Samenwerken aan veiligheid Actieprogramma Moerdijk Veilig
risico’s mee. Risico’s voor de veiligheid, het milieu, de volksgezondheid. Risico’s voor de duizenden mensen die er werken, maar zeker ook voor de inwoners van Moerdijk en zelfs
Samen verantwoordelijk
voor verder weg gelegen gebieden. Die risico’s willen we zoveel mogelijk beperken. Honderd procent uitsluiten dat er iets verkeerd gaat, is onmogelijk. Maar je kunt wel je uiterste best doen om dat te voorkomen. En ervoor zorgen dat je in het geval van een incident optimaal
oerdijk is een bijzondere gemeente. In oppervlakte de grootste van Brabant. Met kernen die
bent voorbereid en toegerust. Moerdijk moet zo veilig mogelijk zijn en daar moet iedereen aan
elk hun eigen karakteristiek hebben. Maar zeker zo bijzonder is de aanwezigheid van het
meewerken. Samen verantwoordelijkheid nemen en in actie komen: overheid, bedrijfsleven,
grote Zeehaven- en Industrieterrein dat naar dezelfde naam luistert als de gemeente. Moerdijk
uiteenlopende instanties en organisaties en bewoners. In Moerdijk doen we dat. Met het
is ook de vierde zeehaven van Nederland. De zeer omvangrijke bedrijvenlocatie behoort tot de
Actieprogramma Moerdijk Veilig geven we die samenwerking op unieke wijze gestalte. De eerste
modernste ter wereld en biedt, direct en indirect, aan meer dan 16.000 mensen werk. Zeehaven-
voorbereidingen dateren van voor 5 januari 2011. Maar de brand op die datum heeft wel voor
en Industrieterrein Moerdijk is van vitaal belang voor de Brabantse economie en daarmee voor
versnelling gezorgd. In die zin kun je van een positief effect spreken. De term ‘actieprogramma’
de welvaart in Brabant en daarbuiten. Je zou kunnen zeggen dat Moerdijk een sleutelpositie heeft
zegt voldoende over de ambities die we hebben. Iedereen moet zich bewust zijn van de urgentie
op het gebied van bedrijvigheid en werkgelegenheid. Daar zijn we als gemeente trots op. Temeer
om van veiligheid een permanente topprioriteit te maken. Niet alleen in reactie op een incident,
omdat al die bedrijvigheid ‘om de hoek’ ook ons als gemeente de nodige voordelen biedt.
maar omdat we het verplicht zijn. Aan onszelf en aan elkaar.
Maar die medaille heeft ook een keerzijde. Daarbij gaat het om de spanning tussen welvaart
2
en leefbaarheid. Die is voelbaar en is op 5 januari 2011, met de brand bij Chemie-Pack, helaas
Jac Klijs
ook merkbaar gebleken. Met name de aanwezigheid van chemische bedrijven brengt de nodige
Burgemeester gemeente Moerdijk
3
Samen in actie
EXcELLEREN IN VEILIGHEID “Het bedrijfsleven op Moerdijk is al langer bezig om zo goed mogelijk vorm te geven aan veiligheid,
emeente Moerdijk, Provincie Noord-
gevaarlijke stoffen over de weg en het water,
maatregelen en acties doen zij een beroep
milieu en duurzaamheid. Bedrijven doen ontzettend hun best om aan wet- en regelgeving te voldoen.
Brabant, Veiligheidsregio Midden-
per spoor en via het buisleidingennet.
op de medewerking van uiteenlopende
Daar zijn ook echte koplopers onder, die zetten een stapje extra. We willen op Moerdijk excelleren in
partijen. Dit kunnen regionale en landelijke
veiligheid. Niet alleen omdat de overheid dat wenst. Bedrijven willen dat zelf. De samenwerking in
en West-Brabant en Havenschap Moerdijk hebben gezamenlijk een actieprogramma
Het actieprogramma is een
overheidsinstanties zijn, diverse instellingen
het kader van het Actieprogramma Moerdijk Veilig werkt daarbij als extra katalysator en is op zichzelf
opgesteld dat Moerdijk nog veiliger moet
meerjarenprogramma en heeft een
en organisaties, andere veiligheidspartners en
heel vooruitstrevend. Ook als havenschap pakken we daarin onze rol. Onder meer door partijen
maken. Actieprogramma Veiligheid Zeehaven-
permanent karakter. Het programma
andere regio’s, het gezamenlijke bedrijfsleven
met elkaar aan tafel te krijgen rond de veiligheid op het water en om met elkaar tot een effectieve
en Industrieterrein Moerdijk is de officiële
voorziet in een planning van voornemens,
en individuele bedrijven. Per onderdeel
aanpak te komen. Veiligheid krijgt een prominente rol in onze havenstrategie. Het veiligheidsmotto
naam. Centraal in het programma staan de
plannen, maatregelen en concrete acties.
