Routekaart duurzame energie 2016-2018 Samen op weg naar
een energie neutrale toekomst
ENERGIE We hebben het energieverbruik van Oss in beeld gebracht. Om een energieneutrale toekomst te realiseren, gaan we energie besparen en duurzame energie opwekken. We doen dat samen met onze partners: Inwoners, het bedrijfsleven, woningcorporaties en de Energie Coöperatie Oss.
Jos van den Hurk
Voorzitter Osse Industriële Kring Duurzaamheid heeft met toekomst te maken. En juist ondernemers zijn continue in
de weer met de toekomst. Innovatie speelt hierbij een centrale rol. Innovatie brengt
ons verder in een duurzame samenleving.
Een goede begeleiding van de mens in het arbeidsproces geeft een duurzame inzet
hiervan. Slimme toepassingen in b.v. LED
technologie en isolatie in combinatie met
goede regelingen van warmtetechnologie
beperken het gebruik van energie. Optimale inzet van hulp- en grondstoffen alsmede
de recycling ervan, garandeert onze volgende generatie ook het gebruik ervan. Samen op weg naar een duurzame toekomst. De techniek helpt ons. Maar we moeten ons ervan bewust zijn dat de noodzaak er is.
Mundel van Wezenbeek
Voorzitter energie coöperatie Oss Verantwoord omgaan met energie, dat is wat de energiecoöperatie Oss belangrijk
vindt voor de gemeente Oss. Als coöperatie zetten we ons hiervoor in: door het opzetten van projecten met het doel energie te
besparen en duurzame energie lokaal op te wekken en dit te leveren aan de bewoners
van onze gemeente. Voor en door inwoners van Oss en de kernen. Samen zijn we sterk. Samen duurzamer. En samen maken wij onze omgeving energieneutraal!
Duurzaamheid is aan de Osse landbouw wel toevertrouwd. Er wordt duurzaam
gewerkt door de Osse boeren, energie bespaard èn opgewekt. Energieopwekking door bijvoorbeeld zonne-energie en biogas. Besparing door bijvoorbeeld warmteterugwinning, frequentieregelingen en optimale isolatie. De landbouw gaat zeer efficiënt om met grondstoffen, arbeid en machines. We laten een groene
“foodprint” achter door opwaardering en hergebruik van veel restproducten uit
de voedingsmiddelenindustrie. Een hectare gras zet meer CO2 om in zuurstof dan een hectare bos.
Duurzaamheid is voor de Osse boeren vanzelfsprekend, omdat zij met twee
benen in de samenleving staan en dicht bij hun natuurlijke omgeving. Maar het is ook noodzakelijk, om binnen kleine marges, de continuïteit van hun bedrijf te
Gerrit van Bergen Voorzitter ZLTO Oss
kunnen waarborgen. De landbouw richt zich daarom ten alle tijden op de écht duurzame oplossingen.
“Wij kunnen niet zonder aarde, de aarde wel zonder ons. We zijn verplicht aan
de volgende generaties zorgvuldig met onze natuur en energiebronnen om te gaan”.
De duurzaamheidsambitie van BrabantWonen bestaat uit een energiedoelstel-
ling en een CO2-doelstelling. BrabantWonen heeft in 2025 60% van onze woningen label B en 100% woningen label C. Daarnaast gaan we de CO2-uitstoot
van onze woningen jaarlijks reduceren met 2% (tot 2018) oplopend naar 3% in 2030. Dit doen we niet alleen ten gunste van het milieu, maar ook om woonlasten terug te dringen: voor ons is de relatie met betaalbaarheid uiteraard
belangrijk. De duurzaamheidsmaatregelen zijn onderdeel van onze woonlastenagenda.
Ook zetten we stappen op weg naar nieuwe uitdagingen: in juli 2015 is de
deal van de Brabantse Deal Nul-op-de-Meter ondertekend. Daarmee willen
we een groot deel van onze woningen voor 2050 energieneutraal maken. De
Henk Roozendaal
Vestigingsdirecteur Oss/ Maatschappelijk vastgoed, BrabantWonen
overige woningen proberen we naar een zo hoog mogelijke energieprestatie
te brengen. We denken na over afval en de circulaire economie; de aarde is een gesloten systeem. We streven naar energie uit hernieuwbare bronnen. Ook dit past in de filosofie als gast op de wereld: We maken niets op wat niet opnieuw opgewekt kan worden.
