Dit zuidelijke paradijs, dat zich uitstrekt van de zee tot de bergen via de Camargue en de garrigues, kent een breed scala aan attracties met een buitengewoon historisch en cultureel erfgoed van 550 geklasseerde monumenten.

OE REIST U ERNAARTOE?

Lucien Affortit Voorzitter van het Comité Départemental du Tourisme du Gard

Met de auto.

UVia autoweg A9 ‘La Languedocienne’, UVia autoweg A54, vanaf Marseille, Met de trein.

OP HET MENU

UMet de TGV Méditerranée.

Parijs-Nîmes vanaf het Gare de Lyon (3 uur) en vanaf de luchthaven Roissy Charles de Gaulle (3.30 uur).

Met het vliegtuig.

UVia de luchthaven Nîmes-ArlesU U U

Camargue, Via de luchthaven Montpellier Méditerranée, Via de luchthaven Marseille Provence, Via de luchthaven Avignon.

Camargue en Middellandse Zee p4 Nîmes en de garrigues p10 Uzès en de Pont du Gard p16 Het Rhônedal p22 Het dal van de Cèze p28 De Cevennen p34 Herinneringen uit de Gard p44

Eldorado voor lekkerbekken p48 Kunst van leven en van genieten p52 Attracties voor de kleintjes p54 De ongerepte natuur in p56 Bijzondere genoegens p58 Veel activiteiten p60 Gevoel voor gastvrijheid p62 Nuttige adressen p64 De Gard en zijn afzonderlijke streken p66

Camargue en Middellandse Zee

Een magisch gebied tussen aarde en zee Zo te zien lijkt het woeste natuur, maar in feite is het het doorzettingsvermogen van de mensen dat samen met de grilligheid van de Rhône en de beweging van de zee, vorm heeft gegeven aan de Camargue gardoise. Deze 40.000 hectare van strandmeren, moerassen en lage gronden bezitten een fauna, een flora en kleurrijke gewoontes waarvan de zware stier, het witte paard en de flamingo de opvallendste verschijningen zijn. Op de achtergrond de duizenden schakeringen blauw van de nabije zee. 4

1 p De witte paarden, die duizenden jaren geleden uit de steppen van Azië gekomen zijn, vormen net zozeer een symbool van de Camargue als de hoeders die over hen waken. 2 p De flamingo’s komen het hele jaar voor in de strandmeren van de Camargue. 3 p Het geklasseerde strand van l’Espiguette: natuurlijke duinen, duizenden 2

1

3 5

4

vierkanten meters zand en de Middellandse Zee als enig gezelschap. 4 p Achter de duinenrij liggen strandmeren en moerassen. 5 p Le Grau du Roi, parel van het strandtoerisme in de Gard.

5


De laatste kruistocht Het is in 1248 dat Lodewijk de Heilige zich in Aigues-Mortes met 40.000 kruisvaarders voor de eerste keer gereedmaakt voor de tocht naar de Levant. Het is de zevende kruistocht van een Franse koning. In 1270 gaat Lodewijk de Heilige opnieuw scheep naar het Nieuwe Land, dit keer met zijn drie zonen, een leger van 60.000 man en een vloot van 1.800 schepen! Op 25 augustus 1270 sterft hij in Tunis aan de pest

1

2 3

1 p De vestingmuren uit

het plein dat zijn naam

eeuw: een van

draagt. 3 p De haven met

de mooiste voorbeelden

in de verte de Tour de

van een middeleeuwse

Constance. Een trap van

ommuring uit Frankrijk.

190 treden leidt naar een

2 p Het standbeeld van

terras met een prachtig

Lodewijk de Heilige op

uitzicht.

eind

6

13e

Aigues-Mortes

HAVEN VAN HET FRANSE KONINKRIJK De rede van de Eaux-Mortes, die op 6 km van zee ligt, wordt in de 12 e eeuw aangedaan door koopvaardijschepen die opvaren tot Saint-Gilles. Lodewijk de Heilige gelast de bouw van een diepzeehaven dichter bij de kust. De privileges die de koning verleent spoort de bevolking aan zich op deze onvruchtbare grond te vestigen. Vanaf 1241 kent de haven en de ‘nieuwe stad’ een grote bloei, dankzij de belasting van een zilverling per pond. Met het geld wordt de ommuring betaald die in 1300 tijdens de regering van Filips de Stoute voltooid wordt. De stad is welvarend, maar heeft te lijden van de inlijving van Marseille bij het koninkrijk in 1481 en zelfs het graven van de vaargeul

Le Grau du Roi / Port-Camargue

VISSERSDORP EN TOEVLUCHTSOORD VOOR WATERSPORTERS

naar Grau du Roi kon het verval van de zoutstad niet voorkomen. De huidige haven aan de voet van de vestingmuur dateert uit de 19 e eeuw. AiguesMortes, een middeleeuwse stad middenin de Camargue, is nu door de voetgangersstraten, de mooie kapellen en de talrijke activiteiten een bijzonder aangename pleisterplaats aan het Canal du Rhône à Sète. m

3 1

2

met meer dan 4300 4

ligplaatsen. 3 p IJs en winkelen, de noodzakelijke

1 p Aan het kanaal, de

ingrediënten van een

oude vuurtoren met

grote badplaats. 4 p Le Grau du Roi is ook de

klokkentoren. 2 p PortCamargue, grootste jachthaven van Europa

tweede visserhaven aan de Middellandse Zee.

Le Grau du Roi, oorspronkelijk bewoond door enkele vissersfamilies rond een ‘grau’ (een kreek tussen zee en strandmeer), ontstaat langzamerhand aan weerskanten van de vaargeul die in 1725 gegraven werd. De inwoners vestigen zich er definitief aan het eind van de 19e eeuw. In 1910 wordt de spoorlijn aangelegd en vanaf dat moment krijgt de plaats het statuut van ‘ officieel strand ’ van Nîmes waarna het zich tot een badplaats ontwikkelt. Deze badplaats,

die in 1969 allure krijgt met de aanleg van Port-Camargue, wordt jaarlijks door 200.000 vakantiegangers bezocht. Aan de ene kant een luxe en autovrij jachthavengebied waar marina’s worden afgewisseld met vaargeulen. Aan de andere kant een historisch dorp, dat zich uitstrekt rond het kanaal en langs de stranden, en dat de bezoeker een breed scala aan attracties en diensten biedt. m

7

Andere bezienswaardigheden

Het zout der aarde De ‘taureau’ van de Camargue Vooral niet te verwarren met de ‘toro’ aan de andere kant van de Pyreneeën. De stier uit de Camargue is veel tengerder dan zijn Spaanse soortgenoot, is zelden zwaarder dan 400 kg, maar is bijzonder levendig, zowel in de wei als in de arena of in de dorpstraten! Hij heeft de bouw van een draver en is te herkennen aan zijn liervormige hoorns op zijn smalle voorhoofd. Met ongeveer honderd kuddes wordt het fokken en de tradities die erbij horen in ere gehouden (zie ook pagina 52).

Saint-Gilles

E

r wordt verteld dat Sint Gillis hier als kluizenaar woonde, nadat hij zijn bezittingen aan de armen gegeven had. Zijn graftombe trok zoveel pelgrims dat er een stad ontstond die op een gegeven moment 30.000 inwoners telde. De stad is gevestigd rond een abdij die vanaf de 7e eeuw op de weg naar Santiago de Compostella gebouwd werd (door de Unesco als werelderfgoed geklasseerd) Van de abdijkerk, die door conflicten door de eeuwen heen zware schade heeft opgelopen, bestaat nog de voorgevel in Provençaals Romaanse stijl (1180-1240), versierd met fijn beeld-

houwwerk van de beste ateliers uit die tijd (Toulouse, Moissac, Cluny) en een crypte met de sarcofaag van de heilige en beroemde Vis de Saint-Gilles (de meest zeldzame spiraalvormige trap ter wereld). Maar afgezien van dit bijzondere monument, is Saint-Gilles ook een bezoek waard vanwege zijn haven, zijn oude straatjes, de prachtige voorgevels en het charmante museum, la Maison romane.

In het teken van het riet Het riet dat aan de rand van de strandmeren groeit wordt door de rietsnijders met een sagnadou, een klein soort zeis, geoogst en als dakbedekking gebruikt. Het riet dat de Camargue gardoise tot de grootste geëxploiteerde rietlanden van Europa maakt, wordt vooral naar Noord-Europa geëxporteerd.

Le Cailar en zijn weiden

8

Le Cailar is, met zijn cirkelvormige straatjes, zijn Romaanse kerk uit de 11e eeuw en zijn geklasseerde arena, een bijzonder representatief

dorp van de Camargue. De stierentraditie is hier zeer aanwezig en in de weilanden rond het dorp ziet u talrijke kuddes. Andere bijzonderheid: een uitgesproken voorliefde voor eigentijdse kunst met ambitieuze exposities en een unieke bewegwijzering van kunstschilder François Boisrond.

V

eel zon en een krachtige Mistral: ideale voorwaarden voor een maximale verdamping. Daarom bestonden hier in de oudheid al zoutpannen. Vanaf midden 19e eeuw exploiteert de Compagnie des Salins du Midi meer dan 200 km2. Het zeewater stroomt er tussen maart en september door kleine kanaaltjes en iedere dag wordt er 15.000 ton zout gewonnen, gewassen en op lange witte zoutbergen, ‘camelles’ genaamd, opgeslagen. Dit alles rechtvaardigt een indrukwekkend bezoek gecombineerd met dat aan de ‘vins des sables’ (wijn van de zandgronden) hier vlakbij.

Saint-Laurent-d’Aigouze ‘Saint-Laurent l’acqueuse’, temidden van de moerassen, strandmeren en de Vidourle, is één van de dorpen van de Camargue die hun charme hebben

zijn. De 17e-eeuwse kerk, opgesteld in het hart van de cirkel, wordt geflankeerd door een arena met mooi versierde borden. Het bouwwerk, dat op de lijst van

wat u ook moet zien…

Vanaf de Tour Carbonnière

Vauvert, een groot en pittoresk landbouwdorp en één van de grootste natuurgebieden van

weten te behouden. In het historische centrum van het dorp op het cirkelvormige door platanen omzoomde Place de la République, staan twee gebouwen die op een wonderlijke manier met elkaar verbonden

historische monumenten staat, getuigt van de andere religie die de inwoners delen: vergeet niet, wij zijn hier in het land van de stieren.

De imposante toren tegelijkertijd met de vestingmuren van AiguesMortes gebouwd, vormt aan het eind van de 13e eeuw de enige toegangsroute over land. Dit geklasseerde historische monument, later omgebouwd tot tolpost, biedt een bevoorrecht uitzichtpunt om de fauna en flora van de Camargue te bekijken.

Frankrijk. Het Centre du Scamandre en de ontdekkingpaden van fauna en flora van de Camargue. De stranden van fijn zand over een lengte van bijna 20 km. Le bac du Sauvage voor een overtocht van 320 meter over de Petit Rhône . Aimargues en het prachtige panorama vanaf de uitkijktoren van het kasteel van Teillan.

9



Nîmes en de garrigues

In het licht van de historie Dat uitzonderlijke licht dat de omtrekken van alles accentueert, die zachte lucht waarmee je je longen vult, terwijl je op een andere plaats rilt van de kou, die bijzondere monumenten die ons er bij elke stap aan doen herinneren dat hier een deel van onze gemeenschappelijke geschiedenis ligt. Lotusbomen, palmen en tijm, een anijsachtige geur die zich op subtiele wijze vermengt met de wat scherpe geur van olijven. De hartelijke mensen met dat warme accent. Zoek niet verder, u bent in Zuid Frankrijk. 2 1 4 3

1 p Enkele tientallen meters en bijna 2000 jaar scheiden hen: Maison carrée en Carré d’art symboliseren de voortdurende dialoog van de verbeelding en de geschiedenis. 2 p Een capitelle in de garrigue. 3 p De stad Sommières aan de Vidourle.

4 p Banda’s en fanfares getuigen ervan dat feesten hier een tweede natuur is.

10

11


Ga de arena binnen Het amfitheater van Nîmes, waarschijnlijk gebouwd tussen 50 en 100 na Chr. en geïnspireerd op het Colosseum in Rome, is de best bewaard gebleven arena van de Oudheid. Deze harmonieuze ellips van 113 bij 101 meter telt 24.000 plaatsen verdeeld over 34 tribunes rond een vloer van 70 bij 38 m. Achter de regelmatige vorm van de 21 meter hoge gevel op twee niveaus van elk 60 arcaden, bevindt zich een uiterst ingenieus circulatiesysteem, vooral in het kelderverdieping. De arena van Nîmes, ontworpen voor gladiatorengevechten, werd in de middeleeuwen verbouwd tot een versterkt dorp, en telde tot 1812 twee kerken, een klein kasteeltje en meer dan 200 huizen. In 1840 staat de arena op de lijst belangrijkste historische monumenten. Nu worden er naast stierengevechten, vanaf 1863, ook uiteenlopende concerten en voorstellingen gegeven.

7 4

1

8

Nîmes

5

DE SCHATTEN VAN HET ‘FRANSE ROME’ Je kunt op zijn minst stellen dat de hoofdstad van de Gard een paradox in zich draagt. Nîmes werd gesticht door de Kelten die er de god van de bron aanbaden, welke eredienst door de Romeinen werd overgenomen. Het dankt er zijn naam aan, die afgeleid is van Nemausus. Maison carrée, arena, tour Magne, porte Auguste... overblijfselen uit de Romeinse tijd in overvloed zijn op zich al een bezoek aan de stad waard. Twee duizend jaar later vormen de werken van innoverende architecten en beeldende kunstenaars (Foster, Nouvel, Starck, Wilmotte...) hierop een zelfverzekerd antwoord. Tussen deze twee uitersten getuigt een veelheid aan architectonische en culturele schatten van de rijke identiteit van Nîmes. Nîmes dat doordrenkt is van

protestantse gereserveerdheid, straalt ook een wilde zuidelijke uitbundigheid uit die vooral tot uiting komt tijdens de feria’s. Deze complexiteit die de stad een eeuwige schoonheid geeft, kunt u het beste doorgronden lopend door de talrijke voetgangersstraatjes. Lopen is immers een ideale manier om de Geschiedenis in zich op te nemen... m

2 6 3

1 p De arena van Nîmes

taferelen van grote

is de best bewaard

kwaliteit op. 5 p Place du

gebleven Romeinse

Marché, de marktstallen

arena ter wereld. 2 p Statue-menhir te zien

hebben plaatsgemaakt

in het Musée d’Histoire

van cafés en restaurants.

Naturelle. 3 p Het Carré d’art van Sir Norman

6 p Het Maison carrée, in

Foster, in 1993 in gebruik

bij 12 m, is middenin het

genomen, herbergt een

forum gebouwd tussen het

mediatheek, de prachtige

jaar 3 en het jaar 5 na Chr.

collectie van het Musée

en is gewijd aan de ‘jonge

d’Art Contemporain

prinsen’, Caius en Lucius

(Arman, César, Polke,

Caesar, de pleegzonen

Richter...) en gewaagde

van keizer Augustus. Deze

exposities. 4 p De Romaanse kathedraal

tempel deed ook dienst

Notre-Dame-et-Saint-

kerk, woonhuis en zelfs

Castor heeft vele

als paardenstal, voordat

verbouwingen ondergaan.

hij verbouwd werd tot

Het fries roept bijbelse

expositieruimte. 7 p Hoewel de bovenste

voor gezellige terrasjes

feite een rechthoek van 25

als handelsrechtbank,

kunt u vanaf de 33

en ontwikkeld door

meter hoge Tour Magne,

de Romeinen, legde

belangrijkste bouwwerk

de ingenieur van de

van de ommuring door

koning, Jacques-Philippe

Augustus (15-16 voor

Mareschal tussen 1745

Chr.) en, voor sommigen,

en 1755 een installatie

een ode aan de vuurtoren

aan die de snel groeiende

van Alexandrië, van het

stad van water voorzag.

mooiste uitzicht over

Deze Jardins de la

Nîmes genieten. 8 p Op de plek van het Keltische

Fontaine naar Frans

heiligdom gewijd aan

de inwoners van Nîmes

de oorspronkelijke bron

poëtische wandelingen.

model aangelegd, bieden

Palm en krokodil Het wapen van Nîmes, een krokodil geketend aan een palm, refereert sinds 1535 met goedkeuring van Frans I, aan de slag bij Actium in 31 voor Chr. en de verovering van Egypte van Cleopatra door de legers van Ceasar. Het wordt afgebeeld op talrijke plaatsen in de stad, zelfs op de metalen sierspijkers die in 1986 door Philippe Starck zijn ontworpen en het plaveisel van de voetgangersstraatjes versieren.

verdieping ontbreekt,

12

13

Sommières Het plateau des Costières

S

ommières, gevestigd bij een 17 bogen tellende Romeinse brug over de Vidourle, die in de 1ste eeuw onder Tiberius gebouwd werd, krijgt pas vanaf de 9e eeuw bekendheid. Huid, wol, de distillatie van aromatische essences samen met de vanaf de Middeleeuwen beroemde markten, verklaren de rijke herenhuizen die er nu te bewonderen zijn. Naast de koele straatjes, pleinen en arcaden, kunt u er genieten van een prachtig panorama vanaf de enige 25-meter hoge toren van het op een rotspunt gelegen kasteel. Lawrence Durell, de beroemde Britse schrijver die tot zijn dood in 1990 in deze stad woonde, schreef : ‘Ik moet toegeven dat ik niets mooiers gezien heb dan Sommières’.