ontstaan op die manier afzonderlijke
op Moerdijk luidt 1+1=3. Ofwel samen verantwoordelijkheid nemen en in actie komen, los van de
plannen en maatregelen die nodig zijn om
De samenwerkingspartners dragen
partnerships.
discussie wie precies waarvoor verantwoordelijk is. Daarmee bereik je resultaten die er echt toe doen
de veiligheidsrisico’s van de bedrijvigheid
gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de
Gemeente, provincie, veiligheidsregio en
en die kunnen rekenen op draagvlak bij alle betrokkenen: bij de overheid, het bedrijfsleven en last but
op het zeehaven- en industrieterrein tot een
voortgang en uitvoering. Afhankelijk van
havenschap committeren zich aan de grote
not least de omwonenden.”
minimum te beperken. Daarnaast richt het
de soort maatregel of actie, trekt een van de
lijnen van het actieprogramma en het
programma zich op fysieke veiligheidsaspecten
partners de kar en betrekt daarbij andere
omzetten daarvan in resultaten. Voor de
Ferdinand van den Oever
die zich weliswaar niet op het zeehaven- en
partijen die nodig zijn om de maatregel of
daadwerkelijke uitvoering wordt van vele
Directeur Industrie- en Havenschap Moerdijk
industrieterrein zelf afspelen maar daarmee
actie tot een succes te maken. Veiligheid is
anderen commitment gevraagd.
wel in nauw verband staan. Zoals de ligging
immers niet het exclusieve domein van de
aan het Hollandsch Diep en het vervoer van
samenwerkingspartners. Voor nagenoeg alle
4
5
wegen in het Industrial Park, waar chemische
Stevig fundament: nieuw bestemmingsplan
bedrijven gevestigd zijn en worden. Bij de
“Het bestemmingsplan biedt de mogelijkheid om de risicovolle chemische bedrijven te scheiden van
verdere verkaveling wordt hiermee rekening
de andere bedrijven die geen of minder gevaar opleveren. Bovendien kun je een betere onderlinge
gehouden.
zonering aanbrengen dan er in het verleden bestond. Dat zich geen incidenten meer zullen voordoen,
Het bestemmingsplan op zichzelf is geen
kun je niet voor de volle honderd procent waarborgen. Maar op deze manier bereik je wel dat een
veiligheidsmaatregel. Maar als ruimtelijk
klein incident niet meteen escaleert tot een grote ramp.
kader vormt het wel een stevig fundament onder het Actieprogramma Moerdijk Veilig.
Het nieuwe bestemmingsplan is daarmee een belangrijk onderdeel van het actieprogramma. Dat
Niet voor niets laat de gemeente Moerdijk het
alle partijen samenwerken aan meer veiligheid in Moerdijk, is van groot belang. Het is natuurlijk
plan beoordelen door twee gezaghebbende
logisch, na de brand bij Chemie-Pack, dat er iets moet gebeuren. Dit is hét moment om op alle fronten
wetenschappers op het gebied van fysieke
orde op zaken te stellen. Of het nu gaat om vergunningverlening, handhaving of risicobeheersing en
r is een nieuw bestemmingsplan in de maak voor het Zeehaven- en Industrieterrein
veiligheid: Menno van Duin, lector
rampenbestrijding. Het komt aan op een zo compleet mogelijke krachtenbundeling. Maar zeker zo
Moerdijk. Daarin ligt de nadruk op veiligheid. Het plan bevat diverse regels, die
crisisbeheersing aan het Nederlands Instituut
belangrijk is het om dit in de toekomst vol te houden. Van de gelegenheid gebruik maken is prima,
ervoor zorgen dat risicovolle en niet-risicovolle activiteiten in het gebied beter worden
Fysieke Veiligheid, en Ben Ale, hoogleraar
maar het gaat om de lange adem. Dat wordt de kunst.”
