Klanten van Jacobs Douwe Egberts reageren enthousiast als ze horen dat ze over een vloer lopen waar koffie in zit.
KOFFIE IN DE VLOER; EEN STERK VERHAAL 34 MEBEST
mb01_koffiebeton.indd 34
februari 2016
12-02-16 11:27
Tekst en fotografie: Jan Willem Kommer
Vloeren, wanden en plafond afwerken van een plek waar noviteiten worden gepresenteerd? Natuurlijk doe je dat met een product dat nog nooit eerder is toegepast. Speciaal voor de Innovation Corner van JACOBS DOUWE EGBERTS (JDE) Nederland maakte Boncreations een beton cire met koffie. MEBEST
mb01_koffiebeton.indd 35
februari 2016
35
12-02-16 11:27
De Innovation Corner heeft twee verschillende vloeren, eentje van beton en een verhoging van hout. De Boncreat beton cire is op beide ondergronden aangebracht. De houten vloer is wel eerst stabiel gemaakt met wapeningsgaas en houtegaline.
Eeuwenoud maar springlevend
Geen mens in Nederland die nog nooit van Douwe Egberts koffie heeft gehoord. Jacobs Douwe Egberts heet het bedrijf tegenwoordig, maar ondanks de andere naam is het nog steeds het grootste koffiebedrijf van ons land. Door de samenvoeging met Mondelēz International is Jacobs Douwe Egberts zelfs het grootste pureplay koffiebedrijf ter wereld. Dat is bepaald niet gek voor een bedrijf dat in 1753 in Joure startte als een kruidenierswinkeltje. Dat winkeltje is er nog steeds en je kunt er nog koffie en thee kopen, maar het is tegenwoordig vooral museum. In Joure zit ook een thee- en koffiefabriek maar anno 2016 zit het hoofdkantoor van JDE in Amsterdam en staan er in Utrecht nog een kantoor en een koffiebranderij.
36 MEBEST
mb01_koffiebeton.indd 36
Het is een krachtig, goed verhaal geworden Koffie en thee moet je beleven
Op de locatie in Utrecht zijn ook speciale faciliteiten voor zakelijke klanten. Er is een retail-ruimte, waar JDE een inspirerende omgeving biedt die qua design, inhoud en inrichting retailers helpt met het vormgeven van het koffie-schap op de winkelvloer. Een ander deel is bestemd voor de buitenshuismarkt. Dat zijn ondermeer bedrijven die koffie en thee op de werkplek verzorgen voor hun medewerkers en klanten, maar ook horeca-zaken. “Die bedrijven ontvangen we hier voor een passend advies en de lekkerste koffie en thee”, zegt Bas Keukens. Hij is manager van het Experience & Shopper Innovation Center. “Al onze automaten staan werkend opgesteld en al onze koffiemelanges zijn hier te proeven. Met het Experience
februari 2016
12-02-16 11:27
Aan vloeren, wand en plafond valt niet af te lezen dat de Innovation Corner al weer een jaar intensief wordt gebruikt; ze zien er nog uitstekend uit.
Center bieden we de prospects en klanten van JDE een bijzondere ervaring, het beleven van koffie en thee. Ze kunnen hier van kop tot boon meemaken hoe het productieproces verloopt; van melangeren, branden, malen tot aan het zetten. Vandaar dat we het geen Business Center hebben genoemd maar Experience Center.”
Noviteitenpodium
Een apart onderdeel van het Experience Center is de Innovation Corner. Dat is een ruimte waar Jacobs Douwe Egberts nieuwe producten presenteert. Hij ligt pal naast de ingang van het Experience Center, zodat iedereen die binnenkomt die nieuwe introducties nauwelijks kan missen. Ontwerper Oil bedacht het concept waarmee ook dát podium de belevingswereld van koffie en thee
Als je hoort dat er koffie inzit, dan gaat het leven uitdraagt. Als onderdeel daarvan zijn de vloeren, de achterwand en het plafond op een bijzondere manier afgewerkt. “We wilden dat het liefst met één materiaal doen en we wilden niet alles hoeven slopen en weghalen,” blikt Paul Pennock van Oil terug. “Daarom zochten we iets dat over de verschillende ondergronden kon die we hier hadden. Zo kwamen we bij beton cire terecht.” Oil had al eerder met Boncreations gewerkt, de producent van Boncreat. De ontwerpers uit Amsterdam wisten dat het bedrijf open stond voor experimenten met hun beton cire. Ook dat sloot goed aan bij de plannen. “We wilden namelijk een afwerking met een bepaalde mate van exclusiviteit, die er ánders uitzag”, aldus Paul Pennock. Hij werd op zijn wenken bediend. Boncreations stelde voor om koffie te verwerken in de
MEBEST
mb01_koffiebeton.indd 37
februari 2016
37
12-02-16 11:27
Uiteraard stralen vloer, wand en plafond van de Innovations Corner ook met hun kleur niets dan koffie uit.
