“dicht bij God en dicht bij mensen” BELEIDSPLAN 2009 - 2013
Hervormde wijkgemeente Oost te Geldermalsen Protestantse Kerk in Nederland September, 2009
INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding .............................................................................................. 3 2. Identiteit ............................................................................................. 4 2.1 Roeping .......................................................................................................................................... 4 2.2 Context........................................................................................................................................... 4 2.2.1 Omgevingsanalyse .................................................................................................................. 4 2.2.2 Sociale kaart ............................................................................................................................ 6 2.3 Profiel ............................................................................................................................................. 7 2.3.1 Biografie .................................................................................................................................. 7 2.3.2 Kerkelijke kaart........................................................................................................................ 8 2.3.3 Typering .................................................................................................................................. 9 2.3.4 Imago..................................................................................................................................... 10 2.3.5 Sterkte/zwakte analyse ......................................................................................................... 10 2.4 Visie.............................................................................................................................................. 11 2.5 Visitekaartje ................................................................................................................................. 12
3. Organisatie ........................................................................................ 13 3.1 Klimaat ......................................................................................................................................... 13 3.2 Leiding .......................................................................................................................................... 13 3.3 Structuur ...................................................................................................................................... 14 3.4 Vrijwilligersbeleid ........................................................................................................................ 15
4. Kerntaken en activiteiten .................................................................. 16 4.1 Inleiding ....................................................................................................................................... 16 4.2 Kerntaken..................................................................................................................................... 17 4.2.1 Gemeenschap........................................................................................................................ 17 4.2.2 Vieren .................................................................................................................................... 17 4.2.3 Leren ..................................................................................................................................... 17 4.2.4 Dienen ................................................................................................................................... 17 4.2.5 Getuigen ................................................................................................................................ 17 4.3 Leeftijdscategorieën .................................................................................................................... 18 4.3.1 Kinderen en jeugd ................................................................................................................. 18 4.3.2 ‘Middengroep’....................................................................................................................... 18 4.3.3 Ouderen ................................................................................................................................ 19 4.4 Activiteiten in de Oostkerk .......................................................................................................... 20
5. Beheer............................................................................................... 26 5.1 Diaconaal beheer ......................................................................................................................... 26 5.2 Kerkrentmeesterlijk beheer ......................................................................................................... 27 5.2.1 Financieel beleid ................................................................................................................... 27 5.2.2 Personeelsbeleid ................................................................................................................... 28 5.2.3 Onderhoudsplan ................................................................................................................... 28 5.3 Begroting...................................................................................................................................... 29
6. Communicatie ................................................................................... 31 7. Samenwerking .................................................................................. 33 8. Beleidsprioriteiten ............................................................................ 34 GERAADPLEEGDE LITERATUUR .............................................................. 39 BIJLAGEN............................................................................................... 39
2
Beleidsplan 2009 – 2013 Oostkerk Geldermalsen
1. Inleiding De kerkorde van de PKN schrijft voor dat de kerkenraad telkens voor een periode van vier jaar een beleidsplan opstelt. Het beleidsplan is echter niet alleen uit een kerkordelijke verplichting geboren. De wens om een beleidsplan te maken was er al langer. In het voorjaar 2008 zijn er een aantal inspirerende bijeenkomsten geweest met de voltallige kerkenraad, onder leiding van dhr. A. Peters (gemeenteadviseur PKN). In die bijeenkomsten werd stil gestaan bij elkaars wensbeelden van de (gedroomde) kerk. Als vervolg daarop heeft de kerkenraad een commissie ingesteld met als opdracht een beleidsplan te maken. De commissie heeft daar ruim een jaar, met toewijding en enthousiasme, en met steun van dhr. A. Peters, aan gewerkt. Op verschillende momenten werd de gemeente daarbij betrokken. Middels vragenlijsten, een uitvoerige raadpleging van alle activiteiten in de kerk en een gemeenteavond. De resultaten daarvan zijn verwerkt in het beleidsplan. In een gezamenlijke vergadering van beleidscommissie en wijkkerkenraad op 24 juni 2009 is het beleidsplan vervolgens vastgesteld. Het beleidsplan is bedoeld om de kerkenraad houvast en richting te geven in het leiding geven aan de Oostkerk en alle daarbij horende activiteiten. Bovendien wordt, in afstemming met de gehele gemeente, verantwoording afgelegd over de richting waarin de Oostkerk zich zou willen ontwikkelen. Voor alles gaat het om het verlangen ook de komende jaren verder te werken aan de opbouw van de gemeente van Jezus Christus. Het beleidsplan gaat, in hoofdstuk 2, allereerst in op de identiteit van de Oostkerk. Waar komen wij vandaan, wie zijn wij en waar willen we naar toe? Wat betreft de laatste vraag heeft een lid van de gemeente die gewenste richting zeer raak getypeerd in een enkele zin, het zgn. visitekaartje (paragraaf 2.5). Die pakkende zin luidt: “dicht bij God en dicht bij mensen”. In hoofdstuk 3 wordt ingegaan op de besturing van de kerk inclusief het vrijwilligerswerk. Daarna wordt in hoofdstuk 4 weergegeven op welke wijze de Oostkerk, middels een reeks van activiteiten, probeert gestalte te geven aan haar kerntaken. Het resultaat van de uitvoerige raadpleging van alle activiteiten wordt overzichtelijk weergegeven. Het (financiële) beheer van de kerk komt aan bod in hoofdstuk 5. Tenslotte wordt nog separaat ingegaan op de twee belangrijke thema’s: communicatie (hoofdstuk 6) en samenwerking (hoofdstuk 7). In het laatste hoofdstuk 8 worden dan de beleidsprioriteiten genoemd voor de komende vier jaar. Dit beleidsplan bevat ook vele knelpunten en dilemma’s waar aandacht aan besteed moet worden. Wanneer we deze op een rijtje zetten, kan ons de moed in de schoenen zinken. Hoe maken we van de vele knelpunten zegenrijke kansen?! Gelukkig mogen we ons sterken in het besef dat wij dat niet alleen hoeven te doen. Wij mogen vertrouwen op de Here God, die feitelijk het werk voor ons al gedaan heeft, het werk voor ons doet en het werk voor ons zal doen. En waarbij wij Hem mogen helpen! In dat vertrouwen gaan wij met elkaar aan de slag: dicht bij God en dicht bij mensen. De beleidscommissie, mw. W. Blom ds. J. Breure mw. J. Hokken mw. A. Lagerwerf dhr. P. Verburg dhr. P. de Voogd
De wijkkerkenraad, dhr. T. Bakker mw. W. Blom ds. J. Breure mw. R. Datema dhr. W. van Helten
Beleidsplan 2009 – 2013 Oostkerk Geldermalsen
mw. T. van Londen dhr. R. van Os dhr. E. Stoffer dhr. P. Verburg dhr. A. Wahl
3
2. Identiteit 2.1 Roeping Onze hervormde gemeente Geldermalsen, wijkgemeente Oost, maakt deel uit van de Protestantse Kerk in Nederland. Wij onderschrijven de roeping van de kerk zoals deze is verwoord in artikel I van de kerkorde van de Protestantse Kerk in Nederland. Dit artikel bestaat uit 11 aandachtspunten. De eerste drie aandachtspunten geven we onderstaand weer. Voor het gehele artikel wordt verwezen naar bijlage 1. • De Protestantse Kerk in Nederland is overeenkomstig haar belijden gestalte van de ene heilige apostolische en katholieke of algemene christelijke Kerk die zich, delend in de aan Israël geschonken verwachting, uitstrekt naar de komst van het Koninkrijk van God. • Levend uit Gods genade in Jezus Christus vervult de kerk de opdracht van haar Heer om het Woord te horen en te verkondigen. • Betrokken in Gods toewending tot de wereld, belijdt de kerk in gehoorzaamheid aan de Heilige Schrift als enige bron en norm van de kerkelijke verkondiging en dienst, de drieenige God, Vader, Zoon en Heilige Geest.
2.2 Context 2.2.1 Omgevingsanalyse Bij het maken van beleid moeten we niet alleen kijken naar de wereld van vandaag maar juist ook naar de wereld van morgen. Welke kenmerken en ontwikkelingen zien we? In hoeverre zien we ze terug bij de Oostkerk? En welke dilemma’s levert dat dan op? Hieronder volgt een viertal ontwikkelingen die we signaleren. We leven in een keuzecultuur. Het keuzeaanbod in onze samenleving is de laatste decennia explosief toegenomen. Het is niet voor iedereen eenvoudig om hiermee om te gaan. Verwarring of vervreemding in een wereld waarin bij voorbaat niets lijkt vast te liggen, zijn dan soms het gevolg. Keuzes worden steeds minder gekoppeld aan traditionele leefregels. Dit laatste geldt bij uitstek voor de jongere generatie. Ook Christenen kiezen dikwijls voor een eigen manier van leven en denken. Kijkend naar de Oostkerk, is al enkele jaren duidelijk dat veel gemeenteleden niet meer vanzelfsprekend naar de kerk komen of automatisch participeren in allerlei activiteiten. De meer traditionele uitingen (de eredienst op zondag, bekende activiteiten zoals bv. de vrouwenvereniging) worden nog wel trouw bezocht door een relatief kleine en/of afgebakende groep veelal oudere gemeenteleden. Er is echter ook een groep gemeenteleden die veel minder frequent en structureel de eredienst bezoekt. Voor veel andere activiteiten geldt dat opkomst en participatie afhankelijk zijn van de vraag of iets iemand wel of niet individueel aanspreekt. Er zijn activiteiten die nauwelijks respons opleveren, terwijl op andere momenten de respons hartverwarmend is (sing-in, eetgroep). Overigens, van tevoren is ook lang niet altijd duidelijk waaróm de opkomst zo kan verschillen. Ligt het aan de activiteit zelf, of zijn er andere activiteiten elders die op een bepaald moment prevaleren? Niet zelden wordt bij een activiteit een hoge opkomst afgewisseld met een lage opkomst. Blijkbaar effect van onze keuzecultuur?! 4
Beleidsplan 2009 – 2013 Oostkerk Geldermalsen
Aandachtspunt: • In de kerk gaat het natuurlijk niet om: ‘U vraagt, wij draaien’. De kerk staat voor bepaalde principes en fundamentele waarden die ontleend worden aan het evangelie van Jezus Christus. ‘Onderzoekt alles en behoudt het goede!’
We leven ook in een ervaringscultuur. Mensen zijn moe van het rationele denken en gaan voor ervaring. Lange tijd gingen mensen naar de kerk om even weg te zijn uit de dagelijkse realiteit, nu gaan ze ’fun-shoppen’ of leven zich uit in computergames die een virtuele wereld scheppen. Hoewel de liturgie van de Oostkerk aspecten van beleving meer en meer integreert, geldt de nadruk op de ‘ratio’ (het denken, het gesproken woord) nog steeds. Het lijkt er echter op dat erediensten waarin aandacht is voor ervaring / beleving (koor, huisorkest, participatie van gemeenteleden) ook in onze Oostkerk veel mensen aanspreekt. Kennelijk wenst men ook op andere manieren te worden aangesproken en niet meer louter via de ratio! Derde ontwikkeling is de beeldcultuur. Communicatie verloopt niet alleen maar via het woord, maar steeds meer via beelden (internet, televisie, reclame). In onze kerk bestaat er nog altijd een sterke nadruk op het gesproken woord. Op welke wijze kan de kerk aansluiten op een cultuur waarin de verbeelding een steeds sterker communicatiemiddel is voor mensen? Al enkele jaren vormt de aanwezigheid in en/of betrokkenheid bij de Oostkerk van jeugdige gemeenteleden een neergaande lijn. In hoeverre speelt daarbij de geringe aandacht voor ervaring en verbeelding een rol? Tenslotte leven we in een tijd waarin mensen opnieuw zoeken naar verbinding. Individualisering kent haar grenzen. Mensen gaan weer op zoek naar nieuwe vormen van verbinding en sociale verbanden. Kenmerk van die verbanden is veelal dat ze kortstondig en beweeglijk zijn. Ook dat mensen zich erbij aansluiten op basis van eigen behoeften. Kortom, de kerk als instituut is niet meer bindend, maar misschien wel de kerk als beweging, als een plek waar je doelen kunt verwezenlijken, als een plek van gemeenschap. De behoefte aan (al of niet tijdelijke) verbindingen, is ook in de Oostkerk zichtbaar. Activiteiten waarin de nadruk ligt op gemeenschapszin, slaan aan. De gesignaleerde ontwikkelingen brengen een spanningsveld met zich mee tussen de Oostkerk en de wereld waarin ze staat. Dit beleidsplan moet een antwoord formuleren op dit spanningsveld zodat bedreigingen die nu reeds zichtbaar zijn, aangewend kunnen worden als kansen! Aandachtspunten: • Wat betekent een verandering van de kerk als instituut naar de kerk als beweging? • Welke activiteiten spreken aan, welke niet? Hoe sluit dit aan op de vier gesignaleerde ontwikkelingen? • Beperkte aanwezigheid / betrokkenheid van de jongeren in / bij de Oostkerk. • Aansluiting kerkdiensten op behoefte aan ervaringen en beelden.
