Sporen 2008/1
België - Belgique
maart 2008
2600 Berchem 1/2
Nieuwsbrief van de Koninklijke Vlaamse Mycologische Vereniging
P.B.
8/4784
V.U. D. Minnebo Kleine Molenstraat 19 9290 Overmere Verzending: C. Van Lommel Jozef Verbovenlei 34 2100 Deurne 03/322 64 06 Afgiftekantoor: Berchem 1/2 Erkenningsnummer P508807
SPOREN
De gegevens op het adresetiket zijn opgenomen in een geautomatiseerd gegevensbestand. Ieder lid kan de gegevens over zichzelf inzien bij de ledenadministratie.
INSCHRIJVINGSFORMULIER VOOR HET KUSTWEEKEND IN “DE WIELINGEN” IN DE PANNE VAN 16 TOT 19 OKTOBER 2008
TERUG TE BEZORGEN vóór 30 april 2008 aan JACKY LAUNOY, Konijnenweg 11, 8660 De Panne; tel. 058/41 37 25; e-mail:
[email protected] O Wenst deel te nemen aan dit weekend met verblijf in volpension met ..... personen, zichzelf inbegrepen. O Wenst de kamer te delen met ....................................... Er hoeven lakens noch handdoeken meegebracht te worden; zeep en washandjes echter wel. De prijs voor het verblijf bedraagt 198,00 euro per persoon. Voor een éénpersoonskamer wordt een toeslag van 15,00 euro per kamer (voor de hele periode) gevraagd. Er zijn 19 tweepersoonskamers beschikbaar, dus een vlugge reservatie is aangewezen, indien u zeker wilt zijn van een plaats. Personen die willen deelnemen aan één of meerdere excursies, doch niet in het hotel overnachten, kunnen deelnemen aan de maaltijden. De prijs voor een broodjesmaaltijd bedraagt 10,00 euro, voor een gewoon middagmaal 15,00 euro en voor een avondmaal 12,50 euro. Microscoperen gebeurt in de vergaderzaal. Voor deze zaal wordt een bedrag gevraagd van 50,00 euro voor de gehele periode, te verdelen onder de microscoperenden. Ter bevestiging van uw inschrijving dient vóór 30 april 2008 een voorschot van 50,00 euro per persoon gestort te worden op rekening 737-0187576-21 van de Koninklijke Vlaamse Mycologische Vereniging te 2020 Antwerpen.
Datum:
..............................
Naam:
...........................................................................................................
Adres:
...........................................................................................................
Telefoon:
................................
E-mail:
...........................................................................
Handtekening:
Deelname geschiedt op eigen verantwoordelijkheid.
Nieuwsbrief van de
Jaargang 1 - Nummer 1 - Maart 2008
COLOFON SPOREN is een uitgave van de KVMV, de Koninklijke Vlaamse Mycologische Vereniging vzw Afdelingen: Antwerpse Mycologische Kring (AMK), Mycologische Werkgroep Limburg (Mycolim), Oost-Vlaamse Mycologische Werkgroep (OVMW) en Zelfstandige Werkgroep voor AmateurMycologen (ZWAM). Voorzitter: Ruben Walleyn, Predikherenstraat 37, 8750 Wingene - 051/65 89 80, mail:
[email protected] Overige bestuurders : Bernard Declercq, Axelsvaardeken 28, 9185 Wachtebeke - 09/345 03 56 -
[email protected] Myriam de Haan, Leopoldstraat 20, bus 1.1, 2850 Boom - 03/888 75 14 -
[email protected] André De Kesel, Haesaertsplaats 15, 2850 Boom - 02/260 09 38 -
[email protected] Gut Driesen-Tilkin, Kruisheideweg 32, 3520 Zonhoven - 011/72 59 24 -
[email protected] Luc Lenaerts, Fonteinstraat 8, 3560 Lummen - 013/52 34 99 -
[email protected] Jan Rammeloo, Dorpstraat 25, 1851 Humbeek - 02/206 09 28 -
[email protected] Roosmarijn Steeman, Dennenlaan 13, 2500 Lier - 0485/68 88 48 -
[email protected] Sven Terclavers, Meerstraat 26, 3320 Meldert - 0486/57 32 68 -
[email protected] Lieve Van Boeckel-Deceuninck, Berten Pilstraat 20, 2640 Mortsel - 03/455 92 79 -
[email protected] Wim Veraghtert, Dennenlaan 13, 2500 Lier - 0496/97 87 79 -
[email protected] Peter Verstraeten, Draverstraat 29, 9810 Nazareth - 09/385 41 74 -
[email protected] Internet : AMK: www.kamk.be Mycolim: www.mycolim.be ZWAM: www.zwamleuven.org FUNBEL Secretariaat : Vandeven Emile, Opperveldlaan 14, B-1800 Vilvoorde, 02/267 74 18. Lidmaatschap KVMV 2008: bedraagt 18 euro, gezinslidgeld 20 euro, te storten op rekening 737-0187576-21 van de Koninklijke Vlaamse Mycologische Vereniging te Antwerpen. De nieuwsbrief Sporen (4 maal/jaar) en Sterbeeckia zijn inbegrepen in het lidgeld.
Verantwoordelijke uitgever: Danny Minnebo, Kleine Molenstraat 19, 9290 Overmere Verzending: Christine Van Lommel, Jozef Verbovenlei 34, 2100 Deurne Redactieleden: Georges Buelens, Robert De Ceuster, Gut Tilkin, Wim Veraghtert en Peter Verstraeten Eindredactie en layout: Danny Minnebo - 09/367 95 49 -
[email protected] Alle leden kunnen publiceren in Sporen. Artikelen worden ingestuurd via deze bovenstaande mail. Eventuele foto’s of figuren in de tekst worden best nog eens afzonderlijk meegestuurd als beeldbestand, zoals bijvoorbeeld .jpg. Teksten voor de volgende Sporen graag indienen bij de redactie vóór 15 mei 2008.
Sporen wordt gerealiseerd met steun van het Provinciebestuur van Antwerpen. COPYRIGHT © Het copyright voor tekst en illustraties van de artikelen berust bij de Koninklijke Vlaamse Mycologische Vereniging (KVMV). Auteurs behouden het recht om de eigen tekst en illustraties voor andere doeleinden te gebruiken. Het is niet toegestaan volledige of gedeelten van artikelen of illustraties over te nemen zonder toestemming van de redactie.
ISSN 2030-367X
1
Jaargang 1, nummer 1
Editoriaal
Maart 2008
Geachte leden, NIEUWSBRIEF VAN DE KONINKLIJKE VLAAMSE MYCOLOGISCHE VERENIGING
Enkele dagen geleden heeft de Algemene Vergadering van de K.A.M.K. een historische wijziging van haar organisatie en structuur goedgekeurd. De v.z.w. is heden omgevormd tot de Koninklijke Vlaamse Mycologische Vereniging (KVMV) met 4 afdelingen: de Antwerpse Mycologische Kring (AMK), de Zelfstandige Werkgroep voor Amateur-Mycologen (ZWAM), de Oost-Vlaamse Mycologische Werkgroep (OVMW) en de Mycologische Werkgroep Limburg (Mycolim). Deze bundeling van de in Vlaanderen mycologisch actieve groepen moet in de eerste plaats de administratieve en praktische taken die onze hobby met zich meebrengt, vereenvoudigen (“ontsnippering”). Daarnaast zullen wij ons eenduidiger kunnen profileren naar de “buitenwereld” toe als kenniscentrum en aanspreekpunt voor alle discussies en vragen over onze mycoflora. Deze reorganisatie zorgt voor veel nieuwe dingen waaraan het aanvankelijk soms wel wat wennen zal zijn: een nieuwe naam, nieuwe statuten, een nieuw bestuur, een nieuw logo, een nieuw contactblad... Inhoudelijk verandert er evenwel niet veel. Onze interesses en activiteiten blijven immers in wezen dezelfde en zullen dus verder evolueren volgens de dynamiek van onze leden en afdelingen! Ik hoop dat deze voort mogen groeien en bloeien en dat de ‘gezamenlijke activiteiten’ (excursies, mycologendag, uitbouw FUNBEL e.d.m.) op een verhoogde belangstelling mogen rekenen en dat we, nog meer dan vroeger, van elkaar kunnen leren.
Sporen
Onze nieuwsbrief doopten we “Sporen”, waarbij we vooral de niet-mycologische betekenis duiden: sporen zijn enerzijds afdrukken, nalatenschappen die verwijzen naar verrichte activiteiten, anderzijds leidraden voor te volgen paden. De eindredactie wordt verzorgd door Danny Minnebo, die rekent op jullie spontane medewerking. Wie naar paddenstoelen kijkt, heeft altijd iets te vertellen... luister maar eens tijdens of na excursies. De overstap van een verhaaltje naar een paar geschreven regels is eigenlijk maar een kleine stap... die toelaat dat een nog groter publiek ervan kan meegenieten. Kruip in je pen! In Sporen is plaats voor algemene informatie, gaande van administratief nieuws, boekbesprekingen, projectnieuws, tijdschriften- en bibnieuws, internetinfo, necrologieën tot diverse weetjes en activiteitenverslagen, naast nieuws uit de afdelingen en kleine artikeltjes (vondsten, aandachtssoorten, vulgariserende bijdragen). In de toekomst wordt nagegaan of kleurenillustraties budgettair mogelijk zijn. De overige mycologische artikels en goede vulgariserende artikels met kleurenfoto’s zullen jaarlijks worden gepubliceerd in Sterbeeckia waarvan André De Kesel de redactie op zich neemt.