afwerking. Het plan sloeg aan, en niet alleen bij de ontwerper. “Wat is er nou leuker dan tegen je klanten zeggen dat ze over je koffie lopen?”, zegt Bas Keukens.
Geheel naar eigen recept
Aan koffie geen gebrek bij JDE; de automaten in het Experience Center leveren elke dag een flinke lading residu op, en met dat restproduct sloeg Boncreations aan het experimenteren. Het maken van een ’koffie-beton cire’ was bijna een logische vervolgstap in het traject dat het bedrijf uit Zwijndrecht een jaar of vijf geleden was gestart. “We zijn toen begonnen met het ontwikkelen van onze eigen beton cire”, zegt Ben Hameetman. Samen met Jeroen van Dinteren is hij oprichter/eigenaar van Boncreations. “We wilden iets anders maken dan de bekende beton
38 MEBEST
mb01_koffiebeton.indd 38
cire’s. Die moet je mengen en mixen en aanmaken met water en dat maakt ze scheurgevoelig. In Frankrijk, waar het product vandaan komt, is dat geen probleem; daar vinden ze cement geen cement als er geen scheuren in zitten. In Nederland kijken we daar anders naar. Daarom hebben we een product ontwikkeld op basis van rubbers en harsen. Het is flexibel, krimpt niet en heeft dus ook geen last van krimpscheuren. Wat we ook hebben gedaan is een van de standaardmineralen van beton cire vervangen omdat bleek dat het een kankerverwekkende fijnstof kan afgeven. Als je het niet schuurt dan is er niets aan de hand, maar voor alle zekerheid hebben we het vervangen door een silicosevrij alternatief.” Een jaar of twee experimenteren leverde Boncreat op, een pasteuze beton cire. “Dat is een belangrijk verschil met gebruikelijke beton
februari 2016
12-02-16 11:27
cire’s’, zegt Jeroen van Dinteren. “De meeste zijn mengproducten; je moet ze als verwerker zelf samenstellen uit poeders, kleurstoffen en water. Dat is ingewikkeld en hoe ingewikkelder een product, hoe meer er fout mee kan gaan. Daarom hebben wij hebben er een kant-en-klaar product van gemaakt. ”
Mooi egaal koffiekleurtje
Aangezien Jeroen van Dinteren en Ben Hameetman hun Boncreat zelf hebben ontwikkeld, hebben ze een goed inzicht in wat ze er wel en niet mee kunnen doen. Omdat het gedroogde koffieresidu wat grof was, maakten ze de pasta iets vloeibaarder. Het was eigenlijk de enige aanpassing van het recept. Er werd nog even gespeeld met idee om de beton cire te kleuren met alleen koffie, maar dat zou niet goed uitpakken.
Prominent in de Innovations Corner: de Promesso; een apparaat waarmee persoonlijke koffiecreaties in een handomdraai kunnen worden gemaakt. Is er een beter decor denkbaar voor zo’n innovatief koffieconcept dan koffie-beton cire?
“Je krijgt dan geen mooi egaal beeld”, zegt Jeroen van Dinteren. “Daarom hebben we gewoon met een van onze kleurstoffen gewerkt, dan heb je de kleur helemaal onder controle.” Invloed op de hardheid van de afwerking heeft het koffieresidu niet, volgens Jeroen van Dinteren. “Wel is de structuur wat veranderd; die is wat vezeliger geworden.” Dat is meer iets wat je ziet dan wat je voelt, want de koffie-beton cire is geseald met een coating. Die geeft de afwerking zijn krasvastheid en vlekwerendheid, en hij maakt de oppervlakken makkelijker schoon te houden.
