Evaluatie relatie partnergemeente Lidzbark Warminski (jumelage) en beëindiging internationale contacten Datum:
1
15 augustus 2009
Voorstel tot besluit (VTB)
De Raad voor te stellen om: - de stedenband met Poolse stad Lidzbark Warminski om te zetten in een vriendschapsband. In dit verband is geen sprake meer van structurele uitwisseling en projecten, maar worden bij gelegenheid (o.a 450 jarig OBL) contacten gelegd. - de gemeente Zottegem voor te stellen een vriendschapsband te onderhouden gelet op de gemeenschappelijke verbondenheid van beide gemeenten met de Graaf van Egmond; - voor het overige geen oriëntatie te starten op nieuwe internationale contacten;
2
Aanleiding
In de jaren 90 van de vorige eeuw ontstond in Nederland de interesse voor gemeentelijke contacten met Oost-Europa. Dit werd vaak geïnitieerd door de VNG. Deze stonden nadrukkelijk in het kader van de ontspanning tussen Oost en West en werden vormgegeven in een stedenband. Door een stedenband schept de gemeente de voorwaarde voor burgers uit Oost en West om elkaar te ontmoeten. Sommige gemeenten gingen in hun argumentatie een stap verder en plaatsten de contacten met Oost-Europa in het kader van de Helsinki-akkoorden om daarmee aan te geven dat gemeenten, als overheid die het dichtst bij de burgers staat, een eigen rol kunnen spelen bij het bevorderen van de ontspanning en het tot stand brengen van een duurzame vredesstructuur in Europa. In augustus 1991 liepen – in het kader van een VNG-initiatief – twee personen verbonden aan de gemeente Lidzbark-Warminski stage in de gemeente Oud-Beijerland (vicevoorzitter van de gemeenteraad en de gemeentesecretaris). Dit project resulteerde in een uitnodiging aan het gemeentebestuur van OudBeijerland om een bezoek te brengen aan het gemeentebestuur van Lidzbark-Warminski. Dit bezoek mondde uit in een voorstel en het besluit om met de gemeente Lidzbar-Warminski een stedenverband aan te gaan. In juni 1992 sloten de gemeente Oud-Beijerland en de gemeente Lidzbark-Warminski een vriendschapsverdrag / samenwerkingsovereenkomst. Het sluiten van dit verdrag is het resultaat van de wens van de raad van Oud-Beijerland (morele) steun en hulp te bieden aan een gemeente in één van de voormalige Oostbloklanden bij de (weder) opbouw en van de lokale democratie. Volgens deze overeenkomst verplichten beide gemeenten zich op een gestructureerde wijze inhoud te geven aan de samenwerking. Beide gemeenten zullen daartoe contactpersonen aanwijzen en samenwerkingsprogramma’s opstellen. Zonder uitsluiting van andere gebieden richt de samenwerking zich in het bijzonder op: 1. de ontwikkeling van economische, agriculturele en industriële samenwerking; 2. uitwisselingsprogramma’s op de terreinen van sport, cultuur en onderwijs; 3. uitwisseling van kennis en ervaring met betrekking tot (gemeentelijke) administratie en democratie; 4. hulpverlening in algemene zin en in bijzondere (individuele) noodgevallen. In de “vorige eeuw” werden verschillende activiteiten georganiseerd, waarbij de nadruk lag op hulp. In bijlage 1 wordt uitgebreid verslag gedaan van de verschillende activiteiten. Er werd een stichting opgericht in Oud-Beijerland, welke verschillende inzamelingsacties organiseerde. Veel hulp werd gegeven aan het ziekenhuis in Polen, welke in erbarmelijke staat was. Verschillende bezoeken werden door verenigingen (fotoclub, muziekvereniging) en het gemeentebestuur gebracht aan Lidzbark. Maar ook uit Lidzbark
kwamen verschillen scholen en verenigingen naar Oud-Beijerland. Langzamerhand werden de activiteiten wel minder. De stichting werd begin van deze eeuw ontmanteld en het laatste bezoek van onze gemeente dateert uit 2001. Hierna bleef het stil tot de installatie van onze burgemeester Tigelaar in 2007. In de commissie BM is eind 2007 gesproken over de band met de huidige partnergemeente Lidzbark Warminski in Polen Wat willen we nu eigenlijk met onze internationale contacten en met onze partnergemeente? Hierdoor werd besloten om in gesprek te gaan met de gemeenteraad en onze huidige band te evalueren. Ten slotte kan worden vermeld dat in de begroting 2009 € 9.100,= euro is opgenomen voor jumelage.