2008/1
Tenslotte delen wij nog mee dat dit jaar geen nationale lentetentoonstelling wordt georganiseerd, wegens de sterk gedaalde belangstelling gedurende de laatste jaren. Wat er met deze activiteit in de toekomst gebeurt, is nog niet uitgemaakt. In afwachting van het uitbarsten van de lente hopen wij U alvast zeer talrijk te ontmoeten op de 17e Vlaamse Mycologendag op zaterdag 29 maart in de Nationale Plantentuin te Meise. Ruben Walleyn voorzitter
Sporen
2
Voor OVMW is het uur van samenkomst bij excursies steeds 9.30 u. (D = dagexcursie, V = voormiddag, N = namiddag, W = werkvergadering in Univ. Gent, laboratorium plantkunde, K.L. Ledeganckstraat 35,2e verd., van 10 - 16 u)
Voor AMK/Mycolim is het uur van samenkomst steeds 9.45 u, tenzij anders vermeld; vertrek om 10.00 u! Enkel deelnemen aan de namiddagexcursie is mogelijk na afspraak met de contactpersoon. Deelname aan een activiteit geschiedt op eigen verantwoordelijkheid. De door AMK aangeduide reisweg geldt bij vertrek vanuit Antwerpen!
zaterdag 29.03.08 - VMV (D)
zaterdag 03.05.08 - KVMV (D)
17° Vlaamse Mycologendag te Meise - Algemene Vergadering VMV
Hellebos en Torfbroek te Berg (Kampenhout) Samenkomst om 9.30 uur aan de kerk van Berg. Bereikbaar via de A1/E19, afrit 12 Melsbroek, vandaar de N211 (Luchthavenlaan) richting Melsbroek, linksaf de op de N21 (Haachtsesteenweg) richting Kampenhout. Rechts, even voor Kampenhout ligt Berg. Dit is een KVMV dagexcursie, waarop alle mycologen uitgenodigd worden. Contact: Roosmarijn Steeman (gsm 0485/68 88 48).
Zie aankondiging blz. 12
dinsdag 08.04.08 Raad van Bestuur
zaterdag 19.04.08 - OVMW (V)
zondag 11.05.08 - AMK (D)
Aelmoeseneiebos, Melle/Gontrode (IFBL:D3.43.23) Samenkomst kerk van Gontrode. Vanaf Gent, Brusselsesteenweg (N9) Melle, rechtsaf Geraardsbergsesteenweg tot Gontrode kerk. Contact: Peter Verstraeten (09/385 41 74).
Antwerpen Linker Oever. Bijeenkomst aan de terminus van trams 2 en 15 (deze trams komen langs het station Antwerpen-Centraal). Van op de ring rond Antwerpen richting Gent (E17) rijden. Na de Kennedytunnel de eerste uitrit (nr. 6) nemen. Bijeenkomst op de parking tegenover de verkeerslichten aan het einde van de afrit. Contact: A. de Haan (03/666 91 34, gsm 0486/63 94 67).
zaterdag 26.04.08 - OVMW (W)
Vondsten, lijsten van 19.04 en mededelingen. zaterdag 17.05.08 - OVMW (D)
zondag 27.04.08 - AMK (D) Kanne en omgeving. Bijeenkomst aan de kerk van Kanne. Bereikbaar via E313 tot uitrit 32, richting Maastricht (N79) rijden tot Vroenhoven, daar vlak na de brug over het Albertkanaal naar rechts, richting Kanne. Contact: Gut Tilkin (011/72 59 24).
zaterdag 03.05.08 - ZWAM (D) Excursie naar Postel. Vertrek om 9.30 u; samenkomst op de markt van Retie (centrum). Gids: Luk Peeters. Graag vooraf bellen naar Luk op 014/37 82 13 om je deelname te melden.
Sporen
Wenduine, de Zandpanne (V): De Zandpanne (9 ha groot), beheerd door Natuurpunt (conservator Johnny Nica) binnen het grondgebied van NBO. Gelegen langs de Wenduinsesteenweg, recht tegenover Camping Ter Duinen, halfweg tussen Wenduine en De Haan. Vanuit Brugge: neem de N307 naar Wenduine; op de ringlaan (N34) naar links naar De Haan. Aan de molen van Wenduine de baan links (N317). Rij eerst een klein stukje op een soort dienstweg die dan de N34 kruist en dan steeds rechtdoor; de driftweg gaat over in de Wenduinsesteenweg. Parking van reservaat bevindt zich op rechterkant, recht tegenover de camping. Namiddag: de bosjes in de omgeving. Contact: Angèle De Bruyckere (050/41 11 21, gsm 0495/27 21 16).
2008/1
3
baar via de E313, afrit 20 (Herentals-West), vandaar de N13 richting Herentals, op de ring van Herentals (N153) richting Geel (N13) ongeveer 4 km verder op deze weg linksaf naar Onze-Lieve-Vrouw-Olen, vandaar naar StJozef-Olen. Vanaf de kerk wordt er verder gereden naar de ingang van het reservaat aan de Roerdompstraat. Contact: Jos Volders (014/54 91 44).
zondag 25.05.08 - AMK (D) Het Goor te Westmeerbeek en De Goren te Heist op den Berg. Bijeenkomst aan de kerk te Westmeerbeek. Bereikbaar via E313, uitrit 22. Dan de N152 richting Zoerle-Parwijs, verder richting Herselt tot de N15 richting Westmeerbeek. Contact: Chris Janssens (014/21 67 49).
zaterdag 28.06.08 - OVMW (V)
zaterdag 31.05.08 - OVMW (V)
Lippensgoed-Bulskampveld, Beernem. Bijeenkomst parking bij het restaurant. E40 afrit 10 Beernem, rechtsaf N370 Riegerlostraat, na 1,5 km rechtsaf Heirweg tot aan het einde, linksaf Wellingstraat en vrij snel linksaf naar de parking Bulskampveld-Lippensgoed. Contact: Etienne Vanaelst (09/374 59 86).
Beisbroek te Brugge. Zeeweg 96 St. Andries. Vanaf Gent E40 afrit 7b Loppem/Zedelgem (niet afrit 7 Brugge*), rond punt rechtdoor N397 autobaan, na 800 m rechtsaf N309 Heidelbergstraat; na 1500 m rond punt rechtsaf N32 Torhoutse steenweg en direct over de autostrade linksaf Zeeweg en voor 1,8 km volgen; niet stoppen aan 1e parking links, maar verder tot afslag links, tot aan het kasteel/sterrenwacht Beisbroek. Contact: Johan Pattheeuws (050/35 75 53, gsm 0472/98 40 91 op 31/05)
zaterdag 05.07.08 - OVMW (W) Vondsten, lijsten en mededelingen.
* Nam je toch afrit 7: sla verplicht rechtsaf naar Brugge voor 600 m, sla op dat kruispunt linksaf en draai in deze rustige straat. Keer terug en je komt aan het hierboven beschreven rond punt.
zondag 06.07.08 - AMK (D) Grotenhoutbos, Gierle. Samenkomst aan de kerk van Vosselaar. Bereikbaar via de E313 tot Ranst, daar richting Eindhoven/Turnhout (A21/E34), neem afrit 22 Beerse, dan de N132 naar Vosselaar. Contact: Chris Janssens (014/21 67 49).
zondag 08.06.08 - AMK (D) Blaasveldbroek en omgeving. Samenkomst aan de kerk van Blaasveld, bereikbaar via A12 tot Breendonk, dan N16 richting Mechelen of de bus Mechelen-Boom. Om 9.55 u vertrek naar de parking van de Broekstraat, waar om 10.00 u de wandeling start. Contact: Julien Moens (03/888 47 78, gsm 0472/29 20 31).
zaterdag 19.07.08 - OVMW (V) Astenedreef, Deinze. Bijeenkomst op de parking van het vakantiecentrum De Ceder, Parijsestraat 34 Astene (Deinze); E17 afrit 7 Deinze, rechtsaf, tot aan de eerste lichten, rechtsaf de Karrewegstraat, na enkele honderden meter linksaf de Parijsestraat in. Het vakantiecentrum bevindt zich op de rechterkant van de weg. Contact: Eddy Saveyn (09/380 03 00).
zaterdag 14.06.08 - OVMW (V) Stropersbos, Sint-Gillis-Waas. Samenkomst bij de moderne kerk, Stropersstraat, wijk ’t Kalf, Sint-GillisWaas. Vandaar is het slechts één km tot aan het bos en gaan we te voet. Vanaf Gent E17, richting Antwerpen, tot afrit 13, Belsele, Sint Pauwels, St-Gillis-Waas kerk. Contact: Bernard Declercq (09/345 03 56)
zaterdag 19.07.08 - AMK (D) Staatsbos Lozerheide te Bocholt. Bijeenkomst aan de kerk van Kaulille. Bereikbaar via E313 uitrit 25, dan N141, dan N73 tot Peer, daar richting Kaulille-Hamont. Contact: Piet Bormans (011/64 23 92).