Beleidsplan 2009 – 2013 Oostkerk Geldermalsen
5
2.2.2 Sociale kaart Geldermalsen is een dorp in de West-Betuwe. Het is van oorsprong een agrarisch dorp met kersen-, appel- en perenboomgaarden en een eigen veiling. In Geldermalsen-Oost woonden voorheen voornamelijk arbeiders (o.a. bij De Chamotte Unie, Van Wijk en Visser). Geldermalsen telde op 1-1-2008 10.580 inwoners. Geldermalsen is één van de elf kerkdorpen van de gemeente Geldermalsen. Geldermalsen (Meteren) en Beesd zijn de twee groeikernen waar de komende jaren nieuwe woonwijken gebouwd zullen worden. De ligging van “De Plantage” ten opzichte van de Oostkerk zou in de toekomst nieuwe kerkgangers kunnen aantrekken. In de jaren ‘80 is in GeldermalsenOost al de ”Appelwijk” gebouwd, waardoor er meer ‘import’ in de wijk is gekomen. Een mogelijk probleem voor de Oostkerk vormt het Mobiliteitsplan van de gemeente Geldermalsen. Als de plannen doorgaan om de zijstraten van de Randweg af te sluiten, is de kerk veel moeilijker te bereiken en nog meer onvindbaar dan nu al het geval is. Voorzieningen Het dorp Geldermalsen heeft een goed voorzieningenniveau. Er zijn diverse scholen, zowel voor basisonderwijs als voortgezet onderwijs; ook is er een ROC. Hoger onderwijs kan men in de omliggende gemeenten volgen. Er is een gemeentehuis, een politiebureau, een N.S. station, een postkantoor en bibliotheek en voldoende winkels. Er zijn huisartsenpraktijken, fysiotherapiepraktijken, apotheken, allerlei mogelijkheden voor alternatieve therapieën, preventieve jeugdgezondheidszorg. Er zijn twee streekziekenhuizen in de nabijheid en ook zijn er diverse patiëntenverenigingen. Verder zijn er muziekscholen, een dansschool en een dansvereniging. Vrijwel alle hobby’s en sporten kan men in verenigingsverband beoefenen. Er zijn diverse instellingen waar ouderen terecht kunnen voor ondersteuning op allerlei gebied. Te denken valt o.a. aan huishoudelijke hulp via de WMO, het Rode Kruis, Stichting Thuiszorg en Maatschappelijk Werk Rivierenland en Stichting Welzijn Ouderen. Diensten die aangeboden worden betreffen o.a. thuiszorg, diëtetiek, maaltijdservice, dagopvang ouderen, vervoer, etc. Aandachtspunt: • Veel van de ondersteuning die vroeger via de kerk geregeld werd, wordt nu professioneel geregeld via allerlei instellingen. De kerk heeft hier dus aan betekenis ingeboet. Het valt op dat er vanuit de gemeenteleden weinig belangstelling is voor ’dichtbij-hulp’ vanuit de kerk (bv. financiële ondersteuning) terwijl er wel veel inzet is om hulp ver weg te geven (bv. de ZWOprojecten). Moet de kerk op zoek naar nieuwe taken?
Een greep uit de voorzieningen in Geldermalsen-Oost Voor de jongste kinderen is er de peuterspeelzaal “Olleke Bolleke” en het kinderdagverblijf Pippeloentje aan de Waalstraat. Er zijn twee basisscholen in de wijk: de openbare basisschool “D’n Bogerd” en de christelijke basisschool “De Morgenster”. Beide scholen nemen deel in het Brede School project van o.a. de gemeente Geldermalsen en krijgen daarmee meer een wijkfunctie. Op diverse plaatsen in de wijk wordt buitenschoolse opvang aangeboden (in het “Lingehuis” aan de Glorie van Holland en aan de Waalstraat). De middelbare jeugd is meer aangewezen op voorzieningen in andere delen van Geldermalsen. 6
Beleidsplan 2009 – 2013 Oostkerk Geldermalsen
Voor volwassenen is er de Volkstuinvereniging “De Klepel” (complex aan de Randweg), en “Lingehuis” voor cursussen, filmhuis-films, seniorenweb e.d. In Geldermalsen-Oost zijn een aantal woningen voor huisvesting van mensen met een beperking. Het gezinsvervangend tehuis “De Boomkamp” aan de Notarisappel zal verhuizen naar de W. de Zwijgerweg 72. Daarnaast zijn er woningen in de Kuyperstraat en in de Schaepmanstraat. Zetels in de gemeenteraad 5 4 3 2
D66
SGP
DB*
VVD
0
CDA
1 PvdA
Kerkelijke en politieke verhoudingen Behalve de drie PKN-kerken zijn er nog diverse kerkgenootschappen actief in Geldermalsen. Zoals de Rooms Katholieke kerk, de Doopsgezinde gemeente en de Vrije Evangelische gemeente. Met deze kerken wordt samengewerkt in de Raad van Kerken. Daarnaast zijn er nog een drietal reformatorische gemeenten in Geldermalsen.
* DB is Dorpsbelangen
De politieke verhouding in Geldermalsen weerspiegelt de kerkelijke kaart. Het CDA en de SGP zijn beide goed vertegenwoordigd in de gemeenteraad. De ChristenUnie daarentegen kreeg tot voor kort nauwelijks voet aan de grond. De christelijke stem in de gemeenteraad is onder andere zichtbaar in de bescherming van de zondagsrust (geen koopzondagen, geen kermis op zondag). Aandachtspunten: • Mobiliteitsplan. • Nieuwe kerkgangers vanuit De Plantage? • Welke ‘diensten’ van de kerk geven een meerwaarde ten opzichte van de materiële en persoonlijke ondersteuning die vanuit de samenleving aangeboden wordt?
2.3 Profiel 2.3.1 Biografie De Oostkerk is ontstaan in 1949 en is daarmee een jonge kerk. Al veel eerder, in de jaren ‘20 van de vorige eeuw, werd er bij de Hervormde Gemeente Geldermalsen gedacht aan het stichten van een kerkgebouw in het oostelijk deel van het dorp. Vanwege geldgebrek kwam dit echter niet van de grond. In de eerste helft van de jaren veertig kwamen de plannen opnieuw ter tafel en direct na de Tweede Wereldoorlog werd er voortvarend aan gewerkt. Dankzij de vasthoudendheid van enkelen en de medewerking van velen werd op 28 oktober 1949 een eigen kerkgebouw voor de Oostwijk in gebruik genomen. Deze kerk, een omgebouwde barak, bood plaats aan zo’n 200 mensen. Sinds de ingebruikname zijn er diverse uitbreidingen en aanpassingen geweest aan het kerkgebouw. In 1994 vond de laatste verbouwing plaats en kreeg de Oostkerk zijn huidige vorm. Aanvankelijk was de Oostkerk een vrij behoudende kerk, maar in de jaren ‘90 veranderde dit. Een ontwikkeling zette zich in van behoudend naar moderner. Gevolg was dat veel autochtone en meer behoudende kerkgangers vanuit de Oostkerk uitweken naar andere
Beleidsplan 2009 – 2013 Oostkerk Geldermalsen
7
kerkelijke gemeenten. Dit heeft het karakter van de Oostkerk veranderd. Wat o.a. zichtbaar werd in de grotere aandacht voor kinderen in de dienst. De vroeger scherpe grenzen tussen Centrum en Oost zijn in de loop der jaren steeds meer vervaagd; men gaat nu horen bij de wijkkerk waar men zich het meest thuis voelt. Het aantal kerkleden dat, al of niet structureel, de kerk ‘van de andere wijk’ bezoekt (Centrum of Oost) is daarmee toegenomen. In 1971 werd het verenigingsgebouw “Den Dries” geplaatst. Bedoeld om jeugd- en jongerenwerk te ontplooien maar al snel werd het gebouw veel breder ingezet. In Den Dries vinden nu allerlei gemeenteactiviteiten plaats, zoals kindernevendienst, koffiedrinken na de dienst, kringwerk, en vergaderingen. Ook de vrouwenvereniging die al vanaf het eerste begin actief is in de Oostkerk heeft hier een plek gevonden. Daarnaast wordt Den Dries verhuurd aan derden zoals de trombosedienst, en ook voor verjaardagen. Het jeugdwerk heeft altijd pieken en dalen gekend. Er is een periode een wekelijkse kinderclub geweest. Helaas is deze eind jaren ‘80 opgehouden te bestaan. Ook waren er verschillende activiteiten voor tieners (inloopmiddagen, de soos), maar ook deze zijn gestopt. Sinds 2000 vindt het tienerjeugdwerk vooral plaats in Cornerstone. Via Stichting Drieluik werken de Oostkerk, de Centrumkerk en de Gereformeerde Kerk nauw samen op het gebied van jongerenwerk. Er worden diverse activiteiten ontplooid voor verschillende leeftijdsgroepen, waar veel belangstelling voor is vanuit de jeugd. Een jongerenwerker coördineert deze activiteiten. Aandachtspunt: • Tienerwerk nu vooral aangeboden vanuit Cornerstone, maar kinderwerk?
2.3.2 Kerkelijke kaart De Oostkerk heeft 1.302 leden. 56% hiervan is dooplid en 23% belijdend lid. 21% van de ingeschrevenen zijn dooplid noch belijdend lid, maar zijn ingeschreven omdat ze bijvoorbeeld met een lid gehuwd zijn. 93 leden komen van buiten de Oostwijk. Dit zijn een aantal gezinnen die o.a. in Kalenberg wonen, maar ook oudere gemeenteleden die vanwege woon- en zorgvoorzieningen daar, nu in de centrumwijk wonen. Ingeschreven leden - naar leeftijd 30
25,8
26,2
11,3
Hoe deze tabel te lezen: In de categorie 4-8 jaar staan in totaal 31 4,5,6 en 7-jarigen ingeschreven. Dat betekent dat er gemiddeld per geboortejaar 7,8 leden zijn in deze groep (31/4).
8-12 12-18 18-25 25-40 40-60 60-75 > 75 jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar
In de categorie 25-40 jaar staan in totaal 246 25,26,27,...,39-jarigen ingeschreven. Gemiddeld staan er per geboortejaar dus 16,4 leden ingeschreven in deze groep (246/15).
25 20 15,5 15 10
14,6
16,4
17,7
7,8 5,0
5 0 <4 jaar
8
4-8 jaar
Beleidsplan 2009 – 2013 Oostkerk Geldermalsen
De gemiddelde leeftijd in de Oostkerk is 48,6 jaar. Landelijk Aantal leden van 0-10 jaar ligt de gemiddelde leeftijd van kerkelijk Nederland op 47,6 2000 219 jaar. De vergrijzing van de kerkgangers is ook in de Oostkerk 2005 122 een bron van zorg. De figuur en tabel illustreren de afname 2008 85 van het aantal jonge kinderen in de Oostkerk. Ten dele is dit te verklaren door de opkomst van de Appelwijk vanaf 1985 en de geboortegolf daar in de 1015 jaren daarna. De laatste 10 jaar is de aanwas duidelijk minder dan daarvoor. Wat de dagelijkse bezigheden van kerkleden betreft, zijn er van oudsher veel handwerkers. De veranderde ontwikkeling van arbeidersbuurt naar een meer gemêleerde beroepsbevolking de afgelopen 40 jaar, weerspiegelt zich echter ook in de kerkelijke gemeente. Aandachtspunten: • Is de vergrijzing van de Oostkerk een kans of een bedreiging? • Hoe beïnvloedt de achtergrond van de kerkleden de vorm van kerk-zijn, of de activiteiten die aangeboden worden?