Veel variaties voor klein oppervlak
Hoewel het om niet meer dan 100 m2 beton cire ging, kreeg Boncreations met vier verschillende ondergronden te maken bij het aanbrengen van het materiaal. Het plafond en de achterwand waren met gipsplaten gemaakt. Van der Kruit Stukadoors uit Rotterdam maakte daar een vlakke en stabiele ondergrond van. De vloer bestond uit twee delen. Er was een houten vlonder waar Boncreations een wapeningsgaas en een houtegaline met losse vezeltjes voor extra wapening op aanbracht. Het lager gelegen gedeelte was van beton, en stabiel genoeg. Dan waren er nog drie meubels waarin stroom- en multimediavoorzieningen voor de presentatie van de noviteiten zijn weggewerkt. Op aanraden van Boncreations zijn die gemaakt van watervast MDF. “Kwetsbare punten bij meubels zijn de verbindingen”, zegt Ben Hameetman. “Heb je plaatmateriaal dat werkt, dan krijg je spanning op de naden. Is de lijm niet goed, dan komt hij daar los.
Door de koffie is de structuur wat vezeliger geworden
MEBEST
mb01_koffiebeton.indd 39
februari 2016
39
12-02-16 11:27
Het koffieresidu is door de Boncreat gemengd. De afwerking is daardoor iets grover van structuur geworden dan hij normaal is.
Daarom hebben we de meubelmaker wat richtlijnen gegeven om ze zo stabiel mogelijk te maken.” Voor de zekerheid heeft Boncreations de verbindingen ook nog gegaasd.
Vooral goed voorbereiden
De Boncreat is in twee lagen aangebracht, elk een kleine millimeter dik. Door het koffiereisidu had één laag ook al een goed effect qua structuur gegeven, maar de gewenste eindkwaliteit vraagt om een tweede laag. “Een eerste laag bevat toch altijd wat gaatjes, en die vul je op met nog een laag”, zegt Jeroen van Dinteren. De oppervlakken zijn tenslotte nog gelakt. “Twee laklagen is gebruikelijk, maar door de toevoeging van het koffieresidu was de structuur wat grover. Daarom hebben we drie lagen aangebracht.” Alles bij
40 MEBEST
mb01_koffiebeton.indd 40
februari 2016
12-02-16 11:27
elkaar is Boncreations een week bezig geweest. Vooral de voorbereidingen kostten veel tijd. “Je bent net zo lang bezig met het ingazen van één hoek van zo’n meubel als met het smeren van 10 m2 vloer!”, zegt Ben Hameetman.
dit soort vloeren aangebracht. Je kunt dus zeggen dat het een klein beetje een gok was. Maar daar houd ik wel van. Het hoort ook wel een beetje bij marketing vind ik; je verzint iets en soms is het een succes, soms niet. Dit is goed gelukt. Een vloer met koffie erin; het is een krachtig, goed verhaal waar we leuke reacties op krijgen.“
Wie niet waagt…
Bas Keukens van JDE Nederland is erg enthousiast over het resultaat. “We hebben deze Innovation Corner nu ruim een jaar. Het is een van de meest gebruikte hoekjes van het Experience Center en het ziet er nog prima uit. Dat was vooraf een beetje onze zorg, hoe de vloer zich zou houden onder al die bezoekers die erover zouden lopen, al die karren die er overheen zouden rijden. Het is toch anders dan de gebruikelijke betonvloer en er waren nog niet zo heel veel van
Ook Paul Pennock van Oil is tevreden over de afwerking van de Innovation Corner. “Je ziet in eerste instantie niet dat die koffie erin zit, maar als je hoort dat dat zo is, dan gaat het leven, dan ga je er met andere ogen naar kijken.” Dat is precies zoals hij het graag heeft. “Een ontwerp moet een verhaal in zich hebben. Iets kiezen alleen omdat het mooi is, is wat mager. Je moet dieper graven, dán stuit je op de waarde van dingen.”
In het Experience & Shopper Innovation Center staan alle koffieautomaten van JDE opgesteld. Je kunt ze allemaal uitproberen en alle koffiemelanges proeven. Een week lang is alle koffieresidu uit de automaten opgespaard om door de Boncreat te worden verwerkt.
JDE Experience & Shopper Innovation Center Opdrachtgever: JACOBS DOUWE EGBERTS Nederland, Utrecht Ontwerp: Oil, Amsterdam Leverancier en uitvoering beton cire: Boncreations, Zwijndrecht
Met alleen koffie als kleurstof krijg je geen mooi egaal beeld MEBEST
mb01_koffiebeton.indd 41
februari 2016
41
12-02-16 11:27