zondag 22.06.08 - AMK (D) Olens gebroekt, Olen; samenkomst aan de kerk van StJozef- Olen (aan de fabrieksite van Umicore). Bereik-
2008/1
⊳
Sporen
4
Bloemaardster (Geastrum floriforme) te Lubbeek Georges Buelens
“De vondst van een aardster, al is het maar Gekraagde, is telkens weer een feest”. Zo schrijft Leo M. Jalink in het voorwoord van “De aardsterren van Nederland en België”. Zo was het ook voor mij die woensdagavond, toen werd aangebeld en Niels Ryckeboer en dochter Mathilde een paar aardsterren kwamen brengen. Niels had op zondag 27 januari 2008, tijdens het gidsen van een vogelwandeling te Lubbeek, de deelnemers erop gewezen dat er nog wat anders dan vogels te ontdekken valt. Toen hij de deelnemers de Baretaardster (Geastrum striatum) wilde tonen, die daar in 2006 werd waargenomen, merkte hij, tot zijn eigen grote verbazing, een voor hem nog onbekende soort op. De twee stuks, die Niels inzamelde, werden voorzichtig uit een doosje gehaald. De Baretaardster was goed herkenbaar, maar de tweede was duidelijk een andere en hygroscopische soort, te zien aan de slippen die het bolletje helemaal insloten, maar eerst deels geopend waren. (foto 1) Een nieuwe soort voor Vlaams-Brabant Met het boekje van Jalink erbij kan ik aan de slag. Eén van de eerste vragen is of het bolletje gesteeld is, maar dat is niet te zien. Dus wordt de aardster in een schoteltje met water gelegd. Na 15 minuten is ze helemaal geopend en kunnen ook de andere kenmerken worden onderzocht. Karakteristieken “Een kleine tot middelgrote, sterk hygroscopische aardster”. Dat blijkt te kloppen, want het bolletje meet 1 cm in diameter, de slippen omsluifoto 1 (Jos Van Roy) ten het bolletje helemaal bij droogte. Na opweken in het schoteltje water zijn de slippen helemaal gespreid en is het ongesteeld bolletje mooi zichtbaar. De volgende dag was de aardster weer opgedroogd en de slippen bedekten opnieuw het bolletje. Er werden enkele foto’s van de aardster genomen, in gesloten toestand. Vervolgens werd ze bevochtigd om enkele foto’s met geopende slippen te kunnen nemen. Aldus kon het sterk hygroscopisch karakter van deze aardster worden geobserveerd en ook het ongesteeld bolletje met gewimperde, niet begrensde mondzone, hetgeen overeenkomt met de beschrijving in Jalink. De slippen, “6 tot 11”, zijn goed te tellen op foto 2. Die slippen zijn bovendien dun en niet zeer hard. De bovenzijde van de slippen is eerst lichtbeige bij jonge exemplaren, later donkerder en tenslotte bruinzwart en niet barstend. De onderzijde van de slippen is aanvankelijk bedekt met vastgegroeide aarde, die er snel afvalt, telkens de slippen bevochtigd worden en weer opdrogen. De sporenmaten zouden echter het meest betrouwbare verschil met de Tepelaardster (Geastrum coronillum)
Sporen
2008/1
5
vormen. Dit is een vergelijkbare soort aardster, die echter in de duinen voorkomt. Met een naald worden wat sporen en springdraden uit het bolletje gehaald. De sporen zijn ruw wrattig, bolrond en geelbruin. De grootste sporen meten duidelijk meer dan 5 µm, maar er zijn ook kleinere sporen bij. Er wordt bij de microscopie van paddenstoelen aangegeven dat het meten van een 20-tal sporen nodig is om een gemiddelde te maken. Ook dit gemiddelde blijkt boven de 5 µm te liggen. Het gaat dus met zekerheid om de Bloemaardster of Geastrum floriforme.
foto 2 (Jos Van Roy)
Verschillen tussen Bloemaardster en Tepelaardster Tepelaardster (Geastrum coronillum)
Bloemaardster (Geastrum floriforme) • geen hof of ringvoor
• heeft een (vaak moeilijk zichtbare) hof
• onderzijde der slippenkrans met
• onderzijde der slippenkrans zonder
vastgegroeide aarde
vastgegroeide aarde
Ecologie De Bloemaardster komt voor op voedselrijk, al dan niet kalkhoudend zand, maar ook op klei- en leembodems. Vaak op iets stikstofrijke plekken, met een voorkeur voor droge en warme standplaatsen. Dit exemplaar stond onder overhangende takken van Californische cipres, die als een haag werd aangeplant maar die nooit werd gesnoeid. De standplaats is een verhoogde bedding (talud) met zuidwest-oriëntatie, vlak langs een betonbaan. Door de overheersende windrichting en de luchtverplaatsing van passerende auto’s kan de soort zich hier gemakkelijk over een grote afstand verspreiden, langs de sterk dalende weg. Verspreiding in Vlaanderen De eerste Bloemaardster voor Vlaanderen werd door Jos Henderickx gevonden in zijn tuin te Mol in 1993. Een tweede vindplaats betreft Remersdaal, Voeren (Rood Bos) op 14 oktober 2003, aldus Luc Lenaerts. Antwerpen Linkeroever in 2005 wordt vermeld in AMK Mededelingen (2005, 1: p. 9-11) door Karel Van de Put. Lubbeek is dus de vierde gekende vindplaats van een Bloemaardster in Vlaanderen. Echt veel is dat niet voor Vlaanderen, maar het gaat om een kleine soort, die gemakkelijk over het hoofd wordt gezien, zeker in droge toestand. (Vervolg op pagina 7)
2008/1
Sporen
6
Phaeosolenia densa nu ook in België Christine Hanssens
Op zoek naar zwammen in het Leiebos te Wevelgem wees José Vandeplancke ons op grote groepen witte tot lichtbruine “korsten” met korrelig oppervlak, aan de onderzijde van een onlangs omgevallen Abeel (Populus alba) (fig.1).
inderdaad, onze vondst bezit sporen van dezelfde grootte en type, dus glad en breed-elliptisch met kleine apiculus en zonder kiemporie.
Onder de loep dacht ik direct aan Merismodes anomalus (Breedsporig hangkommetje).
We konden de viersporige basidiën eveneens waarnemen, maar deze zijn, net als Kasparek beschrijft, lastig te vinden. Dit komt omdat deze basidiën bij rijpheid gemakkelijk afgesnoerd worden van de kleurloze dunwandige generatieve hyfen. Alle hyfen zijn matig gesegmenteerd en vertonen gespen. Deze van het subiculum zijn bruin en dikwandig, naar de top toe zijn ze eerder tongvormig of voorzien van een blaasje met vocht. De wandhyfen zijn meestal geïncrustreerd en met kristallen bezet, deze zijn 1-1,5 µm dik en verspreiden zich dan over het preparaat.
fig. 1
Bij vergroting waren ze ronduit prachtig. Frank Vandendriessche fotografeerde ze (fig. 2, volgende blz.). Elk korreltje is een mini-buisje, met donzige buitenzijde en rand. Hun binnenzijde was karamelkleurig (bleekbruin) en glad. Deze buisjes worden smaller naar hun basis; sommige bezitten een kort steeltje. Jonge exemplaren zijn bovenaan dicht.
Kasparek stelde dat zijn vondst van 03/12/2001 de eerste was van deze soort in Duitsland en MiddenEuropa. Interessant is eveneens vast te stellen dat wij deze zwammetjes, net als in Duitsland, op Populus vonden en ongeveer tijdens dezelfde periode (26/12/2007).
Tijdens mijn microscopische studie werd al vlug duidelijk dat het hier niet gaat om Merismodes anomalus. De sporen waren immers bruin en breed-elliptisch 7-9 × 5-6 µm (fig. 3), terwijl M. anomalus zwak allantoïde sporen bezit, die hyalien zijn. Andere Cyphellaceae voldoen ook niet aan de eigenschappen van onze vondst. Ondertussen herinnerde ik me een afbeelding van Phaeosolenia densa (Berk.) W.B. Cooke, op de voorpagina van Der Tintling 4 (2002). In dit nummer bespreekt Kasparek Phaeosolenia densa uitvoerig. En
Sporen
fig. 3
2008/1
7
Op het internet kon ik vinden dat het een soort is die een groot verspreidingsgebied heeft. Ze komt immers voor in Australië, Noord- en ZuidAmerika, Oost- en WestIndië, Nieuw-Zeeland en Zuid-Europa. Exsiccaten werden opgestuurd naar Jos Schoutteten en Willy Termonia, die beiden de determinatie bevestigden. Het loont in ieder geval de moeite om Merismodesvondsten in de toekomst microscopisch te controleren. fig. 2
Literatuur
Eyssartier G. (2005) La flore mycologique des bois de Vincennes et de Boulogne: Première contribution. Bull. Soc. Mycol. France 121: 127-138. Horak E. (2005) Rohrlinge und Blatterpilze in Europa, Elsevier. Johnston P. (2005) A guide to the fungi of New Zealand. http://virtualmycota.landcareresearch.co.nz/webforms. Kasparek F. (2002) Von Hängerörchen und Haarschüsseln. Der Tintling 9(4): 6-10. McKenzie E., Buchanan P.K. & Johnston P.R. (2004) Checklist of fungi on Nikau palm in New Zealand. New Zealand J. Bot. 42: 335-355.
(Vervolg van pagina 5) Bloemaardster
Opmerkelijk samengaan Vaak is het voorkomen gemeld van Bloemaardster samen met Baretaardster. Dat was ondermeer het geval bij Jos Henderickx te Mol (mondelinge mededeling Jos Monnens) en nu dus ook te Lubbeek. Ook vanuit Nederland is dergelijk samengaan gemeld. Daaruit kunnen we besluiten dat de gekende groeiplaatsen van de Baretaardster nader onderzocht moeten worden op de aanwezigheid van de Bloemaardster. Mogelijk komen op die manier nieuwe vindplaatsen te voorschijn. Heel interessant aan de vindplaats te Lubbeek is nog, dat een derde soort op dezelfde plek werd gevonden, namelijk Gewimperde aardster (Geastrum fimbriatum). Dat drie soorten aardsterren op dezelfde plek voorkomen, is toch wel heel merkwaardig maar, zoals blijkt, niet onmogelijk. Literatuur Buelens G. (2006) Leuke waarnemingen. Heksenkring 2006(4): 16. Jalink L. (1995) De aardsterren van Nederland en België. Coolia 38 : Supplement.