Actie
gescheiden. Het nieuwe bestemmingsplan voorziet ook in het aanbrengen van ruimtelijke
veiligheid en rampenbestrijding Technische
buffers, veelal in de vorm van groenzones, tussen de industrie en de woonbebouwing in de
Universiteit Delft.
Ben Ale Hoogleraar Veiligheid en Rampenbestrijding TU Delft
omgeving. Er komt verder een betere scheiding tussen risicovolle inrichtingen en objecten die
6
Kunst van de lange adem
in meer of mindere kwetsbaar zijn. Het plangebied wordt daarvoor ingedeeld in zones, waar
Het nieuwe bestemmingsplan Zeehaven-
verschillende beperkingen gelden voor de vestiging van genoemde inrichtingen en objecten.
en Industrieterrein Moerdijk wordt naar
Maatregelen die worden getroffen om in het geval van een calamiteit het gebied snel en effectief
verwachting in de loop van 2013 definitief
te evacueren, krijgen ook een plek in het bestemmingsplan. Bijvoorbeeld de aanleg van extra
vastgesteld.
7
Meer werk maken van handhaven Actie
Andere inspectiemethoden
Overhedenoverleg
Ook meer politie
e kunt als overheid op verschillende manieren te werk gaan, wanneer je wilt
De intensievere aanpak in Moerdijk
Een betere afstemming en samenwerking komt
Het haventeam van de politie wordt uitgebreid
controleren of bedrijven zich houden aan de vergunning die ze van de gemeente
houdt ook in dat de handhavers andere
er ook met andere handhavende instanties.
en er wordt voortaan samengewerkt binnen
of de provincie hebben gekregen. Anders gezegd, je kunt meer of minder werk
inspectiemethoden zullen hanteren en vaker
Hiervoor is het zogeheten Overhedenoverleg
één team voor de havens van Moerdijk,
maken van je handhavingstaak. In Moerdijk is gekozen voor meer werk, ofwel voor een steviger
onaangekondigd bij bedrijven op bezoek
Moerdijk in het leven geroepen. Daaraan
Vlissingen en Terneuzen. Specifiek voor
handhavingsbeleid. En wanneer dat nodig is voor een scherper optreden bij bedrijven die in de
komen. Die benadering heeft mede tot doel om
nemen alle instanties deel, die in het gebied
Moerdijk telt het haventeam straks drie
fout gaan of dreigen te gaan.
bedrijven waar dat nodig is het juiste gevoel
toezichthoudende taken hebben: onder andere
formatieplaatsen. Mogelijk wordt dit team
van urgentie bij te brengen als het gaat om
provincie, havenschap, marechaussee, douane,
gehuisvest in de nieuwe brandweerkazerne
Sowieso slaan gemeente Moerdijk en provincie Noord-Brabant de handen ineen. Zowel de
risico’s en veiligheid.
politie, het korps landelijke politiediensten
op Moerdijk. Dat zou de samenwerking tussen
gemeente als de provincie hebben wettelijke taken op het gebied van vergunningverlening en
De gemeente Moerdijk werkt verder aan een
(KLPD), de veiligheidsregio, Rijkswaterstaat,
brandweer en politie ten goede komen.
handhaving. Die taken kun je natuurlijk elk voor jezelf blijven uitvoeren. Je kunt het ook samen
integrale aanpak van haar vergunningen.
Regionale Milieudienst en gemeente.
Behalve met taken op het gebied van veiligheid
doen, want dat is wel zo efficiënt en resultaatgericht. Voor dat laatste is gekozen. Moerdijk krijgt
De figuurlijke schotten tussen bouw- en
Maandelijks praten ze elkaar bij en zorgen ze
is de politie ook belast met de bestrijding en
een toezicht- en handhavingsteam, dat onder de gezamenlijke vlag van gemeente en provincie
milieuvergunningen gaan omlaag. Dat werkt
voor afstemming.
aanpak van criminaliteit op het zeehaven- en
gaat opereren. Deze aanpak geldt als proef voor de situatie waarin later de nieuw te vormen
een betere afstemming in de hand.
industrieterrein.
Omgevingsdienst West- en Midden-Brabant deze toezicht- en handhavingstaak overneemt.