Inhoudsopgave 1. Duurzaamheidsmeting 2015 2. Focus op energie (energiemeting 2015) 3. Van mondiale problemen naar een lokale aanpak 4. Aan de slag! Samen energie besparen en duurzame energie opwekken A | Bedrijven besparen energie B | Woningeigenaren besparen energie C | Gemeente Oss bespaart energie
Bijlage 1 | 0-meting energie 2015 Bijlage 2 | Duurzaamheidscirkel Oss 2015
Duurzaamheidsmeting 2015 “Duurzame ontwikkeling is de ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het heden zonder het vermogen van de toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen. “ (VN in rapport Common Future). We vinden het belangrijk dat er evenwicht is tussen mens, natuur en economie. We willen dat evenwicht veilig stellen zodat wij nu, maar straks ook onze kinderen en kleinkinderen, goed kunnen leven. Samenvatting duurzaamheidsmeting 2015 We hebben ons met andere Brabantse gemeenten vergeleken om te kijken waar we staan. We zijn beoordeeld op alle duurzaamheidsindicatoren zoals die door het kennisinstituut Telos worden gebruikt voor gemeenten. De sociale duurzaamheid van Oss komt als beste uit de meting naar voren en onze economische prestaties scoren weer duidelijk beter dan de ecologische kwaliteit van onze gemeente. Daarnaast zijn er opvallende vraagstukken in het sociaal culturele veld in combinatie met het economische veld: We hebben de resultaten van de Duurzaamheidsmeting 2015 samengevat in De Duurzaamheidscirkel Oss (zie bijlage). Voor de verbetering van onze sociale (people), ecologische (planet) en economische (profit) duurzaamheid hebben wij speerpunten opgesteld. Energiebesparing en de opwekking van duurzame energie is een belangrijk speerpunt. In deze Routekaart werken we dit speerpunt nader uit.
Benchmark - Gemeente Oss vs Brabantse gemeenten Afval en grondstoffen 70 Bodem Woonomgeving 60 Energie 50 Veiligheid 40 30 20 10 0
Onderwijs Maatschappelijke participatie Kunst en cultuur
Gemeente Oss
Natuur en landschap
Arbeid
Economische participatie
Brabantse gemeenten
Lucht
Water
Gezondheid Ruimtelijke vestigingsvoorwaarden
Hinder en calamiteit
Concurrentievermogen Kennis
Infrastructuur en bereikbaarheid
Focus op energie Energie
We werken aan een duurzame toekomst. Energiebesparing hoort daar bij. We willen ons hierbij niet verliezen in discussies over de verschillen van definities zoals klimaatneutraal, energieneutraalof CO2-neutraal. We willen aan de slag met maatregelen die vandaag al werken én bijdragen aan een duurzamere toekomst. Die kansen zijn er volop. Voor bewoners, bedrijven en voor ons zelf. We gaan aan de slag!
Totale Osse energieverbruik in C02-uitstoot: 645.000 ton 2%
Gebouwde omgeving, inclusief publieke en commerciële dienstverlening: 282.000 ton 36%
44%
Mobiliteit: weg- en railverkeer, mobiele werktuigen, binnenvaart: 112.000 ton Industrie, inclusief huishoudelijk
afval: 234.000 ton 17%
Energie als maat Een goede en relatief eenvoudige manier om onze voortgang te bewaken is de hoeveelheid energie die wordt verbruikt te monitoren. Bijvoorbeeld in woningen, door het bedrijfsleven en door ons zelf. In de tabel hieronder is te zien hoeveel gas en elektriciteit we de afgelopen jaren verbruikten. We meten dit. We brengen in beeld hoeveel duurzame energie er wordt opgewekt. Bijvoorbeeld door zonnepanelen op daken van gebouwen. Energiemeting 2015 We hebben in beeld gebracht hoeveel energie (gas en elektriciteit) wordt verbruikt door woningen, bedrijven en door ons zelf. We weten hierdoor wat we moeten doen om energie neutraal te worden. De uitdaging is groot. Zelfs als het lukt om de helft van ons energieverbruik te besparen hebben we nog zo’n 150 windmolens of 4,5 miljoen zonnepanelen nodig om alle energie in Oss duurzaam op te wekken! Deze aantallen zijn niet realistisch. Daarom zetten we in op een mix van maatregelen. We gaan besparen én diverse vormen van duurzame energie opwekken. We gaan uit van een besparing én het opwekken van (duurzame) energie van 1 á 3% per jaar en trekken daar 30 jaar voor uit. Zo werken we toe naar een energieneutraal en klimaatbestendig Oss in 2045. Energieverbruik in Oss Bedrijven
Bewoners
Gemeente
Gasverbruik in miljoenen m3, elektriciteit in miljoenen kWh.