3
Raadsconferentie internationale contacten
Het gesprek met de Raad heeft geleid tot het organiseren van een raadsconferentie, welke werd begeleidt door VNG international. Voor deze begeleiding kon gebruik worden gemaakt van een subsidieregeling, waardoor deze kosteloos was. Het doel van de bijeenkomst was dat de aanwezige raads- en collegeleden inzicht hebben in de factoren op basis waarvan zij de kaders/randvoorwaarden kunnen benoemen hoe de gemeente Oud-Beijerland al dan niet Internationaal actief wil zijn. De uitkomst van de avond is de basis voor een advies van het college van B&W aan de Raad hoe om te gaan met internationale contacten in de toekomst. Tijdens deze bijeenkomst is gesproken over criteria, waaraan internationale contacten moeten voldoen. Deze criteria worden ook betrokken bij de evaluatie van de partnergemeente. Het verslag van deze conferentie en de presentatie is te vinden als bijlage 2 bij deze notitie. In deze conferentie werden de verschillende mogelijkheden van internationale contacten genoemd. Hiervoor was niet direct een voorkeur voor een mogelijkheid, maar geconstateerd werd dat de stedenband de bekendste en de meest gebruikte in den lande is. In de conferentie werden de volgende onderwerpen / criteria gekozen als speerpunten voor een actief internationaal beleid; • Het belangrijkste was dat de contacten vanuit de Oud-Beijerlandse samenleving ontstaan c.q. worden onderhouden en de gemeente hierbij participeert en faciliteert. De gemeente moet niet de trekkende kracht zijn achter het contact. • De contacten zijn gebaseerd op gelijkwaardigheid. Er is sprake van wederzijdse voordelen in de contacten. • Een inhoudelijk speerpunt is om van elkaar te leren c.q. kennisuitwisseling. Hierbij wordt ligt de prioriteit op sociale uitwisseling en kennisuitwisseling op gemeentelijk niveau (hierbij werd duidelijk niet gekozen voor bedrijven en hulpverlening). Hiervoor is het ook noodzakelijk dat goede communicatie mogelijk is en de afstand voor de samenleving te doen is. • De contacten moeten redelijk goed bereikbaar zijn vanuit Oud-Beijerland, zodat de drempel niet te hoog wordt voor burgers en maatschappelijke partijen om een bezoek te brengen.
4
Doelstelling
Hierdoor komen wij tot de volgende doelstelling van deze notitie: • Evaluatie van de partnerband met Lidzbark Warminski, waarbij specifiek gekeken wordt naar recente contacten (met de Oud-Beijerlandse samenleving) en een doorkijk naar de geformuleerde criteria in de raadsconferentie. • Het formuleren van een advies voor de continuering van internationale contacten. Er moet allereerst worden gekozen voor een actief of inactief internationaal beleid. Vervolgens moet de vorm worden geselecteerd.
Pagina 2
5-11-2009
5 5.1
Evaluatie huidige partnergemeente Huidige contacten
Wij zijn allereerst op zoek gegaan naar de huidige contacten tussen de samenleving, gemeente OudBeijerland en Lidzbark Warminski. Wij hebben ons geconcentreerd op de laatste vijf jaar. Wij hebben hierbij alle instellingen gebeld, welke contact in het verleden contact hebben gehad (scholen, verenigingen etc.). Tevens hebben wij nog een oproep in de Beijerse Bode gezet. Hieruit kwam dat niemand contact heeft gehad met de partnergemeente in de laatste vijf jaar. Het enige lopende contact gaat nog via de brandweer in Oud-Beijerland. Hiernaast is de stichting, welke was opgericht voor contacten met Polen, geliquideerd. 5.2
Regio
In de evaluatie zouden wij ook betrekken de contacten in de regio. In onze regio zijn twee gemeente met een stedenband. Dit zijn: - Gemeente Binnenmaas: gemeente Aluksne – Letland - Gemeente Barendrecht: gemeente Louny - Tsjechië Deze contacten zijn niet heel intensief. 5.3
Bezoek partnergemeente
Wij hebben bij de evaluatie uiteraard ook onze Poolse partnerstad betrokken. Wij hebben gekozen om met een kleine afvaardiging een bezoek te brengen aan Polen. Enerzijds omdat burgemeester Tigelaar door zijn Poolse ambtsgenoot was uitgenodigd en anderzijds omdat de communicatie over de telefoon zeer lastig was, omdat een tolk nodig was. In september 2008 zijn de burgemeester met de brandweercommandant en de gemeentelijk projectleider afgereisd naar Polen (2 dagen reizen en 1 dag volledig aanwezig in Polen). Na een vlucht naar Warschau en een rit van vijf uur in een brandweerbus van de brandweer van Lidzbark (totale reisduur 15 uur) werden zij hartelijk door burgermeester Ways ontvangen. Tijdens het bezoek werd onze delegatie rondgeleid door Lidzbark en spraken wij met verschillende vertegenwoordigers van de gemeente(raad) en lokale verenigingen. De volgende zaken vielen op: - De lengte van de reis naar Lidzbark; - De bedrijvigheid in het dorp. Zij waren bezig met verschillende infrastructurele projecten en ook vele nieuwe huizen waren in aanbouw. Bij navraag bleek veel gebruik te worden gemaakt van Europese subsidies, maar hiernaast is de economie ook sterk in opkomst; - Lidzbark gaf duidelijk aan dat zij onze partnerband wilde continueren, maar niet meer op basis van een hulpvraag. Zij wilde vooral culturele en kennisuitwisseling met hierbij een focus op jeugd. - De communicatie ging zeer moeizaam. Er was welgeteld één tolk aanwezig, waar de gemeente