8
9
Een nieuwe brandweerkazerne
Het resultaat van samen investeren
Actie
eehaven- en Industrieterrein
wordt verbouwd. Elders aan de Plaza is reeds
“Op Zeehaven- en Industrieterrein Moerdijk zijn er 13 zogeheten BRZO bedrijven. Dat zijn bedrijven
Moerdijk krijgt een eigen
een tijdelijke brandweerpost gevestigd van
in de zwaarste milieucategorie, dus met een bijzonder risicoprofiel. Zij moeten aan hoge eisen
brandweerkazerne. Bekostigd
Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant.
voldoen op het gebied van brandveiligheid. Een aantal moet over eigen brandweerpersoneel en
door de Veiligheidsregio Midden- en
Vanaf 1 januari 2013 kan de brandweer
-materieel beschikken. Om daarin te voorzien kun je als individueel bedrijf investeren. Je kunt
West-Brabant, de gemeente Moerdijk, het
uitrukken vanaf Plaza 21. De materiële
ook als bedrijfsleven gezamenlijk het geld op tafel leggen. Maar de beste optie is natuurlijk om als
havenschap en het bedrijfsleven op het
uitrusting en personele bezetting is dan op
overheid en bedrijfsleven samen op te trekken. Voor dat laatste hebben we in Moerdijk gekozen.
industrieterrein. Het gaat hier om een
volle sterkte. Het aanwezige brandweerteam
Dankzij de publiek private samenwerking komt er op Moerdijk een nieuwe brandweerkazerne, die
bijzondere samenwerkingsconstructie.
is 24 uur per dag, 7 dagen per week paraat en
wordt uitgerust met brandweermaterieel dat is afgestemd op de risico’s op het industrieterrein. De
Normaal gesproken is de brandweerzorg een
wordt ook belast met brandpreventietaken
kazerne en het materieel zijn extra voorzieningen en komen dus bovenop de reguliere brandweerzorg
aangelegenheid van de overheid. In dit geval
voor bedrijven op Moerdijk.
die er al is. Hierdoor zijn we in staat, wanneer zich bij een van de BRZO bedrijven een ongeval of
werken en betalen overheid en bedrijfsleven
In de loop van 2013 is ook de verbouwing van
incident voordoet, om binnen 6 minuten aan de poort te staan. Daarmee voldoen we aan de wettelijke
samen.
het nieuwe onderkomen klaar. Daarmee is de
normen. De nieuwe brandweerkazerne wordt in het eerste halfjaar van 2013 in gebruik genomen. De
nieuwe situatie een feit en heeft Zeehaven-
nieuwe organisatie, het personeel en materieel, staat begin januari 2013 al in de startblokken.”
De nieuwe brandweerkazerne wordt gevestigd
en Industrieterrein Moerdijk zijn eigen,
in het pand Plaza 21 in Moerdijk dat daarvoor
volwaardige brandweerkazerne.
Nico van Mourik Directeur Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant
10
11
Bedrijven voorzien in eigen brandweerzorg Actie
Er samen een succes van maken
Draagvlak bij bedrijven
“Voor Shell Moerdijk is veiligheid een topprioriteit. De zorg die we
“De meeste chemische bedrijven op Moerdijk hebben hun voorzieningen
hebben voor onze werknemers maar ook onze verantwoordelijkheid naar
op het gebied van brandveiligheid al goed op orde. Een aantal bedrijven,
de omgeving, maken dat we de veiligheidslat zeer hoog leggen. Je ziet
waaronder het onze, moet nog een aantal maatregelen treffen en daarvoor
nu dat op heel Moerdijk veiligheid op een hoger plan komt. Zowel de
dus ook investeren. Dankzij de samenwerking met de overheidspartijen
overheid als het bedrijfsleven streven naar verdere professionalisering
gaat dat prima lukken. De bedrijven zorgen ervoor dat ze hun eigen
op het gebied van preventie en bestrijding. Dat de publieke en private
‘hardware’ zoals sprinklerinstallaties en andere voorzieningen voor elkaar
sector gezamenlijk optrekken is grote winst. En ook redelijk uniek, gelet
hebben. De overheid zorgt, met de komst van de nieuwe brandweerkazerne
op de omvang van het industrieterrein in vergelijking tot andere, grotere
en alles wat daar bij hoort, voor het personeel, het onderhoud en