2.3.3 Typering De Oostkerk is een pluriforme gemeenschap waar mensen met verschillende (kerkelijke) achtergronden zich thuis voelen. Er is een trouwe groep kerkgangers (gem. 150 à 200) die wekelijks de zondagse eredienst bezoekt. In deze eredienst staat de uitleg en de verkondiging van het Woord centraal; de inhoud van de dienst is bemoedigend en geeft stof tot nadenken. In de diensten wordt gelezen uit de Nieuwe Bijbelvertaling, en gezongen uit het Liedboek van de Kerken en de Evangelische Liedbundel. Avonddiensten zijn rond 2000 afgeschaft. Daarvoor werden de avonddiensten gezamenlijk met de Centrumkerk gehouden, roulerend over de kerken. Een groot deel van de gemeenteleden die de kerkdienst bezoekt, is 50-plus. Ook zijn er gezinnen met jonge kinderen aanwezig. De kinderen t/m 12 jaar gaan tijdens de preek naar de kindernevendienst in Den Dries. Tieners en jong-volwassenen zijn er nauwelijks in een reguliere kerkdienst. Voor hen is de dienst kennelijk niet aansprekend. Wel gaat een groot aantal tieners van de Oostkerk naar de tienerkerk die één keer per maand in Cornerstone gehouden wordt. Er is dus wel sprake van een bepaalde band van deze groep met de (Oost)kerk. Dat laatste geldt overigens niet alleen voor de tieners. Voor veel leden van de Oostkerk geldt dat men niet zichtbaar wil zijn of veel in de kerk wil komen, maar er desondanks wel bij wil (blijven) horen. Sommige van deze leden doen alleen op scharniermomenten in het leven een beroep op de kerk. De viering op zondag waaiert op de volgende weekdagen uit in enkele activiteiten die gericht zijn op gemeenschapsvorming (samenzijn, onderling contact) en geloofsverdieping (leren). Voor de geloofsverdiepende activiteiten geldt dat het kringwerk en de catechese matig tot slecht bezocht worden, waardoor maar een beperkte groep mensen bereikt wordt.
Beleidsplan 2009 – 2013 Oostkerk Geldermalsen
9
Aandachtspunten: • Hoe beïnvloedt het pluriforme karakter de manier van kerk-zijn? • Hoe kunnen we de betrokkenheid van tieners en jong-volwassenen vergroten / hoe houden we kinderen betrokken? • Beperkt theologisch kader van gemeenteleden / beperkte belangstelling voor geloofsverdiepende activiteiten?! • Wél behoefte aan ontmoeting. • Is de gewenste ‘onzichtbaarheid’ van gemeenteleden een gevolg van beperkte betrokkenheid?
2.3.4 Imago De Oostkerk bevindt zich aan de rand van het dorp Geldermalsen, enigszins verborgen en vanaf de openbare weg niet goed zichtbaar. Het gebouw is geen monument of van hoogwaardige architectuur. De sfeer in de Oostgemeente is vrijmoedig en gemoedelijk. De meeste gemeenteleden kennen elkaar, al of niet oppervlakkig. Bij aanvang van de dienst, en ook bij het verlaten van de kerk, is dat goed te merken: er wordt druk met elkaar gepraat en de laatste nieuwtjes worden uitgewisseld. Een door vele gemeenteleden ingevuld vragenformulier laat zien dat velen de Oostkerk als een ‘warme jas’ ervaren, een plek waar men zich thuis voelt. Warme jassen kunnen echter ook benauwend zijn; niet iedereen, en zeker mensen die van buiten de Oostkerk komen, voelt zich onmiddellijk welkom door de ons-kent-ons-sfeer. 2.3.5 Sterkte/zwakte analyse Sterkten • Ruimte voor verandering. Vernieuwingen kunnen soepel worden ingevoerd. • Gemeenschapszin is merkbaar bij allerlei activiteiten. Welkom en aandacht voor elkaar. • Relaxte, laagdrempelige sfeer. • Pluriforme gemeenschap (verschillende ‘modaliteiten’ voelen zich thuis). • Goed functionerend pastoraal team.
• Grote groep actieve vrijwilligers.
• Kerkenraad een onderling prettig functionerend en proactief team. • Aanwezigheid van een ruimte voor ontmoeting en activiteiten (Den Dries).
10
Zwakten Ontbreken van consistent beleid, veel ‘hapsnap’. • Behoorlijk naar binnen gekeerd / weinig evangeliserend (missionair). Pogingen ‘naar buiten te keren’ komen beperkt van de grond • Nieuwkomers worden nogal eens te laat/niet gesignaleerd. • Kleine kerkenraad, waardoor weinig ruimte voor pastorale functie. • Weinig (pastorale) aandacht voor 20 – 40/50-jarigen • Vrijwilligers veelal voor korte ‘projecten’. • Moeilijk mensen te vinden voor langer durende, substantiële, inzet. • Feeling van kerkenraad met reilen en zeilen van gemeente(leden) is beperkt. • Moeite om vacatures in te vullen. • Kerk is fysiek niet goed zichtbaar.
Beleidsplan 2009 – 2013 Oostkerk Geldermalsen
Sterkten • Inhoud van diensten is bemoedigend en geeft stof tot nadenken. • Speciale diensten spreken aan, veel muziek en zang. • Actief jongerenwerk vanaf 11 jaar (Cornerstone).
Zwakten • Kerkgang is wisselend, bezetting is nogal wisselend. • Reguliere diensten zijn niet aansprekend voor jongeren. • Weinig binding tussen ‘gemeente’ en jongerenwerk. • Weinig jongerenwerk vanuit of gekoppeld aan de gemeente. • Kindernevendienst functioneert redelijk • Afgezien van kindernevendienst, weinig goed. activiteiten voor de kinderen. • Trouwe vaste groep ouderen die betrokken • Ledenbestand vergrijst. is bij de kerk en voor wie de kerk een belangrijke functie heeft. • Samenwerking met Centrum en de • Samenwerking kost veel energie, o.a. door Gereformeerde Kerk (SOW). complexe overleg- en besluitvormingsstructuur. Mede daardoor trage besluitvorming.
2.4 Visie De Oostkerk wil een geloofsgemeenschap zijn die er toe doet! Een gemeente die wil staan in de protestantse traditie, met een open confessioneel karakter en een blik op de wereld om ons heen. Een gemeenschap die zich bewust is van haar wortels in ‘Oost’, maar waarin naast de meer traditionele ook meer eigentijdse manieren van geloven zichtbaar mogen zijn. Een gemeenschap voor ons allemaal, met oog en betekenis voor haar oudere gemeenteleden, maar ook met ruimte voor kinderen, jongeren, jonge gezinnen, en alle leeftijden daar tussenin. De Oostkerk wil een geloofsgemeenschap zijn met een: Hart vol van God: Een geloofsgemeenschap van mensen die leven uit kruis en opstanding van Christus. Het hart van de gemeenschap is de betrokkenheid op God die in Jezus Christus zijn ja-woord over ons heeft uitgesproken. De liefde van God voor een ieder van ons wordt beleefd als dat wat samenbindt. Daarom is er ruimte voor iedereen die een plekje zoekt in onze geloofsgemeenschap, ongeacht of men deel uitmaakt van de meer ‘traditionele achterban’ uit Oost zelf, of wanneer men van elders komt. Hart open voor elkaar: Een geloofsgemeenschap waarin mensen oprecht belangstelling hebben voor elkaar: mensen zoeken elkaar op, zien naar elkaar om, en helpen elkaar waar nodig. Er is aandacht voor gemeenschapsvorming en geloofsverdieping, zowel voor de gemeenschap als geheel alsook voor de individuele gelovige. Hart met ruimte voor anderen: Een geloofsgemeenschap met oog voor hen die buiten deze gemeenschap hun weg gaan. Zij weet ook van de gebrokenheid van de wereld (dichtbij en ver weg), en van het onrecht dat daaruit voortvloeit. Ze is bewogen met de slachtoffers van deze gebrokenheid, en zet zich in voor vrede en gerechtigheid.
Beleidsplan 2009 – 2013 Oostkerk Geldermalsen
11
2.5 Visitekaartje Hoofdstuk twee start met de roeping van de Oostkerk. Deze is ontleend aan artikel 1 van de PKN. Het hoofdstuk is afgesloten met de visie van de Oostkerk (2.4). Hierin is verwoord het beeld (en de droom!) van hoe wij als Oostkerk willen zijn. Tussen roeping en visie is de Oostkerk getypeerd, vanuit verschillende invalshoeken. Dat tezamen vormt onze identiteit. Wanneer we de visie kernachtig willen terugbrengen tot één enkele zin (ons visitekaartje!), luidt deze als volgt:
“dicht bij God en dicht bij mensen”1
1
Het visitekaartje is bedacht door mw. A. du Croix – van der Velde
12
Beleidsplan 2009 – 2013 Oostkerk Geldermalsen
3. Organisatie De wijze waarop de kerkelijke gemeente is georganiseerd, is vastgelegd in de Plaatselijke regeling t.b.v. Hervormde Wijkgemeente Oost van de Hervormde gemeente te Geldermalsen (zie bijlage 2).
3.1 Klimaat In de Oostkerk wordt grote waarde gehecht aan het ambt van kerkenraadslid en predikant. Vacatures in de kerkenraad worden zorgelijk ontvangen in de gemeente. Weinigen voelen zich echter geroepen of capabel om het ambt op zich te nemen. De gemeenteleden hechten waarde aan een goede organisatie van de erediensten en van de kerkelijke activiteiten. Zij spreken hun waardering uit over een goede gang van zaken en durven ook kritiek te hebben als zaken minder goed lopen. De sfeer in de kerkenraad is open en informeel. Er wordt dikwijls spits met elkaar gecommuniceerd, men noemt elkaar bij de voornaam en men kent en waardeert de verschillende kwaliteiten van een ieder. De predikant wordt respectvol behandeld maar staat niet op een voetstuk en woont niet in een glazen huis (maar wel in een huis met vensters). De gemeenteleden zijn onderling vrij direct naar elkaar, een no-nonsense-sfeer, en een informele, ontspannen omgang. ‘Doe maar gewoon, dan doe je gek genoeg’, en ’niet je hoofd boven het maaiveld uitsteken’, zijn gezegdes die het klimaat in de Oostkerk typeren. Het lastige hiervan is dat dit gedrag neigt naar passiviteit, waardoor het niet eenvoudig is om één en ander in beweging te krijgen. Hier en daar kent de gemeente formele kantjes, waarbij gewoonten doorgaans een rol spelen. Het getuigen van het geloof is in de gemeente niet duidelijk zichtbaar en het praten over of naar aanleiding van de dienst gebeurt elders. Aandachtspunten: • Veel mensen voelen zich niet geroepen / capabel om een functie in de kerkenraad op zich te nemen. • Weinig rechtstreekse feedback van gemeenteleden over bv kerkdiensten. • Gemeente is moeilijk in beweging te krijgen. • Weinig getuigende, missionaire gemeente.
3.2 Leiding De kerkenraad is klein (kleiner dan op grond van de Plaatselijke regeling zou moeten) en heeft mede daardoor een smalle basis. Het profiel van de kerkenraad is, met name door de geringe omvang, niet bijzonder sterk en vormt, qua samenstelling, geen weerspiegeling van de gemeente. Deels vanwege de huidige krappe bezetting zijn de werkzaamheden van de kerkenraad vooral gericht op beheer: zorgen dat alles goed loopt. Wel bestaat de wens, en wordt naar mogelijkheden gezocht, om meer richting te geven aan en prioriteiten te stellen voor bestaand of nieuw beleid. De rol van de predikant is veelzijdig: leraar, herder, inspirator.
Beleidsplan 2009 – 2013 Oostkerk Geldermalsen
13
De stijl van leidinggeven van kerkenraad en predikant is niet uitgesproken ‘hiërarchisch’ enerzijds, of juist ‘ruimte scheppend’ anderzijds. Enerzijds zijn de kerkenraad en de predikant verantwoordelijk voor bepaalde (kern)taken (bv. de eredienst en pastoraat) of pakken zij bepaalde taken op wanneer het ontbreekt aan inzet van anderen. In deze taken stelt de kerkenraad zich duidelijk sturend op. Anderzijds wordt volop ruimte gegeven wanneer anderen taken op zich nemen (bv. oud papier, vrouwenvereniging, kindernevendienst). De gemeente verwacht leiding van de kerkenraad, waarbij opvalt dat de gemeente zelf niet snel met ideeën komt. De gemeente geeft overigens wel ruimte voor nieuwe initiatieven, en de weerstanden bij veranderingen zijn veelal niet groot. Aandachtspunten: • Geen sterke kerkenraad vanwege smalle bezetting en beperkt ‘ingebed’ zijn in de Oostkerk. • Kerkenraad heeft (te) veel taken.
