KONSEP & PELAKSANAAN

KONSEP & PELAKSANAAN RAKAN PEMBIMBING PERKHIDMATAN AWAM (AKRAB) Disampaikan Oleh : AHMAD IZZUDDIN FAHMI BIN DATO’ CHE AB RAHIM BAHAGIAN PENGURUSAN PSIKOLOGI JABATAN PERKHIDMATAN AWAM MALAYSIA [email protected] / 03-8316 4443 “Mentaliti Tertinggi Integriti Terpuji”® BAHAGIAN PENGURUSAN PSIKOLOGI JABATAN PERKHIDMATAN AWAM MALAYSIA

PENGENALAN AKRAB •

AKRAB adalah nama khusus yang diberikan kepada Rakan Pembimbing Perkhidmatan Awam sebagaimana yang termaktub di dalam Pekeliling

•

AKRAB merupakan akronim kepada perkataan:

•

Ciri-ciri yang dikehendaki ada pada mereka yang telah menjadi ahli AKRAB.

BAHAGIAN PENGURUSAN PSIKOLOGI JABATAN PERKHIDMATAN AWAM MALAYSIA

A : Amanah K : Komitmen R : Rasional A : Akhlak B : Bestari

PENGENALAN AKRAB •

AKRAB kumpulan pekerja : yang menggerakkan budaya kerja berprestasi tinggi; dan membantu mewujudkan suasana kerja yang harmoni serta saling bantu membantu.

•

Aktiviti AKRAB dimulakan pada Tahun : 2005 Di : 26 buah kementerian Keahlian kini : 4683 orang.


LOGO AKRAB Lambang Persekutuan -berkhidmat dengan ikhlas untuk negara Bulatan

Tiga (3) orang

-kesepaduan, bersatu hati

-semangat setiakawan, sepakat, kerjasama dan muhibbah

Biru

Merah

-ketenangan, keharmonian, warna kehidupan, kesetiaan dan kemanusiaan

-bersedia membantu dan membimbing


Kuning -keceriaan, bebas dari belenggu masalah

JAWATANKUASA AKRAB PENAUNG PENASIHAT PENYELARAS (PPs)

PENGERUSI Tim. PENGERUSI SETIAUSAHA Tim. SETIAUSAHA BENDAHARI J/K SOSIAL

J/K PROFESIONAL


J/K PERIBADI

J/K ORGANISASI

KEAHLIAN AKRAB (2005-2011)

TAHUN 2005

TAHUN 2006

TAHUN 2007

TAHUN 2008

240

204

113

Jabatan

89

188

PBT

-

AGENSI

Kementerian

Badan

TAHUN 2009

TAHUN 2010

233

326

477

626

2219

238

173

291

365

204

1548

-

81

33

42

-

-

156

35

54

43

111

62

185

303

760

364

446

475

550

721

1027

1133

4683

TAHUN 2011

JUMLAH (ORANG)

Berkanun

JUMLAH

VISI & OBJEKTIF AKRAB

“Menjadikan AKRAB sebagai penggerak pembangunan modal insan dalam pengurusan sumber manusia” “Menyediakan perkhidmatan membimbing bagi membantu rakan sekerja meningkatkan potensi dan kecemerlangan diri”


MISI AKRAB 1. Melaksanakan aktiviti khidmat membimbing kepada warga organisasi 2. Membantu pegawai yang memerlukan bantuan dalam menghadapi permasalahan kehidupan 3. Bertindak sebagai perantara antara pegawai dengan kaunselor dalam membuat saringan kesesuaian masalah 4. Mewujudkan hubungan baik dengan pihak pengurusan sumber manusia di agensi bagi memudahkan perlaksanaan aktiviti AKRAB BAHAGIAN PENGURUSAN PSIKOLOGI JABATAN PERKHIDMATAN AWAM MALAYSIA

KONSEP AKRAB AKRAB (PRS)