locaties in Nederland. We participeren, ook financieel, in de nieuwe
voor specifieke voorzieningen als blusvoertuigen. De winst van het
publiek private brandweerorganisatie die er komt. Maar we willen graag
actieprogramma is dat we als publieke en private partijen samen werk
meer verantwoordelijkheid nemen. Met de nieuwe brandweervoorziening
maken van brandpreventie en -bestrijding. Zo’n constructie is voor veel
epaalde bedrijven zijn verplicht om een eigen
waarin staat binnen welke periode zij hun technische voorzieningen en
zijn we er nog niet. We zullen ook samen moeten oefenen, zoals we nu
bedrijven nog best even wennen. De BRZO bedrijven doen allemaal
bedrijfsbrandweer in huis te hebben of over voorzieningen
personele maatregelen moeten hebben getroffen. De BRZO bedrijven op
al doen met de brandweer. Elkaar pas leren kennen, wanneer zich een
mee, die hebben een duidelijk ja laten horen. Als voorzitter van de
te beschikken waarmee ze de basis op het gebied van
Moerdijk zijn het eerst aan de beurt. In 2013 en 2014 krijgen ook andere
incident voordoet, is het paard achter de wagen spannen. We moeten er
Bedrijvenkring Industrieterrein Moerdijk beschouw ik het als mijn taak om
brandpreventie en -bestrijding op orde hebben. Deze verplichting geldt
bedrijven in de regio, die in hun eigen brandweerzorg moeten voorzien,
met elkaar een succes van maken. Dus moet je niet alleen blij zijn met
ook bij de andere bedrijven voor draagvlak te zorgen. De veiligheid op en
in elk geval voor de zogeheten BRZO bedrijven (Besluit Risico’s Zware
een dergelijke aanwijzing.
een stuk papier waar handtekeningen onder staan. Het gaat erom wat we
rond het industrieterrein gaat ons immers allemaal aan.”
Ongevallen). De bedrijven die het betreft, moeten zelf investeren in hun
Dit actiepunt maakt, samen met de komst van de
er samen in de praktijk van maken. Iedere partner moet daarin zijn rol
eigen brandweerzorg.
nieuwe brandweerkazerne op Moerdijk, deel uit van de
pakken.”
Site manager Kolb Nederland
samenwerkingsovereenkomst tussen gemeente, havenschap, Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant ziet er op toe dat bedrijven hun verplichtingen nakomen. Ze krijgen een zogeheten aanwijzing,
12
veiligheidsregio en het bedrijfsleven.
Jan Peters
Joke Driessen General Manager Shell Moerdijk
13
Zelfredzaamheid van het grootste belang Actie
een incident voordoet, binnen de kortste
dan op de website van de gemeente een
Het veiligheidsalerteringsysteem en het
oerdijk zet belangrijke stappen om de zelfredzaamheid
keren te bepalen welke effecten er kunnen
zogeheten veiligheidsdashboard raadplegen.
veiligheidsdashboard zijn geen vervanging
van inwoners en werknemers bij de bedrijven op het
optreden. Vindt bij een bepaald bedrijf
Op het dashboard is te zien of zich een
van de bestaande communicatiemiddelen
zeehaven- en industrieterrein te verbeteren. Daarbij wordt
een incident plaats, dan weten dankzij het
dreigende situatie voordoet en wat de aard
en -methoden (website, social media,
gebruik gemaakt van geavanceerde middelen en methoden. Het
alerteringsysteem de buurbedrijven wat
van de dreiging is. Het systeem is gekoppeld
perscontacten et cetera) die bij een crisis
gaat er om dat in geval van een dreigende situatie of een calamiteit
hen te doen staat. Die kunnen vervolgens
aan het weerstation van het Haven- en
worden ingezet. Ze betekenen wel een
bewoners en werknemers snel en adequaat kunnen handelen.
vaststellen of hun werknemers gevaar lopen
Industrieschap Moerdijk en bevat kaarten van
welkome aanvulling. De nieuwe systemen
Dus is het van het grootste belang dat ze à la minute en eenduidig
en in veiligheid gebracht moeten worden.
zowel het zeehaven- en industrieterrein als de
voorzien er in dat binnen vijf minuten
worden geïnformeerd en weten wat hen te doen staat.