2008/1
Sporen
8
Een week in Phlegmaciumland Tirol Peter Verstraeten
Sinds enkele jaren gaan mijn vrouw en ik in september een week op vakantie in Tirol. Oorspronkelijk gingen we enkel in de winter, om te langlaufen. Maar aangezien het grootste deel van Tirol een kalkstreek bij uitstek is, had ik zeer snel zin om in de zomer of herfst eens te gaan gluren naar paddenstoelen, speciaal naar Phlegmaciumsoorten. Dat is volgens mij het mooiste subgenus van Cortinarius, waarvoor ik in Vlaanderen het Zoniënwoud en in de rest van België het grootste deel van de Kalkstreek reeds platgelopen heb.
Wij verblijven steeds in het dorpje Heiterwang, op een boogscheut van Reutte, niet zover van de Duits-Oostenrijkse grens. Het dorpje telt 545 inwoners en ligt op 1000 m hoogte in een zonovergoten brede vallei aan de oever van de Heiterwangersee, die verbonden is met de grotere Plansee, die samen een oppervlakte van ca 10 km² bedekken. We logeren in hotel “Fischer am See”, waar je verwend wordt tot en met! Een absolute aanrader!
Waar de vorige jaren eerder tegenvielen inzake paddenstoelen verzamelen (met als absoluut dieptepunt 2003), was 2007 een sterke meevaller! Niet alleen was er veel te vinden, maar ze waren noch te oud, noch te jong. Enkel de kleinere Telamonia’s waren aan de oude kant; maar goed ook, want ik had toch te veel werk met het determineren van Phlegmaciums. De grotere Telamonia’s ontbraken echter niet op het appèl!
De omgeving bestaat uit kalkbergen van 2000 tot 3000 m hoogte (hoogste punt is de Zugspitze, juist over de Duitse grens), bedekt met homogene of gemengde naaldwoudbestanden. Meest voorkomend is het gemengd (naaldhout)woud PinusPicea, maar er zijn ook grote partijen gemengd Fagus-Abies-Picea en Larix-bestanden.
Naast onze gebruikelijke excursies in de onmiddellijke omgeving van het hotel, waar we interessante vondsten deden, verkenden we dit jaar vooral bossen in de wijdere omgeving van Heiterwang. Eén ervan, gelegen op een bergflank langs de weg van Ehrwald naar de Fernpass, bleek een waar paradijs te zijn. Er was zoveel te zien dat we op ca 4 uur excursie (fotograferen van de vondsten inbegrepen) slechts met moeite één kilometer afstand aflegden! Niet enkel het geslacht Cortinarius was van de partij, maar ook talrijke andere zoals Sarcodon, Ramaria, enkele grote exemplaren Gomphus clavatus, Tricholoma, Lactarius, Russula,...
‘t Kan niet vlug genoeg wéér september zijn!! P.V.
Naast de typische gesloten bestanden zijn er ook uitgestrekte, omheinde percelen waarop vee graast. Deze hebben een open karakter, m.a.w. de bomen staan verder uiteen of in groepjes, hebben een zeer verschillende leeftijd en zijn van elkaar gescheiden door kleine tot middelgrote weilanden. Het is onnodig te zeggen dat een dergelijke bosvorm ideaal is voor mycorrhiza-paddenstoelen.
Sporen
Ik heb me echter in grote lijnen beperkt tot Cortinarius. ’s Avonds wachtte me dan nog het werk van het microscopisch determineren, met wisselend succes ... Een greep uit de gevonden soorten van 2007: Cortinarius
subgenus
Cortinarius:
(sensu
2008/1
9
Brandrud et al. in “Cortinarius: Flora Photographica”) kleine tot grote vruchtlichamen, dikwijls met gekorrelde hoedhuid en zeer donkere of zeer levendige kleuren.
vruchtlichaam getijgerd over de steel uitgespreid wordt. ♦ Cortinarius cyanites Fr.: een grote Telamonia
met metaalgrijze tot bruine kleur; hoed vezelig, diameter tot 10 cm. Steel met ongerande knol, grijsblauw. Vlees wordt wijnrood bij druk. Zeer mooie paddenstoel. Is ook reeds gevonden in België en Noord-Frankrijk (Doische en Trélon, J.J. Wuilbaut).
♦ Cortinarius violaceus ssp. hercynicus (Pers.)
Brandrud (Violette gordijnzwam) : mooie zeer donkerviolette kleur, geschubde hoed, geur naar cederhout of “Russisch leder”, ik noem het een “vicks”-geur. Cortinarius violaceus werd eveneens reeds in Vlaanderen gevonden. ♦ Cortinarius venetus var. montanus Moser (Groene beukengordijnzwam) : een olijfgele tot olijfgroene paddenstoel met radijsachtige geur.
Cortinarius subgenus Phlegmacium: hoedhuid slijmerig in vochtige omstandigheden, steel droog, in de meeste gevallen met een gerande knol.
Cortinarius dionysae R. Henry
Foto: Peter Verstraeten Cortinarius subgenus Telamonia: kleine tot grote vruchtlichamen, meestal in alle tinten bruin en in veel gevallen hygrofaan.
♦ Cortinarius odorifer Britzelm. (Anijsgordijn-
zwam) : een prachtige Phlegmacium, koperkleurige hoed met metaalgrijze rand. Lamellen citroengeel. Sterke geur naar anijs.
♦ Cortinarius fuscoperonatus Kühner: een kleine
♦ Cortinarius elegantior (Fr.) Fr. : een grote
tot middelgrote bruine soort met witbruine steel en gedeeltelijk fijnschubbige hoed.
Phlegmacium met messingkleurige hoed tot 12 cm diameter en gele tot okerkleurige robuuste steel. Geen specifieke geur. De var. elegantior, ook gevonden, heeft een iets slankere steel.
♦ Cortinarius bovinus Fr.ss Moser: een forse
donkerbruine Telamonia met vezelige tot gladde hoed en knotsvormige steel. ♦ Cortinarius spilomeus (Fr.: Fr.) Fr.: een Telamo-
♦ Cortinarius
pseudoglaucopus (Jul. Schäff.) Moser ex Nezdojm.: gelijkt zeer goed op de
nia met roodbruin velum, dat bij groei van het
2008/1
Sporen
10
bovenstaande soort, maar de steel is bleeklila.
♦ Cortinarius percomis Fr. (Kruidige gordijn-
zwam) : hoed met diameter tot 8 cm, saffraantot okergeel, lamellen citroengeel. Geur fruitachtig: naar appelen.
♦ Cortinarius argutus ssp. fraudulosus (Britzelm.)
Melot : geheel wit, later okerwit tot bruin verkleurend, geur muffig (rode biet).
♦ Cortinarius variecolor (Pers.: Fr.) Fr. (Veran-
♦ Cortinarius
calochrous ssp. coniferarum (Moser) Brandrud (Fraaie gordijnzwam) : een middelgrote, vrij forse paddenstoel met gele tot geelokeren hoed, lila lamellen en dito steel, met forse gerande knol. Cortinarius calochrous vormt een complex, waarin recent nog een aantal nieuwe soorten ontdekt werden.
derlijke gordijnzwam) : een grote paddenstoel, hoed eerst lila dan bruin verkleurend; rand blijft lilagrijs. Geur zeer muf. Ik zal maar wijselijk het aantal soorten dat ik niet kon op naam brengen, verzwijgen ... ‘t Kan niet vlug genoeg wéér september zijn!!
♦ Cortinarius dionysae R. Henry (zie foto) : hoed
olijfbruin tot okerbruin, grijsbruine lamellen, lila steel met zijdeglans, later bruin wordend. Middelgroot. Ruikt sterk naar meel.
Pilz-Art – Küchenvergnügen mit Pilzen door Karin Montag
voor het bereiden van zeer verschillende padden-
Formaat 19 × 27 cm, hardcover, ingenaaid, 208 blz, 791 kleurenfoto’s. Geen ISBN-nummer en niet in de boekhandel, maar te bestellen bij DER TINTLING, zu Hd. K. Montag, Lebacher Str.3, D – 66839 Schmelz. E-mail:
[email protected]. Prijs 24,90 euro + verzendkosten.
gerechten. In haar voorwoord definieert de schrijf-
stoelen tot smakelijke en aantrekkelijk uitziende ster eetbare zwammen als volgt: „Ein Speisepilz ist ein Pilz, der im ausreichend gegarten Zustand ungiftig, bekömmlich und wohlschmeckend ist.“ Met de toevoeging: „und der nicht auf der roten Liste
der gefährdeten Pilzarten steht.“ De vele recepten
Karin Montag, redactrice van DER TINTLING,
in dit boek staan niet aangegeven onder een
een van de beste populair-mycologische tijd-schrif-
„Inhaltsaufgabe“, maar onder het sympathiekere
ten in Europa, schreef reeds Tödliche Pilze, een
„Speiseplan“. De indeling in hoofdstukjes betreft
originele roman, waarin giftige Gordijnzwammen
vooral de soort paddenstoelen, maar ook de soorten
een prominente rol spelen en de Duitse wettelijke
gerechten. De schotels zijn soms van gastrono-
regeling van de handel in wilde paddenstoelen
mische kwaliteit, maar de meeste zijn gemakkelijk
terecht op de korrel wordt genomen. En nu is er
te bereiden met gebruikmaking van een lijstje
Pilz-Art, geen banaal kookboek, maar een met
ingrediënten, die men doorgaans toch wel in huis
liefde, kennis en speelsheid geschreven leidraad
heeft.