van afhankelijk was. Er was weinig tot geen communicatie mogelijk als de tolk niet aanwezig was. De burgemeester van Lidzbark had verschillende plannen voor continuering van onze stedenband. Wel bleven deze nog redelijk vaag, waardoor wij met Lidzbark hebben afgesproken dat zij nog precies op papier zetten (uiterlijk eind september 2008), welke concrete plannen zij hebben voor het partnerschap. Wij hebben het bezoek afgesloten door uit te leggen dat wij na ontvangst van deze plannen in gesprek gaan met het college van B&W en met de Oud-Beijerlandse gemeenteraad of wij de partnerschap willen continueren. Na verschillende herinneringen hebben wij de brief ontvangen op 1 november 2008. De reden voor de vertraging lag erin dat Lidzbark afhankelijk is van één vertaler. De brief is bijgevoegd als bijlage 3. Hierbij hebben wij ook een Nederlandse vertaling opgesteld. In de brief geeft Lidzbark aan dat een samenwerkingsverband met Oud Beijerland gericht moet zijn op het uitwisselen van ideeën en ervaringen, het presenteren van onze gemeentes naar elkaars inwoners en het stimuleren van de burgers om actief deel Pagina 3
5-11-2009
te nemen in de partnerschap hierbij van opmerkelijk belang is. Hierbij geven zij een aantal voorbeelden, maar worden hierbij niet direct concreet. 5.4
Initiatieven vanuit de samenleving
Bij onze belronde naar verschillende instellingen in Oud-Beijerland en met een oproep in de Beijerse Bode hebben wij ook verzocht wie zich wilde inzetten voor de partnerschap van Lidzbark. Hierover kwam geen (positieve) reactie. De verenigingen en scholen gaven aan de afstand te ver te vinden en de communicatie als struikelblok zien. Vanuit de samenleving zijn er de volgende internationale contacten: o kerken: Roemenië, vml. Oost-Duitsland o scholen: Frankrijk Hiernaast is er contact vanuit de historische vereniging en muziekvereniging in Oud-Beijerland met de gemeente Zottegem. De geboorte- en woonplaats van Graaf Lamoraal. Zeker in het kader van het 450 jarig bestaan is er vanuit de gemeente veel aandacht voor Zottegem. Recent is de burgemeester op bezoek geweest bij zijn ambtsgenoot in Zottegem (kleine twee uur rijden vanaf Oud-Beijerland). Hierbij is het gemeentebestuur van Zottegem uitgenodigd op viering van de stichtingsdag van Oud-Beijerland 24 oktober 2009. In het gesprek werd geconstateerd dat dit contact mede is gekomen door initiatieven vanuit de samenleving. Oriënterend is gesproken over samenwerkingsmogelijkheden. Hiervoor was interesse bij de gemeente Zottegem. Wij hebben aangegeven dat wij allereerst met de Raad wilden spreken over de toekomst van onze internationale contacten. 5.5
Toetsing aan criteria
Als wij de partnerband afzetten tegen de in onderdeel 3 genoemde criteria ontstaat het volgende beeld: - De contacten met Lidzbark zijn niet ontstaan vanuit de samenleving. Hiernaast is er de laatste vijf jaar ook geen contact meer geweest buiten de gemeente om. - Er lijkt geen gelijkwaardigheid te ontstaan tussen Oud-Beijerland en Lidzbark. In het verleden is het veel één-richtingverkeer geweest en sprake geweest van een hulprelatie. Ondanks Lidzbark duidelijk stappen vooruit heeft gemaakt, is er nog geen sprake van gelijkwaardigheid tussen de gemeente. Ook de communicatie van de laatste maanden met Lidzbark bevestigen dit. - De doelstelling van Lidzbark over sociale- en kennisuitwisseling komen overeen met de geformuleerde criteria. Alleen communicatie is hierbij een primair probleem. Tijdens het bezoek hebben wij gemerkt dat communicatie (los van de tolk) moeilijk is. - Lidzbark is niet goed bereikbaar. De verenigingen en scholen gaven dit aan als duidelijk minpunt.
6
Advies continuering stedenband Lidzbark Warminski
Op basis van de evaluatie van de partnerband, waarbij inwoners, verenigingen, instellingen en Lidzbark zelf bij betrokken is, adviseren wij het volgende:
De stedenband met Poolse stad Lidzbark Warminski te beëindigen door het opzeggen van de samenwerkingsovereenkomst uit juni 1992. De verbondenheid niet te beëindigen, gezien de jarenlange relatie met Polen, en een vriendschapsband aan te gaan met deze gemeente. Hierbij nemen wij in overweging dat: - De laatste vijf jaar is er geen contact geweest met de gemeente Lidzbark vanuit de OudBeijerlandse samenleving. Uit onderzoek blijkt dat hiervoor ook geen animo voor de toekomst.. Dit is in tegenspraak met de wens om de contacten vanuit de samenleving te laten ontstaan; - De communicatie met Lidzbark gaat (gezien de gebrekkige kennis van Engels) zeer moeizaam. Hierdoor lijkt een goede sociale- culturele en kennisuitwisseling niet mogelijk; - Een gelijkwaardigheid tussen beiden gemeente is niet aanwezig, waardoor de inschatting is dat de Gemeente Oud-Beijerland hieraan moet blijven trekken; Lidzbark is moeilijk bereikbaar, waardoor de drempel hoog is om voor burgers en instellingen op bezoek te gaan. Pagina 4
5-11-2009
-
Gezien de jarenlange relatie wil het college wel incidenteel contact houden met de gemeente Lidzbark en wil hierdoor de stedenband omzetten in een vriendschapsband. In dit verband is geen sprake meer van structurele uitwisseling en projecten, maar wordt bij gelegenheid (o.a 450 jarig OBL) contacten gelegd.