3.3 Structuur De Hervormde gemeente Geldermalsen bestaat uit de wijken Oost en Centrum. De wijken hebben een eigen kerkenraad waarvan de samenstelling is vastgelegd in een plaatselijke regeling. Sinds de invoering van de nieuwe kerkorde in 2004 hebben de wijken een hoge mate van zelfstandigheid. Elke wijk voert een eigen beleid waarbij wel met elkaar rekening wordt gehouden. Per wijk wordt invulling gegeven aan de eredienst en het pastoraat, deels geldt dit ook voor vorming en toerusting. Dit wordt doorgaans besproken in het ouderlingenoverleg (Consistorie) en vandaar doorgeleid naar de wijkkerkenraad. De (ouderling-)kerkrentmeesters van beide wijken vormen samen het College van Kerkrentmeesters. Hetzelfde geldt voor de diakenen; zij vormen het College van Diakenen. Bovenwijkse zaken worden geregeld in de Algemene Kerkenraad waarin beide wijken vertegenwoordigd zijn volgens een voor de algemene kerkenraad geldende plaatselijke regeling. Ouderlingen, diakenen en kerkrentmeesters vergaderen ieder apart over de hun toegewezen taken. Zij nemen besluiten, maar voor alles geldt dat de kerkenraad als geheel de eindverantwoordelijkheid heeft. Het Consistorie, het College van Kerkrentmeesters en het College van Diakenen zijn daarmee te beschouwen als suborganen van de wijk- of algemene kerkenraad. De huidige structuur zorgt voor verwarring. Want aan wie is het College van kerkrentmeesters met ambtsdragers uit beide wijken verantwoording verschuldigd? Aan de wijkkerkenraad of aan de algemene kerkenraad? In de praktijk blijkt hierover onduidelijkheid te bestaan wat er toe leidt dat onderwerpen dubbel, soms zelfs driedubbel, besproken worden. Aandachtspunt: • Verwarrende structuur die leidt tot (onnodig) veel vergaderen, en onduidelijkheid over verantwoordelijkheden.
14
Beleidsplan 2009 – 2013 Oostkerk Geldermalsen
3.4 Vrijwilligersbeleid Vrijwilligers zijn onmisbaar in onze samenleving, en ook in de Oostkerk. Er zijn veel vrijwilligers die veel werk verzetten, waarbij een deel van hen actief is op basis van afspraken uit het verleden. Wel merken we ook in de Oostkerk dat vrijwilligerswerk minder vanzelfsprekend wordt. Naast de ‘structurele’ vrijwilliger zoals we die van oudsher kennen in de kerk, zien we meer en meer een vrijwilliger ontstaan die zich tijdelijk en afgebakend wil inzetten, zich kritischer opstelt tegenover organisatorisch falen en aangeeft wat hij of zij ervoor terug wil krijgen. Oftewel, de eisen die mensen aan vrijwilligerswerk stellen, nemen toe. De kerkenraad is zich ervan bewust dat zij de verantwoordelijkheid heeft om zorgvuldig met vrijwilligers om te gaan. De Oostkerk kent echter geen duidelijk beleid over hoe met vrijwilligers wordt omgegaan. Ook ontbreekt een totaalbeeld van vrijwilligers. Wanneer er vrijwilligers nodig zijn, wordt er meestal vanuit de kerkenraad en/of predikant een algemene oproep gedaan. Ook kan het voorkomen dat een potentiële vrijwilliger individueel wordt benaderd. Aandachtspunten: • Geen duidelijk vrijwilligersbeleid. • Vrijwilligers veeleisender en beperkter / meer afgebakend inzetbaar. • Geen totaalbeeld vrijwilligers beschikbaar.
Beleidsplan 2009 – 2013 Oostkerk Geldermalsen
15
4. Kerntaken en activiteiten 4.1 Inleiding De kerk kent de volgende kerntaken: Gemeenschap, Vieren, Leren, Dienen en Getuigen. Aan deze kerntaken wordt invulling gegeven door middel van een breed scala aan activiteiten. Een deel hiervan wordt georganiseerd door en vanuit de Oostkerk alleen. Andere komen tot stand in samenwerking met de wijkgemeente Centrum en/of met de Gereformeerde Kerk. Vrijwel alle activiteiten van en in de Oostkerk zijn onder te brengen bij één of meerdere van de kerntaken. Enkele activiteiten zijn meer ondersteunend van aard, bv. het ophalen van oud papier. Met de opbrengsten hiervan worden andere activiteiten ondersteund. Veel activiteiten zijn bedoeld voor (delen van) de gemeente. Hierbij is grofweg een onderscheid te maken in een drietal leeftijdscategorieën. Deze zijn: kinderen/jongeren (tot ± 25 jaar), de ‘middengroep’ (vanaf ± 25 tot ± 60 jaar) en de ouderen (vanaf ± 60 jaar). Niet alle activiteiten zijn op de gemeente gericht. Zo zet het College van diakenen zich ook in voor ondersteuning van en hulp aan mensen in de lokale gemeenschap, ook buiten de kerkelijke gemeente om, en ook voor hulp aan getroffenen van armoede, rampen en oorlog elders in de wereld. Hieronder een opsomming van alle activiteiten, ingedeeld naar de 5 kerntaken van de kerk. Activiteiten Bezinning & Gebed Bloemengroet Bijbel- / gesprekskring Catechese Drieluik (Cornerstone) Echo verspreiding Eetgroep / kerst-in Gemeenteavond Groothuisbezoek Kerkdiensten Kindermiddagen Kindernevendienst Koffiedrinken / Paasontbijt / Startactiviteit / Wandelen Nieuw ingekomenen Ouderenmiddagen Pastoraal team Rouwgroep Sing-in Tienerkerk Vrouwenvereniging ZWO
16
Gemeenschap
Vieren
Leren √
Dienen √
Getuigen
√ √ √ √
√ √
√ √ √
√ √
√ √
√
√ √ √ √
√
√ √ √ √
√ √
Beleidsplan 2009 – 2013 Oostkerk Geldermalsen
Activiteiten Ondersteunende activiteiten Commissie Bijzondere Diensten Haal- en brengdienst Huisorkest Kinderoppas Oud papier Verjaardagsfonds
Gemeenschap
Vieren
Leren
Dienen
Getuigen
√ √ √ √ √ √
4.2 Kerntaken Per kerntaak een korte definitie uit het Van Dale Woordenboek der Nederlandse Taal, gevolgd door een korte vertaalslag naar de Oostkerk. 4.2.1 Gemeenschap Van Dale: Groep mensen die iets gemeenschappelijks hebben. Het gemeenschappelijke in de Oostkerk is het geloof in God en het van daaruit op elkaar betrokken zijn. Zowel uit de raadpleging onder de gemeenteleden alsook uit het overzicht van de activiteiten blijkt dat de gemeente, in het bijzonder de ouderen, veel waarde hecht aan gemeenschapsactiviteiten. 4.2.2 Vieren Van Dale: Feestelijk doorbrengen of gedenken. Vieren krijgt vorm in de zondagse eredienst waarbij de uitleg en de verkondiging van het Woord centraal staan en in andere speciale bijeenkomsten (bv. de Sing-in). 4.2.3 Leren Van Dale: Onderwijs geven. In de eerste plaats voelt de Oostkerk zich verantwoordelijk voor de kinderen en jongeren door hen te willen onderwijzen in het christelijk geloof. In de praktijk slaat de catechese onder jongeren steeds minder aan. Samen met de wijkgemeente Centrum en de Gereformeerde Kerk wordt gezocht naar eigentijdse vormen die wel aanslaan. Ook voor ouderen zijn er activiteiten die lerend van aard zijn en leiden tot een verdieping van het persoonlijk geloof. 4.2.4 Dienen Van Dale: Behulpzaam, nuttig zijn; bestemd zijn voor. Het dienen in de Oostkerk wordt o.a. zichtbaar in de werkzaamheden van de diaconie voor mensen in en buiten de gemeente. Vanuit hun geloofsovertuiging stellen velen in de Oostkerk zich dienstbaar op ten opzichte van hun naaste in de breedste zin van het woord. 4.2.5 Getuigen Van Dale: Voor zijn geloof uitkomen. Getuigen lijkt vaak onzichtbaar in de Oostkerk maar is toch de grondslag van de dienende taken van veel gemeenteleden.
Beleidsplan 2009 – 2013 Oostkerk Geldermalsen
17
4.3 Leeftijdscategorieën ‘Wie de jeugd heeft, heeft de toekomst’, is een uitdrukking die vaak te horen is uit de mond van de oudere gemeenteleden in de Oostkerk. De ouderen zijn in de meerderheid en maken zich zorgen over de afwezigheid van de kinderen en de jongeren in de eredienst en bij kerkelijke activiteiten. De ouders uit de zogenaamde middengroep, belast met opvoedende taken, vinden hier niet altijd de juiste antwoorden op. Kortom, drie leeftijdscategorieën die ieder apart aandacht verdienen. 4.3.1 Kinderen en jeugd Overzicht van activiteiten voor kinderen en jongeren in de Oostkerk, gerangschikt volgens kerntaken: Kerntaak Gemeenschap
Vieren
Leren
Activiteit • Kinderoppas • Kindermiddag • Cornerstone • Kerkdiensten • Tienerkerk • Kindernevendienst • Kindernevendienst • Catechese • Cornerstone
Dienen Getuigen Jeugd vanaf 12 jaar bezoekt nauwelijks meer de wekelijkse eredienst. De tienerkerk wordt daarentegen wel goed bezocht. Catechese wordt minimaal bezocht. De activiteiten van Cornerstone zijn wel succesvol, maar deze bereiken maar een bepaalde categorie jongeren. Jongeren die zich niet tot deze activiteiten aangesproken voelen, vinden behalve catechese en tienerkerk nauwelijks kerkelijke activiteiten. Specifieke activiteiten voor jongvolwassenen zijn er niet. 4.3.2 ‘Middengroep’ Overzicht van activiteiten voor de zogenaamde middengroep in de Oostkerk, gerangschikt volgens kerntaken: Kerntaak Gemeenschap
18
Activiteit • Groothuisbezoek • Gemeenteavond • Koffiedrinken • Wandelen etc. • Kinderoppas • Verjaardagsfonds • Bloemengroet • Rouwgroep
Beleidsplan 2009 – 2013 Oostkerk Geldermalsen
Kerntaak Vieren
Leren
Dienen Getuigen
Activiteit • Kerkdiensten, • Sing-in • Huisorkest • Gebedskring • Gesprekskring • Groothuisbezoek • ZWO • Haal- en brengdienst • Echo’s • Nieuw-ingekomenen • Cornerstone (als leiding)
De middengroep bevindt zich in de spitsuurfase van het leven. Druk met gezin, carrière en allerlei maatschappelijke verplichtingen. Soms zorg voor zieke of hulpbehoevende ouders en vaak veel sociale contacten. Deze groep ontbreekt bij veel activiteiten in de gemeente. Wat in Geldermalsen-Oost ook meespeelt, is dat deze groep vaak vanuit het dorp werkzaam is in de Randstad of de steden om Geldermalsen heen. Daarom vaak te laat thuis om nog deel te nemen aan doordeweekse activiteiten van de kerk. Sport, uitjes en sociale of familieverplichtingen bepalen de agenda op zondag. Het spreekt voor zich dat de activiteiten uit het bovenstaande schema ‘concurrentie’ ondervinden van de vele andere activiteiten die deze groep te doen heeft. 4.3.3 Ouderen Overzicht van activiteiten voor de ouderen in de Oostkerk, gerangschikt volgens kerntaken: Kerntaak Gemeenschap
Vieren Leren
Dienen
Activiteit • Groothuisbezoek • Gemeenteavond • Koffiedrinken • Wandelen etc. • Eetgroep • Vrouwenvereniging • Rouwgroep • Kerst-in • Ouderenmiddag • Bloemengroet • Pastoraal team • Verjaardagsfonds • Kerkdiensten • Sing-in • Gebedskring • Gesprekskring • Groothuisbezoek • ZWO • Haal en brengdienst
Beleidsplan 2009 – 2013 Oostkerk Geldermalsen
19
Kerntaak Getuigen
Activiteit • Echo’s • Nieuw-ingekomenen • Pastoraal team
De Oostkerk kent een grote groep gemeenteleden van 60-plus. Voor hen is de kerk van groot belang voor het beleven van hun geloof en voor ontmoeting. In de vele activiteiten zijn zij goed vertegenwoordigd. De inhoud van de activiteiten sluit doorgaans goed aan bij de levensfase waarin zij zich bevinden. Activiteiten voor de leeftijdsgroep 25-60 jaar zijn nagenoeg dezelfde.