2010
2011
2012
2013
Gas
72
56
56
60
Elektriciteit
455
448
451
464
Gas
68
64
65
66
Elektriciteit
134
135
135
136
2014
Gas
0,7
Elektriciteit
6
Van mondiale problemen naar een lokale aanpak
Jan Rotmans ‘Iedereen kan en moet een bijdrage leveren’ Op maandag 19 januari 2015 hebben wij in samenwerking met de Bibliotheek Oss Jan Rotmans uitgenodigd om ons om te helpen bij de omschakeling naar een duurzame(re) samenleving. Hij presenteerde voor een volle zaal in de Lievekamp zijn visie en aanpak: “Laat Oss sneller kantelen”. In zijn presentatie (www.youtube.com/watch?v=pYWFTPHNeuo) schets hij de noodzaak voor een snelle(re) omschakeling naar een duurzame economie. Hij geeft hiervoor voorbeelden en adviezen aan de gemeente, het bedrijfsleven en burgers op het gebied van de
Wat kunnen we vandaag bijdragen aan de wereld van (over)morgen? De mondiale klimaatcrisis vraagt om drastische maatregelen. Maatregelen - op het gebied van energiebesparing en duurzame energieopwekking - die voor de bestaande economische orde zo bedreigend zijn, dat het soms niet logisch lijkt om te veranderen. Toch kunnen we een bijdrage leveren aan de bestrijding van de mondiale klimaatcrisis zonder dat dat ten koste hoeft te gaan van onze lokale economische kracht. Sterker nog, door nu te beginnen met het ombuigen van de bestaande, niet duurzame, lineaire economie naar een meer duurzame, circulaire economie kunnen we economisch groeien en investeren in een sterke duurzamere economie op de langere termijn. Duurzame (circulaire) economie Een circulaire economie is een economisch systeem dat de herbruikbaarheid van producten en materialen en het behoud van natuurlijke hulpbronnen als uitgangspunt neemt. Dit model wordt in toenemende mate erkend als het economisch model van de toekomst: het maakt ons (veel) minder afhankelijk van schaarser wordende grondstoffen en energiebronnen, vermindert afvalstromen en uitstoot en leidt tot vernieuwende economische activiteiten. TNO-Onderzoek toont aan dat er op die wijze in Nederland jaarlijks 7,3 miljard euro kan worden bespaard op grondstoffen. Daarnaast kunnen er 54.000 banen worden gecreëerd en kan de milieulast aanzienlijk worden verlaagd. Niet voor niets ziet de SER de circulaire economie als één van de dragende pijlers onder de Groene Groei. De transitie naar een duurzame economie is al volop gaande, maar is voor veel mensen nog niet zichtbaar. Maar, om president Obama te citeren: ‘Het land dat de duurzame energieeconomie domineert, is het land dat de wereldeconomie domineert.’ Nu al is duurzaamheid de snelst groeiende economische sector ter wereld Wat gaan we lokaal doen? We gaan bouwen aan een biobased, duurzame,circulaire economie. We gaan energie besparen, efficiënter gebruiken en duurzaam (lokaal) opwekken.