Als de Raad dit advies bekrachtigt, adviseren wij om de gemeente Lidzbark-Warminski hierover schriftelijk te informeren en het besluit mondeling toe te lichten via de tolk van gemeente Lidzbark.
7
Vervolg internationale contacten / vriendschapsband(en)
De eerste vraag bij het bepalen van het vervolg van internationaal beleid is het bepalen of de gemeente Oud-Beijerland een actief internationaal beleid nastreeft. Duidelijk is dat het geen noodzaak (wettelijk taak) is, waardoor de gemeente hierin beleidvrijheid heeft. In de raadsconferentie van april 2008 is deze vraag niet expliciet neergelegd en dus ook niet beantwoord. Wel zijn concept criteria geformuleerd voor internationaal beleid. Het college van B&W ziet internationale contacten niet als kerntaak. Hiernaast vinden wij het belangrijk dat een internationaal contact wordt geïnitieerd vanuit de samenleving en breed wordt ondersteund. Het laatste jaar hebben wij, tijdens de evaluatie van de huidige stedenband, gemerkt dat er geen breed gedragen initiatieven zijn en er tevens ook geen sterke behoefte is. Het college stelt voor om geen actief internationaal beleid te voeren, waar sprake is van structurele uitwisseling van informatie en projecten, maar het beleid in te vullen door het aangaan van (een) vrienschapsband(en) met een gelegenheidkarakter. Hierdoor is het voorstel om de stedenband met Poolse stad Lidzbark Warminski om te zetten in een vriendschapsband. De laatste jaren is contact er tussen enkele verenigingen in Oud-Beijerland en de gemeente Zottegem in België. De gemeente Zottegem is de geboortestad en woonplaats van Lamoraal van Egmont, de stichter van Oud-Beijerland. De graaf en Sabina van Egmont zijn ook opgebaard in deze gemeente. In het kader van het 450 jarig bestaan zijn er ook contacten geweest tussen beiden burgemeesters en colleges. In deze gesprekken werd de gemeenschappelijke basis duidelijk ervaren en is nagedacht over een stedenband. Dit willen wij niet voorstellen, gezien de keuze voor geen actief internationaal beleid. Wij willen wel voorstellen om de gemeente Zottegem uit te nodigen om een vriendschapsband aan te gaan gelet op de gemeenschappelijke verbondenheid van beide gemeenten met de Graaf van Egmond. Voor het overige wordt geen oriëntatie te starten op nieuwe internationale contacten.
8
Procedure
De adviesnota volgt de volgende procedure: Wanneer 14 juli 2009 8 september 2009 15 september 2009 21 september 2009
Wat Besluitvorming B&W Gedachtewisseling commissie BM Informeren Lidzbark-Warminski en uitnodigen Zottegem Besluitvorming Raad
Pagina 5
5-11-2009
Bijlage 1 – Samenvatting activiteiten partnergemeente Lidzbark-Warminski
MEMO
Projectbureau
Wat voor activiteiten hebben we gedaan? Tijdens een bezoek van de partnergemeente in oktober 1992 zijn er afspraken gemaakt over de uitwerking van de artikelen 5 en 6 van de overeenkomst. Concreet is afgesproken dat geprobeerd zal worden met de volgende activiteiten een begin te maken: 1. 2. 3. 4.
een uitwisseling van leerlingen in het voortgezet onderwijs; opzetten van een samenwerking tussen enkele bedrijven hier en bedrijven daar; kennisoverdracht op het gebied van wegbeheer en publieke werken; kennisoverdracht op het gebied van managementtechnieken, gemeenteadministratie en democratie; 5. hulp aan het ziekenhuis, dat in een erbarmelijke staat verkeert; 6. uitwisseling van gezinnen die (een deel van) hun vakantie willen doorbrengen in Lidzbark en in Oud-Beijerland. De raad van Lidzbark hecht hieraan grote betekenis.
Van de bovenstaande zaken zijn de volgende zaken gerealiseerd: -
Interne werkgroep Polen opgericht.
-
Oprichting van de Nederlandse stichting ‘Stichting Oud-Beijerland voor Lidzbark’. Deze stichting houdt zich voornamelijk bezig met het inzamelen van gelden t.b.v. het ziekenhuis in LidzbarkWarminski.
-
Het Drechtstedenziekenhuis te Dordrecht en de gemeente Oud-Beijerland hebben samen het ziekenhuis van Lidzbark geadopteerd. Er vinden met enige regelmaat hulptransporten plaats, waarbij afgeschreven doch bruikbare apparatuur naar het zieken huis van Lidzbark wordt vervoerd.