Calvisson Op de top van de Roc de Gachonne (van het Occitaans ‘agachoun’, plaats vanwaar men bespiedt) rijzen de grote silhouetten op

van drie molens, die eind 18e eeuw gebouwd werden. Bovenop een van hen geeft een oriënteringstafel het uitzicht aan, dat zich uitstrekt van de zee tot aan de Cevennen.

Een voetpad van 16 kilometer is rond de heuvel aangelegd. In het Maison du Boutis in het charmante dorp Calvisson worden bijzonder interessante voorwerpen uit de 18e en 19e eeuw tentoongesteld.

Op het plateau des Costières dat in het zuiden de Camargue en in het noorden het Bekken van Nîmes domineert, wemelt het van de leuke weggetjes die door de wijngaarden slingeren. Op de bodem van ronde keien en gneiss komt hun typerende karakter volledig tot recht. De boerderijtjes en andere aantrekkelijke landgoederen die langs de weg liggen geven je onder de avondzon zin om stil te houden en onder de wijnstokken een toost uit te brengen.

Capitelles en mazets, mysterieuze bouwsels van de Gard Er zijn 150 gave en evenveel verwoeste capitelles in het landschap rond Nîmes. De oorsprong van deze van opgestapelde stenen en meestal gewelfde iglooachtige bouwsels blijft een mysterie. De capitelle, die elders borie genoemd wordt, zou de voorloper zijn van de mazet, of kleine mas (boerderij). Deze rudimentaire bouwwerken, begrenst door muren van droog opgestapelde stenen (clapas) die vrijkwamen toen het stuk land van stenen is ontdaan, werden soms aangekleed tot een grote hoofdwoning.

14

Het oppidum van Nages

H

et oppidum, gelegen aan de Via Domitia, domineert het dorp Nages vanaf de Colline des Castels. Het is een van de best bewaarde Preromeinse bouwwerken (3e eeuw voor Chr.) van Zuid Frankrijk. Van dit geklasseerde historische monument zijn de immense middentoren, vestingmuren en sporen van bewoning te midden van imposante rotswanden overgebleven.

Verhalen en geuren van de garrigue

Tussen leemachtige vlaktes en berghellingen ligt de garrigue, een typisch mediterraan gebied van heuvels, terrassen en kalkrijke plateaus. De garrigue is een gebied met een gedegradeerde vegetatie ten gevolge van de massale ontbossing, nadat mensen zich 3000 jaar voor onze jaartelling in deze streek vestigden. Van het Occitaans ‘garric’, de naam geeft de meest voorkomende boom aan hier, de kermeseik, een groenblijvende eik met taaie wortels en bladeren die leerachtig zijn om beter de brandende zon te verdragen en stekelig om geiten en schapen op een afstand te houden. Een verdieping lager voelen cistus, buxus, jeneverbes en andere struiken zich thuis. De bodem is bedekt met de zo kenmerkende geurende planten als tijm, rozemarijn, lavendel en met brem.

De groeve van Junas

Saint-Julien de Salinelles met zijn twee kapellen

De oude groeve van Junas, die vanaf de Middeleeuwen in gebruik was en in 1939 verlaten werd, vormt nu het decor van de ‘Rencontres de la Pierre’ en van een jazzfestival. Maar zelfs zonder evenementen nodigt deze imposante plaats




wat u ook moet zien… Ambrussum met het oppidum aan de Via Domitia en de enige van de elf bogen van de Romeinse brug over de Vidourle die over is. Aubais, een mooi dorpje in de vlakte van de Vaunage met het 17e-eeuwse kasteel dat nu in verschillende stukken verdeeld is, maar dat in zijn tijd beschouwd werd als niet minder dan het ‘Versailles van de Languedoc’. Montpezat, een dorpje dat helemaal rond het uit de 15e en 16e eeuw daterende kasteel gebouwd is. Het kasteel van Villevieille, waarvan de bouw begonnen werd in de 10e eeuw en dat in de Renaissance gerestaureerd is, bleef gespaard voor de Franse Revolutie, omdat de kasteelheer een vriend van Mirabeau en Voltaire was.

midden in de garrigue uit tot wandelingen en de door het licht getekende vormen roepen lange overpeinzingen op.

Tussen Sommières en Salinelles staat, op een heuvel midden in de wijngaarden, de chapelle Saint-Julien bestaande uit twee constructies uit de 11e en de 12e eeuw die naast elkaar staan achterin een kerkhof. Het gewelf van het monument, zelf een volmaakt symbool van de Romaanse stijl uit de Languedoc trekt liefhebbers van religieuze architectuur, terwijl muziekliefhebbers er komen genieten van concerten. In Salinelles werd ook jarenlang de aarde uit de grond gehaald die onjuist Aarde van Sommières genoemd werd en bekend is om zijn absorberende werking van vetvlekken.

15

Uzès en de Pont du Gard

Een wereld vol wonderen

2 1 3

1 p De landschappen rond Uzès ademen een onvergelijkelijke levenszachtheid uit. 2 p De Pont du Gard is een van de meest bezochte monumenten ter

Nauwelijks enkele kilometers scheiden de Toscaanse verfijning van het hertogdom Uzès van de Romeinse pracht van de Pont du Gard. Dit kunstwerk waar de eeuwen langsgegleden zijn, vormt een antwoord op het door de mens voortgebrachte landschappen. De Gardon waarvan de zinnenprikkelende kloof de meest geblaseerden versteld doen staan.

16

wereld. 3 p De majestueuze Gorges du Gardon, die maar vijftien kilometer verderop liggen, bieden een breed scala aan activiteiten.


Van Uzès naar Nîmes 1

ROND HET AQUADUCT 2

1

2 3

open lucht, is een van de

1 p De Pont du Gard is

grootste trekpleisters van

het meesterwerk en het

dit gebied.

best bewaarde gedeelte

3 p Een grote multime-

van een Romeins aqua-

diatentoonstelling van

duct van 50 kilometer

2500 m2 legt via recon-

lang. 2 p De tentoon-

structies en films alle

stelling Mémoire de

geheimen bloot van de

Garrigue, op een gebied

bouw van het aquaduct

van 15 hectaren in de

en biedt workshops voor

18

Aangezien Rome tijdens het hoogtepunt van haar bloei meer dan 1000 baden telde, is te begrijpen dat de Romeinen, die hun keuze hadden laten vallen op Nîmes, geen genoegen namen met de Source de la Fontaine. Om de 20.000 m3 water te vinden die de hoofdstad van Augustus’ kolonie dagelijks nodig had, hebben zij midden 1ste eeuw de bron van de Eure, vlak bij Uzès, opgezocht. Door garrigue en slenken moesten de ingenieurs van de Oudheid een opeenvolging van bruggen en tunnels aanleggen om de verbinding met Nîmes tot stand te brengen. Het aquaduct dat zo ontstond, strekt zich uit over een lengte van 50 kilometer en heeft een niveauverschil van in totaal slechts 17 meter! Deze bewonderenswaardige prestatie getuigt van het niveau van de bouwers, net als het beroemdste kunstwerk, de Pont du Gard met zijn 49 bogen. Dit monument, dat een

recordboek op zichzelf is, staat op de lijst van werelderfgoed van de Unesco. Aan de bovenkant is het 275 m breed, het is 49 hoog, sommige rotsblokken zijn groter dan 2 m3 en het bestaat in totaal uit meer dan 50.000 ton steen. Het is gebouwd om – met succes – het woeste wassende water van de Gardon te weerstaan. In de directe omgeving is er een museum met exposities, films, ruimte voor de kinderen en mediatheek. Het geheel staat garant voor een onvergetelijk bezoek. m

3 4

1 p Minder bezocht,

gemaakt met een verf

maar wel zo romantisch,

op basis van vijgenmelk!

is de Pont Rou, met

3 p Het zandstrand aan

zijn 37 bogen over een

de voet van het aqua-

lengte van 245 meter,

duct met badhokjes en

opgeslokt door de gar-

andere voorzieningen,

rigue. 2 p De tunnel van Sernhac was, als we

trekt elke zomer veel

de oude Plinius moe-

bezoekers. 4 p Het Castellum van Nîmes

ten geloven, waterdicht

was het eindpunt van het beroemdste aquaduct ter wereld: het is een bassin met 10 openingen van elk 30 cm diameter dat de stad van water voorzag.

La Capelle en Masmolène

De betovering van Uzès

U

zès, dat een reputatie heeft als Kunststad, karakteriseren als bekoorlijk is eerder een understatement. Vanaf 419 was het Eerste Hertogdom van Frankrijk de zetel van een bisdom. Lange tijd was het gespecialiseerd in zijden kousen en het is ook beroemd geworden, omdat hier in 1472 een van de eerste boeken van het koninkrijk gedrukt werd. Het hertogelijk paleis, waarvan de bouw in de 11e eeuw werd begonnen, omvat een uitgebreid gebouwencomplex, de 12e-eeuwse Tour Fenestrelle die veel weg heeft van een Lombardische campanilla en de kathedraal Saint Théodorit met een uitzonderlijk orgel zijn enkele van de 48 geklasseerde bezienswaardigheden die u niet mag missen. Maar

Saint-Quentinla-Poterie

20

Sinds tijden her is Saint Quentin een belangrijk aardewerkcentrum. Deze historie heeft archeologische rijkdommen voortgebracht, die nu tentoongesteld worden in een toeristisch centrum, het Maison de la Terre, en een museum waar u door tijd en ruimte reist. Het

dorp, dat een opmerkelijke architectuur heeft, geeft bovendien door middel van een dertigtal artiesten een breed panorama van hedendaags aardewerkkunst en pottenbakkerij. Deze kunstvorm komt ook tot zijn recht in een druk bezochte Europese biënnale.

Uzès is ook, en misschien vooral, een stad met een bijzonder levenszachtheid, met zijn prachtige Place aux Herbes, dat u beslist eens op marktdag moet bezoeken, zijn indrukwekkende herenhuizen en pittoreske straatjes. Het enthousiasme van Racine, die er in 1662 verbleef en wie dankzij de lokale schoonheden definitief zou hebben afgezien van een religieuze carrière, is goed te begrijpen. Schreef de jonge dichter niet aan zijn neef in Parijs: ‘Onze nachten zijn mooier dan uw dagen…’

Het bij de plaatselijke bevolking weinig bekende erfgoed van La Capelle en het naburige gehucht Masmolène, is zeer gevarieerd. Zo ontdekken we er, teruggaand in de tijd, een kasteel uit de 13e eeuw, de vroegere residentie van de bisschoppen van Uzès, en een Romaanse kapel. Het 56 hectare grote meer van Masmolène is in voorjaar en herfst een pleisterplaats voor trekvogels. Het hele jaar door is dit beschermde natuurgebied een eldorado voor liefhebbers van fauna en flora. Het grenst bovendien aan indrukwekkende zandsteen - en kwartsietrotsen.

V

lak bij het op een rotspunt gelegen dorpje Fournès tonen Les Fosses met dezelfde naam een verrassend door erosie in dikke kleiafzettingen vormgegeven maanlandschap. De wandeling door het okerkleurige landschap dat de groeve en de tegelfabriek domineert, kan goed gecombineerd worden met een bezoek aan de iets zuidelijker gelegen Chapelle Saint-Amand de Théziers.

Castillon du Gard de waterspuwers, de fraaie bogen en doorgangen trekken meteen de aandacht, net als de prachtig gerestaureerde voorgevels van de 13e-eeuwse huizen. Het op een rotspunt gelegen dorp biedt naar het zuidoosten ook het enige vergezicht op de Pont du Gard.

Middeleeuwse tuin van Uzès In het centrum van de stad ligt de middeleeuwse tuin van Uzès, een plek waar de tijd is stil blijven staan, die al tien jaar lang verzorgd wordt door een team enthousiaste vrijwilligers. Aan de voet van de torens van Koning en Bisschop worden 400 eetbare, medicinale en decoratieve planten gekweekt. Ook worden er tentoonstellingen georganiseerd in deze 11e-eeuwse gebouwen waarvan enkele ruimtes (kapel, gevangenencellen) voor het publiek geopend zijn.

Les Fosses en Saint-Amand

Vanaf het bekoorlijke met eeuwenoude olijfbomen beplante pleintje van Castillon du Gard ontvouwt zich een doolhof van koeltebrengende in okerkleuren beschilderde en geplaveide straatjes. De fijn gebeeldhouwde Renaissance-vensters,

wat u ook moet zien…

De hermitage van Collias Op twee kilometer van het dorp Collias, belangrijke toeristische trekpleister aan de Gardon, ademt de hermitage Notre-Damede-Laval een serene rust uit. Op de betoverende plaats van een Preromeins heiligdom rijst naast een rotswand een Romaanse kapel op, terwijl een bron en een grot de wandelaar verkoeling bieden.

Pouzilhac, met zijn 14e-eeuwse burcht en de door de hertog van Rohan gebouwde vestingmuren. Sernhac met wandelingen om de geschiedenis en de natuur te leren kennen. De Pont SaintNicolas, kunstwerk uit de 12e eeuw. De brugvloer die door de overstroming van 2002 beschadigd werd, is prachtig gerestaureerd. Saint-Maximin, met zijn 17e-eeuwse kasteel en het bekoorlijke naburige dorp Saint-Siffret. Blauzac waar u een wandeling langs de capitelles waaronder een zeer zeldzame drievoudige capitelle kunt maken. Remoulins, met prachtige 12e-eeuwse gebouwen, zoals de Eglise de Bethléem.

21




Rhônedal

Rivier en weer, uitdagingen vo or de mens De Rhône vormt tegelijkertijd een grens en een verbinding en zij die aan zijn oevers wonen kennen de macht van de koning der rivieren. Deze oude krokodil van de kaarten van Frankrijk die vanaf de bruggen gezien een sluimerend bestaan lijkt te leiden, kan tot grenzeloze en ongehoorde woede-uitingen opzwellen. Misschien hebben onze voorouders zich hier al in de Oudheid gevestigd om zich met deze reus te meten. Nu treffen we overal in het dal de resten van hun beschavingen aan, verspreid op de door wijngaarden beheerste hellingen. Het is bijna onmogelijk weerstand te bieden aan de vele genoegens van de geschiedenis en aan het zachte nectar dat dit gebied voortbrengt… 22

2 1 3

1 p Waar de Ardèche in de Rhône stroomt, markeert Pont-Saint-

4

Esprit, kruispunt van

drie streken en vier departementen, majesteitelijk de toegang tot de Gard. 2 p Het Camp de César in Laudun is een gebied van 18 ha met bijzonder belangwekkende archeologische resten. 3 p De Côtes du Rhône wijnen uit de Gard die al vanaf 1560 gereglementeerd zijn, krijgen pas midden 19e eeuw een appelation aan de andere kant van de Rhône. 4 p De Chartreuse du Val de Bénédiction dat in de 14e eeuw gesticht werd, is het grootste kartuizerklooster van Frankrijk.

23

Rhônedal

Jaarmarkt gezien door Stendhal en Daudet

Villeneuve-lez-Avignon

AAN DE OVERKANT VAN DE BRUG 1

2 3

4

1 p De Chartreuse is een

het Fort Saint-André

heus dorp in de stad, met

wordt bewaakt door twee

een kerk, kloostercellen,

identieke torens die

een

een monumentale poort

refectorium,

kloostergangen... en de monumentale graftombe

omlijsten.

Het koninklijke Villeneuve, dat tegenover het pauselijke Avignon ligt, dankte zijn rijkdom aan de buitenverblijven van de kardinalen, die vluchtten voor de pest en de benauwdheid van de pauselijke stad. De middeleeuwse stad bewaart enkele sporen van een reeks in de 14e eeuw gebouwde paleizen, de zogenaamde Livrées Cardinalices. Maar het belangrijkste monument van Villeneuve is ongetwijfeld de Chartreuse du Val-de-Bénédiction. Het oorspronkelijk grootste kartuizerklooster in Frankrijk dat in de 14e eeuw door paus Innocentius VI gesticht werd, herbergt

ook het Centre National des Ecritures du Spectacle waar toneelschrijvers hun intrek kunnen nemen. Een ander hoogtepunt van de stad is het Fort Saint-André, dromend in een zoele zuidelijke sfeer, dat rond 1362 gebouwd werd om Avignon te bewaken, als ondersteuning van de rond 1300 verrezen Tour Philippe-le-Bel. In het gemeentelijk museum Pierre de Luxemburg herbergt de stad ook nog een rijke kunstcollectie, waaronder de verrassende ivoren maagd die rond 1320 gesneden werd uit de slagtand van een olifant. m

Stendhal noteert in Mémoires d’un Touriste ‘de kleding net zo gevarieerd als de tongvallen’ en de ‘hoeveelheid grote katoenen lappen die wel schilderijen lijken in allerlei kleuren en vormen’. Daudet, daarentegen, schrijft ‘Onder voorwendsel van handel, twee weken, een maand vrij leven, uitbundig, onverwacht als het leven van een zorgeloze zwerver’ en in vervoering roept hij uit ‘Oh, zaken doen zonder de ergernis van een winkel, onderhandelen tijdens het avondeten, aan de deur, in hemdsmouwen...’