Hoe gaan we dat doen? Het kan altijd duurzamer. En mondiale problemen lossen we niet lokaal op. noodzaak om energie te besparen. Ook kunnen we niet alles tegelijkertijd. Bestaande instrumenten zoals de wettelijke zorgplicht voor bedrijven om energiebesparende maatregelen te nemen die zich binnen 5 jaar terug verdienen bieden volop kansen. Het bedrijfsleven zelf heeft in het Brabants Energie Akkoord aangegeven deze zorgplicht actief te willen oppakken. Daarnaast Zijn tips voor burgers om een bijdrage te leveren zoeken we naar duurzame, circulaire business cases voor aan de vermindering van de klimaatcrisis zijn: onze lokale economie. Een goede kans biedt bijvoorbeeld het energiezuiniger maken van woningen en bedrijven. Een aanpak waarbij alle betrokkenen profiteren: • Wordt lid van een lokale energie coöperatie • De woning/gebouwen eigenaar bespaart op • Laat geld door een duurzame bank beheren de energierekening. • Maak uw huis energie zuinig • De lokale economie wordt gestimuleerd door extra klussen • Eet minder vlees (wordt een flexitariër) en inkomsten. • Koop bewust. Koop duurzame producten. • De overheid realiseert ambities met betrekking En koop deze zo lokaal mogelijk. tot besparing van energie & CO2
economie, de sociale structuur en de
Hoe wordt de Osse economie nog duurzamer en/of meer circulair? We willen samen met het bedrijfsleven grondstofketens van Osse bedrijven in beeld brengen. Welke stromen zijn dat, waar komen ze vandaan en kunnen we deze stromen bundelen, ombuigen of vervangen? Als gemeente gaan we experimenteren met circulair inkopen. Bijvoorbeeld door het inkopen van “licht” i.p.v. lampen en het kopen van “loopoppervlakte” i.p.v. de aanschaf van de feitelijke materialen zoals tapijt, tegels of vloeren. Zo stimuleren we dat grondstoffen na gebruik weer terugkeren in de keten. Biobased economy We bouwen aan een biobased economie. We gaan energie besparen, efficiënter gebruiken en duurzaam(lokaal) opwekken. We beschikken in Oss over waardevolle (toekomstige) grondstoffen. Bijvoorbeeld biogrondstoffen, biomassa, afval of mest (t.b.v. energieopwekking of grondstofwinning zoals waterstof en/of fosfaat). Ook zien we kansrijke duurzame groeimarkten binnen de Osse topsectoren. Bijvoorbeeld productie van vleesalternatieven (duurzame eiwitten), biomassa, biobrandstoffen, biogrondstoffen en duurzame energie. Dit willen we samen nader onderzoeken. Bijvoorbeeld in samenwerking met kennisen onderwijsinstellingen.
Aan de slag: Samen energie besparen en duurzame energie opwekken Wat en waarom Bedrijven, instellingen en inwoners ervaren dagelijks het nut en het gemak van energie. De huidige fossiele energiebronnen zijn eindig en het gebruik van fossiele energie draagt bij aan het opwarmenvan de aarde. Bovendien zijn we afhankelijk van olie- en gasimporterende landen. Er liggen volop kansen voor duurzame energieopwekking en energiebesparing. Energiebesparing reduceert de bedrijfskosten én onze CO2uitstoot. Veel vormen van duurzame energie zijn nu al winstgevend (zonne-energie, windenergie), andere vormen van duurzame energie worden dat binnenkort (aardwarmte, bio-energie e.d.) Hoe en met wie Onze energievoorziening wordt steeds duurzamer: alle energie komt op termijn uit zon, wind, water, aardwarmte en biomassa. Hoe dat er precies uit gaat zien, is nog onzeker. We weten wel dat er al volop duurzame energiebronnen in de stad en het buitengebied zijn. Denk bijvoorbeeld aan het benutten van restwarmte, aan particuliere en boerendaken voor het opwekken van zonne-energie en aan afvalstoffen – zoals biomassa – voor het opwekken van duurzame warmte. Of warmte-koudeopslag, die steeds belangrijker wordt voor verwarming en koeling van bedrijfsgebouwen. Samen aan de slag Samen met onze partners, het bedrijfsleven, woningcorporaties en particuliere woningeigenaren,besparen we energie. We gaan vergelijken en elkaar inspireren. Deze “energiebesparingswedstrijd”gaat tussen drie hoofdrolspelers: woningeigenaren (inclusief woningcorporaties), het bedrijfsleven (midden en kleinbedrijf, industrie en agrarisch) en de gemeentelijke organisatie. De “spelregels” zijn eenvoudig:We besparen jaarlijks 1 á 3% en wekken 1 á 2% duurzame energie op. Deze ambitie sluit aan bij recente ambities van woningcorporaties, energie coöperaties en het bedrijfsleven zoals vastgelegd in het Brabantse Energie Akkoord en de Brabantse Stroomversnelling. Windenergie in Oss Op dit moment onderzoeken we de realisatie van een windpark in het gebied aan de noordzijde van het bedrijventerrein Elzenburg - De Geer. Windmolens leveren naast veel duurzame energie ook inkomsten op. Deze inkomsten willen we investeren in onze aanpak naar een energie neutrale toekomst.