INPUT PENGETAHUAN

POTENSI DIRI

NILAI MURNI

KESEDARAN DIRI PERKEMBANGAN DIRI

KEROHANIA N

KUALITI SUMBER TENAGA

RAKAN SEKERJA BAHAGIAN PENGURUSAN PSIKOLOGI JABATAN PERKHIDMATAN AWAM MALAYSIA

ROLE MODEL

SELF ESTEEM TEAM PASUKAN

TERAPI DIRI

PRODUKTIVITI

ORGANISASI

PENGARUH SEORANG RAKAN TERHADAP RAKAN LAIN • Sabda Rasulullah s.a.w. yang bermaksud: • “Perumpamaan antara seseorang teman yang soleh dengan seorang teman yang buruk bagaikan pembawa minyak kasturi dengan peniup dapur api. Pembawa minyak kasturi itu boleh jadi akan memberimu atau engkau membeli darinya atau juga kamu mendapat harum dari wangiannya, sedangkan peniup dapur api boleh jadi ia akan membakar pakaianmu atau engkau akan mendapat bau busuk darinya.” (Riwayat dari Abi Daud dan Tarmizi) BAHAGIAN PENGURUSAN PSIKOLOGI JABATAN PERKHIDMATAN AWAM MALAYSIA

FOKUS AKRAB KOMPETENSI

CONTOH INPUT

Peribadi

Pengurusan Kendiri Memahami personaliti diri dan orang lain Pengurusan emosi diri Kemahiran Interpersonal

Profesional

Kemahiran mentoring dan penyeliaan Menyampaikan persembahan Kemahiran kaunseling

Sosial

Kemahiran komunikasi Kemahiran melayan pelanggan Arsetif Humanistik Kemantapan keluarga berkerjaya

Organisasi

Memahami Budaya kerja organisasi Tingkah laku warga organisasi Semangat kerja berkumpulan


KAEDAH Tunjukcara Bimbingan Individu Lawatan Bengkel Forum Kempen Bimbingan Kelompok Seminar Konvensyen

STRATEGI PELAKSANAAN BIL

PELAKSANAAN AKTIVITI

1

Latihan – Kemahiran Asas Kaunseling Tahap 1, Tahap 2

2

Ditauliahkan sebagai AKRAB

3

Menubuhkan Jawatan kuasa AKRAB di agensi

4

Perancangan aktiviti AKRAB

5

Mesyuarat Penyelarasan Pelaksanaan aktiviti AKRAB sebulan sekali. Mengikut keperluan di agensi berkenaan.

6

Penyediaan Laporan Aktiviti AKRAB

7

Pemantauan Aktiviti AKRAB

8

Penilaian AKRAB Utama dan AKRAB Gemilang

9

Pencalonan AKRAB Utama (AU), AKRAB Gemilang(AG) peringkat kementerian

10

Penambahbaikan / Kajian Keberkesanan AKRAB di Agensi


TINDAKAN

APLIKASI AKRAB i) Program Pembimbing Rakan Sekerja (PRS) berkonsepkan rakan membantu rakan berteraskan; -

Asas kaunseling profesional.

ii)Diharapkan penyebaran luas amalan tersebut kepada semua peringkat di bahagian masing-masing dapat mewujudkan; --

Keharmonian, keakraban, saling hormat menghormati potensi masing-masing serta mewujudkan budaya kerja yang cemerlang.

iii) PRS bergerak dan bertindak sebagai satu pasukan bagi mencapai obkejtif, misi, visi dan peningkatan tahap keberkesanan serta imej organisasi. BAHAGIAN PENGURUSAN PSIKOLOGI JABATAN PERKHIDMATAN AWAM MALAYSIA

MATLAMAT AKRAB Berkongsi ilmu dan pengetahuan Sokongan kepada perubahan Meneguhkan perubahan

Matlamat AKRAB Budaya kerja berpasukan

Berkongsi Permasalahan


Memperkuatkan semangat

MATLAMAT AKRAB i)Memberi sokongan kepada perubahan . Individu akan sentiasa memerlukan pandangan dan pendapat dari orang lain terutamanya daripada individu yang hampir dengan mereka. Oleh itu amat penting untuk mempunyai rakan-rakan yang berkebolehan untuk membantu menghadapi perubahan.