3 p De vanaf de 5 e eeuw in kalksteen

1 2

WELKOM IN HET LAND VAN ‘MOOIE STENEN’ De stad Beaucaire, dat volgens etymologische onderzoeken ‘mooie stenen’, ‘welgelegen’ of ‘mooi vierkant’ zou betekenen, krijgt zijn naam rond het jaar duizend. Het dankt zijn bekendheid aan de jaarmarkt die er in 1217 ontstond en in 1464 door Lodewijk XI erkend werd. Het evenement dat tot in de 18 e eeuw een grote bloei kende en in zijn hoogtijdagen 100.000 bezoekers telde, werd op jaarlijks op 21 juli, de avond van Sint Magdalena,

geopend. Naast de Eglise Notre-Damedes Pommiers, die nog een prachtige Romaanse fries uit de 12e eeuw bezit, en de burcht, die de kerk domineert met een imposante veelhoekige toren van 25 meter hoog, telt de stad bekoorlijke herenhuizen uit de 17e en 18e eeuw. Deze stad van de Drac, dat draakachtige monster dat in de stromen van de Rhône rondwaarde is natuurlijk geklasseerd als Stad van Kunst en Historie. m

uitgegraven en in 1537 geseculariseerde

3

4

troglodietenabdij van Saint-Roman-del’Aiguille is geklasseerd

van paus Innocentius

1 p In Beaucaire met

als historisch monument..

VI (1362). 2 p De pont Saint-Bénezet, de Pont

zijn kades, monumenten

U kunt er een interessante

en oude stadswijken, is

serie van 150 rotsstenen

d’Avignon genoemd,

het aangenaam verpozen.

graftombes bewonderen.

beroemd van het liedje,

2 p Het standbeeld

4 p De prachtige Chapelle

telt nog maar enkele

van de Drac roept de

Saint-Laurent, die in de

bogen. 3 p De tuinen van de abdij Saint-André.

legende op aan een

11e eeuw in Jonquières-

gevleugeld monster dat

Saint-Vincent gebouwd

4 p De ommuring van

in de Rhône rondwaarde.

werd.

24

Beaucaire

25

Rhônedal

De ouden beschouwden de rivieren als zeeën en zagen de oevers als kusten. Daarom wordt er gesproken over Côtes du Rhône (Rhônekusten) en dit temeer daar de rivier de grens was tussen het Koninkrijk Frankrijk en het Heilige Roomse Rijk der Duitse Natie. De Rhône, aan de ene kant een natuurlijke verkeersader, heeft een indrukwekkende hoeveelheden sedimenten opgeleverd die voor de vruchtbaarheid van de aarde zorgen en verschillende soorten fruit- en groenteteelt, die in het gehele departement voorkomen, mogelijk maken. Maar deze reus kan in de herfst soms zo onstuimig zijn dat de oevers voortdurend bijgewerkt en versterkt moeten worden.

Laudun en Le Camp de César

Pont-Saint-Esprit

D

e Gouden Poort van de Provence was vanaf de 5e eeuw voor Chr. een belangrijke handelsplaats waarvan de bloei in de loop der jaren alleen maar toenam. Om aan deze economische ontwikkeling tegemoet te komen, begonnen de Benedictijnen, die hier een door Cluny gebouwd klooster bezaten, aan de bouw van een brug. De werkzaamheden duurden meer dan 40 jaar, van 1265 tot 1309, en er was wel een steuntje in de rug van de Heilige Geest voor nodig om het bouwwerk van 25 bogen over 191 meter lengte te voltooien. Daarom werd als dank een naam aan de stad gegeven. Nu is het leven in Pont-Saint-Esprit een

Roquemaure, de geliefde

26

De naam van de historische hoofdstad van de ‘Coste du Rhône’ die aan een korte rivierarm ligt, is afkomstig van

stuk rustiger. Maar – is het toeval? – de stad herbergt wel het museum van gewijde kunst van de Gard in het prachtige Maison des Chevaliers, waarvan de bouw aanving in de 12e eeuw en dat tot in de 15e eeuw werd uitgebreid. Het museum geeft een culturele en niet-confessionele benadering van het godsdienstig gevoel in het christelijke Westen. Etnografie en beeldende kunst gaan samen in een presentatie van religieuze voorwerpen van openbare of particuliere oorsprong.

‘rupper maura’, de zwarte rots met het 12e-eeuwse kasteel stond, waar nu allen nog een paar muren en twee torens van over zijn. Vanaf 218 voor Chr. toen Hannibal op terugtocht vanuit Spanje de Rhône overstak en zwaar slag leverde met de Galliërs, wordt de stad in de geschiedenisboeken vermeld. In 1868 werden in de onvoltooide kerk

uit de 14e eeuw de relikwieën van Sint Valentijn opgenomen, de beschermheilige van de geliefden van wie hier elk jaar in februari het feest gevierd wordt. Het is ook bekend van het symfonische orgel uit 1690 en anekdotischer van het beroemde kerklied ‘Minuit chrétien’ dat hier voor de eerste keer weerklonk op kerstavond in 1847.

Op 2 km ten noorden van Laudun, bekend om zijn wijngaarden, ligt het Camp de César, een archeologische site van 18 hectares die tot de belangrijkste van de Languedoc-Roussillon hoort. Het ligt op een kalkrotsterras, op 200 meter boven het Rhônedal en de dalen van de Cèze en de Tave, en het bevat resten van vijf periodes van opeenvolgende bezettingen: de eerste uit de IJzertijd, verder een Preromeinse nederzetting, een stad uit het Vroeg Romeinse Rijk, overblijfselen uit het Laat Romeinse Rijk en uit de Vroege Middeleeuwen en bovendien fundamenten uit de Middeleeuwen. Een reis door de stenen en door de tijd.

Saint-Victorla-Coste

Saint-Laurent-des Arbres

In Saint-Victor-La-Coste, dat op een rotsachtig plateau vastgeklemd ligt tussen wijngaarden en heuvels, prijken de resten van een magnifieke burcht. De burcht waarvan de oorsprong mysterieus blijft, die toehoorde aan de baronnen van Sabran, wordt beschermd door een vestingmuur die de heuvel omsluit en tot het dorp afdaalt.



De Rhône: Grandeur en grillen van een rivier à voir aussi... Vénéjan, een fraai, op een rotspunt gelegen dorpje met een middeleeuws kasteel en een Romaanse kapel. Andere curiositeit, hier staat de enige, uit 1813 daterende en mooi gerestaureerde, werkende windmolen in de regio. Oppidum Saint-Vincent, vlak bij Gaujac, een Romeins heiligdom met overblijfselen van de 4e eeuw voor Chr. tot de Middeleeuwen. Het kasteel van Lascours in Laudun- Leistenen jachtpaviljoen uit de 12e eeuw omringd door slotgrachten met stromend water. Lirac, met zijn wijnkelders en zijn Ermitage de la Sainte-Baume. Vallabrègues, de enige gemeente in de Gard die op de oostelijke Rhôneoever ligt, getuige van de verplaatsingen van de rivier gedurende 200 jaar. Het rustige dorpje is een bekend om zijn mandenmakers. Chusclan met Gicon in het noorden en Tavel in het zuiden, nog twee hoogtepunten voor de wijnliefhebber.

Het heeft schitterende middeleeuwse en Renaissancegevels. De fraaie en rustbrengende Chapelle de Mayran, verloren temidden van wijngaarden, niet ver hiervandaan, is beslist een bezoek waard.

S

aint-Laurent-des Arbres was vroeger het bezit van de bisschoppen van Avignon die het in de 14e eeuw op gezag van paus Johannes XXII tot een vesting verbouwden. Temidden van deze versterkte wijnstad rijst een imposant feodaal gebouwencomplex (toren, donjon en Romaanse kerk) op dat aanspoort tot sereniteit. Deze vorstelijke sfeer staat echter de viering van vrolijke tweejaarlijkse middeleeuwse feesten, les Donjonnales, niet in de weg.

27

Het dal van de Cèze

Genieten in een waterval De Cèze, verbinding tussen de Cevennen, waar hij ontspringt, en de Rhône, waarin hij uitmondt, verenigt een gevarieerd gebied dat doordrenkt is van een ongelooflijke levenszachtheid. Meer dan waar ook, dat is zeker, geeft de rivier vele genoegens, zowel op sportief als beschouwelijk gebied. Maar het dal van de Cèze is ook een geconcentreerde weergave van de Midi met Provençaalse landschappen en oude stenen die wegdromen in de zon. Overal verspreid langs het water liggen kostbaarheden, en niet alleen goudklompjes.

2 1

3 4 5

1 p In de voorname maar gevaarlijke watervallen van Sautadet is het ten strengste verboden te zwemmen. 2 p Lavendelvelden voor het dorp Saint-Privat de Champclos. 3 p 4 km van Lussan staat de ‘Menhir de la Pierre plantée’ die met zijn 5,60 meter de hoogste van Zuid Frankrijk is.

4 p In het dal van de Cèze, in Méjannesle-Clap nodigt het rustiger water tot tal van activiteiten uit. 5 p Goud zoeken in de Cèze.

29

Het dal van de Cèze

Open venster op een verrassend museum Het museum dat in 1854 gesticht is en in 1918 aan Albert André is toevertrouwd, draagt de naam van de kunstschilder en heeft veel te danken aan zijn vriendschap met de artiesten van zijn tijd. Het omvat een belangrijke collectie waaronder werken van Matisse, Van Dongen, Bonnard en Marquet. Beelden van Maillol en Camille Claudel, een prachtige collectie tekeningen, waar Renoir naast Picasso hangt, en een energieke zaal met provinciale hedendaagse kunst, de meest boeiende in zijn soort in de Gard.

aan de ontdekking van de kernenergie. 2 p ‘Fenêtre

1

ouverte sur Nice’ van Henri Matisse, een van 2

de meesterwerken van het Musée Albert-André,

1 p Tegenover het

het belangrijkste museum

historische hart van het

van de stad en zijn aan

Place Mallet staat het

de archeologie gewijde

Visiatome van Marcoule

tegenhanger het Musée

met zijn 1400 m2 gewijd

Léon-Alègre.

30

Barjac

EEUWIGE WEDERGEBOORTE DER ONTDEKKING

Bagnols-sur-Cèze

BADEN IN KUNST EN HISTORIE Bagnols-sur-Cèze, een beroemde marktplaats in de Romeisne tijd, een grote dynamiek in de Middeleeuwen, een tienvoudige expansie met het centrum voor kernenergie van Marcoule vanaf 1954, is altijd met zijn tijd meegegaan. Niet verwonderlijk wanneer je weet dat zijn naam afkomstig is van ‘balnolae‘, Romeinse zwavelhoudende baden! Voor de bezoeker ontrolt de oude stad zich rond het geplaveide en met arcaden omgeven Place Mallet. Via een stadswandeling in 30 etappes kan iedereen in zijn eigen ritme kennis maken met de architectonische bijzonderheden, zoals fraaie herenhuizen uit de 17e en 18e eeuw. Aan ritme ontbreekt het trouwens niet in de stad die iedere zomer meetrilt met de blues en reggae van twee befaamde festivals.

De tijdlus wordt gesloten met een bezoek aan het nabij gelegen oppidum van Gaujac en de vele overblijfselen van bezettingen van de 4e eeuw voor Chr. tot de 13e eeuw na Chr. 1

2 3

1 p Een typische architectuur naar de

schitterende deur. 3 p Kooplui en liefhebbers

zuidelijke sfeer van

komen van heel ver naar

Barjac. 2 p Deze stijl is

de twee brocantemarkten

ook herkenbar op deze

van de stad.

overgang van Renaissance

Barjac, dat op een klein plateau van 170 meter hoogte ligt tussen Ardèche en Cévennes geeft een prachtig beeld van de stadsstructuur uit het midden van de 18e eeuw. Uit die oude door de zon vergulde stenen rijzen een 12e-eeuws donjon, een 17e-eeuws kasteel, een Renaissancepoort en talloze andere opmerkelijke gebouwen op. Dit historische kader gaat uitstekend samen met de sfeer van de twee zo beroemde brocantemarkten die hier met Pasen en op 15 augustus gehouden worden en veel kooplui en nieuwsgierige bezoekers trekken. In de omgeving is zo veel te zien dat je niet weet waar te beginnen. De woeste Gorges de l’Ardèche in het noorden zijn vlakbij. Niet ver daar vandaan staat een reeks van 15 dolmen uit de Bronstijd, de oudste bekende door de mens overeind

neergezette constructies wier mysterie ons niet loslaat. In het zuiden grenst Barjac aan Saint-Privat-de-Chamclos en zijn negen gehuchten die weggedoken liggen tussen de wijngaarden en lavendelvelden. Even verder kronkelt de Cèze tussen het frisse groen. m

31

Het dal van de Cèze Andere bezienswaardigheden


Saint-Ambroix

S La Chartreuse de Valbonne De Chartreuse de Valbonne, vlakbij SaintPaulet-de-Caisson, is een ware parel ten midden van een koninklijk woud van 1400 hectaren. Het werd gesticht in 1203 op de plek van een Benedictijner klooster en in de 17e en 18e eeuw opnieuw opgebouwd door de Kartuizers die er tot 1901 leven. De geglazuurde pannendaken, de verscheidenheid aan gewelven, de grote kloostergang en een gereconstrueerde monnikscel zorgen voor een buitengewone sfeer.

La Roque-sur-Cèze

U

wordt meteen bekoord zodra u de smalle Pont Charles-Martel overgaat, waarvan de twaalf 13eeeuwse bogen op de monumentenlijst staan. Op een rotspunt ontdekt u nu een aantal voorname gebouwen, gedomineerd door een Romaanse kapel. Het dorp dat op de lijst staat van uitzonderlijke plaatsen in Frankrijk, is beslist één van de mooiste plaatsjes in de Gard. De straatjes die geplaveid zijn met ronde keien brengen u steeds weer nieuwe opwindende ontdekkingen: oude huizen, tuinen, poorten… Naar beneden vertonen de watervallen van de Sautadet, met een niveauverschil van ongeveer 10 meter, talloze holtes en scheuren en een van de beste voorbeelden van ‘kolkgaten’ in Frankrijk. Let op, door de kolkwerking is het hier streng verboden te baden, verder stroomafwaarts is dat echter wel toegestaan.

Les concluses de Lussan Lussan, een versterkte stad op een kalksteenrost, is de geboortegrond van de familie van André Gide. De Concluses hier 7 km vandaan, is een door de Aiguillon en de Merdéris, zijrivieren van de Cèze, uitgesleten kloof. Over een lengte van 6 km volgen watergaten, rotsbogen en uitzichtpunten, gedomineerd door hoge rotspunten, elkaar op.

32

aint-Ambroix, gedomineerd door de Rocher du Dugas, waarop de ruïnes van een 12e-eeuws kasteel tegenover een ‘sprookjeskapel’ uit 1867 staan, ademt een prettige sfeer uit. De stad, die bekend is om zijn markt vanaf 1363, telde ook meer dan 20 zijdespinnerijen. Er zijn naast troglodietenwoningen enkele voorname huizen bewaard gebleven. In de omgeving moet u beslist de grot van la Cocalière in Courry en het kasteel van Montalet in Molières-sur-Cèze bezoeken.

De goudkoorts

Goudargues langs het water Werd vroeger het Venetië van de Gard genoemd en dit is nauwelijks overdreven. De door de Benedictijner monniken gekanaliseerde beek omgeven door eeuwenoude platanen, die het dorp doorkruist, nodigt de bezoeker uit om

hier neer te strijken op een van de talrijke terrassen. De hier vlakbij gelegen 12e-eeuwse abdijkerk met zijn twee Lombardische vierkanten torens, de oude priorij uit de 12e eeuw en de Chapelle SaintMichelet uit eind 8e eeuw maken uw bezoek af.

Montclus Montclus, gelegen tussen de wijngaarden en de Cèze, heeft een opmerkelijke architectuur. Het hoofdplein wordt opgeluisterd door een fraaie barokfontein en een sierlijke klok van siersmeedwerk. Het dorp markeert ook een etappe van de kanotocht vanaf de Pont de Tharaux die voortgezet kan worden (en wel in 7 uur!) tot aan Goudargues.

Breekt u het record van de goudklomp van 543 gram die in 1889 bij het dorp Montclus gevonden is? Je kunt er altijd over dromen, niets is onmogelijk, bovendien er worden goudzoekerstages georganiseerd in het dal van de Cèze. Verschillende organisaties leren u omgaan met de goudwasserszeef, het meest gebruikte gereedschap op de zoektocht naar goudpoeder en –korrels.

Allègre-Les Fumades, een kuuroord Allègre-Les-Fumades, een kuuroord gespecialiseerd in de behandeling van aandoeningen van huid en luchtwegen, heeft alles te bieden waar kuurgasten en toeristen behoefte aan hebben. Er staat zelfs een casino dat dansmiddagen organiseert ter beschikking van hen die genoeg krijgen van de 2500 hectaren

natuurgebied rond het kuuroord. Enkele kilometers verderop vlak bij het fraaie dorp Boisson, heeft u van het kasteel van Allègre, een samenhangende ruïne van de 12e eeuw, een buitengewoon panorama over het dal en vooral de bergengte van Argensol.

Aiguèze Deze middeleeuwse plaats met geplaveide straten en natuurstenen muren die loodrecht boven de Gorges de l’Ardèche ligt, is in 2005 geklasseerd als ‘mooiste dorp van

Frankrijk’. De twee torens, die trots van een rotspunt boven de rondgang oprijzen, zijn de getuigen van de Honderdjarige Oorlog.

33

Cevennen

Strengheid van aarde en karakters De Cevennen zijn een schoolvoorbeeld van de voortdurende onderhandeling tussen mens en natuur. Deze steile bergen, doorsneden door dalen waarin de meeste van de rivieren van de Gard aanzwollen, hebben altijd van hen die er wilden wonen geëist te rivaliseren in vernuft. Het resultaat is een rebelse geest en landschappen met een strenge schoonheid, waarvan men uiteindelijk niet weet wat zijn stempel drukt op wat. In de herinnering van de bezoeker gaat de authenticiteit van een verblijf in de Cevennen niet zo snel in damp op.