Wanneer dat niet nodig blijkt, kunnen zij
gemeente. Op die manier kunnen inwoners
na een incident of dreiging kan worden
hun werknemers op de hoogte brengen van
zien waar het incident zich voordoet maar
gecommuniceerd over de risico’s.
Veiligheidsalertering voor bedrijven
de situatie en waar nodig geruststellen. Het
ook en vooral wat de windrichting is. Dat
Met het bedrijfsleven zijn afspraken gemaakt over de invoering
alerteringsysteem wordt, samen met de
laatste is met name van belang, wanneer er als
Naast de nieuwe communicatiemiddelen
van een zogeheten veiligheidsalerteringsysteem. Dit systeem
Moerdijkse bedrijven, in 2012/2013 verder
gevolg van een incident gevaarlijke stoffen in
komen er nog andere praktische
houdt in dat bedrijven via een sms bericht of via een speciale
ontwikkeld en uitgetest en wordt daarna
de lucht vrijkomen of er een gifwolk ontstaat.
voorzieningen. Zo zijn er windvanen in het
applicatie (app) op hun mobiele telefoons geïnformeerd worden
ingevoerd.
Het dashboard geeft uiteraard ook aan wat
havengebied geplaatst. Deze herinneren de
inwoners in bepaalde situaties kunnen doen.
werknemers van de bedrijven aan mogelijke
over een dreigende situatie. Het systeem is gekoppeld aan een
14
risicodatabase, waarin alle gegevens staan over mogelijke risico’s
Veiligheidsdashboard voor inwoners
Daar gaat het uiteindelijk om. Die informatie
risico’s. In het geval van een dreiging met
die bedrijven kunnen veroorzaken. Deze is weer gekoppeld aan
Vervolgens komt er een soortgelijk systeem
is standaard te raadplegen, ook wanneer er
giftige stoffen die vrijkomen, kunnen zij een
een meteo-systeem. Dat maakt het mogelijk om, wanneer zich
voor de inwoners van Moerdijk. Die kunnen
geen sprake is van een dreigende situatie.
inschatting maken van de vluchtrichting.
15
Veiligheid op het Hollandsch Diep Actie
e veiligheidsrisico’s voor Moerdijk zijn niet alleen afkomstig van het eigen zeehaven- en
kunnen bestrijden.
Ontgassen
Radarsysteem
industrieterrein. Ook de scheepvaart op het
Belangrijk voor een eventuele brandbestrijding
De veiligheidsrisico’s op het Hollandsch Diep
De verwachting is dat het in de toekomst
Hollandsch Diep kan gevaarlijke situaties
is ook de inzet van voldoende blusboten die
zijn ook afkomstig van ‘ontgassende’ schepen.
nog drukker zal worden op het Hollandsch
opleveren. Deze vaarweg is een belangrijke
op tijd ter plaatse kunnen zijn. In Bergen
Ontgassen gebeurt onder meer door tankers
Diep. Vervoer per water neemt alleen
zeevaartroute die tot de havens van Moerdijk
op Zoom wordt een nieuwe blusboot
die hun lading gevaarlijke stoffen wisselen.
maar toe. Daarnaast zijn er ook steeds
loopt. Dus liggen eventuele gevaren dichtbij
gestationeerd, die het gebied tussen de
De tanks worden dan geventileerd en ontdaan
meer pleziervaartuigen. Beroepsvaart en
op de loer. Om die te voorkomen of te
Volkeraksluizen en de Moerdijkbrug kan
van het nog aanwezige gas voordat ze worden
recreatievaart kunnen elkaar letterlijk in de
bestrijden zijn en worden verschillende acties
bestrijken. In de buurt van Moerdijk komt in
schoongemaakt. Op veel vaarwegen is dat
weg zitten en aanvaringen zijn daardoor niet
ondernomen.
2014 een nieuwe blusboot van Veiligheidsregio
verboden of is het ontgassen aan strenge
uitgesloten. Uitbreiding van het radarsysteem
Zuid-Holland Zuid te liggen, die binnen 45
regels gebonden. Moerdijk wil met name iets
op de wal, tussen Dordrecht en Willemstad,
Betere brandweerzorg
minuten bij de Volkeraksluizen kan zijn.
ondernemen tegen schepen die even op het
dient ertoe om al het scheepvaartverkeer in
Een van die actiepunten betreft verbetering
Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant
Hollandsch Diep komen ontgassen, omdat ze
goede banen te leiden.
van de brandweerzorg op het water. Het
betaalt mee aan deze voorziening. Ten slotte
dat elders (zoals in Antwerpen) niet mogen.
brandweerpersoneel van Veiligheidsregio
wordt de brandweerboot in Drimmelen
Sowieso worden de klachtenprotocollen
Midden- en West-Brabant krijgt extra
vervangen door een nieuwe.
aangepast. Er zijn ook plannen voor
trainingen om scheepvaartincidenten goed te
16
uitbreiding van het bestaande luchtmeetnet.