ii) Meneguhkan perubahan yang dibuat Individu memerlukan peneguhan dan kepastian untuk melaksana perubahan, perubahan memerlukan iltizam dan kecekalan, oleh itu sokongan daripada rakan-rakan amat diperlukan. Contohnya memberi idea dan pandangan serta dorongan


iii) Berkongsi pengalaman dengan ilmu pengetahuan Manusia perlu dengan pengalaman dan pengetahuan berharga yang dapat memberi manfaat kepada pekerja dan organisasi. Setiap pegawai mempunyai pengalaman yang berbeza, sekiranya ia dapat dikongsi bersama pelbagai idea dan pemikiran kreatif dapat dihasilkan.


iv. Berkongsi rasa dan perasaan Perasaan dan emosi negatif yang dipendam lama-kelamaan mewujudkan konflik diri. Ia perlu disalurkan secara positif. Oleh itu, PRS membantu individu bermasalah meluahkan perasaan dan berkongsi pandangan dan pengalaman. v. Memperkuatkan semangat dalam meneruskan perubahan

PRS membantu rakan-rakan sekerja dalam sesuatu kelompok meneruskan perubahan positif untuk kecemerlangan diri dan organisasi.


FAEDAH AKRAB

i.

Mewujudkan pekerja yang kompeten

ii. Mewujudkan suasana kerja yang harmoni iii. Membantu mencari penyelesaian dan; iv. Pegawai atasan lebih empati kepada masalah kumpulan bawahan


KEPERLUAN AKRAB DALAM ORGANISASI • Kesedaran mengenai KEBAJIKAN dan KEPERLUAN SOKONGAN dalam aspek PSIKOLOGI individu dalam organisasi • Kesedaran dalam melihat kepentingan hubungan INTERPERSONAL dan kemahiran KOMUNIKASI berkesan untuk kesejahteraan organisasi • Keadaan struktur organisasi melihat kepada penekanan aspek KESEJAHTERAAN MINDA dan PERSEDIAAN UNTUK BERUBAH amat diperlukan dalam organisasi


Bagaimana AKRAB Memainkan Peranan? •

• •

•

Memahami pengaruh rakan sekerja yang memainkan peranan penting dalam kehidupan individu. Memahami bahawa individu lebih selesa untuk berbincang soal kehidupan dengan rakan sebaya lebih faham. Memahami bahawa pertolongan rakan sebaya lebih diambil kira dan ia berlaku secara sukarela jika rakan sebaya menggunakan teknik membimbing yang berkesan

Memahami peri pentingnya hubungan kemanusiaan dan persaudaraan dalam organisasi dapat mewujudkan suasana harmoni


Jawatankuasa Pemantapan Integiriti AKRAB (JIPA) Jawatankuasa Pemantapan Integriti AKRAB dicadangkan untuk ditubuhkan bagi memastikan keutuhan pemantapan ahli-ahli AKRAB dapat dikekalkan sesuai dengan peranannya sebagai role model kepada rakan sekerja di kementerian dan jabatan

OBJEKTIF PENUBUHAN JAWATAN KUASA PEMANTAPAN INTEGRITI AKRAB (JIPA) 1. Jawatankuasa Pemantapan Integriti ditubuhkan untuk memberikan nasihat,panduan dan cadangan kepada ahli-ahli AKRAB dan juga pengurus sumber manusia kementerian di jabatan bagi mengendalikan ahli-ahli AKRAB sekiranya didapati melanggar etika perhubungan AKRAB; • 2. Menyediakan garis panduan dan peraturan bagi pelaksanaan program AKRAB di dalam perkhidmatan Awam.