2

symboliseren de onstuimige wens van de bewoners het

1 3 4 5

1 p De terrassen, ook faïsses of bancels genaamd,

6

beste te halen uit een veeleisende en soms vijandige natuur.

2 p De talloze wandelpaden zijn te voet, te paard of met een ezel toegankelijk. 3 p De Pont Vieux van Saint-Jeandu-Gard (18e eeuw), in het hart van de Cevennen. 4 p Het imposante silhouet van het Château de Portes, dat in de 11e eeuw gebouwd werd. 5 p Een dame uit de betere kringen van de 18e eeuw in het Musée Cévenol van Le Vigan. 6 p Baden in een gour (een watergat).

35

Cevennen

Vézénobres

HET SCHIP OP DE UITKIJK Sauve

EEN MIDDELEEUWSE PAREL TUSSEN STEEN EN WATER

1

2 3

1 p Een bijzondere plaats

Onlosmakelijk verbonden

tussen de Vidourle en het

met de buurstad enkele

Massif du Coutach. 2 p In

kilometers stroomaf-

kronkelige middeleeuwse

waarts, ligt Quissac dat

straatjes staan talrijke

ook de kwaliteit van leven

herenhuizen uit de 17e, 18 e en 19 e eeuw. 3 p

36

Sommigen beweren dat de stad haar naam ontleent aan de salie (sauge) die een aantal inwoners van de pest zou hebben gered. Realiteit of legende, wij zijn graag bereid te geloven dat deze geschiedenis deze geur met die aparte frisheid en energie, die vandaag nog tussen haar stadsmuren hangt, in de vooraanstaande stad aan de rand van de Cevennen, heeft achtergelaten Ook al lijkt de hoofdstad van de Salavès, met zijn 11e-eeuwse Pont Vieux, zijn versterkte poorten, overblijfselen van stadsmuren en hoge torens, wel een middeleeuws museum, toch worden hier het hele jaar door tal van activiteiten ontwikkeld die vooral veel jongeren en kunstenaars trekken. Het Huis Sauve, dat ooit 10.000 inwoners had, beheerste een gebied dat zich tot voorbij Montpellier uitstrekte en bezat rond de 12e

eeuw ook het privilege geld te mogen slaan. Uit de bloeitijd heeft Sauve nog steeds een zekere grandeur overgehouden. Naast andere bezienswaardigheden, zoals het interessante Conservatoire de la Fourche en Bois de Micocoulier (Ambachtelijk Museum van de Lotushouten Hooivork) en een ongewone rotsenzee, geeft het ook een sfeer van het goede leven, die je altijd bij zal blijven. m

2 1

1 p Een van de tal-

2 p Van de rotspunt biedt

rijke ‘endrounes’ (steile

de stad een uitzonderlijk

straatjes) die door de

panorama van 360 graden

stad kronkelen: de zogenaamde Rue des Maisons

Vézénobres is één van die dorpen waar je je meteen toe aangetrokken voelt, en vanaf de eerste stappen die je er zet, wil je nog maar één ding: de straatjes oplopen, die het doorkruisen als de walegangen van een schip, om steeds hoger te klimmen. Want vanuit de middeleeuwse stad aan de voet van de Cevennen, vastgeklemd op een rotspunt van 219 meter hoog die de samenloop van de Gardon d’Alès en de Gardon d’Anduze domineert, kun je alles overzien. De oriënteringstafel op de top, die de wandelaar uitleg geeft van het grenzeloze uitzicht, getuigt hiervan. Voordat Vézénobres over de Voie Régordane waakte, was het één van de 24 versterkte plaatsen die de Romeinse kolonie Nîmes beschermden. De stad heeft de rijke architectuur van de 12e tot 14e eeuw weten te bewaren tegen de aanvallen van het schreeuwerige modernisme. Het is vanaf de Middeleeuwen beroemd om zijn productie van gedroogde vijgen, welke traditie het onlangs een nieuw elan gegeven heeft. Een boomgaard met 800 bomen heeft tot doel een honderd variëteiten te behouden, terwijl twee jaarlijkse feesten tientallen producenten en duizenden bezoekers trekken.

Romanes.

37

Cevennen

Protestantse passie in het Musée du Désert,

Saint-Jean-du-Gard

BELANGRIJKE PLAATS IN HET LAND DER CAMISARDS 1

2

3

1 p De Pont Vieux over de Gardon markeert de toegang tot Saint-Jeandu-Gard.

2 p In een oude 17 e -

Loom ligt de hoofdstad van de Camisards aan de Gardon langs een hoofdstraat en aan de voet van de Tour de l’Horloge, het enige overblijfsel van een Benedictijner priorij uit de 12e eeuw. Dit Hugenotenbastion was ook bekend door de zijde-industrie. Hiervan getuigt de zijdespinnerij ‘Maison Rouge’, die in 1965 als laatste in Frankrijk zijn deuren sloot. De herinnering aan de zijde-industrie wordt bewaard in het fantastische Musée des Vallées Cévenoles dat met een oppervlak van 600

m2 een beeld geeft van de volkskust en –tradities. De stad, die verder nog een prachtig tropisch aquarium herbergt, is het vertrekpunt voor een wandelgebied van meer dan 150 km paden. Elk jaar op Hemelvaartsdag en Allerheiligen trekt een festival wandelliefhebbers in de voetsporen van hun glorieuze voorganger, RobertLouis Stevenson, die hier in 1878 zijn beroemde reis met een ezel beëindigde (zie ook p. 47). m

In het geboortehuis van de leider van de Camisards, Roland, herleeft in het Musée Mialet, vlakbij Anduze, het Hugenotenverleden van de 12e tot de 18e eeuw. Via 15 zalen en meer dan 4000 voorwerpen wordt het leven van de Protestanten in de Cevennen opgeroepen. De nadruk ligt vooral op de periode van de ‘Désert’, van de herroeping van het Edict van Nantes (1685) tot het Edit de Tolérance (1787) en over de vindingrijkheid van de Protestanten om hun geloof te blijven beleven ondanks de repressie door de koningen. (zie ook p 46)

GEEST VAN VRIJHEID DOOR DE EEUWEN HEEN Anduze, de toegangspoort van de Cevennen vanwege zijn ligging aan een sluis langs de Gardon, het Genève van de Cevennen vanwege zijn beschermde rol van de protestanten, trekt nog steeds veel bezoekers. De machtige Heerlijkheid, die in 1266 bij de Franse kroon gevoegd werd, maakte een snelle bloei door dankzij de zijdecultuur. In 1296 wordt hier melding gemaakt van de eerste zijdespinnerijen

van Frankrijk. Tijdens de hoogtijdagen waren er wel 20. De vele handelscontacten brachten de ideeën van de Hervorming waarvan Anduze in 1570 het leengoed werd. Van de vestingmuren, die in 1624 verwoest werden, is alleen de Tour de l’Horloge overgebleven, maar je kunt nog steeds de wind van vrijheid inademen al wandelend door de gezellige straatjes. m

toren de Vrede van Alais overleefd.

1 2

3 p De oude stad bergt verrassingen in zich zoals deze fraaie schaal... 4 p

eeuwse herberg, biedt het Musée des Vallées

3

4

5

Of de verrassende met geglazuurde dakpannen

Cévenoles een fantastische collectie van het plaatselijk

1 p De als amfitheater

overdekte Fontaine-

erfgoed. 3 p De stad vormt

gebouwde stad waakt

een ideale uitvalsbasis

over de rechteroever van

Pagode van 1649. 5 p De traditie van de vazen

voor de verkenning van

de Gardon.

uit Anduze die zelfs de

de Vallée des Camisards,

2 p Van de in 1320

oranjerie van het Paleis

de Vallée Française of de

gebouwde vestingmuren

van Versailles versieren,

Vallée Borgne.

heeft alleen de klokken-

is nog altijd levend.

38

Anduze

39

Cevennen

Herinnering aan de mijnen De antracietbouw die vanaf 1320 in Alès voorkwam, nam midden 19e eeuw met de komst van de spoorwegen een grote vlucht. Het leven in het bekken van Alès, dat tot 20.000 mijnwerkers telde, wordt volledig bepaald door de mijnbouwmaatschappijen. De opbrengst is in 1975 nog steeds 2500 kg per mijnwerker en per dag, maar de exploitatie van aardolie bracht uiteindelijk een einde aan de steenkoolbouw. De mijnbouw verlaat de stad, maar blijft voortbestaan in het collectieve geheugen.

Picabia, Alechinsky,

1

Braque, Miro en Picasso en documenten over

2

kunstuitgaven, verzameld 3

door een kunstenaar-

1 p Het oude Alestum

drukker uit Alès.

(ijzer) richt zich

3 p In een nagemaakte

tegenwoordig op het

mijn worden in 650 m

toerisme. 2 p Het Musée Pierre André Benoît in

galerijen delf - en

Rochebelle bezit onder

steenkool van 1880 tot

andere werken van

1960 getoond.

40

exploitatietechnieken van

Alès

DOOR MENSENHANDEN GESMEED ERFGOED Terwijl, in tegenstelling tot de zijde-industrie, het mijnwerkersverleden nog zeer aanwezig is in de geesten van de bevolking, heeft de tweede stad van het departement een geslaagde omschakeling gemaakt naar de industrie en het toerisme. Alès, dat gelegen aan de Gardon de poort van de Cevennen genoemd wordt, heeft ook de voordelen van een zuidelijke stad met 275 zondagen per jaar. En de stad probeert bezoekers te trekken. De rijkdommen van de oude stad, van het Fort Vauban tot de kathedraal Saint-Jean via de botanische tuin naar de Tour Vieille, worden getoond tijdens vijf stadswandelingen. Alès met zijn vele musea (mijnen, mineralen, archeologie, beeldende kunst,

Het nationale park de Cevennen

DE VORSTELIJKE CEVENOLSE NATUUR

hedendaagse kunst) getuigt van een grote openheid. Was het niet in deze stad dat de vrede van Alais in 1629 getekend werd, die de protestanten vrijheid van godsdienstuitoefening gaf? Ook de culturele sector getuigt van deze vrijheid, wat onder andere geïllustreerd wordt door het interessante filmfestival Itinérances. m

3

4

tijdens kleurrijke feesten. 1

2

2 et 4 p De weelderige landschappen tussen Gard en Lozère 3 p Vinger-

5

hoedskruid, één van de 2250 bloeiende planten die

1 p De drailles, paden

voorkomen in het natio-

die door schapenkudden werden genomen tijdens

nale park. 5 p Afhankelijk van de zones, kan het kli-

de zomerse transhumance,

maat warm en droog zijn of

worden nog altijd gebruikt

koud en vochtig.

De status van wereldreservaat van de biosfeer die het park door de Unesco werd toegekend, is een erkenning voor het evenwichtige beheer van het Nationale Park de Cevennen in een zorg voor duurzame ontwikkeling. Het park, dat in 1970 ontstond en 90.000 hectaren beslaat, vervult een voorbeeldfunctie. Het enige bewoonde Franse Nationale Park (600 personen in de centrale zone) heeft uitstekend de bescherming van cultureel en architectonisch erfgoed geïntegreerd. De plantenrijkdom profiteert van uiteenlopende hoogten (378 tot 1699 m) en kli-

maten (zee-, landen mediterraan klimaat). Van de 2250 bloeiende planten, die allemaal beschermd zijn in het park, zijn er 48 uniek in de wereld. De fauna, die over zeer diverse biotopen beschikt, is de afgelopen 20 jaar steeds rijker geworden en omvat nu 2410 soorten. Maar genoeg cijfers. Deze hoge landen, tussen de Mont Lozère en de Mont Aigoual, bestaande uit kalksteenrotsen en dalen, verwachten u om u al hun magie te ontvouwen. Drie goed gedocumenteerde ecomuseums staan u ter beschikking. m

41

Het meteorologisch observatorium van Mont Aigoual

Saint-Andréde-Valborgne Met een gezellige kade langs de Gardon en een Romaanse kerk uit de 13e eeuw is Saint-Andréde-Valborgne (van bornha: holte waar het water doorstroomt) een ideaal vertrekpunt voor wandelaars.

Saint-Hippolytedu-Fort

D

e stad die op de eerste voorlopers van de Cevennen ligt, dankt zijn naam aan het fort dat hier in 1704 onder leiding van Vauban werd gebouwd om de protestantse rebellen in het oog te houden. Het heeft de ontwikkeling van uitgebreide textielactiviteiten en de aanwezigheid van talrijke zijdespinnerijen te danken aan zijn positie aan de oever van de Vidourle. Deze geschiedenis is trouwens niet verloren gegaan, want u kunt hier een zeer compleet ecomuseum bezoeken, waar u alles kunt zien over deze traditionele en moderne activiteit van het kweken van de zijderups tot aan het weven van de stoffen (zie ook hieronder). Een andere bijzonderheid van deze stad, die met 23 zonnewijzers en 13 fonteinen zowel de tijd als de

Le Vigan

koelte in de gaten houdt, herbergt een interessante collectie brandweervoertuigen en –uitrustingen in het brandweermuseum. Ten slotte is Saint-Hippo, zoals men hier zegt, dat zowel zuidelijk als Cevenols is, een zeer aangename plaats om halt te houden.

D

Lasalle Ten tijde van de zijde

Génolhac Génolhac, aan de voet van de Mont Lozère en op de Voie Régordane, is een vredig typisch Cevenols dorp met granieten huizen. De Romaanse kerk met zijn ‘clocher à peigne’ is erg

42

representatief voor de religieuze gebouwen van het bovendal van de Cèze, in Bonnevaux treft men hier bijvoorbeeld ook een voorbeeld van aan. Vlakbij het dorp biedt het Belvédère des Bouzèdes een rijk panorama over de Cevennen, terwijl de Jardin du Tomple, op de weg naar Concoules, met zijn talrijke bloemen een zee van kleuren vormt.

De Mont Aigoual, die een hoogte heeft van 1567 meter, de hoogste punt van het departement, heeft een zeer ruw klimaat met stormen die een snelheid kunnen bereiken van 250 km/u en een gemiddelde neerslag van 2000 mm per jaar. Niet verwonderlijk dat zijn naam letterlijk van water is afgeleid, of liever van ‘aygues’. Als de hemel echter vrij van wolken is, hebt u een grandioos uitzicht tot aan de Mont Blanc, de Mont Ventoux, de Pic du Midi en zelfs tot de Middellandse Zee die 70 km verderop ligt. Météo France, die zo verstandig is geweest al in 1887 al een observatorium op de berg te zetten – nu het laatste bergobservatorium in Frankrijk –, biedt een expositieruimte van 500 m2 over de kunst van de weersvoorspelling. Voor wandelaars is het goed om te weten dat u met het pad genaamd de QuatreMille-Marches de top van de Aigoual vanuit Valleraugue kan bereiken via een hoogteverschil van meer dan 1000 meter...

De eerste sporen van de Franse zijdecultuur worden in de 13e eeuw in Anduze aangetroffen. Na de strenge vorst van 1709 neemt de moerbeiboom de plaats in van de kastanje en deze boom krijgt de naam van ‘gouden boom’ met verwijzing naar de welvaart die hij brengt. De Cevenolse zijde wordt in Nîmes of in Lyon geweven en ter plaatse worden de bekende zijden kousen vervaardigd. Rond 1850 wordt de zijderups getroffen door de peperspikkelziekte. Pasteur weet de ziekte te bedwingen, maar de concurrentie uit het Verre Oosten rond 1880 en de kunstzijdefabricage later betekenen de einde van de industrie. De laatste spinnerij sluit in 1965 zijn poorten.

De ‘parel van de dalen’, volgens Daudet, is een indrukwekkend straatdorp van 1,7 km lang. Achter de voortdurende rij huizen, ontdek je de frisheid en het lover die door de Salendrinque gebracht worden.

e stad die in de Middeleeuwen gesticht werd aan de voet van de Aigoual, heeft zich ontwikkeld aan de oevers van de Arre. Voorbij de bekoorlijke Romaanse brug, kronkelen de straatjes en je kunt er prachtige binnenplaatsen en fonteinen bewonderen achter hoge gevels van 17e- en 18eeeuwse huizen. De stad van de beroemde Pomme Reinette is dank zij de talrijke feesten, jaarmarkten en festivals, bijzonder levendig. Vertrekpunt van schitterende wandelingen op de Causse de Blandas, een verlaten kalksteenplateau, herbergt Le Vigan ook een geweldig Cevenols museum. Dit biedt fraaie reconstructies van volkskunsten en –tradities in een oude middeleeuwse leerlooierij, omgebouwd tot zijdespinnerij en later handschoenenfabriek.

wat u ook moet zien… Durfort, een tegen een heuvel aangeklemd dorp temidden van de wijngaarden. Bez et Esparon vanwege het op een indrukwekkende rotspunt gelegen gehucht. La Grand’ Combe en het aantrekkelijke mijnwerkermuseum. Saint-Martial, geheel rond een 12e-eeuwse kerk gebouwd dorp. Peyremale en zijn kerk, een parel van de Romaanse kunst, die een schilderij dat aan Raphaël toegekend wordt, herbergt.

Le cheylar d’Aujac

Na jaren van nauwgezette restauratie heeft het kasteel (of cheylar) van Aujac, waarvan het donjon uit de 12e eeuw dateert, zijn oude glorie hervonden op de vooruitspringende berg van het dal van de Cèze. Er worden nu workshops gegeven door kunstenaars en culturele manifestaties georganiseerd. Vlakbij ligt het Château de Brésis, ook uit de 12e eeuw, dat ook zeker een bezoek waard is.