Sporen
2008/1
11
Welke paddenstoelen zijn nu het meest geschikt
Hoewel het eten van honingzwammen al sinds
voor de keuken? Dat recepten met “Steinpilze”,
decennia wordt afgeraden, worden die in Italië nog
ons gewoon Eekhoorntjesbrood, goed zijn voor 8
steeds op de markten verkocht, veelal tegen prijzen
bladzijden recepten, zal de liefhebbers niet ver-
die nauwelijks onderdoen voor die van boleten en
wonderen. Interessanter is dat Montag een duide-
cantharellen. Wel wordt steeds aangeraden de
lijk zwak heeft voor de “Rotkappen”, zoals
paddenstoelen eerst te koken en het kookwater te
“Leccinum rufum”, die dan ook fraai zijn afge-
verwerpen. De schrijfster heeft daar zo haar eigen
beeld op de omslag van het boek. Niet alleen ver-
mening over, maar zelfs als men geen honing-
werkt zij deze bij voorkeur onder Espen geplukte
zwammen wil eten, is het lezen van haar prachtig
soort tot “Gefüllte Kartoffelknödel”, maar ook tot
beschreven jeugdherinnering Hallimasch nach Art
voedzame “Pilzburger”. Speciale vermelding ver-
von Oma Lucie zeer de moeite waard!
dient de schotel “Rotkappen mit Lachs” (zie omslag), die men zelfs kan bereiden, als men slechts één jonge Parasolzwam en een flink exemplaar van een “Rotkappe” heeft gevonden. Inderdaad bleek bij het uittesten van Montag’s recept dat de smaak van beide paddenstoelen daarin optimaal tot uiting kwam. Het zal bekend zijn dat dit soort boleten bij het drogen en koken zwart wordt. Dit is te verhelpen met citroensap, maar het zondigt tegen het principe “das unverwechselbare Eigenaroma des Pilzes unbedingt zu erhalten”. We kunnen die boleten dus beter drogen en malen om het aldus verkregen “Schwarzpulver” in sausen of in deegwaren zoals ravioli te verwerken. Naast de parelamanieten, russula’s, melkzwammen, morieljes en cantharellen weet de schrijfster ook
minder
gebruikelijke
paddenstoelen
als
gordijn- en honingzwammen culinair te benutten. Van het geslacht Cortinarius wordt in Zwitserland
Montag’s Pilz-Art laat de klassieke boeken over
slechts de Robuuste gordijnzwam (C. praestans)
koken met paddenstoelen, de “coffee table”-varian-
op de markten toegelaten, alhoewel oudere lief-
ten inbegrepen, ver achter zich. Het geeft meer in-
hebbers nog steeds de Veranderlijke gordijnzwam
formatie; een uiterst leesbare tekst en de vele
(C. variecolor ) plukken en eten. Juist deze soorten
recepten worden begeleid door fraaie foto’s van
en de Zaagplaatgordijnzwam (C. multiformis)
zowel de paddenstoelen als de gerechten. Het boek
worden door Montag als goed eetbaar vermeld,
wordt de liefhebbers daarom van harte aanbevolen.
onder waarschuwing met foto voor de dodelijke Tjakko Stijve, St.-Légier, Zwitserland
Leprocybes.
2008/1
Sporen
12
17e Vlaamse Mycologendag te Meise op zaterdag 29 maart 2008 ⊳
De 17e Vlaamse Mycologendag wordt dit jaar georganiseerd op zaterdag 29 maart 2008, in de Nationale Plantentuin van België, gelegen te Meise. Voor de deelnemers is de toegang tot de Plantentuin gratis bij vertoon van dit programma aan de ingang. De lezingen worden gehouden in de conferentiezaal (1e verd.) van het Kasteel van Bouchout.
Programma (wijzigingen zijn mogelijk) 09.30 u Koffie 10.00 u Welkomstwoord
B. Declercq
10.10 u Cortinarius subgenus Phlegmacium in België
P. Verstraeten
11.00 u Kleine mycena’s
L. Vannieuwerburgh
11.30 u Kleine rode wasplaten (Hygrocybe)
L. Lenaerts
11.45 u Fungi van waterkevers en waterwantsen
A. De Kesel
12.00 u Nieuwe inzichten in Lasiosphaeria s.l. (Pyrenomyceten)
B. Declercq
12.30 u Groepsfoto
12.35 u Middagpauze met koffie 13.45 u Algemene Vergadering Vlaamse-Mycologen-Vereniging Openingswoord door de ondervoorzitter
B. Declercq
Goedkeuring van vorig verslag (AV 22.03.2007 te Leuven) Administratie 2007: balans 2007, begroting 2008 en jaarverslag 2007
A. De Kesel
Stemming over ontbinding VMV (alle stemgerechtigde leden) 14.15 u Myxomyceten op Populier in de Westhoek
J. Launoy
14.45 u Leccinum sect. Scabra
O. Van de Kerckhove
15.00 u Varia & vondsten, o.a. Ruben Walleyn (enkele vondsten uit Bulskampveld en Maldegemveld) 16.00 u Slotwoord
De lunch kan genuttigd worden in de zaal op het gelijkvloers van het kasteel. Drank (koffie, thee, frisdranken) worden voorzien voor de gehele dag. Belegde broodjes kan men vóór woensdag 26 maart bestellen bij de secretaris André De Kesel (02/260 09 38 of
[email protected]). Baguette wit (27cm): hesp 2,20 euro, kaas 2,20 euro, américain 2,40 euro, tonijn 2,60 euro. Picknick is toegestaan. Na de middagpauze organiseert de VMV ook haar laatste Algemene Vergadering; iedereen is welkom. Vermits de VMV ontbonden wordt ten voordele van de Koninklijke Vlaamse Mycologische Vereniging, rekenen wij op uw aanwezigheid.
Sporen
2008/1
13
De reisweg naar de Plantentuin via openbaar vervoer staat uitvoerig beschreven op de webpagina http://www.br.fgov.be/ PUBLIC/GENERAL/HOWTOREACH/HOWTOREACHNL/ by_public_transportnl.html. Met de auto bereik je ons m.b.v. volgend plannetje. De Nationale Plantentuin is te bereiken vanop de Brusselse Grote Ring (R0), afrit 7bis naar de A12 Antwerpen-Boom. Ongeveer 2 km van de Grote Ring neem je afrit 3 naar Meise. Volg daarna de wegwijzers richting 'Meise' en 'Nat. Plantentuin'. Vanuit het centrum van Brussel neem je aan het kruispunt met de Romeinse Steenweg (ongeveer 1 km ten noorden van het Atomium) de Bouchoutlaan richting 'Meise' en 'Nat. Plantentuin'. Indien je vanuit Antwerpen komt, neem dan de A12 AntwerpenBoom-Brussel, afrit 3 (Meise) en volg richting ‘Nat. Plantentuin’. Neem dus niet de autostrade E19 Antwerpen-MechelenBrussel! ⊳
KUSTWEEKEND IN HET VAKANTIECENTRUM “DE WIELINGEN” IN DE PANNE VAN DONDERDAGNAMIDDAG 16 TOT ZONDAGMIDDAG 19 OKTOBER 2008 Aangespoord door het succesrijke kustweekend van de afdeling OVMW in 2007 in het vakantie-centrum “De Wielingen” in De Panne, werd besloten om vanaf dit jaar weer een kustweekend in te richten, waaraan alle leden van de KVMV kunnen deelnemen. Dit weekend gaat door in het vakantiecentrum “De Wielingen” (www.wielingen.be) in De Panne, van donderdagnamiddag 16 tot zondagmiddag 19 oktober 2008. In tegenstelling tot kustweekends georganiseerd in het verleden, werd afgezien van de periode van Allerheiligen. De redenen daarvoor zijn enerzijds dat het vakantiecentrum voor die periode reeds vrijwel volgeboekt is, en anderzijds dat er in die periode talrijke natuurverenigingen en scholen actief zijn in de regio. Rustige excursies in natuurreservaten zijn op die manier nagenoeg onmogelijk. Inschrijven kan via het formulier op de keerzijde van het schutblad, dat vóór 30 april bezorgd moet worden aan Jacky Launoy, Konijnenweg 11, 8660 De Panne, tel. 058/41 37 25, e-mail:
[email protected]. Het programma van de excursies zal geruime tijd op voorhand bekendgemaakt worden.
2008/1
Sporen
14
AMK-Mededelingen van 1984.1 tot en met 2007.4
Vierentwintig jaar lang kreeg u elk kwartaal een AMK-Mededelingen in de bus, van nummer 1984.1 tot en met 2007.4. Hier ligt nu voor u een nieuwe nieuwsbrief “Sporen”. In het editoriaal zal de nieuwe nieuwsbrief reeds toegelicht zijn; ik wil hierbij dan ook vooral een dankwoord richten aan allen die meewerkten aan AMK-Mededelingen. Het tijdschrift evolueerde van een eenvoudige nieuwsbrief naar een hoog kwalitatief tijdschrift dat aanzien genoot, zelfs tot in het buitenland. De leden die alle nummers bezitten, hebben nu in hun bibliotheek een mooie verzameling van mycologisch waardevolle artikels. Bij determinaties in de bioruimte wordt nog regelmatig teruggegrepen naar deze publicaties. Dit wijst op kwaliteit en het zinvol karakter om waarnemingen en ervaringen aan een grotere doelgroep bekend te maken. De initiatiefnemer en eerste hoofdredacteur was Jean Van Yper. In zijn voetsporen traden Emile Vandeven, Joke De Sutter en Harrie Hendrickx. In de beginperiode werkte de redactieraad zonder tekstverwerking en waren de technische problemen bij het kopiëren hun grootste zorg. In de loop der jaren en met de intrede van de computer, verhoogde de technische kwaliteit van het tijdschrift. Maar dankzij de inzet van de auteurs, diegenen die voor het typewerk zorgden, de nalezers, de redactieraad en de eindredacteurs kreeg het tijdschrift een hoge inhoudelijke kwaliteit. Wat AMK-Mededelingen ook typeerde, was de aandacht voor en de kwaliteit van de tekeningen. De laatste jaren werden er ook kleurenfoto’s in opgenomen. We kregen zelfs leden die enkel aansloten voor de publicaties. Daarnaast werkten velen mee aan scanwerk, verzending en andere taken. Naar aanleiding van het 20-jarig bestaan, penden de eindredacteurs hun ervaringen neer in de editorialen van AMK-Mededelingen 2004.1 t.e.m. 2004.4, het herlezen meer dan waard. Naast hun omschrijving van een energierovende taak merk je een rode draad door hun verhaal: één van grote gedrevenheid, perfectionisme en stiptheid. Ik wil dan ook de eindredacteurs en de vele medewerkers, die rechtstreeks of onrechtstreeks aan AMK-Mededelingen meewerkten, heel hartelijk bedanken. Wie dit nummer leest, zal merken dat we op hetzelfde elan verdergaan. De nieuwe redactieraad van Sporen, die bestaat uit medewerkers van alle afdelingen en waarvan Wim Veraghtert coördinator wordt voor AMK, wens ik heel veel succes. Lieve Deceuninck
Sporen
2008/1
15
Educatieve avonden AMK 2008
De bijeenkomsten gaan door in het verenigingslokaal, de Bioruimte van de UA, Groenenborgerlaan 171 te 2020 Antwerpen, op dindsdag, aanvang telkens om 20 uur tenzij anders vermeld. Vóór iedere vergadering (behalve bestuursvergaderingen) is er vanaf 19.30 uur gelegenheid om boeken uit de bibliotheek te ontlenen. 1 april
Mycologische werkgroep
8 april
Raad van Bestuur KVMV
15 april
Mycologische werkgroep
22 april
Determinatieles Myxomyceten. Breng zelf enkele Myxo’s mee of werk met het materiaal dat ter beschikking is. Iedereen die over determinatieboeken beschikt, gelieve deze mee te brengen. Lesgever: Myriam de Haan.