Bedrijven
Energie besparen en duurzaam opwekken
Waarom Een duurzame economie is een groeiende economie. Duurzaamheid is een economische factor van belang. Duurzaamheid vermindert onze afhankelijkheid van fossiele brandstoffen, omdat we energie besparen, efficiënter gebruiken en – waar mogelijk - duurzaam opwekken. Duurzaamheid versterkt de positie van ons bedrijfsleven. Olieprijs, energiebelasting, CO2-emissierechten… de trend voor de komende tien jaar is duidelijk: Energie wordt een belangrijke kostenpost. Energie-efficiency móet: zowel bedrijfseconomisch als maatschappelijk gezien. Hoe en met wie Samen met het bedrijfsleven werken we binnen de Kracht van Oss en samen met de ondernemersverenigingen aan de economie van morgen. Voor het thema duurzaamheid is door bedrijfsleven zelf een duurzaam dossier gestart. Het ZLTO is medeondertekenaar van het Brabantse energie akkoord. De doelstelling is een klimaat- en energie neutrale landbouw in uiterlijk 2050. Dit wordt uitgevoerd door middel van specifieke versnellingscases, met name Zonnepanelen op asbestdaken, de inzet van biomassa (hout)ketels en een energiebesparing van 2% per jaar.
Resultaten Duurzame bedrijfsvoering betreft vrijwel alle aspecten van het bedrijfsproces: van de kwaliteit van gebouwen, personeelsbeleid, productieproces- en techniek, grond- en afvalstoffen, tot zaken buiten het eigen bedrijfsterrein zoals de inkoop van producten en diensten, voor- en natransport en de eisen aan toeleveranciers en afnemers. Met betrekking tot het aspect energie ondersteunen we het bedrijfsleven om energie efficiënt te gebruiken,te besparen en/of zelf duurzaam op te wekken. Voor de bedrijventerreinen Vorstengrafdonk en Elzenburg hebben we al in 2012 en 2013 duurzame business cases in beeld gebracht. Voor individuele bedrijven, maar ook tussen bedrijven.
Projecten 1. Eigen initiatieven bedrijfsleven • Duurzaam dossier (Kracht van Oss ) • Oprichten van een collectief energiefonds van en voor Osse bedrijven (energieadvies, gezamenlijke inkoop en revolverend fonds • Brabants energie akkoord 2. Meer zonnepanelen op bedrijfsdaken • Project zonneklaar (BZW) • PV voor asbest (ZLTO) 3. Het toepassen van energiebesparingsmaatregelen die zich binnen 5 jaar terugverdienen (= verplichting i.h.k.v. de Wet Milieubeheer is een speerpunt in het Brabants Energie Akkoord
Bedrijven
2016
2017
2018
Gas en elektriciteit besparen en duurzame energie opwekken
1%
2%
3%
Aantal bedrijven dat participeert in revolverend energiefonds en maatregelen uitvoert zoals energiebesparing, monitoring en gezamenlijke inkoop van groene stroom, (LED) licht en zonnepanelen
25
50
150
Woningeigenaren
Energie besparen en duurzaam opwekken Waarom Er zijn veel goede argumenten om een woning energiezuiniger te maken: Meer wooncomfort, lagere woonlasten, toekomstbestendigheid, een hogere (verkoop)waarde en waardevermeerdering van de vastgoedportefeuille voor bijvoorbeeld woningcorporaties en andere vastgoedorganisaties. Hoe en met wie Samen met bouwbedrijven, banken en woningcorporaties werken we binnen het platform “Wonen in Oss” aan een toekomstbestendige woningvoorraad. Duurzaamheid is hierbij een speerpunt. Woningeigenaren die energie besparen kunnen rekenen op ondersteuning. Door ons, door woningcorporaties of door nieuwe burgerinitiatieven zoals de energie coöperatie Oss en “Buurkracht!”. We haken aan bij landelijke en regionale versnellingsprogramma’s voor verduurzaming van de bestaande woningvoorraad.