Le castellas de Saint-Bonnet

In de Val de Salendrinque, het ‘kleine Franse Zwitserland’ wemelt het van de versterkte huizen, zoals het Château de SaintBonnet. Dit kasteel werd in de 15e en 16e eeuw volledig gerestaureerd op de plaats van een gebouw dat al in 1156 vermeld werd.



Cevennen

Herinnering in de Gard

Hoogtepunten en grote figuren De menhir de Courbessac, een monoliet van meer dan twee meter hoog die dateert van ongeveer 2500 jaar voor onze jaartelling, is beslist een van de oudste monumenten uit de Gard.

De functie van het monument genaamd Temple de Diane in de Jardins de la Fontaine in Nîmes dat waarschijnlijk in de 2e eeuw gebouwd werd, is nog steeds een mysterie.

De Gard, één van de eerste gebieden in Europa die bewoond werden door de mens, is onophoudelijk het toneel geweest van een rijke geschiedenis, verlevendigd met opmerkelijke personen.

De Via Domitia als levensader In 118 voor Chr. steekt Domitius Ahenobarbus met zijn legioenen de Rhône over om de Romeinse bezittingen in Spanje te gaan beschermen. Hij neemt een oude bestaande weg: de Heraclesroute. Hij verbetert deze, maakt er een betrouwbare militaire route van en geeft hem de naam: Via Domitia. Deze directe lijn tussen de Alpen en de Pyreneeën die 20 kilometer van de kust ligt, wordt al snel de ruggengraat van de regionale vestiging en de handel. De A9 en de N 113 volgen min of meer haar tracé.

VAN PREHISTORIE TOT KELTEN

D

e in de Costières aangetroffen sporen hiervan vormen het bewijs: ongeveer een miljoen jaar geleden woonden er al mensen in het gebied van de huidige Gard. In die tijd en gedurende honderden duizenden jaren leefde de mens als nomade. Hij schuilde in grotten, zoals die van la Salpétrière, bij Remoulins. Vanaf het

mesolithicum, tussen -10000 en -5000, bebouwden mensen de aarde, domesticeerden geiten en schapen, slepen zij stenen en maakten zij versierde potten en schalen. In deze cruciale tijd trokken de mensen naar de kust en organiseerden zich in sedentaire structuren, in dorpen. In het neolithicum, (-5000 tot -2000) ontstaat de handel met de Middellandse Zee en begint het megalithisme, waarvan de menhir de Courbessac of de Pierre Plantée van Lussan voorbeelden zijn. De eerste

gemeenschappelijke graven verschijnen, zoals in Durfort, terwijl de koperbewerking zich ontwikkelt. In de IJzertijd (-800 tot -200) ondergaat de streek een drievoudige invloed: Grieks (wijnstok en olijfboom), Iberisch (schrift) en Keltisch. Aan het begin van de Geschiedenis rond 400 voor Chr., onderwerpt de Keltische stam van de Volques Arécomiques de plaatselijke bevolking, kiest Nîmes als hoofdstad en omringt deze plaats met 24 oppida (versterkte plaatsen). m

DE ROMEINSE KOLONISATIE Een kopie van een bronzen beeld van Augustus in Nîmes, achter de poort met dezelfde naam, vormt een eerbewijs aan de keizer die zo veel gedaan heeft voor de stad en de streek.

44

D

e onderwerping van de Kelten, voorbereid door de aanwezigheid van Romeinse kooplui, verloopt zonder wrijving rond 121 voor Chr. In hun eerste kolonie buiten Italië, nemen de Romeinen de organisatie over die door hun voorgangers was begonnen. In 27 voor Chr. wordt dit de Colonia Narbonensis waarin Nîmes zich ontwikkelt tot een belangrijke stad. De Romeinen zijn zo slim om de talrijke gewoonten van de gekoloniseerde volkeren over te nemen en de administratieve organisatie volgens Romeins model verloopt soepel. De Pax romana, Romeinse vrede, is het symbool van welvaart tot aan het einde van de 3e eeuw. Er ontwikkelt zich een stedelijk netwerk met steden als Uzès,

DE INVALLEN VAN DE ‘BARBAREN’ anaf de 3e eeuw zijn er invallen in het gebied dat in 413 door de Wisigothen wordt veroverd en vanaf 719 door de Saracenen. Het gebied wordt door de Franken op de Arabieren veroverd met rond 737 de beroemde inval van Karel Martel, die het gebied ‘redt’ alvorens het verwoesten. In 759 wordt Septimanië waaronder de huidige Languedoc ingelijfd in het Frankische Rijk. Vervolgens zijn het rond 860 de Noormannen (of Vikings) die Nîmes plunderen, voordat de Hongaren in 924 hetzelfde doen. De stad heeft zijn glans verloren en verschanst zich rond zijn arena, ter-

V

wijl vanaf de 10e eeuw de baronnen van Anduze, vazallen van de graaf van Toulouse, de macht krijgen. m

Deze gravure van Cornelis Apostool van 1794 laat de arena van Nîmes zien toen deze nog bewoond was. Deze bewoning, die het resultaat was van de herhaalde aanvallen tegen de stad in de Middeleeuwen, duurde voort tot 1830.

MIDDELEEUWEN EN JAARMARKTEN Een bas-reliëf op de arena van Nîmes (1e eeuw na Chr.), een wolvin voorstellend die haar jongen voedt, is een directe verwijzing naar Rome.

Sommières en dorpen als Remoulins, Nages of Calvisson. De villæ, grote landbouwgronden, die tussen de steden in liggen, bezetten en exploiteren de aarde. De 3e eeuw wordt gekenmerkt door het begin van de val van Rome en de komst van het Christendom. m

an de 10e tot de 12e eeuw werd door de Kerk de ontwikkeling van talrijke dorpen bevorderd. In 1229 lijft de Franse koning, Lodewijk de Heilige, de Languedoc in. Hij sticht in 1246 Aigues-Mortes om met Marseille te kunnen concurreren. De steden profiteren van de kruistochten, want de specerijenroute liep tot aan de kust. Maar met de inlijving bij het koninkrijk van Marseille en de Provence in 1481 kwam de plaatselijke handel tot stilstand. Tijdens de Honderdjarige Oorlog veroveren de Engelsen gedurende korte tijd de Languedoc, dat door huurlingen geplunderd wordt m

V

Beaucaire met zijn jaarmarkt neemt in 1464 de economisch en commerciële macht over van Saint-Gilles en van Aigues-Mortes. Het belangrijke evenement trekt gedurende een week in juli wel 100.000 bezoekers in een stad van ongeveer 8.000 inwoners.

45

Herinneringen van de Gard

Beroemdheden uit de Gard

PROTESTANTSE HELDENDADEN

die het jaar tevoren onder de naam GUILLAUME APPOLINAIRE de sindsdien beroemde bundel ‘Alcools’ publiceerde, ingedeeld in het 38e artillerieregiment in Nîmes. Hier schreef hij enkele van de beroemde ‘Lettres à Lou’, voordat hij in april 1915 naar het front ging.

D

e Gard, ontoegankelijk voor de Katharen, toont zich veel ontvankelijker voor de ideeën van de Hervorming die een blijvend stempel op de streek hebben gedrukt. Vanaf 1530, verspreidt ‘de ketterij’ zich vanaf Genève met de kooplui door het Rhônedal. Het idee om ‘volgens het Evangelie’ te leven verbreidt zich samen met de stoffenhandel naar de steden, daarna naar het platteland. Tijdens de godsdienstoorlogen, die zich afspelen in het noorden, fungeert de Cevennen en de streek van Uzès en Nîmes als reservoir voor de protestantse troepen. In 1567, op de dag van Sint-Michiel, worden bijna 200 katholieke priesters en notabelen vermoord door de Hugenoten: de Michelade blijft in de herinnering voortbestaan. In 1685 gelast Lodewijk XIV de herroeping van het Edict van Nantes en, daarmee de vrijheid van godsdienstuitoefening die zijn grootvader Hendrik IV in 1598 had verleend. De dominees moeten samen met honderden duizenden protestanten de vlucht nemen. De bijeenkomsten van de Désert (naar de 40-jarige zwerftocht van het Joodse volk en Mozes na hun uittocht uit Egypte) vinden plaats, voorgezeten

p ROBERT LOUIS STEVENSON,

Tijdens de clandestiniteit verzamelde de protestante bevolking zich in de bijeenkomsten van de Désert rond bevlogen lekenpredikers. Het Musée du Désert, in Mialet, vertelt over deze episode en over de gehele geschiedenis van de Protestanten.

door eenvoudige leken. De nieuwe godsdienst ontwikkelt zich, maar de onderdrukking door Lodewijk XIV wordt sterker. Aan het begin van de 18e eeuw preken profeten geweld. In juli 1702 breekt de oorlog van de Camisards uit, de eerste moderne guerillaoorlog waarin gedurende twee jaar, boeren met witte hemden het hoofd bieden aan de cavaleristen van de koning. Tussen mei en oktober 1704 nemen de opstandelingen echter in aantal af, zowel door geweld als door onderhandeling. De vervolging wordt op minder krachtige wijze voortgezet en rond 1770 krijgt tolerantie de overhand, officieel bekrachtigd met het Edit de Tolérance van 1787. Deze episode heeft grotendeels de identiteit van het gebied gevormd. Ook nu nog worden Hugenotenslachtoffers zoals Marie Durand, als jong meisje gevangen genomen en 38 jaar lang opgesloten in de Tour de Constance in Aigues-Mortes, of militair leider Roland, als helden gezien. m

De Voie Régordane, weg van tolerantie De Régordaneroute, een oud herderspad dat zich ontwikkelde tot een middeleeuwse handelsroute, verbindt le Puy-en-Velay in het midden van Frankrijk met SaintGilles en de abdijkerk in de Gard. Sinds kort hebben steden en dorpen aan deze route zich verenigd om aan deze pelgrimsroute, die in de 20e eeuw weer Voie Régordane genoemd werd, een nieuwe dynamiek van openheid en uitwisseling te geven. Dit bestaat uit een culturele en toeristische route in ontwikkeling: ‘de wegen van de Tolerantie’.

iDe uit Nîmes afkomstige

BERNADETTE LAFONT, die in 1957 ontdekt werd in ‘Les Mistons’, eerste korte speelfilm van François Truffaut, is in korte tijd een leidende ster van de Nouvelle Vague geworden. De actrice, lieveling van Claude Chabrol maar even opmerkelijk in La Fiancée du Pirate van Nelly Kaplan, Une belle fille comme moi (Truffaut), La Maman et la Putain (Jean Eustache), of l’Effrontée (Claude Miller), blijft vrijheid en fantasie uitstralen zowel op het doek als in haar leven.

tALPHONSE DAUDET. De

INDUSTRIËLE REVOLUTIE, CRISES EN VERNIEUWING

schrijver van de ‘Lettres de mon moulin’, ‘Petit chose’ en ‘Tartarin de Tarascon’, werd in 1840 in Nîmes geboren, maar moest de stad verlaten na het faillissement van de zijdefabriek van zijn familie. Hij werkte daarna als bewaker in een middelbare school in Alès.

p December 1914 wordt

Guglielmo Kostrowitzky, dichter

De schachttorens getuigen van een glorieus mijnwerkersverleden dat in 1825 begon. Nu hebben de landbouwproducten van kwaliteit en een uitgelezen toeristisch aanbod het overgenomen van de traditionele industrieën.

46

H

et departement de Gard is in 1790 officieel gevormd door de Assemblée constituante. In de 19e eeuw ontwikkelt het departement zich, geholpen door de eerste spoorwegen van het land, voornamelijk dankzij steenkool en metalen. Kastanje, zijde en wijn maken het beeld volledig. Maar door de inktziekte bij de kastanje, de peperspikkelziekte bij de zijderups en de phylloxera bij de wijnstok worden de traditionele producten vanaf

1850 zwaar getroffen. Na de crises van de bestaande industrieën en de instorting van de metaalindustrie in 1960, geeft het departement de voorkeur aan kwaliteit, zowel wat betreft de landbouwproducten als toerisme. Sinds 2002 ligt Nîmes op drie uur per TGV van Parijs. m

Schotse schrijver van ‘Schateiland’ en ‘Doctor Jeckyll en Mister Hyde’, heeft op humoristische wijze de Cevenolse identiteit beschreven in zijn ‘Met een ezel op reis doorheen de Cevennen’, verslag van een epos van 220 kilometer in 1878 aan de zijde van zijn ezelin Modestine.

uChristian Montcouquiol was,

bekend onder de naam NIMEÑO II (‘afgeleid van Nîmes’), de grootste torero van Frankrijk. In 1989 werd hij in Arles ernstig gewond door de stier Miura waarna hij in 1991 besloot een einde aan zijn leven te maken, maar hij leeft voort in de harten van zijn aficionados. Een beroemd standbeeld ter herinnering aan hem staat voor de arena in Nîmes.

t CLAUDE VIALLAT. Voorman

van de beweging SupportSurface in de jaren 70 geeft nog altijd les op de Kunstacademie van de stad. Abstracte vormen

p ANDRÉ CHAMSON, schrijver, lid van de Académie Française en geëngageerd mens, heeft zijn gehele jeugd in Le Vigan doorgebracht. Hij is begraven op de zo door hem geroemde Mont Aigoual.

p JEAN CARRIÈRE, Prix

Goncourt 1972 voor ‘L’Epervier de Maheux’, heeft ook de Cevennen, waar hij tot zijn dood in 2005 woonde, geroemd.

p ANDRÉ GIDE. Zijn familie

was afkomstig uit Lussan, Nobelprijs in 1947 en schrijver van ‘Les Nourritures terrestres’ of ‘La Symphonie pastorale’, bracht als kind zijn vakantie door bij zijn grootmoeder in Uzès, de stad waaraan hij ruimschoots aan herinnert in ‘Si le grain ne meurt’.

aanvoerder van het Franse voetbalelftal dat in 1998 de Wereldcup en Euro 2000 won, is in Alès geboren.

p EN OOK IN DE VERLEDEN Rabaut de Saint-Etienne, Gaston Doumergue en François Guizot (politici), Rivarol (polemist), Nicot (diplomaat), Jean Cavalier (leider van de camisards), Fanfonne Guillerme (grande dame uit de stierenwereld), Marie Durand (Protestantse martelares), de pausen Clementius IV, Innocentius VI en Clementius V.

p JEAN-PIERRE CHABROL,

schrijver en journalist, geboren in Chamborigaud vlakbij Génolhac, vrolijkte zijn tijdgenoten op met zijn verve als verteller waarbij hij de kwaliteiten van zijn geboortestreek, de Cevennen, naar voren bracht zonder in karikaturen te vervallen.

p LAURENT BLANC. De

p GROTE BOUWERS die hem vanaf 1966 kenmerken worden verbogen en herhaald in al zijn werken.

p LOUIS-EUGÈNE PERRIER,

arts van beroep, koopt in 1898 de bron Bouillens en neemt de kuurinrichting van Vergèze over. Hij organiseert het bottelen van het water, dat na zijn dood in 1912 de naam Perrier krijgt.

uDe Britse schrijver

LAWRENCE DURELL brengt de laatste jaren van zijn leven, ‘de mooiste’ volgens hem, in Sommières door. De stad kent nu de schrijver van ‘Alexandria Quartet’, van ‘The Avignon Quintet’ en ‘A Smile in the Mind’s Eye’ veel eer toe.

Philippe Lamour (oprichter van de Compagnie du Bas-Rhône en het irrigatiekanaal van de BasLanguedoc met Rhônewater), Paulin Talabot (ingenieur wegen waterbouw).

p ONDER DE PROJECTOREN Patrick Timsit, Alexandra Lamy, Philippe Corti, Maurice André, Jean-Louis Trintignant.

Van eigen bodem Zij gedijen vooral goed in de zandgrond van de Camargue, waar ze begin maart opschieten. Maar vanaf het voorjaar zijn het de geur en zo bijzondere verschijning van de witte en vooral ook groene ASPERGES die de grootste chef-koks in het hele departement in verleiding brengen. Niet verwonderlijk dat de Gard de eerste producent van heel Frankrijk is.

Eldorado voor lekkerbekken In de Gard, met zijn lange landen wijnbouwtraditie, kunt u altijd genieten van de lekkerste gerechten en wijnen. Talrijke specialiteiten, vaak erkend met een AOC (certificaat van gecontroleerde herkomst), doen liefhebbers het hele jaar door watertanden.

Eind 2004 heeft DE OLIJFOLIE VAN NÎMES als eerste in de regio en zesde in Frankrijk een Appelation d’Origine Contrôlée gekregen. De olie, die uit minstens 65% van de variëteit Picholine - vaak geassocieerd met de Négrette - bestaat en in 183 gemeenten in de Gard en 40 in de Hérault geproduceerd wordt, is te herkennen aan de licht bittere smaak, en als hij jong is, aan het peper- en groentearoma.

De kleine maar zo smakelijke TELLINES (platschelpen) zijn een lekkernij voor iedereen die van schaal- en scherpdieren houdt. Deze schelpen die symbool staan voor de stranden van de Camargue worden op ambachtelijke wijze gevangen.

De minstens elf dagen geaffineerde PÉLARDON is een verrukkelijke geitenkaas die in alle rijpingsfasen, van heel jong tot heel droog, gegeten kan worden. De grassen, brem, eikels, heide, kastanjes en aromatische planten die het menu van de geiten vormen, geven deze kaas die bijzondere smaak. De kaas is bekroond met een Appellation d’Origine Contrôlée.

Vanaf begin mei geven DE KERSEN uit de Gard, die vooral in de benedenloop van de Rhône en rond Remoulins geteeld worden, een zomerse aanblik aan de fruitmanden in het gehele land.