-
Oktober 1993 - bezoek polen van werkgroep culturele uitwisseling Oud-Beijerland/Lidzbarkwarminski. Doel bezoek: het verstevigen van de banden tussen Oud-Beijerland en Lidzbark-Warminski d.m.v. het leggen van contacten op cultureel terrein en eventueel sportief terrein. Deelnemers: fotoclub, SSO, muziekvereniging Harmonie, Wethouder Culturele zaken, wethouder sportieve zaken, hoofd afd. maatschappelijke ontwikkeling. Uitkomst: werkgroep kwam tot de conclusie dat het zowel inhoudelijk als organisatorisch mogelijk was het Koninginnedagprogramma in 1994 een pools accent te geven.
-
November 1993 – op initiatief en in samenwerking met de Stichting ‘Oud-Beijerland voor Lidzbark ‘, plaatsing van 12 advertenties in de Schakel over een periode van vierentwintig weken. In de advertentie werden de acties voor Polen belicht.
-
April 1994 - voor Koninginnedag waren uitgenodigd een Pools koor, muziekgroep en enkele jeugdige musici en een kunstenaar om uitvoeringen te geven, te exposeren en enkele facetten van Nederland te leren kennen. De gasten waren ondergebracht bij Nederlandse gastgezinnen.
-
Juni 1995 – bezoek van gemeente Oud-Beijerland, gemengde culturele/bestuurlijke/onderwijs delegatie, aan de gemeente Lidzbark-Warminski. Pagina 6
5-11-2009
-
September 1995 – bezoek van Poolse bestuurlijke delegatie aan gemeente Oud-Beijerland, waarbij één deelnemer in de gelegenheid was gesteld om het IULA-congres bij te wonen.
-
Oktober 1995 – onderwijsbezoek aan de school voor voorgezet onderwijs in LidzbarkWarminski. Delegatie bestaande uit 2 wethouders gemeente Oud-Beijerland, directielid RSG en directielid Willem van Oranje.
-
Januari 1996 – bezoek aan ziekenhuis Lidzbark-Warminski. Delegatie bestaande uit leden van de Rotary Hoekse Waard en bestuursleden gemeente Oud-Beijerland. Doel: het treffen van definitieve regelingen rond de aankoop van apparatuur uit de gelden van de Stichting en hulp aan de kinderafdeling.
-
Juli 1998 – bestuurlijk bezoek aan Lidzbark-Warminski t.b.v. het bespreken voortgang activiteitenplan tussen Oud-Beijerland en Lidzbark-Warminski.
-
1998 – samenwerkingsverband tussen drie kastelen in Nederland, Duitsland en Polen (Slot Loevestein, Slot Altena en Kasteel Lidzbark) t.b.v. een subsidieaanvraag bij de EU m.b.t. renovatie, herinrichting musea en een gezamenlijk evenement.
-
September 1998 – groep studenten van de TU Delft gaan een renovatie en inrichtingsplan maken voor de bijgebouwen van de kastelen.
-
September 1998 – schoolgroep uit Oud-Beijerland op bezoek in Lidzbark.
-
Oktober 1998 – sportgroep uit Lidzbark op bezoek voor deelname aan de Sportnacht in de Boogerd.
-
November/december 1998 – gezamenlijke tentoonstelling in Oud-Beijerland van de prijswinnaars van de teken- en schilderwedstrijden uit Oud-Beijerland en Lidzbark. In Januari/februari was de tentoonstelling in Lidzbark.
-
April 1999 – werkbezoek hoofd groenvoorziening uit Oud-Beijerland aan Lidzbark.
-
Mei 1999 - bezoek van de Raad van Oud-Beijerland aan Lidzbark. Het programma bestond uit het bijwonen van een raadsvergadering, bezoek ziekenhuis, bezoek bedrijf, bezoek sociale werkplaats, en culturele programma onderdelen.
-
Juni 1999 – bestuurlijk bezoek aan Lidzbark-Warminski, bespreken samenwerking.
-
September 1999 – bezoek van dansgroep uit Lidzbark. Deelname aan culturele week OudBeijerland en heeft 2-3 voorstellingen gegeven.
-
November 2001 – bestuurlijk bezoek gemeente Lidzbark-Warminski aan gemeente OudBeijerland. Het programma bestond uit een overleg t.b.v. onderlinge samenwerking en communicatie, rondleiding door Oud-Beijerland en bezoek aan Rotterdam.
-
Juni 2002 – bezoek brandweer Oud-Beijerland aan brandweer Lidzbark-Warminski.
-
In de zomer van 2002 kwam vanuit Polen het verzoek om materiële steun te verlenen aan twee gehandicapte jongens in de vorm van een ter beschikking te stellen rolstoel en een computer. Beide kinderen zouden daarmee uit het door hun handicap ontstane isolement gehaald kunnen worden en ook mogelijkheden krijgen om hun studie voort te zetten. Via de contacten met vaste gemeentelijke leveranciers zijn zowel de rolstoel (een al wat ouder doch elektrisch model) als de computer verkregen.