4.4 Activiteiten in de Oostkerk De Oostkerk kent veel activiteiten op zondag en doordeweeks. Om dit inzichtelijk te maken zijn door de leden van de beleidscommissie met vertegenwoordigers en/of deelnemers van de verschillende activiteiten gesprekken gevoerd. Opvallend was dat bij de verschillende activiteiten vaak met dezelfde mensen is gesproken. Nogal wat gemeenteleden maken zich verantwoordelijk voor meerdere activiteiten. Het waren veel en boeiende gesprekken waarin de betrokkenen blijk gaven van veel liefde voor hetgeen zij voor de kerk doen. De gesprekken zijn gevoerd aan de hand van een vooraf vastgestelde vragenlijst waarbij ook de missie en de visie van de Oostkerk besproken is. Vervolgens ging het gesprek over het doel van de activiteit en wat wel of niet goed gaat. Ook is gevraagd naar de plannen en wensen. Verderop in dit beleidplan, in hoofdstuk 8, is te lezen dat een flink deel van de resultaten van deze raadpleging zijn verwerkt in verschillende beleidsprioriteiten. Activiteiten die in samenwerking met de wijkgemeente Centrum worden georganiseerd zijn de gesprekskring, eenmaal per jaar de gemeenteavond en de kindermiddag. Catechese, St. Drieluik, de tienerkerk, de kerst-in en ZWO zijn gezamenlijke activiteiten van de drie PKNkerken in Geldermalsen. De rouwgroep en de eetgroep zijn gestart vanuit de Oostkerk, maar trekken deelnemers uit de verschillende kerken in Geldermalsen en omgeving. In het overzicht op de volgende bladzijden zijn de resultaten van deze raadpleging overzichtelijk op een rijtje gezet. Algemene aandachtspunten staan hieronder genoemd. Aandachtspunten: • Het overzicht toont veel verschillende activiteiten met sterke en ook zwakke punten. Plus plannen voor de toekomst. • In par. 4.3 is te zien dat voor de verschillende leeftijdsgroepen dezelfde activiteiten worden aangeboden / afgenomen. • Voor 18-25 jaar is er behalve de kerkdienst geen aanbod. Voor 25 tot 40 jaar is er een zeer beperkt aantal activiteiten. • Het accent ligt op gemeenschapsactiviteiten. Lerende activiteiten zijn ver in de minderheid. Dienen en getuigen zijn praktisch van aard. Vierende activiteiten zijn geconcentreerd op de zondagse diensten waaronder ook de Sing-in en de Tienerkerk.
20
Beleidsplan 2009 – 2013 Oostkerk Geldermalsen
Activiteit
Kerntaak
Bezinning en gebed
Dienen Leren
Bloemengroet
Gemeenschap
Bijbel/gesprekskring
Leren
Catechese
Leren
Drieluik met After School, Rock Solid, Rock Steady, Solid friends en Youth Alpha Echo verspreiding
Getuigen
Doel
Wat gaat goed / dankbaar voor • Door gebed anderen • Dankbaarheid dat meer bereiken, helpen. mensen geloven in de kracht van gebed. • Teken van meeleven van • Ontvangers waarderen het gemeente bij ziekte, rouw, gebaar. geboorte, jubileum, etc., • Trouwe groep mensen die of bij 80+ verjaardag. het bloemetje regelt. • Bezorging door pastoraal team of vrijwilliger. • Geloofsverdieping door • Hechte groep, open sfeer. thema’s of hoofdstukken • Men leert van elkaar. uit de Bijbel te bespreken. • Educatie aan jongeren van • De catechese wordt 12-18 jaar rondom Bijbel verzorgd door catecheseen kerk en zo een bijdrage team vanuit de drie kerken leveren aan het vinden en wordt aangestuurd door van hun weg in het leven. een predikant.
• Stichting Drieluik is verantwoordelijk voor Jeugdwerk in Cornerstone.
Getuigen
• Bezorgen van het missionaire blad Echo bij alle gemeenteleden met Kerst en Pasen.
Beleidsplan 2009 – 2013 Oostkerk Geldermalsen
• Het jeugdwerk in Cornerstone is succesvol, met name After School.
• Een pr namens de kerk voor alle gemeenteleden.
Wat gaat niet goed / wat kan beter • Klein aantal deelnemers (2-4).
Plannen / Aanbevelingen
• Organisatie kan hier en
• Lijst aanleggen van
daar versterkt worden.
• Groep dunt uit (nu ca. 8
• Oproep aan gemeente voor deelname.
gemeenteleden die in aanmerking kunnen komen voor bloemetje (bv. chronisch zieken).
• Opnieuw, gericht, werven.
personen).
• De opkomst is bedroevend • Onderzoeken hoe laag voor drie kerken.
catechese plaats kan krijgen binnen jeugdwerk. • Zoeken naar een nieuwe naam. • Ouders betrekken. • Verbinding met de kerk is • De drie kerken bezinnen te vrijblijvend. zich op voortgang van Cornerstone en kerkelijk • Te weinig vrijwilligers met jeugdwerk. name uit de 3 PKN-kerken.
• Er komt doorgaans geen/nauwelijks reactie op verspreiding. • Verspreiding is intensieve klus.
• Overweging in kerkenraad maken om hier wel/niet mee door te gaan.
21
Activiteit
Kerntaak
Doel
Eetgroep
Gemeenschap
• Gelegenheid bieden aan mensen die doorgaans alleen eten om samen maaltijd te gebruiken.
Gemeenteavond
Groothuisbezoek
Kerkdiensten
Gemeenschap
Gemeenschap Leren
Vieren
• 1x verslag doen aan
• Gezamenlijke avond
gemeente over activiteiten; (Oost + Centrum). • 1x in gesprek over wijkgebonden onderwerp (Oost). • Geloofsgesprek d.m.v. ontmoeting rondom een bepaald thema.
benadrukt verbondenheid Oost / Centrum. • Redelijke opkomst, veelal van trouwe kerkgangers.
• Hart van gemeente-zijn: verkondiging van de liefde van Christus, ter bemoediging en troost voor gemeenteleden.
Kerst-in
Gemeenschap
Wat gaat goed / dankbaar Wat gaat niet goed / wat voor kan beter • De kookclub bereidt met • Geloofsgesprek komt niet veel plezier de maaltijden en of nauwelijks op gang. deze worden met smaak door gasten uit verschillende kerken opgegeten.
• Een bijeenkomst op tweede kerstdag voor mensen die alleen kerst vieren.
Beleidsplan 2009 – 2013 Oostkerk Geldermalsen
• Goede sfeer, onderlinge betrokkenheid.
• Trouwe vaste groep gemeenteleden voor wie kerkdienst rustpunt is in drukke bestaan.
• Laagdrempelig en bezocht
• Opkomst (sterk) afhankelijk van onderwerp.
Plannen / Aanbevelingen
• Frequentie en aantal gasten ondanks enthousiasme niet uitbreiden. • Kookclub wil niet de cateringclub van de kerk worden. • Gemeenteavond continueren, maar wellicht andere vormen zoeken en geschikte (aansprekende) thema’s.
• Opkomst kan beter (12
• Passiviteit van gemeente-
mensen per avond zou mooi zijn).
leden doorbreken / mensen uit huis krijgen. • D.m.v. goed gekozen thema’s, geloofsgesprek op gang brengen. • Betrekken gemeenteleden • Meer muzikale ondersteuning. • Introductie beamer ter ondersteuning van het gesproken woord. • Continueren.
• Hoe kunnen we iedereen blijven bereiken of juist jongeren en/of ‘middengroep’ weer bereiken?
door gemeenteleden en andere belangstellenden i.s.m. SWO.
22
Activiteit
Kerntaak
Doel
Kindermiddag
Gemeenschap
• Laagdrempelige ontmoeting voor kinderen 4-12 jaar door leuke activiteit aan te bieden.
Kindernevendienst
Leren Vieren
• Kinderen (4-12) jaar
Koffiedrinken / Paasontbijt / Startactiviteit / Wandelen Nieuw ingekomenen
Gemeenschap
• Gemeenschapvormende
Ouderenmiddag
Gemeenschap
bekend maken met de Bijbel.
activiteiten waar ontmoeting centraal staat. Getuigen
• Nieuwe wijkbewoners via
Wat gaat goed / dankbaar voor • Goede opkomst en positieve reacties van ouders en kinderen • Cornerstone is perfecte locatie • Voldoende leiding. • Gesprekje met predikant. • Jongste groep loopt goed.
• Doorgaans een goede opkomst.
• Soms goede respons.
brief bekend maken met Oostkerk en uitnodigen voor diensten, activiteiten. • Gezellige middag • Er zijn nog steeds sprekers aanbieden. bereid om een middag te verzorgen.
Beleidsplan 2009 – 2013 Oostkerk Geldermalsen
Wat gaat niet goed / wat kan beter • Waar gaan we heen als Cornerstone verdwijnt?
Plannen / Aanbevelingen
• Sfeer oudste groep niet
• Oudste groep moet beter
altijd goed. • Gebruikte methode sluit niet altijd aan bij oudste groep.
gaan lopen. • Opzetten vervolgactiviteit voor 12/13-jarigen die betrokkenheid met Oost in stand houdt. • Ouders meer betrekken. • Betere afstemming participatie in bijzondere diensten. • Vanwege goede opkomst zoeken naar meer van deze informele bijeenkomsten. • Uitnodigend karakter van de Oostkerk verbeteren door bv. betere profilering via kranten en Internet. • Invulling soms aanpassen om zo hogere opkomst te krijgen (bv. zang + quiz). • Openen en sluiten zou door pastor / predikant verzorgd moeten worden.
• Organisatie berust op weinig vrijwilligers.
• Brief is onpersoonlijk, echter langs de deur gaan is vaak teleurstellend. • Nu taak van één persoon. • Opkomst (ca. 20 pers) te klein voor sommige sprekers.
• Misschien vaker organiseren (4x i.p.v. 2x p.j.), maar alleen als er extra vrijwilligers zijn.
23
Activiteit
Kerntaak
Doel
Pastoraal team
Getuigen Gemeenschap
• Betrokkenheid tonen aan
Rouwgroep
Sing-in
Gemeenschap
Vieren
Tienerkerk
Vieren
Vrouwenvereniging
Gemeenschap Dienen
ZWO
Dienen
gemeenteleden (m.n. 75+). • Geloofsgesprek aangaan.
• Verdriet om verlies met anderen te kunnen delen. • Deelnemers helpen. • Samen zingen, musiceren. • Lofprijzen.
Wat gaat goed / dankbaar voor • Signaalfunctie van het team. • De soms onverwachte gesprekken. • Er kunnen zijn voor anderen. • Waardering voor het werk.
• Initiatief is goed ontvangen door deelnemers.
• Goede opkomst (50-75
personen). • Activiteit wordt door veel mensen als zinvol ervaren. • Eigen dienst voor 11-18 • Opkomst is goed; 20-25 jarigen. jongeren per keer om over geloof te praten. • Kennis bijbrengen maar • Tieners waarderen de ook het opbouwen van activiteit. een onderlinge band. • Activiteiten zijn gericht op • Goede opkomst bij bijeenbrengen van gelden activiteiten. voor onderhoud Oostkerk. • Er is onderling veel medeleven.
• Werkgroep rondom Zending, Werelddiaconaat en Ontwikkelingssamenwerking.
Beleidsplan 2009 – 2013 Oostkerk Geldermalsen
• Laatste jaren actief met inzameling van middelen voor specifieke doelen met veel verschillende activiteiten.
Wat gaat niet goed / wat kan beter • Groep 20-50 jarigen moeilijk bereikbaar. • De groep die aandacht vraagt, wordt steeds groter. • Omvang pastoraal team neemt af. • Groep is een veilige plek om verdriet en ervaringen te delen. • Voortbestaan activiteit hangt af van het vinden van nieuwe kartrekkers.
Plannen / Aanbevelingen
• Opzetten kaartenactie zieke gemeenteleden.
• Bezinningsdag voor team • Voortzetting van de eerdere cursus. • Werven voor aanwas team. • Werken met kleine groep volgens vaste structuur.
• Nieuwe ideeën voor opzet zijn welkom.