48

Ongelooflijk hoe dit water in zijn ronde flessen de wereld heeft weten te veroveren. En waar ter wereld je het beroemde koolzuurhoudende PERRIER ook drinkt, het komt uit de bron van de Bouillens, vlakbij Vergèze. Op de productieplaats wordt via een eigentijdse scenografie een beeld geschetst van de evolutie van het water.

Wie de GARRIGUETTE eenmaal geproefd heeft, zal dit altijd onthouden. Andere aardbeien zijn niet te vergelijken met deze variëteit die langwerpig van vorm en licht zuur van smaak is. De eerste aardbei van de koude grond in Frankrijk, die onlangs bekroond is met een Appellation d’Origine Contrôlée, staat vroeg in het voorjaar al op de

De Gard is met 4000 hectaren de eerste producent in de regio en de tweede in Frankrijk van consumptieolijven, die zich onderscheiden door het hoge gehalte van de variëteit PICHOLINE. Deze langwerpige olijven met stevig vruchtvlees en een bijzonder fijne smaak zijn, tot groot genoegen van de fijnproevers, goed voor 70% van de oogst.

DE TRUFFELS uit de Gard komen voor Kerst en Nieuwjaar op de markt. De kalkrijke grond, warme en vochtige zomers en zachte winters zorgen ervoor dat de ‘zwarte diamant’ hier zo goed gedijt. De productie, die tot de eerste in Frankrijk behoort, concentreert zich voornamelijk rond Uzès, waar jaarlijks het gezellige truffelfeest wordt gevierd.

DE ZOETE UI VAN DE CEVENNEN die onlosmakelijk verbonden is met de Cevenolse terrassen, wordt hier al sinds 1830 gekweekt en heeft een nieuw elan gekregen na de teruggang van de zijdecultuur. Hij wordt in februari gezaaid, in mei uitgeplant en in augustus, september altijd handmatig geoogst en heeft een verrukkelijke smaak en een bijzonder zachte structuur. Deze kwaliteitsui heeft natuurlijk ook een AOC gekregen.

De kastanjehouten en met platte steen bedekte ruches-tronc, steeds meer vervangen door de zogenaamde kastkorven, zijn typerend voor de HONINGPRODUCTIE IN DE CEVENNEN. De verschillende soorten honingplanten geven aan deze nectar een subtiele ongeëvenaarde smaak.

49

Producten van eigen bodem In de oudheid werd de soldij van de soldaten deels betaald in de vorm van zout, salarium, waar het woord salaris van afgeleid is. DE FLEUR DE SEL DE CAMARGUE, is nu een fijn geparfumeerd kristal dat met zorg geoogst wordt in de Salins d’Aigues-Mortes, het is inderdaad de fine fleur van deze eeuwenoude productie.

Zoute fougasses, fougasses met spekjes, met olijven, met gratons of zoete fougasses in AiguesMortes, Kerstbrood en pastissons van Beaucaire, croquants uit Villaret (foto), croquignoles uit Uzès of oreillettes... BANKETSPECIALITEITEN waar je elk moment van de dag van kunt genieten.

De lijst vissen die gevangen worden aan de kust van de Gard en waarvan het territorium alleen begrensd wordt door de oevers van de Middellandse Zee, bestaat uit in de kustwateren levende vissen, zoals zeewolf, zeebrasem, tong of de miskende harder, en in scholen levende vissen uit de volle zee, zoals sardienen, makreel en tonijn. Daarbij komen dan nog de zogenaamde ROTSVISSEN die lekker zijn in de soep (poon, schorpioenvis...), genoeg om de visliefhebbers op de visafslag in Le Grau du Roi of de stallen van de Halles de Nîmes in verrukking te brengen.

In het uitverkoren kader van het Château de Clary à Roquemaure organiseert de ACADÉMIE DU VIN ET DU GOÛT allerlei activiteiten om u kennis te laten maken met de wijnen uit het Rhônegebied en de Languedoc. Bezoeken aan wijnkelder, proeverijen, uitstapjes voor fijnproevers en workshops oenologie staan voor alle liefhebbers en vooral ook voor gezinnen open.

Al in 1830 was het recept ervan bekend. DE BRANDADE DE NÎMES is een fijne emulsie van ontzouten stokvis opgeklopt met melk en olijfolie. Sommigen, maar dit wordt door puristen gehoond, doen er knoflook bij en anderen een geprakte aardappel. Kom proeven en oordeel zelf.

De speciale groeiwijze van de appelbomen geeft aan de REINETTES DU VIGAN een maximale bezonning. Een lange rijping in respect met de natuur geeft deze bleek gele appels een onvergelijkelijk fruitige, lichte zure smaak.

De vijgenboom, symbool van vruchtbaarheid in het gehele Middellandse Zeegebied, hoort bij dit landschap en de vruchten smaken bij elke lekkere zomermaaltijd. Fris en sappig of droog, verwerkt in schotels of als dessert, de VIJGEN UIT DE GARD zijn een echte lekkernij. De ‘Journées Méditerranéennes de la Figue’, in het laatste weekend van oktober in Vénézobres, is een feest gewijd aan deze zachte vrucht.

GOUD DER AARDE, KUNST VAN DE WIJN

D

e overal aanwezige wijnstokken hebben in de loop der eeuwen het landschap en

de cultuur van de streek bepaald. Door het goede klimaat en de uitstekende grond, samen met de hoge kwaliteitseisen die de wijnbouwers stellen, is er een grote variëteit aan eerste klasse wijnen gekomen. In de eerste plaats de Côtes-du-Rhône, vanaf 1737 geprezen door de Consuls de Roquemaure. Ze zijn onderverdeeld in de Côtes-du-Rhône Villages de Chusclan, Saint-Gervais of Laudun, de crus van de Lirac en de beroemde rosé van Tavel. De Costières de Nîmes in het zuidwesten behoren nu tot de beste wijnen, net als de naburige wijnen uit de garrigues, de Côteaux du Languedoc. De Clairette de

Bellegarde, een witte droge wijn die niet ver van de Camargue geproduceerd wordt, sluit de lijst van Appellations d’Origine Contrôlée (AOC) uit de Gard. Maar er zijn nog andere lekkere wijnen, zoals de Côtes du Vivarais, uit de omgeving van de Ardèche, en de Vin des Sables, een smakelijke wijn uit de kuststreek, of de Carthagène, een drank bestaande uit eau de vie en wijnmost. En verder hebben overal in het departement, landwijnen van de Pays d’Oc of de Gard of van een van de negen geografische zones, hun eigen smaak en frisheid. Soms benaderen deze flessen, verheerlijkt door creativiteit en poëzie van hun bereiders, werkelijk het sublieme...

De RIJST UIT DE CAMARGUE, die al in de 14e eeuw geteeld werd, wordt in april gezaaid en in de herfst geoogst. Wit, rood, volkoren... tal van variëteiten, erkend met een geografisch beschermde identiteit, die zich lenen voor lokale gerechten en de meest creatieve ideeën.

Op weg naar l’Espiguette, ligt het MAISON MÉDITERRANÉENNE van wijn en ander producten uit de Gard, het is een echt luilekkerland voor fijnproevers en liefhebbers van kunstnijverheid. Meer dan 7000 voedingsproducten (vissoep, olijfspecialiteiten, patés...) en wijnen (een grote keuze aan wijnen uit de Gard, regionale flessen en wijnen uit heel Frankrijk)... kortom, een paradijs voor fijnproevers en voor productieprijzen! Vijf MAISONS DE PAYS EN BOERENWINKELS in Saint-Hippolyte-duFort, L’Espérou, Saint-Jean-duGard, Vézénobres en Remoulins bieden ook een opmerkelijke keuze aan lokale producten.

De kastanjeboom, bijgenaamd broodboom, omdat men vroeger meer malen per dag kastanjes at, vormde de bron van een ware cultuur: de bladeren dienden als voedsel of stro voor de varkens, de bolsters gaven mest, het sterke hout werd gebruikt in de meubelmakerij, van de fijne takken werden manden gemaakt…DE CEVENOLSE KASTANJES waarvan de geografische identiteit beschermd is, dienen nu niet meer om de honger te stillen, maar de verscheidenheid van hun bereidingswijzen is voldoende om fijnproevers in verrukking te brengen.

51

Volkstradities Een traditie die in het gehele Middellandse zeegebied bestaat, de WATERSTEEKSPELEN, zetten vooral in Le Grau du Roi de kaden in vuur en vlam. Elke strijder, hoog gezeten op de achtersteven van een boot, probeert zijn tegenstander in het water te duwen door diens verschansing met een lans te slaan.

Kunst van leven en genieten Meer dan 2000 jaar geschiedenis en een uitzonderlijke geografische ligging hebben gezorgd voor kleurrijke tradities gemarkeerd door een zuidelijke geest.

In het begin van de 17e eeuw raken elegante vrouwen in verrukking van de door de Compagnie des Indes uit Indië, Perzië en Turkije geïmporteerde stoffen. Deze bedrukte en rijk gekleurde katoenen worden al snel een specialiteit van de Gard onder de algemene naam INDIENNES DE NÎMES. Nu zijn er nog enkele familiebedrijven die deze traditie van vrolijk bedrukte stoffen, symbolen van het Zuiden en van de zon, voortzetten.

De Spaanse, maar ook de zigeunercultuur, is overal in de Gard voelbaar. Uit de Andalusische folklore is DE SEVILLANA voortgekomen, een feestdans die in paren in vier coupletten gedanst wordt. Het is in ieder geval al een specialiteit van Sauve vanaf de 11e eeuw en misschien zelfs vanaf de 7e eeuw en ten tijde van de Saraceense invallen. De lotusbomen worden zo gesnoeid, dat ze in de vorm van de drie zeer herkenbare loten groeien die, na bewerking, in een HOUTEN HOOIVORK geschapen worden. Vroeger werden er wel 120.000 per jaar gemaakt, ze waren erg in trek omdat ze niet zo gevaarlijk waren voor de poten van de dieren. Nu is er in Sauve een ambachtelijk museum gewijd aan de hooivork.

52

De BOUTIS, gestikte en met elegante motieven in reliëf geborduurde dekens, maken ook deel uit van het erfgoed van Occitanië. Het Maison du Boutis in Calvisson stelt vele zeldzame exemplaren tentoon.

De Bouvine of de cultus van de stier De stier die al sinds lang vervlogen tijden voorkomt in het Middellandse Zeegebied, wordt in de Camargue geassocieerd met talrijke rituelen. Onder andere met de ferrade, het brandmerken van de kuddes, of de abrivados, het loslaten van de stieren in de straten van de dorpen. Tijdens de wedstrijden in de Camargue, die al sinds de 16e eeuw bestaan, proberen mannen, razeteurs genaamd, het dier, door middel van een haak vast te grijpen bij strik, kwasten en touw die vastgemaakt zijn op zijn voorhoofd en rond zijn horens. Deze activiteit is als sport erkend en is sinds 1975 in een vereniging georganiseerd. Er

zijn zelfs monumenten gewijd aan de stier, zoals het mausoleum ter herinnering aan Lou Sanglier in Le Cailar, het monument in Beaucaire of dat van Goya, een legendarische cocardier die op 22-jarige leeftijd is omgekomen. De belangrijkste feesten en wedstrijden vinden plaats tussen maart en november. De corrida, een sport die door sommigen als barbaars gezien wordt, maar voor de aficionadas een eeuwenoude traditie in zich heeft, is een gevecht tussen man en stier dat u kunt aanschouwen in Nîmes, Beaucaire, Saint-Gilles, Vauvert, Alès of in Le Grau du Roi. De ‘Ecole Française de Tauromachie’ (Franse School voor Stierenvechters), de enige in Frankrijk, geeft aan hoe levend deze passie in de Gard is.

De ‘pés tanqués’, of ‘voeten bij elkaar’ in het Provençaals. PÉTANQUE is natuurlijk een gezelligheidsactiviteit, maar het is ook een sport.

De aarde die hier rijk is aan kneedbare klei, maakt dat al tijdens het neolithicum bij Uzès HET POTTENBAKKEN is uitgevonden. Deze traditie is blijven voortbestaan en heeft zich vooral gegroepeerd rond Saint-Quentin-la-Poterie, dat rond 1880 wel 170 pottenbakkers, plateelbakkers, pijpenmakers, steenbakkers en kooplieden telde. Dit ambacht, dat 20 jaar geleden opnieuw nieuw leven werd ingeblazen, brengt een nieuwe dynamiek in de stad die zich daarna door het hele departement verspreidt. Een andere belangrijke pottenbakkerscentrum is Anduze, dat in de gehele wereld sinds de 17e eeuw beroemd is vanwege de prachtige GEGLAZUURDE VAZEN die nog steeds de tuinen van Versailles opsieren.

Vanaf de 12e eeuw, 300 jaar voor het ambacht officieel georganiseerd werd, is Vallabrègues al een belangrijk centrum van MANDENMAKERIJ. Dit kunt u aanschouwen in een bijzonder volledig museum en in een zomerfeest waar allerlei soorten manden en korven naast echte kunstvoorwerpen staan en de werkplaats van een mandenmaker. Een mandenmaker uit het dorp geeft vanaf een nieuw gecreëerde teenakker demonstraties en basiscursussen mandenmaken.

In de 15e eeuw importeren fabrikanten uit Nîmes katoen uit Egypte waar ze serge, een zeer sterke schuin geweven stof, van maken. De goedkope stof wordt gebruikt voor kleding van de gewone man en geëxporteerd onder de naam ‘articles de Nîmes’ (verschillende stoffen van katoen, wol of zijde). De stof wordt verscheept naar Genua en vandaar naar de Verenigde Staten. Daar vervaardigt een fabrikant, met de naam Levi-Strauss, van deze TOILE DE NÎMES uit Genua de eerste ‘jeans made from denim’ voor de onder ruwe omstandigheden levende pioniers. Een legende is geboren, die miljoenen mensen gaat kleden en zich zal verbreiden tot in de kunstwereld.

Met de kinderen AQUATROPIC in Nîmes zorgt voor lange uren van waterplezier voor jong en oud. Van drie reuzenglijbanen, naar golfslagbaden via stromende rivieren, fonteinen en reuzenwhirlpools: u hebt echt geen excuus meer nodig om u niet in het water te storten.

In de ongeëvenaarde omgeving van de Pont du Gard bevindt zich de ESPACE LUDO, een multimedia expositiegebied van 2500 m2. Hier kunnen jonge bezoekers zich kleden als Romeins schoolkinderen of als archeologen die opweg gaan om interessante ontdekkingen te doen. Romeinse spelen, water en milieu vervolmaken deze absoluut moderne benadering van het leren.

Midden in een weelderige bos vlakbij Roquemaure ligt het vrijetijdspark AMAZONIA. Het is zeer geschikt voor kinderen van 4 tot 12 onder begeleiding van hun ouders. Allerlei spelen, hindernissenbanen en waterattracties – aztekendoolhof, krokodillenrivier, drijfzand – naast culturele ruimten, waaronder een expositie van beelden van de Azteken of een presentatie over het leven van de Maya’s.

Hele dagen tussen de bomen doorbrengen, wie droomt niet van een dergelijke sensatie? Dat is mogelijk dankzij een nieuwe activiteit: ACCROBRANCHE (van boom tot boom zweven). Meerdere plaatsen, waaronder Parfum d’Aventure in Générargues en Forest Parc in Bagard bieden min of meer acrobatische maar altijd veilige parcoursen aan.

Leuk voor de kleintjes De vakantie is ook een uitstekende tijd om spelletjes te doen met de kinderen ter lering ende vermaak. Deze kleine selectie ideeën die in gezinsverband kunnen worden uitgevoerd zijn een plezier voor groot en klein. 54

HET SEAQUARIUM in Le Grau du Roi, derde aquarium van Europa qua capaciteit, herbergt honderden vissoorten in 15 aquariums. Het gebied is opgeluisterd met interactieve palen om spelenderwijze uw kennis uit te kunnen breiden. De glazen - en sterke - tunnel! – waarin u 20 meter lang tussen de haaien loopt en het grote bassin dat gereserveerd is voor zeeleeuwen en zeehonden, zijn ook bijzonder indrukwekkend. Na een verblijf in de uitgebreide multimediazaal, kunt u in een laatste ruimte kennismaken van de geschiedenis van Le Grau du Roi, met onder andere informatie over het visserijverleden, er is ook een zeer volledige collectie weekdieren uit de Middellandse Zee.

Het MUSÉE DU BONBON dat vlakbij Uzès ligt biedt een ludieke en aanlokkelijke wandeling door de geschiedenis van het snoepje van HAns RIegel de BOnn (HARIBO). Van de traditionele Haribo-snoepjes in de vorm van teddybeertjes, in een eenvoudig washok gemaakt, tot de uitgebreide collectie van nu: de befaamde lekkernijen vertrouwen u (bijna) al hun geheimen toe. Verder is er een verzameling snoepblikken en –dozen, reclamemateriaal en een mini-productieband levert de zakjes snoep voor uw ogen af.

In Arpaillargues, vlakbij Uzès brengt het MUSÉE DU TRAIN ET DU JOUET (Museum van Trein en Speelgoed) kinderen van alle leeftijd in vervoering met oude treinen van 1880 tot 1965 en een miniatuurtreintje op een gebied van 160 m2 met de reconstructie van de karakteristieke landschappen en belangrijkste monumenten van de streek. Het MUSÉE 1900 in hetzelfde gebouw bezit een rijke verzameling populaire en ongebruikelijke voorwerpen (voertuigen, foto- en filmtoestellen, radio’s...).