Projecten 1. Stimuleren duurzaam bouwen en renoveren • We stemmen af en werken samen met onze partners binnen het platform Wonen in Oss • We gaan door met de gemeentelijke duurzaamheidslening voor particulieren en maken deze ook beschikbaar voor stichtingen, verenigingen en VVE’s 2. Faciliteren duurzame burgerinitiatieven • We faciliteren duurzame burgerinitiatieven die zich richten op energiebesparing (bijvoorbeeld Buurkracht, ECO, sportverenigingen e.d.) 3. Regionale samenwerking • Samen met onze buurgemeenten werken we, binnen het project Brabant Woont Slim, aan de verbetering van de energieprestatie van bestaande koopwoningen in Brabant Noord. Onderdeel van deze samenwerking is de oprichting van een (digitaal) energieloket.
Resultaten We werken aan de realisatie van een (regionaal) energieloket. We ondersteunen bedrijven- en burgerinitiatievenen en we haken aan bij provinciale en landelijke ondersteuningsprogramma’s en fondsen. Zoals de Brabantse “Stroomversnelling” voor het energieneutraal maken van 800.000 Brabantse woningen voor 2050: Een enorme uitdaging!
Woningen
2016
2017
2018
Gas en elektriciteit besparen en duurzame energie opwekken
1%
2%
3%
Aantal 0-op de meter-woningen
25
50
100
Aantal woningen met zonnepanelen (2014 = 932)
1500
2000
3500
Gemeente Oss
Energie besparen en duurzaam opwekken
Waarom We hebben een voorbeeldfunctie en een voortrekkersrol. We willen onze (toekomstige) kosten beheersen en voorbereid zijn op de gevolgen van klimaatverandering (adaptatie). Duurzaamheid in de breedte van het begrip (People, Planet, Profit) is stevig verankerd in onze aandacht en bedrijfsvoering. We zijn voortdurend op zoek naar het evenwicht in deze driehoek. We delen de verantwoordelijkheid voor duurzaamheid met onze inwoners en andere partners. We hebben de ambitie om zo duurzaam mogelijk te zijn met uiteindelijk een plaats in de top 3 van duurzame Brabantse gemeenten Hoe en met wie Als gemeentelijke organisatie geven we het goede voorbeeld en ondersteunen en verbinden we onze partners zoals het bedrijfsleven, woningcorporaties en woningeigenaren.
Projecten 1. We behoren tot de top 3 van duurzame Brabantse gemeenten • We brengen onze eigen duurzaamheidsresultaten in beeld • We monitoren de voortgang van onze resultaten op basis van een selectie van indicatoren en speerpunten 2. We monitoren jaarlijks het energieverbruik van woningen, bedrijven en onszelf 3. We kopen duurzaam in: • We hanteren duurzaamheidscriteria bij gemeentelijke aanbestedingen en inkopen • We gaan experimenteren met circulair inkopen • We kopen onze groene stroom zo lokaal mogelijk in 4. Gemeentelijke energiemanagement • We monitoren het gemeentelijke energieverbruik en stellen een plan van aanpak op om onze eigen gebouwen te verduurzamenw (gereed april 2016) • We besparen 1-3% energie (gas en elektriciteit) per jaar 5. We steunen de opwekking van duurzame energie • We doen mee met de Brabantse stroomversnelling (alle Brabantse woningen energieneutraal in 2050) • Samen met het platform wonen in Oss ontwikkelen wij voorbeeldprojecten en voeren deze uit (Potgieterstraat) • We starten een Regionaal energieloket • We ondersteunen sportverenigingen bij energiebesparing en de opwekking van duurzame energie • We zoeken naar kansen voor het opwekken van lokale duurzame energie, bijvoorbeeld door de realisatie van een windpark in Oss (besluitvorming 2016), zonnevelden, biomassa centrales, het stimuleren van zonnepanelen, en de realisatie van salderingsprojecten met betrekking tot zonne-energie. 6. We hebben een adaptatieagenda m.b.t. klimaatverandering
Gemeente Oss
2016
2017
2018
Bespaart gas en elektriciteit en wekt duurzame enegrie op
2%
3%
3%
Aantal sportaccommodaties met zonnepanelen
5
15
25
Aantal eigen gebouwen energieneutraal
3
10
20
Nawoord Nieuwe fase in duurzaamheidsaanpak Oss moet snel veel duurzamer worden. Dat is de opdracht waar we als gemeente voor staan. Omdat de internationale , de landelijke en provinciale overheid dat van ons verlangen. Omdat we de ambitie hebben om tot de top 3 van meest duurzame Brabantse gemeenten te gaan behoren. Maar voor alles omdat we als huidige samenleving met elkaar de verantwoordelijkheid dragen om ervoor te zorgen dat mens (people), milieu (planet) en economie (profit) met elkaar in evenwicht zijn. Voor onszelf nu en voor de generaties straks na ons.