-
September 2004 – gecombineerd bezoek van gemeentebestuur en brandweer Oud-Beijerland aan Lidzbark-Warminski. Bespreken van diverse gemaakte afspraken, tijdens vorig bezoek, zoals uitwisselingsproject scholieren, samenwerking tussen ziekenhuis aldaar en Nederlands ziekenhuis, Pagina 7
5-11-2009
stageprojecten voor studenten uit Lidzbark en bespreken eventuele hulp vanuit onze gemeente met het oog op de toen aanstaande toetreding van Polen tot de Europese Unie. -
Mei 2005 – bezoek van Brandweer Oud-Beijerland aan Brandweer Lidzbark-Warminski in verband met de opening verbouwde brandweerkazerne.
De stand van zaken op dit moment? De contacten lopen op dit moment voornamelijk via de Brandweer. In juni 2002 heeft een 1e bezoek van brandweercommandant W. van Dongen en zijn collega B. Doolaard aan de Brandweer in LidzbarkWarminski plaatsgevonden. Recent is ook de Brandweer op bezoek geweest in Polen. Hiernaast zijn weinig tot geen contacten op gemeentelijke niveau.
Pagina 8
5-11-2009
Bijlage 2 – Evaluatie relatie partnergemeente Lidzbark Warminski
Raadsconferentie internationale betrekkingen 17 april 2008 Locatie Aanwezig
Gemeentehuis - raadszaal Van de Raad: G. Mos (PvdA) O.M. Magno Bataglia (PvdA) W. de Jonge (BINT) G. de Man (CDA) C. Verbaas (VVD) B Hubers (VVD) A. Kruit (Groen Links) P. Schipper (ChristenUnie) E. Bunt (Griffier) Van het college van B&W: K. Tigelaar (Burgemeester) J. van Buuren (Wethouder) Van de ambtelijke organisatie J. Brouwer (Gemeentesecretaris) M vd Hoek (Hoofd Interne Dienstverlening) E. Wigt (Projectleider Internationale contacten) Van VNG international: S. Maathuis
Afschrift verslag aan:
Raad College van B&W MT
Aanleiding In de commissie BM is eind 2007 gesproken over de band met de huidige partnergemeente Lidzbark Warminski in Polen. Hierbij is geconstateerd dat een evaluatie van de huidige partnergemeente gewenst is. Dit is mede ingegeven, omdat binnen de stedenband weinig activiteiten worden ontplooid. Hieruit kwam ook de behoefte naar voren om het onderwerp op een hoger niveau te trekken en allereerst de vraag te beantwoorden hoe de gemeente Oud-Beijerland zijn internationale samenwerking wil invullen. Hierdoor is een raadsconferentie georganiseerd, welke wordt begeleidt door VNG international. Overigens is de begeleiding van de VNG kosteloos. Hierbij kon gebruik worden gemaakt van een subsidieregeling. Het doel van de bijeenkomst is dat de aanwezige raads- en collegeleden inzicht hebben in de factoren op basis waarvan zij de kaders/randvoorwaarden kunnen benoemen hoe de gemeente Oud-Beijerland al dan niet Internationaal actief wil zijn. De uitkomst van de avond is de basis van een beleidsnotitie voor de invulling van internationaal beleid.
Pagina 9
5-11-2009
Context internationale samenwerking De heer Maathuis geeft aan, wat de mogelijkheden zijn van internationale samenwerking. Een stedenband is niet de enige mogelijkheid. Bijgaand is de presentatie van de heer Maathuis opgenomen als toelichting. De factoren van een afgewogen internationaal beleid In de presentatie werd uitgegaan van vijf factoren, welke het internationaal beleid bepalen: 1. Profiel Gemeente 2. Motieven 3. Internationaal beleid regio 4. Internationale contacten binnen de gemeente 5. Huidig internationaal beleid Deze factoren zijn in de conferentie besproken. Bij de verschillende factoren is met de aanwezigen een voorkeur gevraagd voor de gewenste richting, waardoor een beeld ontstaat van gewenste criteria voor internationaal beleid. Ad. 1 Profiel gemeente Het profiel van Oud-Beijerland werd als volgt beschreven: - dorp met stadse allure aan het water - ligging in nationaal landschap - naast de (toekomstige A4 Zuid) infrastructuur - midden in economisch hart ↑klantgericht - komt voor elkaar! ↓ dienstverlening - mooi – wèl Oud-Beijerland - leefbaar Ad. 2. Motieven De volgende motieven werden besproken: o Leren (Kennisuitwisseling) o Handel o Hulp De aanwezigen kozen in grote meerderheid voor het Leren. Voor het onderdeel leren werd de keuze voorgelegd binnen het component Leren: o Sociaal cultureel uitwisseling (tussen burgers) o Kennisuitwisseling (op gemeentelijk niveau) Hierbij werd geen duidelijk keuze gemaakt. Beiden werden belangrijk gevonden. Wel was de groep unaniem dat de beweging vanuit de samenleving kwam dus was er een lichte voorkeur voor sociaal culturele uitwisseling. Bij dit punt kwam ook duidelijk naar voren dat de voorkeur was voor een gelijkwaardigheid. Hierbij moet van elkaar worden geleerd. De huidige ervaring was dat Oud-Beijerland veel geeft, maar weinig terug ontvangt. De huidige stedenband werd ook gezien als voornamelijk Hulp. Ad. 3 Regio Bij de evaluatie worden uitgezocht, welke internationale contacten er zijn in de regio. Ad. 4 Internationale contacten binnen OB De volgende internationale contacten zijn bekend: o kerken: Roemenië, vml. Oost-Duitsland o brandweer: Polen o scholen: Frankrijk