Het KLEINE STOOOMTREINTJE VAN DE CEVENNEN, getrokken door een locomotief uit 1917, die u van de machinist altijd mag bezoeken, legt vanaf het marktplein van Anduze tot aan SaintJean-du-Gard en een halte bij de Bambouseraie (zie pagina 59) 13 droomkilometers af in ongeveer veertig minuten.

In Serviers, bij Uzès, ligt het Parc de LA BOUSCARASSE, een oase van koelte middenin een mediterraan bos. Er zijn op een gebied van 20 hectaren grote bassins, waterwegen en een rivier met boeien waar professionele kanoërs elkaar beconcurreren met de mooiste slalomfiguren.

In de lijn van de schrijver Stevenson worden er regelmatig WANDELINGEN MET EEN EZEL georganiseerd in de Cevennen. Het dier draagt de bagage van de wandelaars en vindt het ook goed om de kleintjes op zijn rug te nemen. Een uitstekende manier om het plezier van een wandeling met de kinderen te delen.

Lucht In welk departement kun je om 7 uur ‘s morgens nog een tonijn vangen, om 10 uur een snoek, om 2 uur ’s middags een blackbass, om 4 uur een meerval om te eindigen met een schotel wilde forellen rond 7 uur ‘s avonds? In de Gard natuurlijk! Met rivieren als de Rhône, de Vidourle, de Dourbie, de Cèze, de Gardons en de Middellandse Zee biedt het departement inderdaad een verscheidenheid aan mogelijkheden voor SPORTVISSERS, en meer dan 50 vissoorten. In de Gard zit de emotie aan de andere kant van de lijn!

Met meer dan 160 kilometer bevaarbare waterwegen, is de Gard een van de aantrekkelijkste bestemmingen voor HET RIVIERTOERISME. Rhône, Petit Rhône en Canal du Rhône à Sète trekken jaarlijks talrijke toeristen die bezwijken voor de charme van binnenschepen, motorboten en andere vaartuigen...

In de loop der eeuwen heeft de rivier de Vis zich slingerend een baan uitgeslepen door de kalksteengesteente van Larzac. Het CIRQUE DE NAVACELLES, immense trechter van 300 m diep is hier de meest indrukwekkende getuige van. Een adembenemend uitzicht.

De ongerepte natuur in De Gard bezit grote uitgestrektheden voor grote emoties. Er zijn ook heel veel geheime plekjes waar je je in het groen kunt verpozen.

Na een ondergrondse reis van 689 meter komt de rivier Bonheur 125 m lager aan de zijkant van een plateau weer tevoorschijn: het is de duizelingwekkende ABÎME DE BRAMABIAU (die brult als een leeuw). Hier is de speleologie ontstaan, tien E.A. Martel in 1888 een gedeelte van deze verborgen rivier heeft proberen te volgen.

56

In l’Espiguette is de hoogste duin 9 meter hoog. In de Camargue is het grootste gedeelte van de DUINENRIJ waarin meer dan de 200 plantensoorten voorkomen en zeldzame dieren leven, een beschermd gebied ; het is een waar eldorado voor milieubewuste wandelaars.

In Courry, bij Saint-Ambroix, ligt de GROTTE DE LA COCALIÈRE, een van de drie mooiste in Frankrijk met zijn meren van kristal, zijn parels en draperieën, en een prehistorische galerij die 7.000 jaar oud is. De toegang tot de grot is gemakkelijk voor gezinnen, en bovendien elk jaar het toneel van een unieke uithoudingsrace voor wielrenners.

De uitgestrekte rostachtige horizons van de CAUSSE DE BLANDAS worden sinds lang gemarkeerd door het herdersleven. In de immense droge, soms door duizelingwekkende kloven onderbroken, kalksteenvlakte, op bijna 1000 meter hoogte, treffen we op regelmatige afstanden ‘lavognes’, waterkommen voor de kuddes, aan. Het land van de daken van lauze (platte stenen) biedt een eindeloze variëteit aan wandelingen tussen dolmens, menhirs, cromlech en andere megalieten.

Veel maneges bieden, van zonsopgang tot zonsondergang, trektochten TE PAARD AAN LANGS DE KUST en vooral langs het onmetelijke uitgestrekte strand van l’Espiguette. Een ogenblik van puur geluk!

Het CENTRE DE DÉCOUVERTE DU SCAMANDRE, in een gecreëerd natuurreservaat van 220 hectaren vlak bij Vauvert, geeft een gedetailleerde presentatie van de fauna, flora en leefwijzen in de Camargue voornamelijk via twee educatieve natuurpaden van 1 en 3,6 km lengte.

DE ETHNOBOTANISCHE TUINEN VAN LA GARDIE, vlakbij Rousson, bieden een grote verscheidenheid aan graan-, fruit- en bloemenculturen van vroeger en nu. Door het gunstige klimaat zijn er in de Gard nog veel meer tuinen en arboretums te bezoeken.

DE GROT VAN TRABUC, vlak bij Anduze, dient niet meer als schuilplaats voor de rovers, maar dankt daar wel zijn naam aan, afgeleid van trabuc, een soort donderbus die ze gebruikten. Nu biedt de grootste grot van de Cevennen (2,3 km aangelegde galerijen) een feeëriek spektakel met de grote waterval, het 25-meter diepe meer en de ‘100.000 soldaten’, kalkafzettingen die uniek in de wereld zijn en nog steeds onverklaarbaar voor specialisten.

Verrassende vakantie

Ongewone genoegens Houdt u er ook van u buiten de gebaande paden te wagen? U zult versteld staan: het bezoek aan deze plaatsen, die anders zijn dan andere, veranderen uw vakantie.

Allemaal in het zadel voor een volkomen nieuwe reis door de tijd, stelt het MUSÉE DU VÉLO ET DE LA MOTO in Domazan voor. In het bekoorlijke kader van een 19e-eeuws kasteel, presenteert het museum een fantastische collectie tweewielers, van de voorlopers van de fiets uit 1820 tot de meest futuristische exemplaren, via rijwielen zonder weerga met propeller of straalmotor! In totaal zijn er 150 exemplaren tentoongesteld waarvan er 15 uniek in de wereld zijn. Voor de kinderen wordt een tekenfilmexpositie in het kasteelpark extra aantrekkelijk gemaakt door een spoorzoekspel waarbij je natuurlijk een schat kunt winnen.

De BAMBOUSERAIE DE PRAFRANCE heeft op een gebied van 35 ha meer dan honderd soorten bamboe die vanaf 1855 uit het Oosten zijn meegebracht door een zijdehandelaar. De kleintjes worden groot – een meter per 24 uur voor de snelst groeiende! – en hier treft u ook de grootste bamboes van Europa aan waarvan er sommige meer weg hebben van respectabele bomen. Kassen met bloeiende planten, een watertuin, een Laotiaans dorp en een drakenvallei geïnspireerd op de principes van Feng Shui vervolmaken deze exotische tuin. Een aparte ervaring.

Het orgel van de kathedraal Saint-Théodorit van Uzès, waarvan de dubbele kast zijn oorspronkelijke geverfde panelen (1670) heeft behouden, is uniek in Frankrijk, net als het 17eeeuwse symfonisch orgel van Roquemaure. Deze twee ensembles zijn de parels van een voorbeeldige SERIE ORGELS die van de Gard een van de departement maken met de meest interessante orgels.

De AIGLES DE BEAUCAIRE bieden in het middeleeuws kader van het kasteel dat de stad domineert, een luchtballet van adelaars, valken,uilen, haviken en andere roofvogels onder leiding van in Romeinse kostuums geklede valkeniers.

58

In een streek waar de aanwezigheid van de Protestanten veel moois verborgen heeft achter strenge gevels, is het kennismaken met de GEHEIMEN VAN DE OUDE STEDEN altijd weer een spannende ervaring. De steden Nîmes, Uzès, Beaucaire of Villeneuve-lezAvignon, om er slechts enkele te noemen, organiseren allemaal stadswandelingen die u toegang verschaffen tot de meest intieme plaatsen van hun historie.

De VIEUX MAS, in Beaucaire, is helemaal teruggebracht in oude stijl volgens Provençaals model van 1900. Interessant is de gedetailleerde presentatie van gereedschappen en ambachten van die tijd, de leuke spektakels en het contact met de dieren.

De nationale stoeterijen, in 1665 door Lodewijk XIV opgericht, hadden tot doel rijdieren van kwaliteit te leveren aan de soldaten. Op een gebied van 11 hectaren, selecteert de HARAS NATIONAL D’UZÈS (nationale stoeterij van Uzès) hengsten voor de regio’s LanguedocRoussillon, ProvenceAlpes-Côte-d’Azur en Corsica. Tijdens het seizoen zijn er gidsen die u introduceren in de wereld van het paard. Hier treffen we ook Lucien Gruss, een van de groten van het circus, aan met zijn paarden.

Het PRÉHISTORAMA van Rousson heeft voor het gebruik van beelden gekozen om terug te gaan naar de oorsprong van de mens. Het leven van onze voorouders, twee miljoen jaar geleden, wordt hier gepresenteerd via realistische en soms humoristische uitbeeldingen die mensen van was op natuurlijke grootte weergeven.

In de GALLISCH-ROMEINSE MAS DES TOURELLES is een grot gerecontrueerd in de stijl van het begin van onze jaartelling, met een houten wijnpers en amforen en een wijnproeverij met verrassende wijnen (met honing, met zeewater...). Verder zijn er tentoonstellingen, een diavoorstelling en spelen voor de kinderen.

De eigenaars van de Ferme des Randals die vanaf 1991 in Lanuejols wonen, hebben het klimaat en het steppeachtige gebied van de Causse Noir benut door er Amerikaanse bisons te houden. RANDALS BISONS, is nu een herberg, u kunt er genieten van ritten in huifkarren, westernspektakels, biefstukken eten en van de onmetelijke uitgestrektheid.

59

Actieve vakantie

Veel activiteiten Als het helder weer is en met weinig wind, neemt u plaats in de mand van de LUCHTBALLON en laat u zich met de wind meezeilen om op ongebruikelijke manier kennis te maken met de landschappen van de Gard vanuit de lucht.

Overal op de wegen en paden in de Gard treft u wielrenners aan die de afwisseling van moeilijkheidsgraad en landschap zeer waarderen. Er zijn ook circuits uitgezet voor MOUNTAINBIKERS, vooral rond belangrijke toeristische trekpleisters zoals de Pont du Gard, maar er zijn ook wegen genoeg om in alle vrijheid te fietsen.

Vooral de canyon van Bramabiau, de watervallen van Orgon of Les Aiguières bij Saint-Ambroix zijn enkele goede plaatsen waar je de CANYONS KUNT AFVAREN EN AAN RIVER TREKKING KUNT DOEN. De rijkdom en verscheidenheid van de reliëfs zorgt ook voor spanning en sensatie bij klimliefhebbers, zoals bijvoorbeeld de zandsteenblokken van La Capelle

Natuurlijk kunt u alle strandactiviteiten beoefenen op de 23 kilometer lange kust van de Gard. Vooral ook de meest moderne GLIJ- EN STRANDSPORTEN worden hier beoefend, zoals fly-surfen waarbij u profiteert van de harde wind. Daarnaast is Port-Camargue de grootste plezierjachthaven van Europa.

De grote verscheidenheid en afwisseling maakt de Gard bijzonder geschikt om TE PAARD kennis te maken met de onvergelijkelijke rijkdommen van de natuur. De Camargue verkennen, de garrigues ontdekken, de Cevennen doortrekken, de sporen van de Kelten volgen... het programma is een uitnodiging om op het paard te stappen!

DE PÔLE MÉCANIQUE ALÈS CÉVENNES, met 5 aardecircuits en 5 asfaltcircuits, zorgt voor spanning en sensatie bij alle autoliefhebbers, beginner of gevorderd. Karts – geschikt voor kinderen vanaf 7 jaar – met één zitplaats, het grootste autoracebanencomplex van Frankrijk heeft een volledig aanbod van rijlessen en de mogelijkheid om auto’s te besturen. In dezelfde geest geeft het CIRCUIT VAN LEDENON liefhebbers de mogelijkheid onder andere een Formule 3000 uit te proberen.

In het hart van het toeristisch en sportief centrum Méjannesle-Clap, biedt ESPACE GARD DÉCOUVERTE een veel verschillende sportieve en andere activiteiten.

60

Allerlei activiteiten om te genieten, uit je bol te gaan, of je je helemaal uit te leven of je juist op jezelf te concentreren of gewoon te ontspannen zonder veel te doen, alles is hier toegestaan.

Als wandelgebied wordt de Gard doorsneden door verschillende GRANDES RANDONNÉES zoals de GR 6 (Beaucaire, Anduze, Aigoual), de GR 7 (Barre des Cévennes, Aigoual, Navacelles), de GR 42 (Beaucaire, Pont-Saint-Esprit, Aiguèze langs de Rhône), de GR 66 (rond de Aigoual) of de GR 67 (grote lus door de Cevennen). In totaal meer dan 6.000 kilometer gemarkeerde en goed bijgehouden wandelpaden.

De uitzonderlijke kwaliteiten van de Cèze en de Gardon maken deze rivieren uitstekend geschikt voor KANOTOCHTEN. In paradijselijke landschappen bieden verschillende ondernemingen afdalingen aan die voor iedereen geschikt zijn.

Op de Mont Aigoual zijn in het gebied van het STATION DE PRAT PEYROT 14 skipistes en 60 kilometer gemarkeerde en geprepareerde langlaufpistes uitgezet. Door het veelzijdige en natuurlijke karakter is het een uitstekende bestemming voor het hele gezin.

Tot uw dienst

Een pioniercomfort voor alle handicaps

Jaar vol evenementen JANUARI

> Journée de la Truffe, 3e zondag,Uzès. > Festival de flamenco, Nîmes. > Salon de la Biographie, Nîmes.

FEBRUARI > 1e professionele wielerronde : L’Etoile > > > >

de Bessèges, Bessèges. Fête de la St Blaise, Saint-Martial. Fête du Pétassou, Trèves. Fête de la St Valentin, Roquemaure. Fête provençale, Aimargues.

MAART > Filmfestival Itinérance, Alès

H

Clévacances, een leuke vakantie in het vooruitzicht De Gard is een pionier op het gebied van kwaliteitskeurmerken van gemeubileerde vakantiewoningen. Vanaf de jaren 80 krijgen de gemeubileerde vakantiewoningen, op initiatief van het Comité Départemental du Tourisme, een kwaliteitskeurmerk en vanaf 1986 geldt dit voor de gehele Languedoc Roussillon. In 1995 worden de verschillende keurmerken van gemeubileerde vakantiewoningen in Frankrijk verenigd in een enkel keurmerk: CLEVACANCES. In de Gard worden er meer dan 2.300 gemeubileerde woningen te huur aangeboden. In een uitzonderlijke omgeving, van een studio tot een bungalow of de karakteristieke Provençaalse boerderij, in elk seizoen vindt u een woning die qua kwaliteit, comfort en ontvangst aan uw verwachtingen voldoet. Bel meteen onze reserveringscentrale tel.04 66 36 96 30

62

Gevoel voor gastvrijheid Wat uw eisen of verlangens ook zijn, wij zullen alles in het werk stellen om het hele jaar door aan uw wensen te voldoen. Er wordt vaak gezegd dat het eerste contact het belangrijkste is… Daarom bereiden wij dit moment lang van te voren voor. Onze keurmerken waarvan het niveau steeds wordt bijgesteld, hebben tot doel u de beste kwaliteit huisvesting en service te garanderen. En zelfs als sommigen met minder tevreden zouden zijn, is dat niet genoeg voor ons, omdat wij zo graag de geest van het goede leven waar we zo opgesteld zijn met u willen delen. In de Offices de Tourisme van het departement zult u hartelijk en welwillend ontvangen worden. Een excuus hebben om feest te vieren, om

de band met het verleden te versterken of om nieuwe vriendschappen te maken, dat is het credo van de bewoners van de Gard die u graag in hun sfeer van hartelijkheid zullen opnemen. Onze feesten zijn authentiek, het zijn intense momenten waarbij vriendschap belangrijk is. Er is geen dorp zonder eigen feest. Er zijn feesten voor alle smaken : festivals, kermissen, feesten van de schutspatroon, recitals, concerten, feesten ter ere van de stier, feesten van producten van eigen bodem, sportwedstrijden… Kom en laat u verleiden door de genoegens van de zintuigen, en geniet! m

et nationale keurmerk ‘Tourisme et Handicap’ heeft tot doel een kwaliteitsaanbod te ontwikkelen voor mensen met een gehoor- of gezichtsprobleem of met een lichamelijke of verstandelijke handicap. De plaatsen die aangepaste voorzieningen voor deze groepen aanbieden kunnen zo een keurmerk krijgen, als zij ten minste aan bepaalde voorwaarden voldoen. Er hoort een duidelijk herkenbaar logo bij waarop de betroffen handicaps vermeld staan. De Gard die de eisen op dit gebied blijft verfijnen, hoort bij de leidende departementen. Er zijn 60 plekken met een keurmerk, op 1000 in heel Frankrijk, die in een speciale brochure vermeld staan, wat overeenkomt met meer dan de helft van alle erkende plaatsen in de hele regio Languedoc-Roussillon.

Een uitzonderlijk overnachtingsaanbod

De Gard geniet niet voor niets van een mooie natuur en een uitstekend klimaat. Met meer dan 300 hotels, 200 campings, meer dan 2000 gemeubileerde appartementen van Clévacances en tientallen collectieve overnachtingsgelegen heden, is het bijzonder goed uitgerust om bezoekers het hele jaar door te ontvangen.