• Tienerkerk staat (te) los
• Proberen band met de van de gemeente; PR kan kerk op te bouwen bv door beter. een keer een dienst samen met de tieners te • Jongeren komen in verzet organiseren. als het woord ‘kerk’ valt. • Voortbestaan hangt af van • Verbinding wijkkerkenraad toetreden nieuwe (jonge) en vrouwenvereniging leden. verstevigen. • Weinig belangstelling vanuit kerkenraad / predikant. • Werkgroep wordt • Acties continueren. gevormd door diakenen • Duidelijkheid over uit Centrum, Oost en zwoorganisatie / cie Ger. Kerk. verantwoordelijkheid creëren. • Structuurverschillen leiden tot verwarring. 24
Activiteit
Kerntaak
Commissie Ondersteunen: Bijzondere Diensten Vieren
Haal- en brengdienst
Ondersteunen: Dienen
Huisorkest
Ondersteunen: Vieren
Kinderoppas
Ondersteunen: Gemeenschap
Oud papier
Ondersteunen: Gemeenschap
Verjaardagsfonds
Ondersteunen: Gemeenschap
Doel
Wat gaat goed / dankbaar voor Ondersteunende activiteiten • Vergroten betrokkenheid • Denktank voor bijzondere gemeenteleden bij de diensten; klankbord voor diensten. predikant. • Stimuleren gemeente om • Bijzondere diensten worden levende gemeente te zijn. goed gewaardeerd. • Gemeenteleden die niet • Minder mobiele zelfstandig naar kerk gemeenteleden kunnen toch kunnen komen, doen deelnemen aan de eredienst beroep op chauffeurs en geloofsgemeenschap. Haal- en brengdienst. • Muzikaal ondersteunen • Misschien trekt het jongeren van de kerkdienst, en aan vanwege meer soms sing-in. ontspannen sfeer. • Plezier muzikanten. • Oppasdienst voor • Jongeren die willen kinderen jonger dan vier meedraaien, ruimte en jaar waardoor ouders speelgoed in Den Dries eredienst kunnen bijwonen. • Oud papier ophalen in de • Wordt veel geld mee Oostwijk en daarmee de opgebracht. kerk financieel steunen. • 20-25 vrijwilligers. • Gemeenteleden op hun • Brengt veel geld op en werk verjaardag bezoeken, wordt gedaan door trouwe felicitatiekaart geven en groep vrijwilligers. een gift vragen voor de kerk.
Beleidsplan 2009 – 2013 Oostkerk Geldermalsen
Wat gaat niet goed / wat kan beter
Plannen / Aanbevelingen
• Nog geen opvolging voor
• Tienerkerk mogelijk meer
twee (van de vijf) commissieleden die stoppen.
• Het is niet altijd bekend waar men zich moet melden om gebruik te maken van Haal- en brengdienst. • Misschien dat het ouderen minder aanspreekt. • Repetities soms lastig af te spreken. • Er zijn geen kinderen die gebracht worden. • Jongeren laten het afweten.
betrekken bij bijzondere diensten.
• Organisatie bekender maken.
• Wat meer jongelui er bij
betrekken. • Aanschaf gewenste apparatuur. • Stoppen bij gebrek aan belangstelling. • Alleen met feestdagen en doopdiensten oppas organiseren. • Betrokkenheid vrijwilligers • Meer jonge mensen (mensen bellen soms laat betrekken bij het oud af). papier ophalen. • Initiatief ooit ontstaan • Fonds is ondergebracht bij vanuit vrouwenvereniging College Kerkrentmeesters. (= oke), maar aansluiting met kerk ontbreekt soms.
25
5. Beheer Dit hoofdstuk gaat over ‘beheer’. Beheer van financiële middelen en gebouwen alsmede personeels’beheer’ (i.c. personeelsbeleid). Het beleid van de kerkenraad is leidend voor de wijze waarop het ‘beheer’ invulling krijgt. Anderzijds, de mate van beschikbaarheid van financiële middelen is mede van invloed op keuzes die gemaakt kunnen of moeten worden. Een gemeente kan immers niet verder springen dan haar financiële polsstok lang is. Dit hoofdstuk bevat enerzijds een beschrijving van de beheertaken waarvoor beleidsmatig een keuze is gemaakt, maar geeft anderzijds aan binnen welke ruimte het beleidsplan uitgevoerd moet worden. Ook worden enkele knelpunten benoemd waarvoor in de nabije toekomst beleid ontwikkeld zal moeten worden. Bij diaconaal beheer denken we aan: • Werven van gelden voor de diaconale doeleinden zoals verwoord in het (diaconaal) beleidsplan; • Zorgen dat gelden worden uitgegeven zoals bedoeld wordt in het beleidsplan (en dus niet beheren als bezit); • Zorgen voor een goede administratie van waaruit geoormerkte gelden op de juiste manier ook uitgegeven en verantwoord kunnen worden. NB 30 % van de opbrengst van collecten voor kerkrentmeesters en diaconie in 1 rondgang is bestemd voor de diaconie
Bij kerkrentmeesterlijk beheer denken we aan: • Het werven en beheren van de financiële middelen ten behoeve van de kerk; • Het beheren van de gebouwen: zorg voor exploitatie en onderhoud; • De personele aangelegenheden: zorg voor goede arbeidsvoorwaarden van gesalarieerde medewerkers; • De administratie van de kerk: zorg voor de financiële - en ledenadministratie en archivering. NB 70 % van de opbrengst van collecten voor kerkrentmeesters en diaconie in 1 rondgang is bestemd voor de kerkrentmeesters
5.1 Diaconaal beheer De belangrijkste inkomsten voor het College van Diakenen zijn de collectes tijdens de eredienst, de rente over het eigen vermogen en de inkomsten uit onroerend goed. Ongeveer 75% van het vermogen van de diaconie bestaat uit een reservering voor nieuwbouw van het verenigingsgebouw Ons Huis. Wanneer deze nieuwbouw gerealiseerd wordt, zullen de inkomsten uit rente navenant dalen. Voor meer informatie over het diaconaal beleid: zie het aparte beleidsplan van het College van Diakenen (bijlage 3).
26
Beleidsplan 2009 – 2013 Oostkerk Geldermalsen
5.2 Kerkrentmeesterlijk beheer 5.2.1 Financieel beleid Het financieel beleid van het College van Kerkrentmeesters richt zich op maximale transparantie in het beheer van de kerkelijke middelen. Daarbij vormt het grootboekschema van het PDC/LDC een hulpmiddel. Continu wordt er gezocht naar mogelijkheden om extra middelen binnen te halen, dan wel de beschikbare middelen zo efficiënt mogelijk te benutten. Beschikbare kapitaalmiddelen worden zo gunstig mogelijk weg gezet. De daarbij genoten rente-inkomsten komen ten goede van de algemene baten, met uitzondering van de rente over de renovatiefondsen welke rechtstreeks worden toegevoegd aan deze fondsen. Eventuele tekorten in de begroting worden, voor zover mogelijk, opgelost door tijdelijke vermindering van de afschrijvingen of toevoegingen aan de reserveringen. Het resultaat van de jaarrekening (overschot of tekort) wordt geboekt ten bate/laste van het eigen vermogen. Het college van kerkrentmeesters maakt een onderscheid in inkomsten uit levend geld en overige inkomsten. De inkomsten uit levend geld (in de begroting 2009 is dat voor beide wijken 77% van het totaal) worden verkregen uit: • actie Kerkbalans (= vrijwillige bijdrage, ongeveer 75% v/h levend geld en 60% v/d totale inkomsten) • collecten in de kerkdienst • solidariteitskas • kleine giften In Geldermalsen ligt bij de actie Kerkbalans het gemiddelde van het toegezegde bedrag een stuk lager dan het gemiddelde van de provincie Gelderland en het landelijk gemiddelde (respectievelijk ongeveer 25% en 35% lager). Voor de solidariteitskas wordt een aparte inzamelingsactie gehouden, los van Kerkbalans. De overige inkomsten (23%) worden verkregen uit: • verhuur van de kerkgebouwen en pastorieën • rente op de kapitaalmiddelen • bijdrage van de diaconie in het ouderenpastoraat en jongerenwerk • giften, legaten en erfenissen • PKN jaarmarkt (incidenteel) • subsidies Giften groter dan 500 euro worden niet direct meegenomen in de exploitatie c.q. begrotingscijfers. Giften worden op de balans gewaardeerd en jaarlijks vloeit een vast bedrag naar de exploitatie. Wegens hun incidentele karakter worden hiervoor geen bedragen begroot. Hetzelfde geldt voor de inkomsten uit de PKN jaarmarkt, welke van tijd tot tijd aan het college van kerkrentmeesters worden geschonken en daardoor geen structurele bron van inkomsten zijn.
Beleidsplan 2009 – 2013 Oostkerk Geldermalsen
27
Waar mogelijk worden externe bronnen aangesproken. Het gaat hierbij met name om de subsidie van het RACM (Rijksdienst voor Archeologie, Cultuur en Monumenten) voor het onderhoud van de (monumentale) Centrumkerk. 5.2.2 Personeelsbeleid Het beleid van het College van Kerkrentmeesters richt zich op het beschikbaar stellen van middelen ten behoeve van de instandhouding van twee predikantsplaatsen, bijstand in het ouderenpastoraat en professioneel jongerenwerk. Bij de uitvoering van het personeelsbeleid wordt gestreefd naar evenwichtige, marktconforme arbeidsvoorwaarden. Nog uitwerking dient te worden gegeven aan de personele zorg in de zin van de begeleiding van de predikanten, ouderenpastor en anderen. Aandachtspunt: • Personele zorg ten behoeve van de predikanten, de ouderenpastor en andere personeelsleden.
5.2.3 Onderhoudsplan Het college van kerkrentmeesters heeft de volgende gebouwen onder haar beheer: • Centrumkerk • Oostkerk • Pastorie Centrum • Pastorie Oost • Verenigingsgebouw Den Dries2 Voor de Centrumkerk is een meerjaren onderhoudsplan opgesteld. Het merendeel van de kosten is subsidiabel bij de RACM. Het meerjaren onderhoudsplan valt onder de BROM regeling (Besluit Rijkssubsidiëring Onderhoud Monumenten) en loopt tot en met 2010. Het BROM zal worden opgevolgd door het BRIM (Besluit Rijkssubsidiëring Instandhouding Monumenten), waarvoor de Centrumkerk in 2011 kan instromen. Derhalve moet in 2009 en 2010 worden gewerkt aan het opstellen van een nieuw meerjaren onderhoudsplan. Daarbij moet er rekening mee gehouden worden dat tussen 2015 en 2023 het leien dak moet worden vervangen. De kosten zullen ca. 200.000 euro bedragen waarvan hopelijk 65% subsidiabel vanuit de BRIM-regeling. Voor alle panden geldt dat jaarlijks geld wordt gereserveerd in een pandgebonden onderhoudsfonds, van waaruit zowel het geplande als het onvoorziene onderhoud wordt bekostigd (inclusief schilderen volgens een onderhoudsschema en onderhoudsactiviteiten conform het meerjaren onderhoudsplan van de Centrumkerk). Vanwege de verkoopplannen wordt aan Ons Huis nog minimaal onderhoud gepleegd. Voor het grote onderhoud van de beide kerken en Den Dries houdt het College van Kerkrentmeesters renovatiefondsen in stand, welke voornamelijk bekostigd worden door de oud-papier inzamelingsacties.
2
Het verenigingsgebouw “Ons Huis” wordt beheerd door het College van Diakenen.
28
Beleidsplan 2009 – 2013 Oostkerk Geldermalsen
Het beleid van het College van Kerkrentmeesters ten aanzien van de gebouwen richt zich op het in stand houden en beschikbaar stellen van twee kerkgebouwen, twee pastorieën en twee verenigingsgebouwen. Momenteel is het verenigingsgebouw Den Dries (wijkgemeente Oost) in eigendom van het College van Kerkrentmeesters en is het verenigingsgebouw Ons Huis (wijkgemeente Centrum) in eigendom van het College van Diakenen. Ons Huis is vanwege de ligging niet geschikt als gemeenschapshuis. Het College van Diakenen heeft, in overleg met het College van Kerkrentmeesters, stappen ondernomen om te komen tot de realisatie van een nieuw gemeenschapshuis voor de wijk Centrum via aanbouw aan de Centrumkerk. Na realisatie zal die aanbouw in eigendom worden overgedragen aan het College van Kerkrentmeesters.