Johan van der Schoot wethouder duurzaamheid
Wereldwijde samenwerking Hoe groot die uitdaging is op het gebied van klimaatbeheersing, verwoordde secretaris-generaal Ban Ki-moon treffend bij het sluiten van het historische VN-klimaatakkoord in Parijs op 12 december 2015. “We zijn een nieuw tijdperk ingegaan van wereldwijde samenwerking op een van de meest complexe problemen waar de mensheid ooit voor heeft gestaan”. Doel is om zo snel mogelijk een einde te maken aan de uitstoot van broeikasgassen om de opwarming van de aarde te beperken. Energiebesparing en het vervangen van energiewinning uit fossiele brandstoffen zijn daarvoor essentieel. Geen gebaand pad In deze Routekaart geven wij aan hoe wij denken in Oss die opdracht voor de komende periode tot 2019 concreet in te vullen. Energieneutraal zijn in 2045 is de stip op de horizon. Meting laat zien dat we ook in Oss van ver moeten komen. En de aanpak is geen gebaand pad. Niet voor ons als gemeente, niet voor onze partners bij deze opdracht en niet voor onze inwoners en bedrijven als gebruikers. De weg moeten we met elkaar zelf kiezen en aanleggen. Dat vraagt veel van ons allen zoals vastberadenheid, kennis, inzet, het mobiliseren van de krachten binnen onze gemeenschap, mankracht en geld. Concreet dichtbij Er lopen al veel goede ontwikkelingen en initiatieven. En 2045 is nog ver weg. Maar de uitdaging is zodanig dat we het ons niet kunnen permitteren om tijd te verliezen. Er is een nieuwe fase aangebroken waarin het menens wordt. Daarom leggen wij ons als gemeente de druk en discipline op om echt meters te gaan maken op het gebied van verduurzaming, ook van ons energiegebruik. We hebben onze duurzaamheidsaanpak op de 3 P’s vastgelegd in de “Duurzaamheidscirkel ”. Onze ambitie vertalen wij van veilig ver weg, 2045, naar concreet dichtbij, 2019. We gaan door met het stimuleren van allerlei kleinere initiatieven die snel effect hebben. Maar tegelijkertijd gaan we moeilijke besluiten nemen om grote stappen te kunnen zetten naar massa in verduurzaming. Windenergie is een voorbeeld daarvan. Daarbij beseffen wij dat het nog de nodige tijd zal duren voordat dit daadwerkelijk in alternatieve energie resulteert. Alleen samen met onze natuurlijke partners op de vele deelterreinen van duurzaamheid komen we tot de gewenste verandering. Vanuit de gezamenlijke verantwoordelijkheid gaan we elkaar nadrukkelijker aanspreken op ieders inzet. Onze bedrijven en inwoners moeten hun consumentenpatroon aanpassen. Daarom gaan we richting energiegebruikers nog zwaarder inzetten op bewustmaking, voorlichting en educatie. En om als gemeente recht van spreken te houden, moeten we zelf het goede voorbeeld geven. Dat is voor de komende jaren onze route naar een energieneutraal Oss in 2045. Laten wij met elkaar deze uitdaging oppakken. In ons aller belang en dat van de generaties na ons.