Gîtes de France Gard Een Groene vakantie Gîte rural, bed & breakfast, groene campings … zeer gevarieerde overnachtingsmogelijkheden voor vakantie of weekends en de aparte sfeer van het buitenleven proeven. Verkenning van de natuur, culturele bezoeken, sportactiviteiten of ontspanning... een groen verblijf voor alle leeftijden en alle smaken. Landschappen, activiteiten, ontmoetingen... geniet tijdens uw verblijf van de authenticiteit, de gezelligheid... kom op adem!

> Festival de l’Humour, Bagnols-surCèze > Uithoudingsloop, Le Grau du Roi / Port-Camargue

APRIL > Brocantemarkt, Pâques, Barjac. > De dagen van de olijfboom, Nîmes. > Salon du Goût et de la Gastronomie, Villeneuve-lez-Avignon. > Atout Fil, hedendaags stylisme, Vauvert. > Les Nautiques,beurs voor tweede hands boten, Le Grau du Roi / PortCamargue. > Fête de la Souche et du Terroir, Générac. > Fête médiévale, Sommières.

MEI > Halve marathon Nîmes, 1 mei.

> Festival Autres Rivages, Uzès. > Fête du Volo Biou, Saint-Ambroix. > La Figoulade, feest van de verse vijg, Vézénobres. > Jazzfestival, Le Grau du Roi. > Jazzfestival, Junas. > Terralha, Saint-Quentin-la-Poterie > Les Estivales, grote plaatselijke feria , vanaf 21 juli, Beaucaire. > Festival de la Chanson, Barjac. > Afrikaans Festival, Sauve. > Nuits Musicales d’Uzès > Festival van Le Vigan

JULI-AUGUSSTUS > Les Estivales, iedere avond, Alès. > Jeudis de Nîmes, themamarkten em muziek, Nîmes. > Les Beaux Quais du Vendredi, handvaardigheidsmarkt met animaties, Beaucaire.

AUGUSTUS > Festival Autres Rivages, Uzès. > > > > > > >

Les Transes Cévenoles, Sumène. Wijnbeurs, Uzès. Fête de la Vannerie, Vallabrègues. Festival de Villevieille Salinelles. Les Nuits du Sel, Aigues-Mortes. Antiek- en brocantemarkt, Barjac. Feria de la Pêche et de l’Abricot, SaintGilles. > Middeleeuwse feesten van SaintLouis, Aigues-Mortes.

SEPTEMBER > Vendanges Romaines, Beaucaire.

> Feria van Alès, Hemelvaartsdag, Alès. > Vogua Monstra, fête de la Rame, Le Grau du Roi / Port-Camargue. > Festival de la Randonnée accompagnée, Hemelvaartsdag, SaintJean-du-Gard. > Feria van Pinksteren, Nîmes.

> Vendanges à l’Ancienne, Beaucaire. > Feria des Vendanges, 3e week-end, Nîmes. > Rencontres de l’Archipel des Métiers d’Art, Beaucaire.

JUNI > Festival du Conte, Uzès.

OKTOBER > Journée de l’Ane de Provence, Uzès.

> Course pédestre des 4000 marches, Valleraugue. > Festival de la Nouvelle Danse, Uzès. > Fête de la Transhumance, L’Espérou > Festival Les Nuits d’Encens, AiguesMortes. > Middeleeuws feest Les Donjonnales, even jaren, Saint-Laurent-des-Arbres

> Foire aux Cèpes, Concoules. > Fête du Terroir, Quissac. > Journées Méditerranéennes de la Figue, Vézénobres. > Foire de la Pomme et de l’Oignon, Le Vigan.

JULI > Mineralen- en fossielenbeurs, Saint-

accompagnée, Allerheiligen, SaintJean-du-Gard. > MIAM, gastronomiebeurs, Alès. > Salon des Santons, Garons. > Nimagine, handvaardigheidsbeurs, Nîmes. > Les Journées de l’Arbre, de la Plante et du Fruit, Saint-Jean-du-Gard.

Ambroix. > Festival international de Folklore, Aramon. > Rencontres d’été de la Chartreuse, Villeneuve-lèz-Avignon. > Festival Bagnols Blues, Bagnols/Cèze. > Festival de Magie, Allègre-lesFumades. > Fête de la lavande et de l’olivier, Barjac. > Markt met handnijverheid, kunst en producten van eigen bodem, Lanuejols.

NOVEMBER > Festival de la Randonnée

DECEMBER > Fête de l’Olive, Corconne. > Antiekbeurs, Nîmes > Levende crêche en nachtmis, 24 dec., Saint-Gilles.

Tot uw dienst

Alles over de Gard, meteen De Service Loisirs Accueil en de reserveringscentrale staan tot uw beschikking bij het organiseren van uw vakantie in de Gard (groepen/individueel) Comité Départemental du Tourisme du Gard, 3 rue Cité Foulc, BP 122 – 30010 Nîmes cedex 4 – Frankrijk Tél : 04 66 36 96 30 - Fax : 04 66 36 13 14 Internet : www.tourismegard.com Mail : [email protected] GITES DE FRANCE TOURISME VERT GARD Maison du Tourisme – 3, Rue Cité Foulc – B.P. 59 30007 NIMES Cedex 4 – Frankrijk Tél 04 66 27 94 94 – Fax 04 66 27 94 95 [email protected] www.gites-de-france-gard.fr

Nuttige adressen BESSÈGES – 50, rue de la République – BP 16 – 30160 Tél. et Fax : 04 66 25 08 60 www.cevennes-actives.org [email protected] CAUSSES-AIGOUAL-CÉVENNES –Le Pont en Bois –30750 Camprieu Tél. 04 67 82 64 67 – Fax 04 67 82 01 96 www.causses-aigoual-cevennes.org [email protected] GÉNOLHAC HAUTES CÉVENNES – L’Arceau – 30450 Tél. 04 66 61 18 32 – Fax 04 66 61 15 29 www.hautes-cevennes.org [email protected] LE GRAU DU ROI-PORT-CAMARGUE – 30, rue Rédarès – 30240 Tél. 04 66 51 67 70 – Fax 04 66 51 06 80 www.legrauduroi-portcamargue-tourisme.info [email protected] LE VIGAN – Place Triaire – 30120 Tél. 04 67 81 01 72 – Fax 04 67 81 86 79 [email protected]

TOERISTENBUREAUS AIGUES-MORTES – Place Saint Louis – BP 32 – 30220 Tél. 04 66 53 73 00 – Fax 04 66 53 65 94 www.ot-aiguesmortes.fr [email protected] ALÈS – Place de la Mairie – 30100 Tél. 04 66 52 32 15 – Fax 04 66 52 57 09 www.ville-ales.fr [email protected] ALLÈGRE–LES FUMADES – Maison de l’Eau - 30500 Tél. 04 66 24 80 24 – Fax 04 66 24 83 29 www.les-fumades.com [email protected] ANDUZE – Plan de Brie – BP 6 – 30140 Tél. 04 66 61 98 17 – Fax 04 66 61 79 77 www.ot-anduze.fr [email protected] BAGNOLS-SUR-CÈZE – Avenue Léon Blum – 30200 Tél. 04 66 89 54 61 – Fax 04 66 89 83 38 www.ot-bagnolssurceze.com [email protected] BARJAC – Place Charles Guynet – BP 15 - 30400 Tél. 04 66 24 53 44 – Fax 04 66 60 23 08 [email protected] BEAUCAIRE – 24, cours Gambetta – BP61 – Cedex 30301 Tél. 04 66 59 26 57 – Fax 04 66 59 68 51 www.ot-beaucaire.fr [email protected]

64

MÉJANNES LE CLAP – Mairie – 30430 Tél. 04 66 24 42 41 – Fax 04 66 24 47 54 [email protected] NÎMES – 6, rue Auguste – 30000 Tél. 04 66 58 38 00 – Fax 04 66 58 38 01 www.ot-nimes.fr [email protected] PAYS DE SOMMIÈRES – 5, quai Gaussorgues – 30250 Sommières Tél. 04 66 80 99 30 – Fax 04 66 80 06 95 [email protected] PAYS GRAND’COMBIEN – 17, avenue Pasteur – 30110 La Grand Combe Tél. et Fax : 04 66 55 76 12 [email protected] [email protected] PONT SAINT-ESPRIT – Résidence Welcome – 30130 Tél. 04 66 39 44 45 – Fax 04 66 39 51 81 www.ot-pont-saint-esprit.fr [email protected] QUISSAC – Avenue du 11 Novembre – BP 18 – 30260 Tél. 04 66 77 11 48 – Fax 04 66 93 03 88 [email protected] REMOULINS-PONT DU GARD – Place des Grands Jours – 30210 Tél. et Fax : 04 66 37 22 34 www.ot-pontdugard.com [email protected] ROQUEMAURE – 1, cours Bridaine – BP 65 - 30150 Tél. et Fax : 04 66 90 21 01 www.ot-roquemaure.com [email protected] SAINT AMBROIX – Place de l’ancien temple – 30500 Tél. 04 66 24 33 36 – Fax 04 66 24 05 83

[email protected] SAINT GILLES - Place Frédéric Mistral - 30800 Tél. 04 66 87 33 75 – Fax 04 66 87 16 28 www.ot-saint-gilles.fr [email protected] SAINT HIPPOLYTE DU FORT– Les Casernes – BP 24 - 30170 Tél. 04 66 77 91 65 – Fax 04 66 77 25 36 www.multimania.com/sainthippolyte [email protected] SAINT JEAN DU GARD – Place Rabaud St Etienne – BP 2 – 30270 Tél. 04 66 85 32 11 – Fax 04 66 85 16 28 www.otsi.st.jeandugard.free.fr/ [email protected] SAINT LAURENT DES ARBRES – Tour Ribas – BP 15 – 30126 Tél. et Fax : 04 66 50 10 10 www.saint-laurent-des-arbres.com [email protected] SAUVE – Place René Isouard – BP 17 – 30610 Tél. 04 66 77 57 51 – Fax 04 66 77 05 99 www.ot-sauve.fr.st [email protected] UZÈS – Place Albert 1er – BP 129 – 30700 Tél. 04 66 22 68 88 – Fax 04 66 22 95 19 www.uzes-tourisme.com [email protected] VAL DE SALINDRENQUE – 83, rue de la Place – 30460 Lasalle Tél. et Fax : 04 66 85 27 27 www.ot-lasalle.fr [email protected] VALCÈZARD – 4, route de Pont Saint Esprit – 30630 Goudargues Tél. et Fax : 04 66 82 30 02 ot.valcezard @tiscali.fr VALLÉE BORGNE – Les Quais – 30940 Saint-André de Valborgne Tél. 04 66 60 32 11 – Fax 04 66 60 33 26 www.vallee-borgne.org [email protected] VALLERAUGUE-MONT AIGOUAL – Route de l’Aigoual - 30570 Tél. 04 67 82 25 10 – Fax 04 67 82 21 16 www.aigoual-cevennes.com/ [email protected] VAUVERT – Place Ernest Renan – 30600 Tél. 04 66 88 28 52 – Fax 04 66 88 71 25 www.vauvert.com [email protected] VERGÈZE RHÔNY VIDOURLE – Place de la mairie – 30310 Vergèze Tél. et Fax : 04 66 35 45 92 otrhony.ifrance.com [email protected] VÉZÉNOBRES – Grand’rue – 30360 Tél. 04 66 83 62 02 – Fax 04 66 83 62 35 www.ot-vezenobres.com [email protected] VILLENEUVE LEZ AVIGNON – 1, place Charles David – 30400 Tél. 04 90 25 61 33 – Fax 04 90 25 91 55 www.villeneuvelesavignon.fr/tourisme/ [email protected]

DE BELANGRIJKSTE GENOEMDE PLAATSEN Aigues-Mortes p6 Aiguèze p 33 Aigoual (le Mont) p43 Aimargues p9 Alès p 40 Allègre-Les-Fumades p 33 Anduze p39 Arpaillargues p55 Aubais p15 Aujac p43 Bagard p54 Bagnols-sur-Cèze p30 Barjac p31 Beaucaire p 25 Bez-et-Esparon p43 Blandas (Causse) p56 Blauzac p 21 Castillon-du-Gard p21 Calvisson p14 Chusclan p27 Collias p 21 Concoules p 42 Courbessac p44 Courry p 56 Domazan p 58 Durfort p43 Fournès p 21 Gaujac p27 Générargues p54 Génolhac p42 Goudargues p 32 Jonquières-Saint-Vincent p 25 Junas p15 Laudun p 26 La Capelle et Masmolène p 21 La Gardie p56 La Grand Combe p43 Lanuejols p59 La Roque-sur-Cèze p32 Lasalle p42 Le Cailar p8 Lédenon p 60 Le Grau-du-Roi p7 Le Vigan p43 Lirac p27 Lussan p29 / 32 Lozère (le Mont) p42 Méjannes-le-Clap p29 Mialet p 39

Molières-sur-Cèze p 33 Montclus p 33 Montpezat p15 Nîmes p12 Nages p14 Navacelles p56 Peyremale p43 Pont-Saint-Esprit p 26 Port-Camargue p7 Portes p 35 Pouzilhac p 21 Prat Peyrot p61 Quissac p 36 Remoulins p 21 Roquemaure p 26 Rousson p59 Salinelles p15 Saint-Ambroix p 33 Saint-André-de-Valborgne p42 St-Bonnet-de-Salendrinque p43 Saint-Gilles p8 Saint-Hippolyte-du-Fort p42 Saint-Jean-du-Gard p38 Saint-Laurent-d’Aigouze p9 Saint-Laurent-des-Arbres p27 Saint-Martial p43 Saint-Maximin p 21 Saint-Paulet-de-Caisson p 32 Saint-Privat-de-Champclos p31 Saint-Quentin-la-Poterie p20 Saint-Siffret p21 Saint-Victor-La-Coste p27 Sauve p 36 Sernhac p 21 Serviers p55 Sommières p14 Tavel p27 Théziers p 21 Uzès p20 Vallabrègues p27 Valleraugue p43 Vauvert p9 Vénéjan p27 Vergèze p48 Vézénobres p 37 Villeneuve-lez-Avignon p 24 Villevieille p15

Envies de Gard een uigave van het Comité Départemental du Tourisme du Gard, voorzitter: Lucien Affortit. Publicatie-directeur : Claude Rezza. Verantwoordelijk uitgever CDT : Michel Vielzeuf. Leescomité: F. Griffoul, D. André, S. Sutour, C. Pradel. Redactie en ontwikkeling: Stéphane Vieuxmaire © / Poéthique / 04 66 70 22 30. Photogravue en druk: Ciam, Langlade. Foto’s: CDT du Gard / D. André / F. Griffoul / C. Arro, Conseil général du Gard / J.P. Favand / J. Davy / A. Surelle, A. Patrice, © photoblot.com, C. Clausier, A. Gas, M. Verdier, J. Munoz, S. Vieuxmaire, G. Arnaud, G. Coladon, J. Boulet, Max Sagon, EPCC du Pont du Gard/B. Liégeois, J.L. Mabit, OT Nîmes / L. Martorell, OT Grau du Roi / G. Rey, OT Uzès / A. Perier / J. Roux, OT Anduze, OT Barjac, OT Vézénobres, OT St Hippolyte du Fort, OT St Ambroix, ville d’Alès, ville de Pont St Esprit, ville de Laudun, ville de St Quentin la Poterie, musée de Bagnols sur Cèze, musée du Vieux Nîmes / C. Cambon, musée archéologique de Nîmes, musée du Vigan, musée d’art sacré, Salins du Midi / G. Rey - G. Santantonio, Neteor, Anambule, Enfants de Boisset, mine-témoin, musée PAB, ARRCA, musée du Désert, Perrier, Haribo, Agropolis, La Fanabrègue, S. Tirfort, Amazonia, Musée du Jouet, Bouscarasse, La Cocalière, Trabuc, musée du Vélo, Préhistorama, les Tourelles, Vieux Mas, Pôle mécanique, Académie du Vin. - Ledere reproductie, zelfs gedeeltelijk, van de teksten en foto’s is verboden Ondanks de grote zorg die aan de uitvoer van dit document besteed is, kunnen er fouten ingeslopen zijn. Wij verzoeken u ons hiervoor bij voorbaat te verontschuldigen.

65

Tot uw dienst

De Gard en zijn afzonderlijke streken Sinds enkele jaren voert de Gard een beleid dat erop gericht is het specifieke van de verschillende streken beter te kunnen identificeren en te doorgronden. Sommige streken zijn al goed georganiseerd met Maisons de Pays, eigen aanbiedingen en toeristische documentatie ; andere zijn hiermee bezig. Om u beter van dienst te kunnen zijn geven wij u hier een lijst van de brochures die nu beschikbaar zijn, samen met de themafolders die door het departement uitgegeven worden. U kunt deze documentatie aanvragen bij het Comité départemental du Tourisme, die ze u met alle genoegen zal toesturen. 66

Locations Clévacances • Nîmes - Uzès - Vallées du Rhône, de la Cèze • Littoral Camargue • Cévennes

Chambres d’hôtes Clévacances

Service Loisirs Accueil Réservation

Courts séjours Service Loisirs Accueil

Campings

Hôtels et Restaurants

Riviertoerisme (GB, D, Esp, Ital)

Tourisme et handicap

Gastronomie et Produits du Terroirs

Randonnées pédestres et VTT

Randonnée équestre

Festivités

Pays Costières, Camargue, Méditérranée

Pays des vallées cévenoles

Pays Cévennes, Causses, Aigoual

Pays Cévennes, Mont Lozère

Pays vallée du Vidourle

Pays Uzège, Pont du Gard

Gîtes de France chambres d'hôtes

Gîtes de France (en vente 11 €)

67

Zoveel te genieten in de Gard

Recommend Documents