5.3 Begroting Jaarlijks wordt er een begroting opgesteld voor het komende jaar. Het College van Diakenen stelt een begroting op voor haar diaconale beheertaken, het college van Kerkrentmeesters voor de overige beheertaken. Beide begrotingen zijn voor de gehele Hervormde gemeente in Geldermalsen, dat wil zeggen voor zowel de wijk Centrum als voor de wijk Oost. De beide colleges stemmen de begrotingen onderling af, met name op het gebied van het collecterooster en bijdrage van de diaconie in het ouderenpastoraat. Om de vier jaren wordt er een meerjarenbegroting vastgesteld, zowel door het College van Diakenen als het College van Kerkrentmeesters. Beide meerjarenbegrotingen zijn voor de gehele Hervormde Gemeente in Geldermalsen. Zowel de meerjarenbegrotingen als de jaarlijkse begrotingen en de jaarrekeningen worden voorgelegd aan de beide wijkkerkenraden. Na goedkeuring worden ze als 'hamerstuk' behandeld in de algemene kerkenraad. Deze werkwijze doet geen recht aan het feit dat er, per College, één begroting wordt opgesteld en niet een begroting per wijk. Bovendien bemoeilijkt deze werkwijze een weloverwogen afstemming in het geval van conflicterende belangen tussen beide wijken. Tenslotte legt de huidige werkwijze een hoog beslag op de kennis en de tijd van de (als vrijwilligers opererende) ambtsdragers binnen de wijkkerkenraden. Traditioneel vormde in Hervormd Geldermalsen het levend geld een groot aandeel (80 tot 85%) van de inkomsten. Dankzij een incidentele, grote gift uit een nalatenschap is er een aanzienlijk eigen vermogen van ruim 550.000 euro. Mede hierdoor spelen vanaf 2008 de rente-inkomsten van de kapitaalmiddelen een rol (ruim 13% in de totale inkomsten) en is het levend geld nog ongeveer 75% van de totale inkomsten. Desondanks blijven de inkomsten achter bij de uitgaven en blijft er sprake van een structureel tekort. Hoewel de jaarlijkse inkomsten aan levend geld stijgen, ondanks dat het aantal gemeenteleden afneemt (ongeveer 0,6% per jaar de afgelopen 15 jaar), blijkt de stijging niet in relatie te staan tot de grotere stijging van de uitgaven. Traktementskosten van predikanten, salariskosten van personeel en kosten van energie blijken jaarlijks grotere stijgingen te vertonen dan de verhoogde inkomsten.
Beleidsplan 2009 – 2013 Oostkerk Geldermalsen
29
Op dit moment zijn de inkomsten aan levend geld, en daarbij de grote reserve in het eigen vermogen, nog voldoende voor het dekken van de pastorale lasten. De verwachting is echter dat binnen enkele jaren dit niet meer het geval zal zijn. Aandachtspunten: • Achterblijvende inkomsten ten opzichte van de (structurele) kosten. Hoe kunnen we het gemiddelde bedrag van de toezeggingen laten stijgen tot het provinciaal gemiddelde maar ook op andere wijze de inkomsten doen toenemen? • De actuele besluitvormingsstructuur van de AK en beide afzonderlijke wijken (zie ook paragraaf 3.3). • Het (financiële) beleid van diaconie en kerkrentmeesters is in de afgelopen jaren sterk verweven geraakt. Is het zinvol om na te gaan of een meer zichtbare scheiding wenselijk is en op welke wijze dat gestalte moet krijgen?
30
Beleidsplan 2009 – 2013 Oostkerk Geldermalsen
6. Communicatie Communicatie is van wezensbelang voor het betrekken, bijeenhouden en onderhouden van een gemeenschap. Binnen de wijkgemeente wordt er veel georganiseerd en zijn er veel mogelijkheden om te participeren. Het is van belang om deze activiteiten breed bekend te maken aan leden, nieuwkomers en soms ook aan mensen buiten de gemeente. De door ons geformuleerde wens in de visie (zie hoofdstuk 2) om een gemeente te zijn waarin ‘het hart gericht is op elkaar’ kan door een goede communicatie bevorderd worden. De meeste communicatiemiddelen die we hanteren zijn ‘naar binnen gericht’. Kijkend naar onze visie, waarin we ‘het hart eveneens willen richten op de wereld om ons heen’, valt te overwegen om de communicatie naar onze omgeving te verbeteren. De Oostkerk kent momenteel, al of niet in samenwerking met anderen, een aantal communicatiemiddelen: De Kerk Roept Verschijnt 2-wekelijks, met informatie en nieuws vanuit alle kerken in de regio waaronder de Oostkerk. Hoewel het blad bij de oudere gemeenteleden bekend is en ook gelezen wordt, kan ook gesteld worden dat de algehele opzet van het blad, zoals de layout, gedateerd aandoet en weinig uitnodigend is. Dat geldt dan met name voor de jongere gemeenteleden en/of potentiële nieuwkomers. Bovendien ‘verdwijnt’ specifieke informatie vanuit de Oostkerk enigszins in het grotere geheel. Tenslotte geldt dat informatie in de Kerk Roept veelal verouderd is op het moment van verschijnen. Zondagsbrief Twee wekelijkse nieuwsbrief die bij aanvang van de kerkdienst wordt uitgereikt. Bevat feitelijke informatie over de diensten van deze week in de drie PKN kerken in Geldermalsen, een agenda van komende activiteiten en overige informatie. De zondagsbrief was ooit bedoeld om actuele informatie te kunnen geven i.v.m. het feit dat de Kerk Roept veelal verouderde informatie bevat. In de praktijk werkt dit niet meer naar behoren waardoor de toegevoegde waarde is afgenomen. Afkondigingen Aan het begin van elke eredienst worden de gemeenteleden geïnformeerd over enkele relevante (en actuele) zaken. Het betreft een combinatie van informatie over bepaalde bijeenkomsten en mededelingen van pastorale aard (geboorte, overlijden e.d.). Activiteitenkalender Sinds enkele jaren wordt een zgn. activiteitenkalender uitgereikt met een overzicht van activiteiten die georganiseerd worden vanuit de Oostkerk en Centrumkerk. Website De PKN kerken in Geldermalsen beheren gezamenlijk een website, www.pkngeldermalsen.nl. Hierop is veel achtergrondinformatie te vinden over de drie kerken, maar ook actuele informatie. Als knelpunt wordt ervaren het actueel houden van de website.
Beleidsplan 2009 – 2013 Oostkerk Geldermalsen
31
Informatieboekje Eens in de paar jaar komt er een gemeentegids uit met informatie over de Oostkerk en Centrumkerk. Het gaat hier om algemene informatie die minder afhankelijk is van regelmatige bijstellingen. Prikbord In de hal van de Oostkerk bevindt zich een prikbord waarop posters e.d. kunnen worden opgehangen. Informatiebijeenkomsten Jaarlijks is er een gemeenteavond die min of meer fungeert als ‘jaarvergadering’’ (= gezamenlijk met de wijkgemeente Centrum). Op deze avond worden gemeenteleden geïnformeerd over alle activiteiten in de gemeente en het beleid van de kerkenraad. Daarnaast zijn er soms bijeenkomsten die min of meer ad hoc worden georganiseerd. Deze zijn bedoeld voor specifieke onderwerpen waarover de gemeente geraadpleegd of geïnformeerd wordt. De wijkkerkenraad ziet deze avonden als middel om de gemeente bij (het wel en wee van) de Oostkerk te betrekken. Zo is de kerkenraad in het seizoen 2008/2009 gestart met enkele bijeenkomsten na de kerkdienst op bid- en dankdag: ‘Op de koffie bij de kerkenraad’. De zgn. informatiebijeenkomsten kennen over het algemeen een vrij lage opkomst, van een trouwe groep veelal oudere gemeenteleden. Diverse Ad-hoc worden er folders of andersoortige informatiedragers uitgereikt bij de uitgang van de kerkdienst. Hierbij kan gedacht worden aan flyers vanuit de diaconie (ZOW, Kerk in actie e.d.) of informatie over jongerendiensten. Aandachtspunt: • De communicatie verdient meer beleidsmatige aandacht. Belangrijke aandachtspunten (ter verbetering): communicatie afgestemd op doelgroepen (jongeren, ouderen, middengroep, omgeving); een herkenbaarder ‘huisstijl’ (denk aan een eigen kerkblad) en meer ´naar buiten gericht´.
32
Beleidsplan 2009 – 2013 Oostkerk Geldermalsen
7. Samenwerking Met wijkgemeente Centrum De wijkgemeente Oost werkt op verschillende terreinen nauw samen met de wijkgemeente Centrum. Deze samenwerking is niet altijd zonder moeite geweest. Hoewel er van beide kanten het besef was (en is) dat samenwerken noodzaak is, en de samenwerking ook gewenst werd (en wordt), leken de (cultuur)verschillen soms maar moeilijk te overbruggen. De kerkenraad van de Oostkerk is zeer verheugd dat meer en meer de samenwerking wél goed op gang komt en vanuit beide wijken zelfs gestreefd wordt naar versterking daarvan. Kijkend naar de vele dilemma’s en uitdagingen waar beide kerken voor staan, is het een goede zaak dat de krachten gebundeld worden en gezocht wordt naar synergie. In SOW-verband Verder geldt de samenwerking in het SOW-verband (Samen Op Weg). Voor Geldermalsen betreft het de samenwerking van de drie PKN-kerken: de beide Hervormde gemeenten (Oost en Centrum) en de Gereformeerde Kerk. Ook deze samenwerking verloopt steeds beter. Al langere tijd op het niveau van enkele gezamenlijke activiteiten, maar meer en meer ook op ‘bestuurlijk niveau’, i.c. het periodieke overleg van de drie moderamina. Ook is er afstemmingsoverleg van de drie predikanten. Stichting Drieluik Het bestuur van de stichting Drieluik wordt gevormd door kerkenraadsleden en gemeenteleden van de drie kerken. Stichting Drieluik is verantwoordelijk voor het werk in Cornerstone en de formele werkgever van de professionele jongerenwerker. Raad van Kerken In 1991 is de Raad van Kerken voor Groot Geldermalsen formeel gestart. Aanvankelijk met afgevaardigden van de Hervormde gemeenten van Acquoy, Beesd, Geldermalsen-Centrum, Geldermalsen-Oost, Tricht, de Gereformeerde Kerk Geldermalsen, de R.K. Parochies Beesd, Geldermalsen, Gellicum, Rhenoy, de Doopsgezinde Gemeente Wageningen e.o. en de Remonstrantse Gemeente West-Betuwe. Later is de Raad van Kerken nog uitgebreid met de Hervormde Gemeenten Deil en Enspijk en Buurmalsen. Het doel van de Raad van Kerken is het bevorderen van de eenheid tussen en onder de kerken. Ook heeft de Raad van Kerken, op verzoek van de burgerlijke gemeente, de laatste 3 jaar de coördinatie op zich genomen voor het aanvragen van subsidie voor het godsdienstonderwijs op de openbare basisscholen in het dorp Geldermalsen. Omdat het heel moeilijk is nieuwe mensen te krijgen om de commissies aan te vullen en omdat de belangstelling de laatste jaren minimaal te noemen is, worden vanaf 2008 de oecumenische diensten teruggebracht tot 1 dienst in de Vredesweek (in september). De Raad van Kerken heeft verder besloten mee te werken aan mogelijke plaatselijke initiatieven op het terrein van samenwerking tussen de kerken, of deelname van de kerken in bv. platforms e.d. De Oostkerk is momenteel met een tweetal gemeenteleden vertegenwoordigd in de Raad van Kerken.