29 april
Mycologische werkgroep
6 mei
Bioruimte gesloten
13 mei
Omer Van de Kerckhove is tekenaar in de Nationale Plantentuin van Meise; hij is daarnaast reeds jaren lid van onze vereniging. Vanavond zal hij u bijbrengen hoe een accurate wetenschappelijke tekening gemaakt wordt van een paddenstoel. Vooral de microscopie zal besproken worden.
20 mei
Determinatieles Myxomyceten. Breng zelf enkele Myxo’s mee of werk met het materiaal dat ter beschikking is. Iedereen die over determinatieboeken beschikt, gelieve deze mee te brengen. Lesgever: Myriam de Haan.
27 mei
Stuurgroepbijeenkomst. Eén van de thema’s is het afwerken van de determinatiesleutel op basis van de macroscopische kenmerken.
3 juni
Mycologische werkgroep
10 juni
Vrije bijzonderevondstenavond. Indien je interessante en/of mooie collecties van vorig jaar of dit voorjaar te melden hebt, dan kan dit vanavond. Voor een vlot en efficiënt verloop van deze avond, gelieve je op voorhand aan te melden bij Myriam de Haan (myriam.de.haan@skynet .be of 03/888 75 14).
17 juni
Mycologische werkgroep
24 juni
Stuurgroepbijeenkomst Mycologische werkgroep
Ter info ...
Leden die wensen wat meer op te steken over het Stuurgroepbijeenkomsten
determineren van Paddenstoelen en Myxo-
Alle leden zijn welkom op deze vergaderingen.
myceten, kunnen op deze avonden terecht. Men
Het doel ervan is planningen opstellen (excursies,
kan onder begeleiding werken, in groep of indivi-
dinsdagavonden, enz.), kleine en grote projecten
dueel. De werken uit de bibliotheek kun-
bespreken, aankopen plannen en nog veel meer.
nen geraadpleegd worden. Ook de bestaande
Kortom, iedereen die hieraan meewerkt, zorgt
werkgroepen of mensen die rond een thema
ervoor dat de werking van de afdeling AMK vlot
werken kunnen deze avond samenkomen. Het
en efficiënt verloopt. Een coördinator zal deze
belangrijkste doel van deze activiteit is de over-
bijeenkomsten in goede banen leiden, maar de
dracht van kennis, dus hoe meer leden hieraan
rest is aan u als de Kring u nauw aan het hart ligt.
deelnemen hoe beter.
2008/1
Sporen
16
Winterexcursie niet langer een vraagteken Georges Buelens
Zondag 20 januari 2008 De eerste paddenstoelenexcursie van het jaar is altijd een stap in het onbekende. Zullen de weersomstandigheden gunstig zijn, zal alles niet ondergesneeuwd liggen en zal er wel iemand komen opdagen? Het lijkt er sterk op dat deze zorgen niet langer aan de orde zijn. Er kwamen immers niet minder dan 15 moedigen opdagen om onze eerste winterse excursie mee te maken. Bovendien zijn de winters ook al lang niet meer wat ze vroeger waren. Sommigen vroegen zich af of er wel iets van paddenstoelen te zien zou zijn, maar de getrouwen weten wel beter. De gekozen biotoop speelt daarbij ongetwijfeld een belangrijke rol. Deze keer werd gekozen voor een mooi stukje Meerdaalbos, in de omgeving van de Warande. In de Kromme Dreef, met beuken langs een eikenbestand, zijn er altijd wel paddenstoelen te vinden, die gebonden zijn aan deze boomsoorten. Van de verhoopte Wintermycena (Mycena tintinnabulum) was er echter geen spoor te bekennen. Toch kon dit de pret niet bederven. Korstzwammen waren er des te meer en dat is voor velen al moeilijk genoeg om op naam te brengen.
Plooivlieswaaiertje met roodverkleuring (foto Robert De Ceuster)
Dat sommige zwammen zelfs verkleuren in winterse omstandigheden, konden we observeren aan het Plooivlieswaaiertje (Plicatura crispa) dat, getooid met een (schaam)rode verkleuring, het grijze van de winter kon verdringen. Halfweg de wandeling kwam dan de verrassing, want daar stonden Tilly en Paul mét picknicktafel. De traktatie aan de Warandevijver, met koffie, zelfgebakken wafeltjes en een opkikkertje, was een welgekomen onderbreking. Na dit prettig intermezzo zocht iedereen ijverig mee op stobben en dode takken die zonder uitzondering zorgvuldig werden bekeken. Dat resulteerde in een lijstje met 55 soorten, zeker niet mis voor een winterexcursie.
Picknicktafel in Meerdaalbos met Paul, Marc, André en Jos (foto Robert De Ceuster)
Sporen
2008/1
17
De Koninklijke Vlaamse Mycologische Vereniging Tilly Meuwis
Op 31 december hield de ZWAM op te bestaan als zelfstandige vereniging, om op te gaan in een nieuwe. En sinds 18 maart 2008 is die nieuwe mycologische vereniging, de KVMV, een feit. Wij danken 73 leden, die voor de afdeling ZWAM intekenden. Wij hopen dat anderen nog zullen volgen. In de KVMV zal Sven Terclavers de ZWAM vertegenwoordigen in de bestuursraad. Georges Buelens en Robert De Ceuster zullen zich nuttig maken in de redactieraad. Danny Minnebo, eveneens ZWAM-lid, zal de redactieraad voor het nieuwe blad leiden en de eindredactie verzorgen. Jos Monnens en ikzelf zullen verder voor taalnazicht en correctie van onze teksten blijven zorgen. Alles staat voorlopig in de kinderschoenen en verloopt nog niet vlekkeloos, maar wij hebben vertrouwen dat alles in de juiste plooien zal vallen. Onze activiteitenkalender is klaar. We hopen dat iedereen er zijn of haar gading in vindt en dat we op een talrijke opkomst mogen rekenen.
In memoriam Jef Peelaers Tilly Meuwis
Op 17 februari overleed Jef Peelaers. In april zou hij 88 jaar geworden zijn. Hij was ZWAM-lid van het eerste uur en zolang zijn gezondheid het toeliet, heeft hij met ons door de bossen gelopen, op zoek naar de vele mooie dingen, die daar te ontdekken vielen. Als rustige stille genieter van kleine dingen voelde hij zich thuis in de natuur. Zijn bewondering en verwondering was kinderlijk oprecht. Vaak nam hij zwammetjes mee naar huis om ze nader te bekijken. Echtgenote Maria moest dan achteraf de viesruikende troep uit haar keuken verwijderen, maar ze gunde hem z’n hobby. Jef was een mens om van te houden. Bij de ZWAM had hij vele vrienden. We zullen hem blijven gedenken als een gedreven man, behulpzaam en sociaalvoelend. Wij wensen zijn vrouw Maria, kinderen en kleinkinderen sterkte en troost.
2008/1
Sporen
18
Nieuwtjes uit de bibliotheek Pascale Holemans
Vorige keer vertelde ik u dat er heel wat op komst was. Intussen is alles aangekomen en hier zijn ze!