17
Actie
Medische kennis en zorg up to date
EEN GOED WERKEND EVACUATIEPLAN et is denkbaar dat er in het geval van een dreigende situatie of incident moet worden
Actie
geëvacueerd. Evacueren doe je niet zomaar. Daar is een doordacht plan voor nodig. Bovendien mogen er letterlijk noch figuurlijk obstakels zijn. Om tot een goed werkend evacuatieplan te komen is in Moerdijk al een aantal stappen gezet. Zo
n een industriegebied waar sprake is van
incident kunnen ook de huisartsenposten
zijn de risico’s van het zeehaven- en industrieterrein in beeld gebracht en is, per deelgebied, de
veiligheidsrisico’s moet de medische
in Roosendaal en Etten-Leur worden
bevolking en bevolkingsdichtheid in kaart gebracht. Vervolgens worden verschillende scenario’s
kennis en zorg up to date zijn. Zo moet
ingeschakeld. Uiteraard spelen de GGD en
op een rij gezet. Wat te doen wanneer er brand uitbreekt, wanneer zich een explosie voordoet,
er voldoende kennis zijn van gevaarlijke
de GHOR Midden- en West-Brabant met hun
wanneer er giftige stoffen in de lucht komen? Ook wordt gekeken naar het effectgebied van de
stoffen en de mogelijke gevolgen hiervan
expertise een belangrijke rol en eventueel kan
verschillende incidenten. Dat kan een deel van het zeehaven- en industrieterrein zijn, het hele
voor de volksgezondheid. Ook de medische
de Dienst Centraal Milieubeheer (Milieudienst)
terrein maar ook gebieden daarbuiten. Over deze scenario’s vindt afstemming plaats met de
hulpverlening moet kwalitatief aan de maat
Rijnmond worden ingevlogen.
bedrijven op Moerdijk. Daarna kan het evacuatieplan worden opgesteld.
zijn en in voldoende mate beschikbaar
Niettemin is het denkbaar dat kennis en
wanneer dat nodig is.
zorgaanbod nog verder moeten worden
Ondertussen wordt ook gewerkt aan een betere ontsluiting van met name het Industrial Park,
Voor de medische zorg op Moerdijk kan een
verbeterd. Dat wordt door alle betrokken
met het cluster met chemische bedrijven, op het zeehaven- en industrieterrein. De huidige
beroep worden gedaan op de huisartsenpost
partners verder onderzocht en uitgewerkt. De
infrastructuur belemmert een optimale bereikbaarheid van alle gebiedsdelen. De verbeteringen
Klundert die 24 uur per dag en 7 dagen per
opzet en inzet van het Port Health Centre in
worden ook vastgelegd in het nieuwe bestemmingsplan.
week daarvoor paraat is. In het geval van een
Rotterdam dient daarbij mede als voorbeeld.
Samen met de Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij (KNRM) worden de vlucht- en evacuatiemogelijkheden via het water (Hollandsch Diep) bekeken.
18
19
Extra aandacht van de provincie Actie
oerdijk krijgt een bijzondere plek
daardoor steeds meer verweven geraakt met
“Veiligheid en economische ontwikkeling hebben een gespannen relatie tot elkaar, maar tegelijkertijd
in het veiligheidsbeleid van de
de risicobronnen die bepaalde bedrijven en
horen ze bij elkaar. Hoe meer economische activiteit je ontwikkelt, hoe meer risico’s zich kunnen
provincie Noord-Brabant. Die gaat in een
bepaalde transportbewegingen nu eenmaal
voordoen. Dat geldt ook voor Moerdijk. Daar moeten we ons als overheden bewust van zijn in ons
Visie Externe Veiligheid formuleren hoe
zijn. Aan de ene kant willen we in Brabant
beleid en in ons handelen en optreden. Maar de verantwoordelijkheid begint bij de bedrijven. Zij
we in Brabant in de toekomst moeten
verdere impulsen geven aan de economische
hebben immers zelf belang bij vergroting van de veiligheid. Ik zie economische vooruitgang en
omgaan met het spanningsveld tussen de
ontwikkeling. Aan de andere kant willen we
veiligheid niet als een tegenstelling maar als een symbiose die je goed met elkaar moet organiseren.