Beleidsplan 2009 – 2013 Oostkerk Geldermalsen
33
8. Beleidsprioriteiten Hieronder zijn de belangrijkste beleidsprioriteiten voor de beleidsperiode 2009 – 2013 verwoord. Het gaat om voornemens. Daadwerkelijke realisatie is immers afhankelijk van verschillende, onzekere, factoren. Realisatie zal o.a. afhangen van beschikbare menskracht, te beginnen bij de kerkenraad zelf, en financiële middelen. Bovendien is realisatie afhankelijk van de samenwerking met de wijkgemeente Centrum en ook met de Gereformeerde Kerk. De kerkenraad is doordrongen van de noodzaak (en meerwaarde!) om waar mogelijk samen op te trekken, maar maakt zich daarmee ook afhankelijk van beleidsprioriteiten van beide andere kerken. Tenslotte geldt dat niet alle plannen tegelijk kunnen worden opgepakt. Per kerkelijk seizoen zullen beleidsprioriteiten bepaald worden, op basis waarvan per jaar een activiteitenplan gemaakt zal worden. Door jaarlijks dit plan te relateren aan het meerjarig beleidsplan, kan worden bijgehouden of alle prioriteiten uiteindelijk voldoende aan bod gaan komen in de betreffende beleidsperiode. Onderstaande beleidsprioriteiten mogen gezien worden als: • concrete invulling van de visie (par. 2.4), • gegeven de roeping (par. 2.1), • tegen de achtergrond van de identiteit van de Oostkerk (hoofdstuk 2) en • gelet op de beschreven knelpunten en dilemma’s alsook de resultaten van de raadpleging onder de gemeenteleden. Elke beleidsprioriteit zal later, in de beleidsperiode van dit plan, uiteraard een meer concrete uitwerking krijgen, o.a. in werk- en actieplannen. Nr. Onderwerp 1
Leiding
2
Structuur
34
Hfst. / Par. 3.2
3.3
Toelichting (wat, doel, wie) Wat: De kerkenraad zal actief invulling van haar vacatures nastreven (o.a. middels ‘gave gericht werven’). Kerkenraad zal met predikant verder stilstaan bij de rol/positie van de predikant. Doel: versterken van leidinggevend gremium en ontwikkelen gezamenlijke/gedeelde visie op rol van predikant. Wie: kerkenraad/predikant Wat: Samen met wijkgemeente Centrum en gecoördineerd vanuit de Algemene Kerkenraad wordt gezocht naar een verbetering van de communicatie- en organisatiestructuur. Een actiepunt kan zijn het aanpassen/verbeteren van de Plaatselijke regeling. Doel: kortere lijnen, besparen van energie en duidelijkheid over wie waarover gaat. Wie: algemene kerkenraad
Globale planning 2009
2009-2010
Beleidsplan 2009 – 2013 Oostkerk Geldermalsen
Nr. Onderwerp 3
Vrijwilligers
Hfst. / Par. 3.4
4
Jeugdwerk
4.3
5
´Middengroep´
4.3
6
Ouderen
4.3
7
Gemeenschap
4.4
Toelichting (wat, doel, wie) Wat: Beleid ontwikkelen t.b.v. vrijwilligers in de gemeente, waar mogelijk/nodig samen met wijkgemeente Centrum. Doel: overzicht vrijwilligers, contact met en sturing van vrijwilligers, hen versterken en anticiperen op vertrek, structurele werving. Wie: (algemene) kerkenraad Wat: Vernieuwen organisatie jongerenwerk in nauwe afstemming met st. Drieluik, wijkgemeente Centrum en de Gereformeerde Kerk. Doel: revitalisatie jongerenwerk vanuit en in de kerk, versterken verbinding kerk en Cornerstone en gericht op gehele leeftijdsspanne (0 tot 25 jaar). Wie: moderamina kerken Wat: Plan van aanpak om de middengroep meer bij de Oostkerk te betrekken. Doel: ‘verdwijnen’ van middengroep tegengaan, inzet van vrijwilligers uit middengroep uitbreiden, creëren passend aanbod. Wie: kerkenraad Wat: Continueren van de diverse activiteiten t.b.v. de ouderen in de gemeente. Doel: gastvrije gemeente (thuis voelen) zijn voor belangrijk deel van de gemeente van de Oostkerk. Wie: kerkenraad/vrijwilligers Wat: Tenminste twee groothuisbezoeken per seizoen. Doel: versterken onderlinge band. Wie: kerkenraad
Globale planning 2009-2010
2009-2010
2010-2011
2009-2014
2009-2014
Wat: Evaluatie nut/noodzaak kinderoppas. Doel: bepalen noodzaak. Wie: kerkenraad/leiding kinderoppas.
2009-2010
Wat: Continueren en waar mogelijk uitbreiden van gemeenschapsvormende activiteiten. Doel: voorzien in behoefte, versterken onderlinge band. Wie: kerkenraad/vrijwilligers
2009-2014
Beleidsplan 2009 – 2013 Oostkerk Geldermalsen
35
Nr. Onderwerp 8
9
36
Vieren
Leren
Hfst. / Par. 4.4
4.4
Toelichting (wat, doel, wie) Wat: Stimuleren van betrokkenheid van gemeenteleden bij de invulling van de erediensten en vieren van diensten op een voor jong en oud aansprekende wijze (beleving en ervaring!) Zoeken naar een goede balans tussen reguliere en bijzondere diensten. Doel: inspelen op veranderende behoefte aan ‘vieren’ en vergroten betrokkenheid gemeenteleden. Wie: Cie. bijzondere diensten/Consistorie
Globale planning 2009-2014
Wat: Sing-in continueren en zo mogelijk bovenkerkelijk organiseren. Doel: aansprekende activiteit met veel potentieel uitbouwen. Wie: Cie. bijzondere diensten
2010-2014
Wat: Planning maken voor optredens huisorkest. Doel: duidelijkheid voor huisorkest en structurele inbedding. Wie: Cie. bijzondere diensten en huisorkest Wat: Nieuwe, meer aansprekende, vormen van ´leren´ voor de jongeren (catechese). Versterken van de organisatie. In samenwerking met wijkgemeente Centrum. Doel: vergroten aantal deelnemers aan catechese. Wie: predikanten/moderamina kerken
2009-2014
Wat: Tenminste 2 gesprekskringen starten per jaar, samen met wijkgemeente Centrum. Tenminste 1 kring voor ‘middengroep’. Doel: Invulling geven aan kerntaak ‘Leren’, specifiek voor ‘middengroep’. Wie: moderamen
2009-2014
Wat: Samenwerking met Kindernevendienst versterken. Oriëntatie op vervolg d.m.v. activiteit voor 12/13-jarigen. Doel: goed lopende Kindernevendienst, behoud van contact met 12/13-jarigen. Wie: predikant/leiding kindernevendienst
2009-2014
2010-2011
Beleidsplan 2009 – 2013 Oostkerk Geldermalsen
Nr. Onderwerp 10
Dienen
Hfst. / Par. 4.4
4.4 en 5.
11
Getuigen
3.1
4.4
Toelichting (wat, doel, wie) Wat: Gebedskring onder aandacht van gemeente brengen. Doel: kracht van het gebed aanwenden, als hulp voor anderen. Wie: kerkenraad
Globale planning 2009-2014
Wat: ZWO: continueren. Doel: omzien naar mensen in nood, dichtbij en ver weg. Wie: College van Diakenen
2009-2014
Wat: Bekendheid haal- en brengdienst verbeteren. Doel: dienst is bekend bij gemeenteleden die er gebruik van zouden kunnen maken. Beter lopende coördinatie. Wie: kerkenraad
2010
Wat: Diaconie: Realisatie nieuw beleidsplan Doel: herkenbaarder diaconaal beleid, samen met Centrum. Denk aan: aparte collectes, ontvlechten verwevenheid met College Kerkrentmeesters, zichtbare diaconale inzet: lokaal, landelijk, wereld. Wie: College van Diakenen Wat: Missionaire gemeente. Nagaan of met wijkgemeente Centrum een commissie ‘Missionaire gemeente’ kan worden gestart. Doel: missionair profiel versterken. Wie: kerkenraad
2010-2011
Wat: Pastoraal team versterken middels training en ondersteuning. Doel: Pastorale zorg aan gemeenteleden versterken. Wie: consistorie
2009-2014
Wat: Beleid t.a.v. nieuw-ingekomenen herijken. Doel: Uitnodigend zijn en blijven als Oostkerk voor nieuw-ingekomenen. Wie: kerkenraad/coördinator
Beleidsplan 2009 – 2013 Oostkerk Geldermalsen
2011-2012
2010
37
Nr. Onderwerp
Hfst. / Par. 4.4
11
vervolg Getuigen
12
Geldwerving
5.
13
Personele zorg
5.
14
Communicatie
6.
15
Samenwerken
7.
7
38
Toelichting (wat, doel, wie) Wat: Discussie kerkenraad over wel/niet continueren verspreiden Echo. Doel: duidelijkheid n.a.v. terugkerende twijfel over toegevoegde waarde. Wie: kerkenraad Wat: Instellen werkgroep met als doel om de kerkelijke bijdrage per gemeentelid te (doen) verhogen. Wie: College van kerkrentmeesters Wat: Uitwerken van en invulling geven aan personele zorg ten behoeve van de predikanten, de ouderenpastor en personeelsleden. Doel: goed werkgeverschap. Wie: College van Kerkrentmeesters Wat: De communicatie wordt verbeterd. Doel: structurele aandacht voor en onderhoud van de verschillende communicatiemiddelen. Gebruikmaken van nieuwe communicatiemiddelen waar mogelijk (kerkblad, internet, email). Wie: commissie in opdracht van kerkenraad Wat: Samenwerking met wijkgemeente Centrum intensiveren waar mogelijk. Doel: verdelen van lasten, gebruik maken van elkaars kracht, voorkomen van dubbelwerk, afstemmen van activiteiten Wie: Colleges/Algemene Kerkenraad/ Predikanten/Consistorie Wat: Continueren van de huidige samenwerking met de wijkgemeente Centrum en de Gereformeerde Kerk (SOW), primair gericht op het niveau van gezamenlijke activiteiten. Op termijn een visie ontwikkelen ten aanzien van de vraag waar we met SOW uiteindelijk naar toe willen. Doel: samenwerken op inhoud en, op termijn, visie op toekomstperspectief m.b.t. SOW. Wie: moderamina
Globale planning 2010
2009-2010
2010-2011
2009-2011
2009-2014
2009-2014
2011
Beleidsplan 2009 – 2013 Oostkerk Geldermalsen
GERAADPLEEGDE LITERATUUR • Timmer, R.D. en Kleef-Verploeg, J.H. van (1999). ‘De klok aan de Klepel luidt voort’. 50 jaar Oostkerk in Geldermalsen. • Protestants Dienstencentrum Gelderland en het Instituut voor Gemeenteopbouw van de Christelijke Hogeschool Ede (z.j.). Op weg naar beleid. • Van Dale Woordenboek der Nederlandse Taal • Enkele informatiebronnen van de Gemeente Geldermalsen
BIJLAGEN Bijlage 1 Roeping van de kerk zoals verwoord in artikel 1 van de kerkorde van de Protestantse Kerk in Nederland. Zie volgende pagina. Bijlage 2 Plaatselijke regeling t.b.v. Hervormde wijkgemeente Oost van de Hervormde gemeente te Geldermalsen, november 2006 Deze bijlage kunt u opvragen bij één van de kerkenraadsleden. Bijlage 3 Diaconie Hervormde Gemeente Geldermalsen. Beleidsplan 2005-2010, november 2005 Deze bijlage kunt u opvragen bij één van de kerkenraadsleden.
Beleidsplan 2009 – 2013 Oostkerk Geldermalsen
39
Bijlage 1: Roeping van de kerk zoals verwoord in artikel 1 van de kerkorde van de Protestantse Kerk in Nederland. 1.
De Protestantse Kerk in Nederland is overeenkomstig haar belijden gestalte van de ene heilige apostolische en katholieke of algemene christelijke Kerk die zich, delend in de aan Israël geschonken verwachting, uitstrekt naar de komst van het Koninkrijk van God. 2. Levend uit Gods genade in Jezus Christus vervult de kerk de opdracht van haar Heer om het Woord te horen en te verkondigen. 3. Betrokken in Gods toewending tot de wereld, belijdt de kerk in gehoorzaamheid aan de Heilige Schrift als enige bron en norm van de kerkelijke verkondiging en dienst, de drieenige God, Vader, Zoon en Heilige Geest. 4. Het belijden van de kerk geschiedt in gemeenschap met de belijdenis van het voorgeslacht, zoals die is verwoord in de Apostolische geloofsbelijdenis, de geloofsbelijdenis van Nicea en de geloofsbelijdenis van Athanasius - waardoor de kerk zich verbonden weet met de algemene christelijke Kerk -, in de Onveranderde Augsburgse confessie en de catechismus van Luther - waardoor de kerk zich verbonden weet met de lutherse traditie -, in de catechismus van Heidelberg, de catechismus van Genève en de Nederlandse geloofsbelijdenis met de Dordtse leerregels - waardoor de kerk zich verbonden weet met de gereformeerde traditie. 5. De kerk erkent de betekenis van de theologische verklaring van Barmen voor het belijden in het heden. De kerk erkent met de Konkordie van Leuenberg dat de lutherse en gereformeerde tradities door een gemeenschappelijk verstaan van het Evangelie bijeenkomen. 6. De kerk belijdt telkens opnieuw in haar vieren, spreken en handelen Jezus Christus als Heer en Verlosser van de wereld en roept daarmee op tot vernieuwing van het leven in cultuur, maatschappij en staat. De kerk getuigt voor mensen, machten en overheden van Gods beloften en geboden en zoekt daarbij de samenspraak met andere kerken. 7. De kerk is geroepen gestalte te geven aan haar onopgeefbare verbondenheid met het volk Israël. Als Christus-belijdende geloofsgemeenschap zoekt zij het gesprek met Israël inzake het verstaan van de Heilige Schrift, in het bijzonder betreffende de komst van het Koninkrijk van God. 8. Gezonden in de wereld en geroepen tot de bediening van de verzoening, getuigt de kerk in verkondiging en dienst aan alle mensen en aan alle volken van het heil in Jezus Christus. 9. De kerk is bij haar getuigenis in woord en daad gehouden om zich te bewegen in de weg van haar belijden. 10. De kerk en al haar leden zijn geroepen het belijden te toetsen bij het licht van de Heilige Schrift. 11. De kerk weert wat haar belijden weerspreekt.
40
Beleidsplan 2009 – 2013 Oostkerk Geldermalsen