Pagina 10
5-11-2009
Ad. 5. Huidige internationaal beleid Het huidige internationaal beleid is vastgelegd in de samenwerkingovereenkomst met Lidzbark Warminski. Hierbij worden als hoofdpunten aangemerkt: • de ontwikkeling van economische, agriculturele en industriële samenwerking; • uitwisselingsprogramma’s op de terreinen van sport, cultuur en onderwijs; • uitwisseling van kennis en ervaring met betrekking tot (gemeentelijke) administratie en democratie; • hulpverlening in algemene zin en in bijzondere (individuele) noodgevallen. Mogelijkheden internationale samenwerking Een gemeenten heeft 5 instrumenten tot haar beschikking om internationaal actief te zijn: • • • • •
Studiebezoeken (thematisch, éénmalig) Grensoverschreidende samenwerking (geografisch, langlopend) – Eurregio’s Projecten (thematisch, kort lopend) – Interreg, LOGO East, LOGO South, Leonardo Netwerken (thematisch, lang lopend) – Milleniumgemeenten, Child Friendly Cities Stedenbanden (geografisch, langlopend)
Vanuit de groep werd hier geen voorkeur vooruit gesproken. Vervolgstappen Het college zal deze conferentie gebruiken als input voor het op te stellen beleid internationale contacten. Hiernaast wordt een evaluatie opgesteld van de huidige partnergemeente. Hierbij wordt ook contact gezocht met de partnergemeente. Aan de hand van deze evaluatie wil het college een voorstel maken over continuering van onze huidige samenwerking met Lidzbark- Warminski. Ten slotte worden een tweetal websites door VNG internationaal aanbevolen over dit onderwerp: www.servicebureau-europa.nl www.vng-international.nl
Bijlage: presentatie VNG international
Pagina 11
5-11-2009
Bijlage 3 Nederlandse vertaling van de (Engelse) brief van Lidzbark-Warminski over plannen in de samenwerking Geachte burgemeester, Hierbij wil ik u graag bedanken voor uw bezoek aan onze gemeente afgelopen september en voor de vruchtbare gesprekken die we tijdens uw bezoek hebben gevoerd. Wij hopen dat deze gesprekken een begin zullen zijn voor een meer actievere samenwerking tussen onze gemeentes. Dit jaar is een heel speciaal jaar voor Lidzbark Warminski, wij vieren namelijk het 700-jarig bestaan van onze gemeenterechten. Het erfgoed van de jaren werd tijdens de feestelijke zitting van de gemeenteraad gewaardeerd door de aanwezigheid van vooraanstaande personen zoals de voorzitter van de Senaat, een vertegenwoordiger van de president van Polen, de aartsbisschop, de voormalige secretaris van Paus John Paul II kardinaal Stanislaw dziwisz en leden van het parlement Om de rijke historie van levend te houden, willen wij graag onze herinneringen bewaren en een bijdrage leveren aan de huidige ontwikkeling van Lidzbark Warminski. Wij denken dat een samenwerkingsverband met Oud Beijerland gericht op het uitwisselen van ideeën en ervaringen, het presenteren van onze gemeentes naar elkaars inwoners en het stimuleren van de burgers om actief deel te nemen in de partnerschap hierbij van opmerkelijk belang is. Tijdens onze bijeenkomst in september hebben wij, ondanks dat we aan de tijd gebonden waren, onze plannen met betrekking tot cultuur, sport, economie en investeringen gepresenteerd. We zijn tot de conclusie gekomen dat er genoeg punten zijn waar we de samenwerking op zouden kunnen richten met wederzijds voordeel. Wij hebben gekozen voor een samenwerkingsmodel gericht op samenwerking tussen bepaalde teams voor specifieke projecten van een lager niveau, waardoor de contacten wat makkelijker zullen verlopen. Uit onze ervaringen met onze andere partnergemeentes, denken wij dat samenwerking op het gebied van sport, bijvoorbeeld voetbal, voor studenten in de leeftijd van 12 en 15 jaar met zekerheid gerealiseerd kan worden. De budgettering voor een dergelijk project is beschikbaar via ons ‘Comenius Programma’. Onze Duitse partner is geïnteresseerd dit te combineren met een soortgelijk project met hun partnergemeente in Groot Brittanië (dit project vereist 4 partners, waarvan 3 Europese Unie leden moeten zijn). Ook hebben wij een culturele uitwisseling voorgesteld. Artiesten zouden gesponsord en ondersteund kunnen worden om hun kunsten en werkzaamheden in the partnergemeente tentoon te stellen. Zulke tentoonstellingen zouden voor individuele artiesten kunnen zijn, maar ook voor groepen onder leiding van culturele instellingen. Een belangrijk onderdeel van de samenwerking is het bekend worden met tradities, cultuur en de keukens van onze naties en ook met de lokale toeristische attracties. Om een Nederlanse afvaardiging te tonen op ‘ Days of Lidzbark”” en een Poolse