FUNGSI JIPA • Menentukan status keahlian AKRAB untuk ahli yang sedang dalam pemerhatian atau siasatan atau telah dikenakan tindakan tatatertib. • Mempertimbangan syor-syor yang dikemukakan oleh Jawatankuasa AKRAB Kementerian/Jabatan/Agensi seperti menarik balik/menggantung pelantikan ahli AKRAB atau lain- lain tindakan yang sesuai sekiranya seseorang ahli AKRAB disahkan melanggar Tatakelakuan Perkhidmatan Awam atau Etika Perhubungan AKRAB; • Menerima, menimbang rayuan berhubung permohonan daripada ahli-ahli AKRAB yang telah ditarik balik keahlian AKRAB.

PANEL JIPA • Pengerusi ( Pengarah/Timbalan Pengarah Bahagian Psikologi JPA) • Seorang (1) Pegawai Psikologi Kementerian/Jabatan/ Agensi • Seorang (1) wakil AKRAB Kementerian/ Jabatan/ Agensi • Dua (2) Wakil Majlis AKRAB Kebangsaan Kementerian • Urusetia – Bahagian Pengurusan Psikologi JPA

MAJLIS AKRAB KEBANGSAAN • Tujuan ialah :– Menyelaras dan melaksana aktiviti AKRAB peringkat kebangsaan – Mewujudkan kerjasama dengan mana-mana pertubuhan AKRAB peringkat kebangsaan – Mewujudkan perkongsian pintar, jaringan kerja dan semangat berpasukan antara AKRAB peringkat kebangsaan – Mengesyorkan dasar-dasar berkaitan dengan AKRAB kepada JPA – Memantau dan membuat naziran perlaksanaan aktiviti AKRAB. – Memberi khidmat nasihat, panduan dan cadangan tentang aktiviti AKRAB.

KEAHLIAN Keahlian Majlis AKRAB adalah terdiri daripada pegawai yang telah ditauliahkan oleh JPA sebagai ahli AKRAB yang sedang berkhidmat dengan perkhidmatan awam. Semua ahli Majlis AKRAB tertakluk kepada peraturan-peraturan pegawai awam yang sedang berkuatkuasa.

KAJIAN KEBERKESANAN AKRAB DI KEMENTERIAN DAN JABATAN


Tujuan Kajian • Menilai pencapaian matlamat penubuhan AKRAB di agensi • Mengkaji keberkesanan AKRAB dalam organisasi • Sejauh mana keterlibatan penyelia AKRAB dalam menjayakan AKRAB di organisasi


Sampel Kajian • Sampel seramai 103 orang responden daripada pegawai-pegawai Jabatan Perdana Menteri, Jabatan Perkhidmatan Awam dan MOSTI • Seramai 59 orang Ahli AKRAB dan 44 orang penyelia AKRAB


Metod Kajian • Kajian berbentuk tinjauan • Teknik persampelan bertujuan • Satu set soal selidik menggunakan skala Likert lima mata (Sangat Tidak Setuju kepada Sangat Setuju) • Responden memberi penilaian pada skala 4 dan 5 (setuju & sangat setuju) dikira sebagai memberi penilaian yang positif terhadap keberkesanan AKRAB BAHAGIAN PENGURUSAN PSIKOLOGI JABATAN PERKHIDMATAN AWAM MALAYSIA

DEMOGRAFI Demografi

Bilangan

Peratus (%)

Jabatan

Jabatan Perdana Menteri Jabatan Perkhidmatan Awam Kementerian Sains & Inovasi (MOSTI)

50 orang 20 orang 33 orang

48.5 19.4 32.0

Kategori Responden

Ahli AKRAB Penyelia AKRAB

59 orang 44 orang

57.3 42.7

Kumpulan Perkhidmatan

Pengurusan & Profesional Sokongan I Sokongan II

30 orang 59 orang 14 orang

29.1 57.3 13.6

Jumlah Keseluruhan

103 orang

100


Penilaian Keberkesanan AKRAB Bil

AKRAB Membantu Dalam :

Ahli AKRAB

Penyelia AKRAB

Setuju & Sangat Setuju (%)

Sederhana Setuju (%)

Tidak Setuju & Sangat Tidak Setuju (%)

Setuju & Sangat Setuju (%)

Sederhana Setuju (%)

Tidak Setuju & Sangat Tidak Setuju (%)

1.