Ludwig Erhard - Pilzkompendium, Band 2, Beschreibungen - 2007 (Atl 024d) Hansen, L. & Knudsen et al. - Nordic Macromycetes - vol. 1- Ascomycetes - 2000 (Asc 033) Galli Roberto - I Tricolomi - 2005 (Mag 056) Galli Roberto - I Lattari - 2006 (Mag 057) Antonin V. - Fungus Flora of Tropical Africa - Vol. 1 Marasmius, Gloiocephala, Palaeocephala and Setulipes 2007 (Baf 025)
Munoz Jose Antonio - Fungi Europaei - Boletus s.l. (Vol. 2bis) - 2005 (Atl 013/2bis) Cetto - I funghi dal vero - vol. 1 t/m 7 - 2003/2006 (Atl 039) De reeks Fungi Non Delineati is vervolledigd met: Candusso - 1-39 – 2007 (Baf 013/index 2) Part 31 - Cetto - Rare or noteworthy Helotiales - 2006 (Baf 013/31) Part 32 - Eyssartier, Delannoy - Notes sur quelques espèces arctiques et alpines - 2006 (Baf 013/32) Part 33 - de Haan, Walleyn - Studies in Galerina - Galerinae Flandriae (2) - 2006 (Baf 013/33) Part 34-35-36 - Ferrari E. - Inocybe alpine e subalpine - 2006 (Baf 013/34) Part 37 - Castro, Blanco-Dios - Algunos basidiomicetos raros o interesantes de la Peninsula Iberica - 2007 (Baf 013/37)
Part 38 - Vila, Caballero - Entoloma nuevos o interesantes de la Peninsula Iberica - 2007 (Baf 013/38) Part 39 - Campagnola - Funghi clavarioidi - 2007 (Baf 013/39) Part 41-42 - 1 GIC - Grupo Ibero-insular de Cort. - Cortinarius Ibero-insulares - 2007 (Baf 013/41) Deceuninck Antoon - Paddenstoelen - Vertaling van wetenschappelijke namen - 2000 (Aux 020), met dank aan Lieve Deceuninck voor dit handig werkje dat de terminologie begrijpelijker maakt
Hans Baeté et al. - Bos Ter Rijst (Heikruis) Basisrapport - Instituut voor Bosbouw en Wildbeheer Bosreservaat 2007 (Toe 036n)
Al deze werken hebben jullie kunnen bekijken op 12 februari op de open-bibavond, samen met de aanwinsten van het laatste jaar. Die avond beschouw ik als een succes. De aanwezigen hebben zich kunnen verrijken met allerlei kleine gidsen of andere werken en enkele boeken zijn onderling van eigenaar veranderd. Dank aan allen voor de giften aan de bib. De opbrengsten zullen goed besteed worden, uiteraard in boeken. Wie weet komt er volgend jaar een nieuwe editie van deze formule. Tot zwams P.H.
Sporen
2008/1
19
Nieuwtjes uit de recente tijdschriften (08.1) Karel Van de Put
Boletin de la Sociedad Micologica de Madrid, 31, 2007
voetlicht geplaatst, met micro- en macrokleurenfoto. A. Hausknecht en I. Krisai-Greilhuber maken een klassieke benadering van de infragenerische indeling van het genus Pholiotina. Enkele Hongaarse Conocybe-soorten worden besproken door A. Hausknecht en L. Nagy, met kleurenfoto van C. leporina, C. papillata en C. subxerophytica. A. Hausknecht en M. Contu brengen nieuws over Conocybes uit Sardinië met C. inopinata* sp. nov., C. brunneidisca comb. nov., C. moseri, C. nigrescens* en C. roberti*, met micro-tekeningen én kleurenfoto’s van *. L. Nagy bespreekt enkele Coprinus-soorten uit Hongarije met kleurenfoto van C. friesii, C. gonophyllus, C. stanglianus en C. tigrinellus. Uit Sardinië stellen M. Noordeloos en M. Contu 2 opmerkelijke Marasmiellus-soorten voor: M. roseotinctus sp. nov. en M. brevisporus, beide met microtekeningen. W. Klofac stelt een sleutel voor tot de Europese Boletales. Tenslotte bespreken A. Hausknecht en A. Mešić nog Conocybe thermophila sp. nov., en Pholiotina intermedia uit Kroatië, beide met microtekening en kleurenfoto.
F. Calonge et al beschrijven een vondst van Neournula pouchetii uit Castillië - La Mancha, met kleurenfoto. In een 3e bijdrage over het genus Peziza in Sicilië bespreekt A. Lantieri P. maximovicii, met micro- en macrofoto. Peziza apiculata werd in Andalusië gevonden en wordt met kleurenfoto, kleurplaat en microtekening voorgesteld door E. Prieto-Garcia et al. Sarcoscypha jurana, zeldzaam in Spanje, wordt onder de loep genomen door F. Serrano et al. met kleuren- en microfoto’s en een vergelijkende tabel met S. austriaca en S. coccinea. J. Villa et al brengen een synopsis van het genus Rhodocybe in Europa en beschrijven R. formosa sp. nov., met microtekening, micro- en macrofoto en een sleutel tot de Europese soorten. A. Ortega vermeldt Cortinarius leproleptus en C. submelanotus uit Andalusië, met microtekeningen. Peniophora malenconii is nieuw voor Spanje en wordt voorgesteld door F. Prieto-Garcia, met kleurenfoto’s. J. Zamora en F. Calonge beschrijven Geastrum parvistriatum sp. nov. uit Spanje, met kleurenfoto’s en microtekening. In het artikel van G. Moreno et al over paddenstoelen geassocieerd met Pinus sapo vinden wij kleine kleurenfoto’s van Gyromitra melaleuca, Peziza badiofusca, Scutellinia crinita, Terfezia olbiensis, Anthrodia xantha, Corticium meridioroseum, Hyphoderma malenconii, Perenniporia meridionalis, Postia mappa, Entoloma byssisedum, Panellus violaceofuscus en Psilocybe inquilina. In de bijdrage van P. Daniëls en B. MorenoArroyo over paddenstoelendiversiteit in Andalusië vinden wij kleurenfoto’s van Microglossum olivaceum, Leucoagaricus melanotrichus var. fuligineobrunneus, Camarophyllopsis phaeophylla, Lactocollybia epia en Mycoaciella bispora. Verder zijn er nog 2 artikeltjes van C. Illano over de Kombucha-zwam en over Wasson, de pionier van de etnomycologie.
Bulletin Mycologique et Botanique DauphinéSavoie, 187, 2007 M. Poulain bestudeert de terminologie van de columella bij de Myxomyceten, met schetsen en kleurenfoto’s. Lactarius illyricus wordt besproken door S. en J-M. Moingeon, met kleurenfoto’s en een vergelijkende tabel van de kenmerken van vergelijkbare soorten. Leucopaxillus stenosporus sp. nov. wordt voorgesteld door A. Favre met kleurplaat en microtekening. Bij de bespreking van een 1e deel van interessante vondsten uit 2006 vinden we kleurenfoto’s van Pluteus phlebophorus, Russula olivaceoviolascens, R. olivacea var. romagnesiana, Lactarius obscuratus var. subalpinus, Rhodocybe melleopallens, Ramicola geraniolens, Cortinarius radicossisimus en C. umbrinolens.
Österreichische Zeitschrift für Pilzkunde, 16, 2007
Schweizerische Zeitschrift für Pilzkunde, 6, 2007
Boudiera dennisii, Discinella boudieri en Rutstroemia microsperma worden voorgesteld, met kleurenfoto’s, door G. Medardi. H. Pidlich-Aigner bespreekt Russula fuscorubroides en R. grisescens, met microtekeningen en kleurenfoto. In een 11e bijdrage over de kennis van de Bolbitiaceae bestudeerde A. Hausknecht de onberingde Pholiotina-soorten (80 blz.). F. EsteveRaventós et al. stellen Pholiotina atrocyanea sp. nov. voor, samen met P. aporos, P. sulcata en P. velata, met kleurenfoto en microtekening. Trichaptum laricinum is nieuw voor de Alpen en wordt door B. Pock onder het
2008/1
Als paddenstoelen van de maand vinden wij met kleurenfoto en microtekening Camarophyllopsis atrovelutina en Hemimycena ignobilis. H. Clemençon bespreekt de microscopische structuur van de rhizomorfen bij Clitocybe costata. Dezelfde auteur, samen met P. Buser beschrijft nog een geval van aantasting van Clavulina cristata door Helminthosphaeria clavariarum, met kleuren- en microfoto’s. Verder vinden wij nog mooie kleuren-foto’s van Amanita citrina var. intermedia, Tricholoma focale, Cortinarius mirandus en
Sporen
20
nascens wordt besproken door M. Cervini, met kleurenfoto’s en microtekening.
Rhodocybe stangliana.
Anales del Jardin Botànico de Madrid, 64, 2, 2007
Mycolux, 4, 2007
Dit tijdschrift is bijna steeds gewijd aan zuiver plantkundige artikels waarin slechts zeer uitzonderlijk iets over mycologie verschijnt. In deze aflevering hercombineren I. Olariaga en I. Salcedo Cantharellus cibarius var. gallaecus tot C. gallaecus comb. et stat. nov., wegens zijn nauwere verwantschap met C. romagnesianus, met een sleuteltje tot het subgenus Parvocantharellus.
N. Claux geeft een korte samenvatting van een spreekbeurt door G. Hennebert over medische eigenschappen van fungi. In de 10e bijdrage over Ascomyceten vinden wij kleurenfoto’s van Otidea onotica en O. alutacea, Flavoscypha cantharella, Peziza confusa, P. badia, P. vesiculosa, P. echinospora, P. succosa, P. micropus, Plicaria carbonaria, Rhizina undulata, Sarcoscypha jurana, S. coccinea, S. austriaca, Microstoma floccosum, Sarcosphaera coronaria, Humaria hemisphaerica, Aleuria luteonitens, Coprobia granulata, Scutellinia pilatii, S. scutellata, Melastiza chateri, Pachyella peltata, Octospora musci-muralis, Tarzetta cupularis, Geopora sumneriana, Choiromyces meandriformis, Tuber borchii, T. aestivum, T. maculatum, T. melanosporum en T. magnatum. Een vondst van Gerhardtia incarnatobrunnea wordt voorgesteld door M. Lecomte en J-P. Legros, met kleurenfoto’s en een kleurenplaat uit Ludwig. S. Prevost bespreekt vondsten van Russula puellaris var. minutalis en R. azurea, met kleuren- en microfoto’s en microtekeningen, van Sarnari en Imler. Verder stelt J. Pellicani nog een vondst voor van Lentinus suavissimus, met kleurenfoto.