economische groei en de gevolgen daarvan
het welzijn en de veiligheid van de inwoners
Bedrijven, door zich elke dag en elk uur bewust te zijn van de risico’s die er kunnen zijn. Overheden
voor het woon- en leefklimaat. Brabant geniet
zoveel mogelijk waarborgen. Dus zal er
en andere instanties door gezamenlijk op te trekken, onder meer op het gebied van toezicht. Dat mag
grote voordelen van de sterk toegenomen
in bepaalde mate sprake moeten zijn van
wat mij betreft wel wat ‘ambachtelijker’, dus minder vanaf papier. We moeten ons meer focussen
bedrijvigheid. Tot die bedrijvigheid behoren
ruimtelijke scheiding tussen risicobronnen
op het naleefgedrag van bedrijven. Met de komst van de Regionale Uitvoeringsdienst kunnen we de
ook steeds meer risicobedrijven en tot
en kwetsbare locaties. Dat geldt in het
doelmatigheid op dat punt vergroten. Nul risico bestaat niet. Maar met elkaar kunnen we de risico’s
de economische activiteiten behoort ook
bijzonder voor Moerdijk met zijn zeehaven-
zoveel mogelijk beperken. In die zin is het Actieprogramma Moerdijk Veilig van bijzondere betekenis.
het vervoer van gevaarlijke stoffen van en
en industrieterrein en zijn verschillende
Net zoals Moerdijk bijzondere aandacht krijgt in de Visie Externe Veiligheid van de provincie Noord-
naar die bedrijven. Behalve de economie
woonkernen. Daar komen voor Moerdijk ook
Brabant.”
is ook de bevolking in Brabant gegroeid.
nog de risico’s bij als gevolg van het relatief
De ruimtelijke ontwikkelingen op het
vele transport van gevaarlijke stoffen.
gebied van wonen, werken en recreëren zijn
20
Met elkaar de symbiose organiseren
Wim van de Donk Commissaris van de Koningin provincie Noord-Brabant
21
Acties
en verder... n deze brochure is een groot aantal
• Het Zeehaven- en industrieterrein Moerdijk
plannen, maatregelen en acties uit het
ligt buitendijks. Dat kan overstromingsgevaar
op het gebied van nautische veiligheid
Actieprogramma Moerdijk Veilig uitvoerig
opleveren. In combinatie met andere
een cruciale rol. Andere activiteiten
beschreven. Daarmee is de opsomming niet
risicovolle activiteiten kan een overstroming
kunnen mogelijk deel uitmaken van het
compleet.
extra risico’s meebrengen. Nadat de risico’s in
parkmanagement waarin het havenschap een
beeld zijn gebracht, is deze aangelegenheid
belangrijk aandeel levert.
• De gemeente Moerdijk komt met een
onderwerp van nader beraad. Kijk voor de volledige versie van het
Nota Fysieke Veiligheid, waarin specifiek wordt ingezoomd op het zeehaven- en
22
brandweerzorg voor het gebied en speelt
• Het Industrie- en Havenschap
industrieterrein. Voor dit gebied ontwikkelt
Moerdijk bekijkt samen met de andere
de gemeente een visie op fysieke
veiligheidspartners welke rol zij kan spelen
veiligheid. Ook deze visie mondt uit in
op het gebied van veiligheid. Het havenschap
een uitvoeringsprogramma met eigen
heeft geen wettelijke verplichtingen,
actiepunten.
maar participeert niettemin actief in de
actieprogramma op www.moerdijk.nl
23
Deze brochure is een gezamenlijke uitgave van de gemeente Moerdijk, de provincie Noord-Brabant, de Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant en het Havenschap Moerdijk Realisatie Mercuur communicatie - september 2012 Voor meer informatie: Gemeente Moerdijk Stafadviseur Veiligheid, Jeroen van Venrooij T 14 0168 www.moerdijk.nl