Perkongsian pengalaman dan ilmu pengetahuan

78.0

20.3

1.7

38.6

27.3

34.1

2.

Memberi sokongan dan motivasi kepada perubahan

93.2

6.8

-

56.8

27.3

15.9

3.

Perkongsian masalah

91.5

8.5

-

52.3

13.6

34.1

4.

Pembentukan budaya kerja berpasukan

98.3

1.7

-

61.4

34.1

4.5

5.

Pembentukan kepimpinan

98.3

1.7

-

61.4

38.6

-

6.

Peningkatan prestasi kerja

98.3

1.7

-

56.8

6.8

36.4

7.

Pembentukan Integriti

96.6

3.4

-

61.4

2.3

36.4


Perbincangan Kajian 1) Sejauhmanakah matlamat penubuhan AKRAB tercapai matlamatnya?  Tercapai matlamatnya  Menyatakan Setuju & Sangat Setuju terhadap 7 gagasan diukur


Perbincangan Kajian  2) Adakah AKRAB berkesan dalam organisasi?  Memberi kesan positif  Berdasarkan darjah persetujuan yang diberikan BAHAGIAN PENGURUSAN PSIKOLOGI JABATAN PERKHIDMATAN AWAM MALAYSIA

KESIMPULAN  Sesungguhnya usaha membimbing dan membangunkan potensi modal insan merupakan satu usaha yang murni dan diteruskan  Bagi memastikan keberkesanan pelaksanaan AKRAB di agensi, semua pihak iaitu ketua jabatan, pegawai psikologi, pihak pengurusan sumber manusia dan ahli-ahli AKRAB perlu sentiasa bekerjasama antara satu sama lain BAHAGIAN PENGURUSAN PSIKOLOGI JABATAN PERKHIDMATAN AWAM MALAYSIA

PROGRAM PASCA AKRAB


Hari/Tarikh

11.00 pg – 01.00 tgh

08.30 pg 10.30 pg

HARI PERTAMA

HARI KEDUA

PENGENDALIAN PEGAWAI BERMASALAH

HARI KETIGA

KEMAHIRAN FASILITATOR (MODUL BERKELOMPOK)


R E H A T

PERKONGSIAN PEMBENTANGAN KES

INTEGRASI DAN HARAPAN

R E H A T

02.30 ptg – 04.30 ptg

8.30 mlm-10.30 mlm

STRATEGI PERANCANGAN & PELAKSANAAN AKRAB

AKTIVITI/PROJEK AKRAB (BENGKEL)

KEMAHIRAN PENGENDALIAN KES

R E H A T

KEMAHIRAN MEDIATOR

ANUGERAH AKRAB ANUGERAH INDIVIDU 1. AKRAB UTAMA: Pemenang: En. Pauzan Bin Ahmar SIJIL PENGHARGAAN PIALA PUSINGAN DAN IRINGAN (JPA) 2. AKRAB GEMILANG Pemenang: SME. CORP. MALAYSIA SIJIL PENGHARGAAN DAN PIALA IRINGAN SME. CORP. MALAYSIA

KESIMPULAN Usaha membimbing dan membangunkan potensi modal insan merupakan satu usaha yang amat murni. Bagi memastikan keberkesanan pelaksanaan Rakan Pembimbing Perkhidmatan Awam (AKRAB) di agensi, semua pihak iaitu ketua jabatan, pegawai psikologi, pihak pengurusan sumber manusia dan ahli-ahli AKRAB perlu sentiasa bekerjasama antara satu sama lain. BAHAGIAN PENGURUSAN PSIKOLOGI JABATAN PERKHIDMATAN AWAM MALAYSIA


KONSEP & PELAKSANAAN

Recommend Documents