Field Mycology, 8, 4, 2007 Als paddenstoelenportret nr. 32 wordt Psathyrella melanthina voorgesteld. Pholiota squarrosoides is nieuw voor Groot-Brittannië en wordt met beschrijving en kleurenfoto’s voorgesteld door B. Spooner. M. Moss et al. stellen entomogene fungi voor uit Z.O. Engeland, met kleurenfoto’s: Entomophtora muscae, Polycephalomyces ramosus en Entomophaga grylli. In het artikel van N. Barden over de fungiflora in een Helianthemumgrasland vinden wij kleurenfoto’s van Cortinarius calochrous var. carolii, C. roseipes, C. croceus en Boletus luridus. In een 4e bijdrage over de Britse Tremella-soorten bespreekt P. Roberts de parasiterende soorten T. obscura, T. penetrans, T. giraffa en T. polyporina, met microtekeningen.
Revue du Cercle Mycologique de Bruxelles, 7, 2007 A. Fraiture en A. Vanderweyen bespreken Frommeëlla mexicana, een nieuwe roest voor België, en een drietal hyperparasieten, met kleurenfoto’s en microtekeningen. M. Prados stelt enkele vondsten voor van de excursies in 2006, met kleurenfoto’s van Plectania melastoma, Melanoleuca favrei, Collybia luxurians, Phellodon melaleucus, Sarcodon scabrosus, Russula illota, Cotylidia undulata en Pholiota conissans. Leucoagaricus meleagris werd in Hofstade gevonden en wordt besproken door De Schuyteneer, met kleuren- en microfoto’s. Clavulina rugosa f. mitruloides is nieuw voor de Belgische mycoflora en wordt becommentarieerd door P. Cercley en M. Lenne, met kleuren- en microfoto. Tenslotte start D. Ghyselinck een 1e bijdrage tot de kennis van de paddenstoelen in Waals-Brabant met de voorstelling van Aleuria cestrica en Agaricus subrufescens, met kleurenfoto’s.
Rivista di Micologia, 50, 2, 2007 M. Chiari en C. Capetti brengen een 2e bijdrage tot hun studie van het genus Clitocybe met kleurenfoto’s van C. inornata, C, nebularis, C. alexandri, C. odorata, C. vermicularis, C. pruinosa, C. phyllophylla, C. cerussata, C. alnetorum, C. dealbata, C. rivulosa en C. candicans. Amanita bicolor sp. nov. is een nieuwe soort uit de sectie Vaginatae en wordt met kleurenfoto (ook van A. dryophila en A. subnudipes), microfoto’s en microtekeningen voorgesteld door G. Consiglio et al. De zeldzame Sarcodon squamosus wordt besproken door M. Della Magiore, met kleurenfoto’s, microtekening en wordt in een tabel vergeleken met zijn dubbelganger S. imbricatus. In een 8e bijdrage over interessante fungi uit Toscane bespreekt A. Gennari Leucoagaricus jubilaei met kleurenfoto en microtekening en tevens kleurenfoto’s van L. marriagei, L. babosiae en L. ionidicolor. Psathyrella bivelata en Psilocybe flocculosa worden onder de loep genomen door P. Voto, beide met micro- en macrokleurenfoto en microtekening. L. Lanconelli becommentarieert enkele collecties van Coprinopsis erythrocephala, met kleurenfoto’s en microtekening, tevens met kleurenfoto van C. ochraceolanata. De hallucinogene Inocybe aerugi-
Sporen
Miscellanea Mycologica, 90, 2007 Zoals gewoonlijk vinden wij weer een hele reeks foto’s van vondsten van het vorig jaar: Lycoperdon echinatum, Russula raoultii, Pleurotus pulmonarius, Tricholoma ustale, Cortinarius triumphans, Russula integra, Cortinarius arquatus, Tricholoma pseudoalbum, Lactarius
2008/1
flexuosus, Paxillus rubicundulus, Cortinarius cyanobasalis, Chlorophyllum rachodes, Russula viscida, R. ochroflavens, R. queletii, R. anthracina f. douce, Tricholoma saponaceum, Marasmius cohaerens, Amanita echinocephala, Scleroderma verrucosum, Lepista gilva, Cortinarius laniger, Lactarius roseozonatus, Cortinarius magicus, C. xanthophyllus, Tricholoma acerbum, T. orirubens, Lactarius pallidus, Cortinarius ochropallidus, Gerhardtia incarnatobrunnea, Clitocybe foetens, Cortinarius sanguineus, Pterula multifida, Galerina marginata, Tricholoma batschii, Volvariella surrecta, Mycena adonis en Lepista irina. Verder bespreekt J-J. Wuilbaut nog een interessante vondst van Leucopaxillus rhodoleucus, met kleuren- en microfoto.
Fistulina hepatica. PSL-Nieuws 15, 1, 2008 P. Kelderman en M. Houben brengen een vertaling van de Russula-sleutel uit het werk van Sarnari die het hele nummer omvat. Bulletí de l’Associació Micológica Font i Quer 5, 2007 J. L. Martín bespreekt een eerste Catalaanse vondst van Lenzites warneri*, met zwartwit macro- en microfoto. Hygrocybe spadicea* wordt voorgesteld door J. Fernández-Vicente en J. Undagoita, met microtekeningen. L. Escánez i Monferrer geeft een korte beschrijving van Gomphidius roseus, G. maculatus* en G. glutinosus. Peziza boltonii* wordt met microtekeningen en een vergelijkende tabel van sporen- en ascusafmetingen voorgesteld door J. L. Pérez Butrón en J. Fernández-Vicente. J. Ballará brengt de eerste vondsten uit de alpine zone van Berguedà: Cortinarius pulchripes, Inocybe johannae, Clitocybe concava*, C. obsoleta*, Chalciporus amarellus. In een eerste bijdrage over microscopische mycologie bespreekt N. Santamaría Rodríguez enkele minder frequente kleurmethoden. Russula fragilis f. viridilutea* wordt voorgesteld door M.Á. Pérez-de-Gregorio. Boletus sanguinipes* is een eerste Catalaanse vondst die nader bekeken wordt door J-L. Huger de Lunel en J. L. Martín, met sporenfoto. Cortinarius incisior* en C. salicum* worden beschreven door R. Fernández Sasia met microfoto’s. Buiten de met * aangeduide soorten zijn er nog kleurenfoto’s van Cortinarius nanceiensis, C. cliduchus, C. pseudoglaucopus, Echinoderma echinaceum, Tricholoma sulfurescens, Amanita batarrae, Clavariadelphus helveticus, Sarcodon joeides en Russula fellea.
Coolia, 51, 1, 2008 N. Dam bespreekt de resultaten van zijn onderzoek naar de verschillen tussen Gymnopilus penetrans en G. sapineus, met vergelijkende tabellen, kleurenfoto, microtekening en een sleuteltje. De Molendijk te Oterleek wordt onder de aandacht gebracht voor zijn interessante mycoflora door Martijn Oud, met kleurenfoto van Agaricus osecanus var. squarrosipes, Conocybe bulbifera en Coprinus auricomus. G. Bögemann en N. Dam vonden Peziza ostracoderma in een bloempot tijdens een kweekproef met Zandraket, met kleuren- en microfoto. Drie interessante Gordijnzwammen uit een sparrenbos worden besproken door R. Douwes et al., nl. C. spilomeus, C. multiformis en C. subhygrophanicus, alle met kleurenfoto. Th. W. Kuyper brengt enkele weetjes over de ecologie van Hygrophoropsis aurantiaca, met kleurenfoto. Twee zelden vermelde korsten, Trechispora alnicola en Coniophora fusispora worden met kleuren- en microfoto’s in de kijker gezet door H. Wassink en N. Dam. Verder vinden wij nog mooie kleurenfoto’s van Abortiporus biennis, Badhamia sp. en
"De Nederlandse Mycologische Vereniging viert dit jaar haar honderdjarig bestaan, een gebeurtenis die aan de hand van verschillende activiteiten in de verf zal worden gezet. De jaarlijkse Floradag wordt georganiseerd te Utrecht op 12 april 2008 met als thema “Interacties tussen schimmels en andere organismen”. Uitgebreide informatie over deze activiteiten is te vinden op hun website (www.mycologen.nl). Bij deze een hoera voor de NMV !
INHOUD 1
Editoriaal
2
Activiteitenkalender
4
Bloemaardster te Lubbeek
6
Phaesolenia densa
8
Phlegmaciumland Tirol
10
Boekbespreking
12
Vlaamse Mycologendag
13
Kustweekend De Panne
14
Afdelingsnieuws AMK
16
Afdelingsnieuws ZWAM
18
Nieuwtjes uit de bibliotheek
19
Nieuwtjes uit recente tijdschriften
Lidgeld 2008 Enkele leden betaalden hun bijdrage voor 2008 nog niet. Mogen wij hen dringend vragen dit zo vlug mogelijk te regelen door overschrijving van 18,00 euro (20,00 euro voor een gezin) op rekening nr. 737-0187576-21 ten name van de Koninklijke Vlaamse Mycologische Vereniging te Antwerpen. Voor buitenlandse leden bedraagt dit 20,00 euro (gezin 22,00 euro), indien contant wordt betaald of door overschrijving op de rekening met IBAN-nummer BE17 7370 1875 7621, BIC-code KREDBEBB, indien alle kosten door hen ten laste worden genomen. Bij alle andere betalingswijzen moet 27,00 euro overgemaakt worden. Aan alle leden vragen wij om bij hun betaling te vermelden bij welke afdeling (AMK, ZWAM, OVMW, Mycolim) ze verder wensen te behoren. Ten behoeve van degenen die nog niet betaalden, is een overschrijvingsformulier bijgevoegd. De leden die na deze oproep hun lidgeld nog niet betaalden, zullen ook nog persoonlijk een aanmaning krijgen. Van hen wordt wel verwacht dat zij bovenop hun lidgeld 1,50 euro betalen voor administratiekosten.