afvaardiging in Oud Beijerland kan attractief zijn voor de inwoners van beiden zijden.. Voor deze evenementen kunnen we misschien promotiemateriaal in 2 of 3 talen maken. Deze promotiematerialen kunnen we misschien ook beschikbaar stellen aan VVV punten in onze beiden steden. Dit zou dan onder de verantwoording moeten gaan vallen van onze Promotie en Toerisme afdelingen. Een ander element van onze samenwerking zou betrekking kunnen hebben op nadere contacten tussen bedrijven. Hierbij zou de nadruk kunnen liggen op het uitwisselen van ervaringen, handel, training van werknemers, het openen van een databank voor openstaande vacatures of voor het vinden van gekwalificeerd personeel. Lidzbark Warminski, een stad met een rijke historie met een interessante geografische ligging, die in de komende 10 jaar wil uitgroeien tot een bekende toeristische attractie in Polen, en misschien door middel van de samenwerkingsverbanden met andere steden, ook in delen van Europa. Om dit te kunnen realiseren, hebben wij behoefte aan investeringen om de aantrekkelijkheid van Lidzbark Warminski te verhogen. Eerder dit jaar heeft een privé investeerder gebouwen aangekocht in de nabijheid van het kasteel van de bisschop om hier een 4-sterren hotel van te maken met 220 bedden, een restaurant met 200 Pagina 12
5-11-2009
tot 250 couverts en een conferentiecentrum. Deze restauratiewerkzaamheden zullen medio 2011/2012 klaar zijn. Nog een belangrijke investering in onze stad, met betrekking tot het ontwikkelen van de toeristische industrie, zijn de Thermen van Warmia. Dit project bestaat uit een hotel met thermische zwembaden. De geschatte waarde van deze investering is 35 miljoen euro. Dit project is de sleutel in het Regionale Operationele Programma ‘Warmia-Mazury 2007 – 2013’ en zal voor 50% worden gesubsidieerd door de Europese Unie. Het complex is gelegen nabij Góra Krzyzowa welke nu een wintersport centrum is met drie ski pistes en 2 skiliften. Het project is gerealiseerd door het district van Lidzbark. Momenteel wordt er gezocht naar een privé investeerder. Voor verdere informatie met betrekking tot dit project verwijzen wij u naar onze link:
[email protected]. Om de uitstraling van de stad te verbeteren worden er fietspaden aangelegd. Op dit moment wordt er een fietspad aangelegd die leidt naar het strandje bij het meer. Afgelopen lente is er een comfortabele steiger aangelegd en zijn we bezig met de voorbereidingen die betrekking hebben op andere faciliteiten op het strand. Ook het stadscentrum ondergaat veranderingen. Op het terrein van ons vorige gemeentehuis zijn archeologische opgravingen gedaan. We overwegen deze te herbouwen en hier een restaurant en hotel bij te bouwen. Dit alles zal te koop zijn in 2009. We zijn op zoek naar mogelijke investeerders. We zijn ook bezig met de voorbereidingen van een project om het stadscentrum nieuw leven in te blazen met als doel haar historische karakter te herstellen. Dit gebied zal auto vrij zijn met voetgangerspaden, granieten stoepen en stijlvolle lantaarnpalen. De aanzichten en daken van de gebouwen ter plaatse zullen gerenoveerd moeten worden. We zijn van plan de hal van het gemeentehuis in te richten in een promotieplaats voor bedrijven gericht op ontwikkeling en promotie van de stad. Verder ontwikkelen wij sport en recreatie voorzieningen. In 2005 is er een nieuwe sporthal geopend. In 2007 is er een sportveld met kunstgras gerealiseerd. Op dit moment loopt er een project om het stadion te vergroten en te veranderen. De werkzaamheden omvatten het vernieuwen van het gras en de atletiekbaan, het aanbrengen van een gedeeltelijke overkapping over de stoeltjes en het aanbrengen/verbeteren van de verlichting. Dit zal ons in staat stellen om nationale sportevenementen te kunnen organiseren. Diegene, die geïnteresseerd zijn om te investeren, kunnen rekenen op speciale economische zones welke gericht zijn op industrie, opslag en overslag. Buiten de bovengenoemde ontwikkelingen, houden wij ook de veiligheid van inwoners en toeristen in het oog. We zijn begonnen met het installeren van 10 camera’s, met name in het centrum en op enkele risico gebieden en met het organiseren van een 24-uurs surveillance. Het actualiseren van de straatverlichting in 2008 heeft ertoe bijgedragen dat de veiligheid van zowel voetgangers als automobilisten is verbeterd. Het oude systeem is vervangen door 1117 energie besparende lampen. Ik hoop dat bovenstaande opsomming en uiteenzetting van onze activiteiten en investeringsplannen u in staat stellen om te beslissen over de mogelijkheden met betrekking tot onze verdere toekomstige samenwerking en op welke manier, zodat beide steden hier profijt van hebben. Gaarne verblijf ik, Athur Ways
Pagina 13
5-11-2009
